W V wieku p.n.e., w sztuce okresu klasycznego, rzeźbiarze greccy komponowali postacie ludzkie tak, aby patrząc na nie widz mógł wyczuwać tkwiący w nich jakby uśpiony potencjał ruchu, wewnętrzną dynamikę. Ten sposób kształtowania był diametralnie różny od sposobu wykonania kolosów stojących przy pylonach świątyń egipskich, gdzie postacie faraonów zastygłe są w trwałym, wiecznym bezruchu. Rzeźbiarz grecki potrafił osiągnąć efekt odwrotny przez niezwykle staranne modelowanie, oparte na znajomości anatomii ciała ludzkiego i obserwacji człowieka w ruchu, a dzięki atletyce – gry mięśni w chwili największego napięcia […]
Artyści greccy dokonywali świadomego wyboru form najbardziej typowych i właśnie tworząc typowy obraz człowieka – młodego atlety, pięknej kobiety czy pięknej bogini – tworzyli sztukę na wskroś realistyczną. Zresztą oni sami w sztuce najbardziej cenili realizm.

Kanon Polikleta polegał na zasadach matematycznych. Jak w świątyni doryckiej wielkością stałą, modulusem, który niejako był regulatorem proporcji budowli, stała się szerokość tryglifu, tak w kanonie Polikleta tą najmniejszą, stałą miarą-modulem całej kompozycji była szerokość palca. Typowe, według artysty, proporcje ciała ludzkiego – oparte na wielokrotności modułu – przedstawiały się następująco: stopa stanowiła 1/6 część wysokości ciała, głowa 1/8, twarz i długość dłoni od przegubu 1/10. W ramach antropometrycznej podstawy kanonu przeprowadził Poliklet tzw. klasyczną ponderację ciała ludzkiego, tj. kontrapost […].
Zasada ponderacji ciała (co inaczej możemy określić – jego równowagi) polegała na następującym rozwiązaniu: postać wspiera się np. na prawej nodze, lewa – przesunięta nieznacznie ku tyłowi – dotyka podstawy tylko końcami palców. W ten sposób prawie cały ciężar ciała spoczywa na nodze prawej. W konsekwencji w torsie zaznacza się esowata linia, będąca wynikiem swobodnego ciążenia korpusu. […] Obciążonej prawej nodze odpowiada swobodnie opuszczona wzdłuż ciała prawa ręka, natomiast lewa ręka, zgięta w łokciu, dźwiga przedmiot. W ten sposób dokonuje się w rzeźbie pewna równowaga sił: pracuje prawa noga i lewa ręka, odpoczywa lewa noga i prawa ręka.

Człowiek w sztuce greckiej jest istotą żywą, stojącą przed nami na ziemi, poddaną fizycznym prawom, poruszającą się w sposób naturalny, istniejącą w trójwymiarowej przestrzeni. Artyści greccy osiągnęli mistrzowską umiejętność przedstawiania ludzi w gwałtownym ruchu, ludzi przeżywających dramatyczne wydarzenia, ludzi, których myśli i uczucia są nam w sposób przekonywający pokazane w ich ruchach i wyrazie twarzy. Grecy umieli przedstawiać także ludzi w skupieniu; zarówno ludzi walczących, jak pogrążonych w myślach; piękne nagie kobiety i gimnastykujących się sportowców; wodzów i filozofów; bogów i atletów; bohaterów i ich kochanki; dzieci i zwierzęta. Greccy malarze i rzeźbiarze nie tylko osiągnęli doskonałość w odtwarzaniu człowieka i natury, lecz wykształcili także wiele różnorodnych koncepcji artystycznych – w obrębie humanistycznego ideału harmonijnego i naturalnego piękna […].

Rodzaj dzieł, jakie często zamawiano u artystów, sprzyjał doskonaleniu ich wiedzy o ciele ludzkim w akcji. Świątynia, taka jak w Olimpii, otoczona była poświęconymi bogom posągami zwycięskich atletów. Może to nam się wydawać dziwnym obyczajem, gdyż niezależnie od popularności naszych mistrzów sportu, nie spodziewamy się po nich, by zamawiali swe portrety i zanosili do kościoła w podzięce za zwycięstwo w ostatnim meczu. Ale wielkie sportowe zloty Greków, z których igrzyska olimpijskie były oczywiście najsłynniejsze, zupełnie różniły się od naszych współczesnych zawodów. Znacznie silniej wiązały się z wierzeniami religijnymi i rytuałami. Ci, którzy brali w nich udział, nie byli sportowcami – czy to amatorami, czy zawodowcami – ale członkami wybitnych greckich rodzin, a na zwycięzcę w tych igrzyskach patrzono z podziwem, jak na kogoś, kto z woli bogów stał się niezwyciężony. Igrzyska organizowano pierwotnie po to, by zobaczyć, na kogo spadło błogosławieństwo zwycięstwa. Aby upamiętnić i może uwiecznić oznaki boskiej łaski, zwycięzcy zamawiali swoje posągi u najbardziej renomowanych artystów epoki.