Spis treści

• Informacje ogólne1Informacje ogólne

• Struktura e‑materiału2Struktura e‑materiału

• Wymagania techniczne3Wymagania techniczne

Informacje ogólne

E‑materiał składa się z jedenastu paneli: wprowadzenia, materiałów multimedialnych, interaktywnych materiałów sprawdzających, słownika pojęć dla e‑materiału, przewodnika dla nauczyciela, przewodnika dla uczącego się oraz netografii i bibliografii. Można je przeglądać po kolei.

Powrót do spisu treści4Powrót do spisu treści

Struktura e‑materiału

Każda strona e‑materiału posiada na górze baner z informacją o nazwie zasobu oraz zawodach, dla których jest on przeznaczony. Nad banerem umiejscowiony jest przycisk „Poprzednia strona” wraz z tytułem poprzedniego zasobu tego e‑materiału.

RMU7H1q3G3uTM

Ilustracja przedstawia przykład przycisku służącego do przejścia do poprzedniej strony. Napis: Poprzednia strona. Interaktywne materiały sprawdzające. Pomiędzy napisem poprzednia strona i interaktywne materiały sprawdzające znajduje się niebieska pozioma linia.

Na dole strony znajduje się przycisk „Następna strona” z tytułem kolejnego zasobu. Te przyciski umożliwiają przeglądanie całego e‑materiału.

R11r3K1RZgRdr

Ilustracja przedstawia przykład przycisku służącego do przejścia na poprzednią stronę e‑materiału. Napis: Następna strona. Przewodnik dla nauczyciela. Pomiędzy napisem następna strona i przewodnik dla nauczyciela znajduje się niebieska pozioma linia.

Powrót do spisu treści4Powrót do spisu treści

Wprowadzenie

WprowadzenieDf1euDhI8Wprowadzenie przedstawia ogólną informację, dla jakiej kwalifikacji i dla jakiego zawodu przeznaczony jest e‑materiał. Posiada również spis treści, dzięki któremu można przejść do konkretnego zasobu poprzez kliknięcie na ikonę.

Powrót do spisu treści4Powrót do spisu treści

Materiały multimedialne

W ich skład wchodzą: sekwencje filmowe, atlas interaktywny, gra edukacyjna, plansza interaktywna oraz wirtualny awatar.

Sekwencje filmowe

W e‑materiale znajdują się cztery sekwencje filmoweD13zc9R5Psekwencje filmowe, w ktorych zaprezentowano współpracę kontrolerów ruchu lotniczego z innymi użytkownikami lotniska.

Ekran filmu wygląda jak na zdjeciu poniżej:

RI6mEch3n9oXP

Ilustracja przedstawia kadr z filmu. W centralnej części jest prostokątny obrazek przedstawiający port lotniczy. W centrum obrazka jest tytuł serii filmów a poniżej przy dolnej krawędzi kadru jest tytuł danej części. Oprócz tego w lewym dolnym rogu jest przycisk do włączania i zatrzymywania filmu. Obok po kolei znajdują się przyciski do zmieniania poziomu głośności, napisów, jakości, prędkości odtwarzania oraz do powiększenia ekranu.

Aby odtworzyć film, należy kliknąć ikonkę trójkąta, znajdującą się w dolnym lewym rogu:

R1BqyFUpHPvWg

Grafika przedstawia ikonę włączenia odtwarzania filmu. W białym okręgu znajduje się biały trójkąt równoramienny skierowany wierzchołkiem w prawą stronę. Po naciśnięciu ikony uruchamiany jest proces odtwarzania materiału wideo.

Ikona zmieni się w poniższy znak. Żeby zatrzymać film, należy go kliknąć.

R1Ik5OfJwvWbq

Grafika przedstawia ikonę zatrzymania odtwarzania filmu. W białym okręgu znajdują się dwa białe pionowe paski. Po naciśnięciu ikony zatrzymywany jest proces odtwarzania materiału wideo.

Przeciągając widoczny poniżej niebieski pasek do określonego poziomu, można ustawić wymaganą głośność. By całkowicie wyłączyć dźwięk, trzeba kliknąć symbol głośnika.

R1ADRL7Hvif5P

Grafika przedstawia pasek zmiany głośności dźwięku w filmie. Z lewej strony paska znajduje się szary przycisk głośnika z dwoma półkolami.

Poniższy przycisk pozwala na włączenie alternatywnej ścieżki dźwiękowej.

R1Xck8pLTqCx6

Grafika przedstawia ikonę włączenia alternatywnej ścieżki. Ma postać szarej głowy i ramion ludzika z dwoma falami rozchodzącymi się od prawej strony głowy.

Gdy ścieżka jest aktywna, ikonka zmieni się na tę przedstawioną poniżej. Kliknięcie jej spowoduje wyłączenie alternatywnej ścieżki.

RWF5g0vlQXsL2

Grafika przedstawia ikonę wyłączenia alternatywnej ścieżki. Ma postać szarej sylwetki stojącego ludzika z rozpostartymi ramionami.

Ikona napisów to mały prostokąt z kropkami i kreskami. Po kliknięciu go pojawia się panel dający możliwość włączenia lub wyłączenia napisów.

R69LpJ0OOVEvg

Grafika przedstawia panel włączania i wyłączania napisów w filmie. Na panelu widać dwie opcje: napisy i wyłączone. Zaznaczona jest opcja wyłączone. Poniżej panelu widać cztery przyciski sterowania odtwarzaniem: ustawienia napisów, jakości odtwarzania, prędkości odtwarzania i pełnego ekranu.

Ikona „auto” pozwala na dostosowanie jakości wyświetlanego materiału.

RBZ9WBudsB4Ov

Grafika przedstawia panel zmiany jakości filmu. Na panelu widać trzy opcje ustawienia jakości: auto, tysiąc osiemdziesiąt pe i czterysta osiemdziesiąt pe. Zaznaczona jest opcja auto. Poniżej widoczne są trzy przyciski ustawień: jakości, prędkości odtwarzania i pełnego ekranu.

Klikając ikonę „1x”, można wybrać prędkość odtwarzania filmu. Poniżej widnieją dostępne opcje:

R1bEUZDVjXEBN

Grafika przedstawia panel zmiany prędkości filmu. Na panelu widać dziewięć opcji prędkości: po klatce, zero dwadzieścia pięć, zero pięć, zero siedemdziesiąt pięć, normalna, jeden dwadzieścia pięć, jeden pięć, jeden siedemdziesiąt pięć i dwa. Zaznaczona jest opcja normalna. Poniżej widać trzy przyciski sterowania odtwarzaniem: jakości, prędkości i pełnego ekranu.

Ostatnia ikona pozwala na wejście w tryb pełnoekranowy oraz późniejsze z niego wyjście.

R1bhQLCqkyoOB

Grafika przedstawia ikonę włączenia trybu pełnoekranowego filmu. Ikona ma postać czterech szarych rogów ustawionych w kwadrat.

Atlas interaktywny

Atlas interaktywnyDyh2LaNmeAtlas interaktywny składa się z grafik, które przedstawiają podział przestrzeni powietrznej na różne strefy - zarówno z góry, jak i z boku. Po kliknięciu na grafikę, grafika powiększa się.

RIuvYaaJ8EzY5

Ilustracja przedstawia mapę Polski podzielonej na pięć stref powietrznych: FIS Gdańsk, FIS Olsztyn, FIS Poznań, FIS Warszawa, FIS Kraków.

Dodatkowo część podziałów przestrzeni przedstawiono na ilustracjach interaktywnych. Znajdują się na nich punkty interaktywne. Poniżej przykładowa ilustracja posiada piętnaście punktów interaktywnych.

R1QinrMiVQZMO

Przykładowa ilustracja interaktywna przedstawia podział przestrzeni powietrznej ujętą z boku. Kolejne obszary zaznaczono prostokątami. Na ilustracji znajduje się 15 punktów interaktywnych.

Po wybraniu punktu interaktywnego, pojawia się ramka z tekstem uzupełniającym. Pod nim zamieszczone jest również nagranie dźwiękowe tożsame z tekstem. Posiada ono przyciski - włączania i pauzy oraz włączania i wyłączenia dźwięku. Widoczny jest również pasek postępu nagrania (po lewej stronie) oraz pasek głośności, którą można zmieniać ( po prawej stronie). Aby wyjść z ramki, należy kliknąć kursorem poza nią.

Rl1NUviRFmvKz

Ilustracja interaktywna przedstawia rozwinięcie ramki punktu klikalnego. W ramce znajduje się tekst i tożsame z nim nagranie dźwiękowe.

Po kliknięciu wybranego punktu, w górnej lewej części ilustracji interaktywnej, pojawia się menu składające się ze wszystkich ustawionych w kolejności punktów. Można przełączać się pomiędzy punktami, klikając punkty z menu albo klikając je na planszy. Ikona przekreślonego oka z kolei wyłącza widok punktów interaktywnych.

R8fDpL8yAWsYR

Grafika przedstawia menu ilustracji interaktywnej. Składa się ono w tym przypadku z szesnastu kół ustawionych jedno za drugim w poziomie. Pierwsze koło ma wpisany symbol przekreślonego oka. Kolejne posiadają numery od 1 do 15

Gra edukacyjna

Gra edukacyjnaDBSnbkab3Gra edukacyjna umożliwia zapoznanie się z mapami SID i STAR oraz zrozumienie i naukę procedur związanych z rozmieszczaniem na nich elementów koniecznych do przeprowadzenia lotu.

Poniżej przedstawiony jest ekran startowy gry. Na tym etapie można sprawdzić cel i zasady gry. Następnie po wybraniu mapy SID oraz STAR pojawiają się plansze z tekstem, w którym opisano, czym jest dana mapa. Użytkownik wybiera na tym etapie jedną ścieżkę - SID albo STAR. Po wybraniu ścieżki, przycisk „Start” staje się aktywny. Należy go kliknąć, aby przejść do gry. Szczegółowe zasady omówione są w instrukcji znajdującej się nad grą.

R1MEk106lyAra

Ilustracja przedstawia panel rozpoczynający grę. Jako tło służy ogon samolotu. Na lewej stronie w górnym rogu jest kod kwalifikacji. Poniżej w centrum obrazka jest wybór mapy, których dotyczy gra. Powyżej wyboru mapy znajdują się przyciski cel oraz zasady gry.

Plansza interaktywna

Plansza interaktywnaD14VaJnnEPlansza interaktywna składa się z grafiki, na której umieszczone są punkty interaktywne.

R1J4SsGcsOLmK

Ilustracja przedstawia samolot lecący na tle nieba pod którym jest tytuł infografiki a poniżej cztery dymki z podtytułami. Na tytule i na każdym z dymków są po dwa przyciski z numerami.

Po wybraniu punktu interaktywnego, na marginesie prawym bądź lewym (w zależności od położenia punktu), pojawia się pole (panel) z tekstem uzupełniającym. W polu zamieszczone jest również nagranie dźwiękowe tożsame z tekstem. Posiada ono przyciski - włączania i pauzy oraz włączania i wyłączenia dźwięku. Widoczny jest również pasek postępu nagrania (po lewej stronie) oraz pasek głośności, którą można zmieniać (po prawej stronie). Aby zamknąć panel, należy kliknąć przycisk „Wróć” znajdujący się w prawym dolnym rogu panelu albo kliknąć w obszar poza panelem.

RoWVqNdaskHvK

Grafika przedstawia ilustrację interaktywną z otwartym panelem. Jest to prostokątne pole na całą wysokość grafiki znajdujące się z prawej strony. W panelu znajdują się: tekst uzupełniający, nagranie dźwiękowe tożsame z tekstem oraz przycisk wróć umiejscowiony w dolnym prawym rogu.

Pod niektórymi punktami znajdują się nagrania rzeczywistych rozmów pracowników lotniska. Poniżej przykład.

R1c24ClpJldQq

Grafika przedstawia ilustrację interaktywną z otwartym panelem. Jest to prostokątne pole na całą wysokość grafiki znajdujące się z prawej strony. W panelu znajdują się: tekst uzupełniający, pod nim nagranie dźwiękowe tożsame z tekstem oraz przycisk wróć umiejscowiony w dolnym prawym rogu. Nagranie posiada przycisk włączania i wyłączania, pasek postępu, czas odtwarzania, włączanie i wyłączanie dźwięku, pasek głośności.

Po kliknięciu wybranego punktu, w górnej lewej części ilustracji interaktywnej pojawia się menu składające się ze wszystkich ustawionych w kolejności punktów. Można przełączać się pomiędzy punktami, klikając punkty z menu albo klikając je na planszy. Ikona przekreślonego oka z kolei wyłącza widok punktów interaktywnych.

R2dI6xl4lNpxx

Grafika przedstawia menu ilustracji interaktywnej. Składa się ono w tym przypadku z jedenastu kół ustawionych jedno za drugim w poziomie. Pierwsze koło ma wpisany symbol przekreślonego oka. Kolejne posiadają numery od 1 do 10

Interaktywne narzędzie typu scenario‑based learning

Interaktywne narzędzie typu scenario‑based learningD16RaNQY9Interaktywne narzędzie typu scenario‑based learning przybliża charakterystykę zawodów: dyżurnego operacyjnego portu lotniczego, kontrolera ruchu lotniczego oraz przedstawiciela agenta handlingowego. Poniżej przedstawiony jest ekran startowy. Szczegółowa instrukcja znajduje się nad grą.

R1JK2dnLNIQGV

Ilustracja przedstawia stronę startową gry. Widoczny jest tytuł Współpraca ze służbami żeglugi powietrznej. Obok znajdują się postacie, w które użytkownik może się wcielić, czyli: dyżurny operacyjny portu lotniczego, kontroler ruchu lotniczego oraz koordynator rejsu. Poniżej znajduje się przycisk Dalej.

Interaktywne materiały sprawdzające

Interaktywne materiały sprawdzająceD19P38wTZInteraktywne materiały sprawdzające są pogrupowane tematycznie. Znajdują się one w określonych zakładkach, na które należy kliknąć.

RFcFVcIJ1VKwS

Zrzut ekranu przedstawia przykładowy wygląd zakładek z interaktywnymi materiałami sprawdzającymi. Widoczne jest jedenaście zakładek z ćwiczeniami, na każdej zakładce jest numer ćwiczenia i jego tytuł. Po tytule widać symbol poziomu trudności danego ćwiczenia, na przykład Ćwiczenie 7 kategorie I L S, poziom trudny.

Po kliknięciu na dany temat zakładka rozwinie się i wyświetli się zadanie.

RznWtPz09xdpL

Przykładowy wygląd ćwiczenia. Zrzut ekranu pokazuje ćwiczenie drugie zatytułowane Procedury SID i STAR. W ćwiczeniu należy uzupełnić luki w zdaniach jednym z podanych wyrazów. W dolnym prawym rogu widać trzy przyciski: ikonę gumki do mazania - przycisk "wyczyść wszystko", przycisk "Sprawdź" oraz przycisk "Pokaż odpowiedź".

Odpowiedź zaznacza się poprzez kliknięcie na wybraną opcję, przeciągnięcie odpowiedzi lub wpisanie. Polecenie zawsze określa, co należy wykonać. Po wybraniu lub uzupełnieniu odpowiedzi należy kliknąć przycisk „Sprawdź”. Nad poleceniem wyświetli się informacja, czy zadanie zostało poprawnie wykonane. W zależności od odpowiedzi pojawią się również różne informacje zwrotne. W przypadku błędnej zostanie wskazany materiał, w którym można uzupełnić wiedzę potrzebną do wykonania zadania. Natomiast po poprawnym wykonaniu zadania pojawi się informacja wskazująca, jaką wiedzą wykazał się gracz do jej rozwiązania. Po lewej stronie przycisku „Sprawdź” znajduje się symbol gumki. Czyści ona odpowiedzi. Poniżej przycisku „Sprawdź” widnieje napis „Pokaż odpowiedź”. Umożliwia on poznanie prawidłowego rozwiązania zadania. Po prawej stronie polecenia widoczny jest kolorowy sześciokąt. Jego kolor informuje o poziomie trudności zadania: zielony kolor to zadanie łatwe, żółty to zadanie o średnim poziomie trudności, czerwony to zadanie trudne.

REbDT6LQv7SOY

Zdjęcie przedstawia oznaczenia poziomu trudności zadań. Widać trzy sześciokąty umieszczone obok siebie. Pierwszy z lewej jest zielony. Środek zielonej ikonki jest biały z jednym fragmentem zielonym. Fragment jest trójkątny i jego podstawę tworzy jeden bok sześciokąta. Druga ikonka jest żółta. Jej jedna połowa jest biała, a druga żółta. Trzecia ikona jest czerwona. Cały jej środek jest czerwony.

Powrót do spisu treści4Powrót do spisu treści

Słownik pojęć dla e‑materiału

Słownik pojęćDOmoFxlVnSłownik pojęć umożliwia zapoznanie się ze słowami kluczowymi i ich definicjami dotyczącymi e‑materiału, daje też możliwość wyszukiwania pojęć bądź fraz.

Rv8CTw96TuYXw

Grafika przedstawia panel do wyszukiwania fraz. Na panelu znajduje się szary napis "filtruj pojęcie" oraz czarny krzyżyk do usunięcia wpisanej frazy.

Do każdego pojęcia w słowniku dołączone są linki przekierowujące do materiałów multimedialnych, w jakich to pojęcie zostało użyte.

RKS5pQBe8pVZk

Przykładowy wygląd pojęć w słowniku pojęć do e‑materiału. Zrzut ekranu pokazuje trzy pojęcia wraz z linkami do fragmentów e‑materiału w których się one pojawiają.

Powrót do spisu treści4Powrót do spisu treści

Przewodnik dla nauczyciela

Przewodnik dla nauczyciela zawiera szczegółowe informacje o celach i efektach kształcenia, które zapewnić ma e‑materiał. Posiada informację o strukturze e‑materiału i powiązaniach pomiędzy jego elementami, a także wskazówki, jak wykorzystać go w pracy dydaktycznej. Można tam też znaleźć spis wymagań technicznych niezbędnych do pracy z e‑materiałem. Przewodnik posiada spis treści pozwalający na przejście do wybranego podpunktu poprzez odsyłacze. Istnieje również możliwość przejścia z przewodnika do wszystkich składowych e‑materiału poprzez kafelki multimediów.

Przewodnik dla uczącego się

Przewodnik dla uczącego się przedstawia strukturę e‑zasobu oraz zawiera instrukcję, jak korzystać z materiałów w procesie samokształcenia. Można tam też znaleźć spis minimalnych wymagań technicznych umożliwiających korzystanie z e‑materiału. Przewodnik posiada spis treści pozwalający na przejście do wybranego podpunktu poprzez odsyłacze. Istnieje również możliwość przejścia z przewodnika do wszystkich składowych e‑materiału poprzez kafelki multimediów.

Powrót do spisu treści4Powrót do spisu treści

Netografia i bibliografia

Netografia i bibliografiaDjYeZREAQNetografia i bibliografia zawiera spis linków i/lub pozycji bibliograficznych, na podstawie których tworzone były materiały zawarte w zasobie.

Powrót do spisu treści4Powrót do spisu treści

Wymagania techniczne

Wymagania sprzętowe niezbędne do korzystania z poradnika oraz innych zasobów platformy www.zpe.gov.pl.

System operacyjny:

• Windows $7$ lub nowszy

• OS X $10.11.6$ lub nowszy

• GNU/Linux z jądrem w wersji $4.0$ lub nowszej $3 \mathrm{GB}$ RAM

Przeglądarka internetowa we wskazanej wersji lub nowszej:

• Chrome w wersji $69.0.3497.100$

• Firefox w wersji $62.0.2$

• Safari w wersji $11.1$

• Opera w wersji $55.0.2994.44$

• Microsoft Edge w wersji $42.17134.1.0$

• Internet Explorer w wersji $11.0.9600.18124$

Urządzenia mobilne:

• $2 \mathrm{GB}$ RAM iPhone/iPad z systemem iOS $11$ lub nowszym

• Tablet/Smartphone z systemem Android $4.1$ (lub nowszym) z przeglądarką kompatybilną z Chromium $69$ (lub nowszym) np. Chrome $69$, Samsung Browser $10.1$, szerokość co najmniej $420 \mathrm{px}$

Powrót do spisu treści4Powrót do spisu treści

Problemy techniczne z odtwarzaniem e‑materiałów

W przypadku problemów z wyświetlaniem się multimediów w e materiale należy upewnić się, że urządzenie (komputer, laptop, smartfon itp.) ma dostęp do sieci internetowej. Najczęstszą przyczyną spowolnienia internetu jest otwarcie zbyt wielu aplikacji lub zakładek w przeglądarce internetowej na urządzeniu. Wolne ładowanie się stron może być również wywołane słabym łączem internetowym; odczuwalne będzie to zwłaszcza w przypadkach prób otwarcia stron zawierających wizualizacje 3D.

Słaba jakość połączenia może być też spowodowana wyczerpaniem się danych pakietowych, jeżeli użytkownik korzysta z internetu mobilnego.

Powrót do spisu treści4Powrót do spisu treści