Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
E-materiały do kształcenia zawodowego

Urządzenia nawigacyjne

TWO.07. Pełnienie wachty morskiej i portowej – technik nawigator morski 315214

bg‑blue

Instrukcja użytkowania

s

Spis treści

1

Informacje ogólne

E‑materiał składa się z siedmiu paneli: wprowadzenia, materiałów multimedialnych, interaktywnych materiałów sprawdzających, słownika pojęć dla e‑materiału, przewodnika dla nauczyciela, przewodnika dla uczącego się oraz netografii i bibliografii. Można je przeglądać po kolei. Na dole strony znajduje się przycisk „Następna strona”, który przekierowuje do następnego materiału. W każdej chwili można wrócić do poprzedniego materiału, poprzez kliknięcie przycisku „Poprzednia strona”.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

2

Wprowadzenie

WprowadzenieD1Hl7m00tWprowadzenie przedstawia ogólną informację, dla jakiej kwalifikacji i dla jakiego zawodu przeznaczony jest e‑materiał. Posiada również spis treści, dzięki któremu można przejść do konkretnego materiału poprzez kliknięcie na ikonę.

RtAbPeK6skHSG
Przykładowy wygląd spisu treści
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

3

Materiały multimedialne

W ich skład wchodzą: film edukacyjny, film instruktażowy, animacja w grafice 2D i 3D, symulator i wirtualne laboratorium.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

31
Film edukacyjny, film instruktażowy, animacja w grafice 2D i 3D

Film edukacyjnyD8GG3kbhdFilm edukacyjny przedstawia budowę i zastosowanie urządzeń nawigacyjnych w jednostce pływającej. Film instruktażowyD33111EATFilm instruktażowy ukazuje prawidłowe korzystanie z kompasów i ich repetytorów. Animacja w grafice 2D i 3DD5m2Y5YQEAnimacja w grafice 2D i 3D dotyczy pracy urządzeń nawigacyjnych. Prezentuje żyrokompas, repetytor żyrokompasu, kompas magnetyczny, logi, radar oraz echosondy.

Ekran wyświetlacza filmów i animacji wygląda jak na zdjęciu poniżej:

RizI3SRvwTLls
Wygląd ekranu odtwarzania filmu
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Aby odtworzyć multimedium, należy kliknąć na ikonkę trójkąta, znajdującą się w dolnym lewym rogu:

Rew4dzRQPjQvf
Ikona włączenia odtwarzania filmu
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Ikona zmieni się w poniższy znak. Żeby zatrzymać odtwarzanie, należy go kliknąć.

R1JqTMKylGNie
Ikona zatrzymania odtwarzania filmu
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Przeciągając widoczny poniżej niebieski pasek do określonego poziomu, można ustawić głośność na wymagany poziom. By całkowicie wyłączyć dźwięk, trzeba kliknąć na symbol głośnika.

R1XIfDjJYG002
Pasek zmiany głośności dźwięku w filmie
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Ikona napisów to mały prostokąt z kropkami i kreskami. Po kliknięciu na niego pojawia się panel, dający możliwość włączenia lub wyłączenia napisów.

R1PlCaw1whLAY
Panel włączania i wyłączania napisów w filmie
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Ikona „auto” pozwala na dostosowanie jakości wyświetlanego materiału.

Rm2tyDQuB0mvx
Panel zmiany jakości filmu
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Klikając na ikonę „1x”, można wybrać prędkość odtwarzania filmu. Poniżej widnieją dostępne opcje:

R16MF7pDqfUvN
Panel zmiany prędkości filmu
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Ostatnia ikona pozwala na wejście w tryb pełnoekranowy oraz późniejsze z niego wyjście.

R1IkZ5M0VwkZS
Ikona włączenia trybu pełnoekranowego filmu
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

32
Symulator

symulatorzeD1CqoTlfosymulatorze można zapoznać się z czterema wskaźnikami pomiarowymi radaru. Każdy ze wskaźników pozwala na odczytanie odległości obiektu od statku oraz namiaru do obiektu. Różnią się one zasadą działania. Istotą symulatora jest odczytanie wartości odległości i namiaru dla sześciu obiektów za pomocą dowolnie wybranej metody.

R1E9CzzC74awR
Przykładowy ekran początkowy symulatora
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Po kliknięciu przycisku „rozpocznij” wyświetli się ekran właściwy symulatora.

RciEDpFu104ek
Ekran symulatora
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Ikonka domku w dolnym lewym rogu pozwala na powrót do ekranu początkowego. Strzałka w górnym prawym rogu pozwala wyczyścić wpisane wartości. Znak zapytania znajdujący się poniżej wyświetla informację z pomocą.

R16eYVRAUk3xS
Okienko z tekstem pomocy do symulatora
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

W górnym lewym rogu znajduje się pole z napisem „Rings Off”. Oznacza to, że okręgi na radarze są wyłączone.

R1dgRP1bTGOfB
Czerwona strzałka wskazuje opcję włączania okręgów odległości
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Po kliknięciu na to pole wyświetlą się na ekranie radaru okręgi:

R2jTvwNbIlJf6
Ekran radaru z włączonymi kręgami odległości
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Powyżej znajduje się okienko z zakresami zasięgu.

R3ujXz1GcFeiK
Czerwona strzałka wskazuje okienko zmiany wartości wyświetlanego zasięgu
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Widoczna w nim wartość określa maksymalną wartość widoczną na radarze. Po kliknięciu na to pole pojawi się wybór innych zasięgów:

ROYePzgfCr3pn
Dostępne do wyboru wartości zasięgów
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Należy kliknąć na daną wartość i zmieni się ona na radarze i w okienku w górnym lewym rogu.

Wybór wskaźników pomiarowych

W prawym dolnym rogu ekranu symulatora należy wybrać jedną z czterech metod. Każda z metod pozwala określić odległość lub namiar od obiektów na różne sposoby.

R1FdcpiYnA4Nj
Panel z pokrętłami EBL i VRM oraz czterema przyciskami, za pomocą których można wybrać wskaźnik pomiarowy
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Pierwsza to Cross‑Hair Cursor, czyli kursor krzyżowy. W niej za pomocą pokręteł EBL i VRM należy umieścić kursor na przodzie echa. Pokrętło EBL umożliwia przemieszczanie kursora w prawo i lewo, a pokrętło VRM w górę i w dół. Po umieszczeniu kursora na danym obiekcie wyświetli się informacja z odległością i namiarem.

RNei3fAhioJ1s
Metoda kursora krzyżowego
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Druga metoda to Range Rings, czyli stałe kręgi odległości. W tej metodzie odległość określa się, oceniając odległość echa od danego kręgu odległości. W tej metodzie wartości odczytuje się samodzielnie, nie wyświetlają się one na ekranie.

R1PUkERG075E9
Metoda stałych kręgów odległości
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Trzecia metoda to EBL, czyli elektroniczna linia namiarowa. Tutaj za pomocą pokrętła EBL przesuwa się linię namiarową na środek echa danego obiektu. Wynik pomiaru wyświetli się w okienku EBL w dolnym prawym rogu radaru.

RDFXCFvhWefX4
Metoda EBL
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Czwarta metoda to VRM, czyli zmienny znacznik zakresu. W tej metodzie za pomocą pokrętła VRM przesuwa się okrąg na dane echo. Echo powinno znaleźć się w środku okręgu.

RwbR0PsLebf7V
Metoda VRM
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Odczytane wartości (niezależnie od metody) należy wpisać do tabelki znajdującej się po prawej stronie. Wartości wpisuje się z klawiatury umiejscowionej pod tabelką. Aby sprawdzić wpisane wartości, należy kliknąć enter. Wyświetli się wtedy tabelka z wpisanymi wartościami. Na zielono zaznaczone będą dobrze wpisane wartości, a na czerwono te złe.

R1ExxY6lg3FXb
Tabela i klawiatura do wpisywania wartości w symulatorze
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

33
Wirtualne laboratorium

Wirtualne laboratoriumDvLefcLZZWirtualne laboratorium przedstawia pracownię dewiacji magnetycznej i jej wykorzystanie. Umożliwia przeprowadzenie obliczeń, aby uzyskać wartości dewiacji. Po poprawnym obliczeniu wartości możliwe jest wyświetlenie tabeli i wykresu dewiacji. Multimedium stanowi pomoc w zrozumieniu sposobu obliczania dewiacji.

Na ekranie początkowym widoczny jest opis multimedium oraz przycisk rozpocznij.

RaXtn7YPiTgDI
Przykładowy ekran początkowy wirtualnego laboratorium
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Na kolejnym ekranie należy wybrać parametry.

R1CbiHZS7lnbt
Ekran wyboru parametrów w wirtualnym laboratorium
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Parametry wybiera się poprzez rozwijane menu w polach „przyczyna” i „sposób wyznaczania” oraz poprzez kliknięcie na wartość kursu kompasowego i przesunięciu paska deklinacji.

R1aeETn546ptR
Wybór parametrów w wirtualnym laboratorium
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Po kliknięciu przycisku „rozpocznij” wyświetli się jeden z dwóch ekranów, w zależności od wyboru sposobu wyznaczania.

Na obu ekranach znajdują się przyciski podstawowe. Ikona domku pozwala na powrót do ekranu początkowego, strzałka umożliwia wyczyszczenie wpisanych odpowiedzi, znak zapytania wyświetla okno z pomocą, zygzak wyświetla wykres dewiacji po wpisaniu parametrów. Każdy z przycisków jest podpisany w celu ułatwienia obsługi laboratorium.

Treść pomocy różni się w zależności od wybranej metody.

RGp3VcAN4c03J
Ekran pomocy dla metody wyznaczania dewiacji przez porównanie wskazań na kompasie magnetycznym ze wskazniami żyrokompasu
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
RRHcja0mkuS29
Ekran pomocy dla określania dewiacji na nabieżniku
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Na ekranie z porównaniem wskazań widoczne są panele z kompasem i z żyrokompasem. Oba ekrany można powiększać, klikając na nie. Na ekranie kompasu należy wybrać po kolei osiem kursów kompasowych (KK), a następnie odczytać odpowiadające im wartości ukazane na żyrokompasie, czyli kurs żyrokompasowy (). Trzeba wpisać te wartości w tabelę znajdującą się po lewej stronie (kolumny KK i KŻ). Następnie wartości te należy podstawić do dwóch wzorów. Najpierw do wzoru na kurs magnetyczny (KM) , a potem do wzoru na dewiację (delta). Po bezbłędnym wpisaniu wartości można wyświetlić wykres dewiacji, klikając na przycisk znajdujący się w dolnym prawym rogu o nazwie „Wyświetl wykres dewiacji”.

RcavCfZhtEA5d
Ekran porównania wskazań
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Na poniższej grafice została zaznaczona kolejność działań.

ReIIoqCogH6bK
Ekran laboratorium, na którym zaznaczono czerwonymi cyframi kolejność działań
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
  1. W pierwszej kolejności należy ustawić wartość kursu na kompasie (KK). Odbywa się to poprzez kliknięcie na ekran kompasu i wybrania za pomocą plusa lub minusa odpowiedniej wartości. Po wybraniu wartości zatwierdza się ją polem z ptaszkiem. Aby wyłączyć widok, trzeba kliknąć na krzyżyk w górnym prawym rogu. Każdy z przycisków jest podpisany, aby ułatwić wybieranie wartości na kompasie.

RS3TtgERYhUgb
Widok ekranu kompasu
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
  1. Drugim krokiem jest odczytanie wartości z żyrokompasu (KŻ). Wartość ta wyświetla się w okienku podpisanym jako KŻ. Można też kliknąć na obraz żyrokompasu i wyświetlić wartość na pełnym ekranie laboratorium.

  2. Następnie należy wpisać obie watości (KK i KŻ) do tabelki znajdującej się po lewej stronie ekranu. Ułatwi to późniejsze obliczenia.

  3. Kolejne wartości należy podstawić do wzoru na kurs magnetyczny (KM). Obliczeń dokonuje komputer po wpisaniu odpowiednich wartości.

  4. Obliczone KM dla poszczególnych KK należy wpisać do tabelki oznaczonej punktem piątym. Ułatwi to późniejsze obliczenia dewiacji.

  5. Wartości z tabelki z punktu piątego wpisujemy do ostatniej tabelki. Komputer automatycznie wyliczy dewiację dla każdej z nich. Dewiacja oznaczona jest grecką literą delta.

  6. Ostatnim krokiem jest kliknięcie na przycisk „Wyświetl wykres dewiacji”. Gdy paramtery zostały odpowiednio obliczone, wyświetli się ekran z tabelą i wykresem dewiacji.

Na ekranie z określaniem dewiacji na nabieżniku widoczne są panel z kompasem i schematyczny obraz statku i dwóch znaków nawigacyjnych. Obsługa i kolejność działań są takie same jak w wersji z porównaniem wskazań.

Oba ekrany można powiększać, klikając na nie. Na ekranie kompasu należy wybrać po kolei osiem kursów, a następnie odczytać odpowiadające im wartości ukazane na drugim ekranie. Następnie wartości te należy podstawić do dwóch wzorów. Najpierw na NM, a potem na delta. Po bezbłędnym wpisaniu wartości można wyświetlić wykres dewiacji.

ROwqsBS49wJyO
Ekran określania dewiacji na nabieżniku
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

4

Interaktywne materiały sprawdzające

Interaktywne materiały sprawdzająceDgbP7k5I8Interaktywne materiały sprawdzające zawierają pytania w formie testowej, dzięki którym uczeń może sprawdzić stan swojej wiedzy. Pytania zawierają polecenia, z których wynika, w jaki sposób należy udzielić odpowiedzi (np. zaznaczyć, wpisać, dopasować). Po udzieleniu odpowiedzi wyświetla się informacja, czy była ona prawidłowa, czy nieprawidłowa.

Każde zadanie znajduje się w osobnej zakładce:

Rno1yWgt0HlEJ
Przykładowy wygląd zakładek z interaktywnymi materiałami sprawdzającymi
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Po kliknięciu na dany temat, zakładka rozwinie się i wyświetli się zadanie.

R1bpKx4QxndWY
Widok przykładowego zadania
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Po zaznaczeniu danej odpowiedzi można kliknąć przycisk „Sprawdź”. Nad poleceniem wyświetli się informacja zwrotna, czy zadanie zostało poprawnie wykonane. W przypadku niepoprawnej odpowiedzi w informacji zwrotnej będzie zawarty tytuł multimedium, na podstawie którego można uzupełnić wiedzę, aby prawidłowo rozwiązać zadanie. Po lewej stronie przycisku „Sprawdź” znajduje się symbol gumki. Klikając na niego czyści się zaznaczone odpowiedzi, a zadanie wraca do formy wyjściowej. Poniżej przycisku „Sprawdź” widnieje napis „Pokaż odpowiedź”. Umożliwia on poznanie prawidłowego rozwiązania zadania. Po prawej stronie polecenia, w górnym prawym rogu zadania, znajduje się kolorowa ikonka. Jej kolor informuje o poziomie trudności zadania: zielony kolor to zadanie łatwe, żółty – średni, czerwony – trudny.

R1JBlemflmI6m
Oznaczenia poziomu trudności zadań
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Niektóre zadania mają formę testu. Są to pytania jednokrotnego wyboru. Panel testu różni się od panelu zwykłego zadania. Zawiera on tytuł testu, liczbę pytań, czas, w którym należy rozwiązać test, oraz ostatni wynik. Przycisk „Uruchom” rozpoczyna test.

Rwl7Ak0ujbWTW
Przykładowy wygląd panelu testu
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Panel pytania testowego składa się z numeru pytania, licznika czasu, który odmierza pozostały czas, oraz ostatniego uzyskanego wyniku. Poniżej znajduje się pytanie z odpowiedziami do wyboru. Po zaznaczeniu odpowiedzi należy kliknąć przycisk „Sprawdź”. W zależności od poprawności odpowiedzi wyświetli on pozytywną lub negatywną informację zwrotną. Żeby przejść do kolejnego pytania, należy kliknąć przycisk „Dalej”.

RNU9gP6bMM1UE
Wygląd przykładowego zadania w panelu testowym
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

5

Słownik pojęć dla e‑materiału

Słownik pojęćDbx32MznNSłownik pojęć umożliwia zapoznanie się ze słowami kluczowymi i ich definicjami dotyczącymi e‑materiału. Ponad pojęciami znajduje się wyszukiwarka pojęć. Można wpisać w prostokątne pole określoną literę lub ciąg znaków, a pojęcia zostaną przefiltrowane. Umożliwia to użytkownikowi znalezienie interesującego go zagadnienia. Pod każdą definicją znajdują się linki do materiałów multimedialnych, w których zostało użyte dane pojęcie.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

6

Przewodnik dla nauczyciela

Przewodnik dla nauczycielaDmhLHz97wPrzewodnik dla nauczyciela zawiera szczegółowe informacje o celach i efektach kształcenia, które zapewnić ma e‑materiał. Posiada informację o strukturze e‑materiału i powiązaniach pomiędzy jego elementami, a także wskazówki, jak wykorzystać go w pracy dydaktycznej. Można tam też znaleźć spis wymagań technicznych niezbędnych do pracy z e‑materiałem. Na górze przewodnika znajduje się spis treści, który umożliwia przejście do konkretnego fragmentu tekstu. W strukturze e‑materiału opisywane multimedia posiadają aktywne linki. Klikając na nie, można przejść do strony z danym multimedium.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

7

Przewodnik dla uczącego się

Przewodnik dla uczącego sięD1A6NqkAxPrzewodnik dla uczącego się przedstawia strukturę e‑materiału oraz zawiera instrukcję, jak korzystać z materiałów w procesie samokształcenia. Można tam też znaleźć spis minimalnych wymagań technicznych umożliwiających korzystanie z e‑materiału. Na górze przewodnika znajduje się spis treści, który umożliwia przejście do konkretnego fragmentu tekstu. W strukturze e‑materiału opisywane multimedia posiadają aktywne linki. Klikając na nie, można przejść do strony z danym multimedium.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

8

Netografia i bibliografia

Netografia i bibliografiaDwXglOiqUNetografia i bibliografia zawiera spis linków i pozycji bibliograficznych, na podstawie których tworzone były materiały zawarte w e‑materiale.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

9

Wymagania techniczne

Wymagania sprzętowe niezbędne do korzystania z poradnika oraz innych materiałów platformy www.zpe.gov.pl.

System operacyjny:

  • Windows 7 lub nowszy

  • OS X 10.11.6 lub nowszy

  • GNU/Linux z jądrem w wersji 4.0 lub nowszej 3GB RAM

Przeglądarka internetowa we wskazanej wersji lub nowszej:

  • Chrome w wersji 69.0.3497.100

  • Firefox w wersji 62.0.2

  • Safari w wersji 11.1

  • Opera w wersji 55.0.2994.44

  • Microsoft Edge w wersji 42.17134.1.0

  • Internet Explorer w wersji 11.0.9600.18124

Urządzenia mobilne:

  • 2GB RAM iPhone/iPad z systemem iOS 11 lub nowszym

  • Tablet/Smartphone z systemem Android 4.1 (lub nowszym) z przeglądarką kompatybilną z Chromium 69 (lub nowszym) np. Chrome 69, Samsung Browser 10.1, szerokość co najmniej 420 px

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

10

Problemy techniczne z odtwarzaniem e‑materiałów

W przypadku problemów z wyświetlaniem się materiałów w e‑materiale należy się upewnić, że urządzenie (komputer, laptop, smartfon itp.) ma dostęp do sieci internetowej. Czasami zbyt wolny Internet może spowodować wolne ładowanie się stron, szczególnie w przypadkach, gdy strona zawiera rozbudowane multimedium. Najczęstszymi powodami spowalniającymi Internet są otwarcie zbyt wielu zakładek w przeglądarce internetowej oraz przeciążenie systemu (zbyt wiele otwartych aplikacji). Jeżeli użytkownik korzysta z Internetu mobilnego słaba jakość połączenia może być spowodowana wyczerpaniem się danych pakietowych w ofercie.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści