Spis treści

Cele i efekty kształcenia1Cele i efekty kształcenia

Struktura e‑materiału2Struktura e‑materiału

Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodu technik nawigator morski3Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodu technik nawigator morski

Wymagania techniczne4Wymagania techniczne

Cele i efekty kształcenia

E‑materiał uwzględnia treści, które pozwolą na osiągnięcie, zgodnie z podstawą programową, celów kształcenia w zawodzie technik nawigator morski. Tematyka e‑materiału służy przygotowaniu absolwenta do profesjonalnego wykonywania zadań zawodowych.

E‑materiał przeznaczony dla kwalifikacji

TWO.07. Pełnienie wachty morskiej i portowej wyodrębnionej w zawodzie technik nawigator morski 315214.

Podstawa programowa

Cele kształcenia

Wspiera osiąganie celów kształcenia określonych dla kwalifikacji TWO.07. Pełnienie wachty morskiej i portowej:

• planowanie oraz realizacja podróży morskiej,

• obsługi i eksploatacji urządzeń i systemów statkowych.

Efekty kształcenia

TWO.07.3. Planowanie oraz realizacja trasy podróży morskiej

Uczeń:

2. korzysta z urządzeń nawigacyjnych, systemów radionawigacyjnych i radiolokacyjnych oraz weryfikuje ich ograniczenia i dokładność,

3. wykorzystuje radar i urządzenia do automatycznego wykonywania nakresów radarowych (ARPA – Automatic Radar Plotting Aid) w celu bezkolizyjnego prowadzenia nawigacji.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

Struktura e‑materiału

1. Wprowadzenie

Przedstawia podstawowe informacje o e‑materiale, które ułatwią użytkownikowi wstępne zapoznanie się z zawartością materiału: odniesienia do podstawy programowej, zakres tematyczny oraz opis budowy e‑materiału.

2. Materiały multimedialne

Zawierają różnego rodzaju multimedia, które ułatwiają uczącemu się przyswojenie wiedzy. Zasób „Urządzenia nawigacyjne – ich budowa i zastosowanie w jednostce pływającej”D8GG3kbhd„Urządzenia nawigacyjne – ich budowa i zastosowanie w jednostce pływającej” to film edukacyjny przedstawiający urządzenia nawigacyjne obecne na statku oraz omawiający ich działanie. Zasób „Prawidłowe korzystanie z kompasów i ich repetytorów”D33111EAT„Prawidłowe korzystanie z kompasów i ich repetytorów” to film instruktażowy (tutorial), który przybliża prawidłową eksploatację i wykorzystanie kompasów magnetycznych oraz kompasów żyrokompasowych. Zasób „Praca urządzeń nawigacyjnych”D5m2Y5YQE„Praca urządzeń nawigacyjnych” to animacja w 2D/3D przedstawiająca wygląd i działanie żyrokompasu, repetytora żyrokompasu, kompasu magnetycznego, logów, radaru oraz echosondy. Zasób „Wskaźniki pomiarowe radaru”D1CqoTlfo„Wskaźniki pomiarowe radaru” to symulator pozwalający na zapoznanie się z czterema wskaźnikami pomiarowymi radaru. Zasób „Pracownia dewiacji magnetycznej i jej wykorzystanie”DvLefcLZZ„Pracownia dewiacji magnetycznej i jej wykorzystanie” to wirtualne laboratorium, które umożliwia przeprowadzenie dewiacji kompasu magnetycznego przy zmianie magnetyzmu statkowego oraz wykonanie tabeli i wykresu dewiacji kompasu magnetycznego.

3. Obudowa dydaktyczna

• Interaktywne materiały sprawdzająceDgbP7k5I8Interaktywne materiały sprawdzające pozwalają zweryfikować poziom opanowania wiedzy i umiejętności zawartych w e‑materiale.

• Słownik pojęć dla e‑materiałuDbx32MznNSłownik pojęć dla e‑materiału zawiera objaśnienia specjalistycznego słownictwa występującego w całym materiale.

• Przewodnik dla nauczycielaDmhLHz97wPrzewodnik dla nauczyciela zawiera sugestie do wykorzystania e‑materiału w ramach pracy dydaktycznej.

• Przewodnik dla uczącego sięD1A6NqkAxPrzewodnik dla uczącego się zawiera wskazówki i instrukcje dotyczące wykorzystania e‑materiału w ramach samodzielnej nauki.

• Netografia i bibliografiaDwXglOiqUNetografia i bibliografia stanowi listę materiałów, na bazie których został opracowany e‑materiał.

• Instrukcja użytkowaniaD6g9Tmt7HInstrukcja użytkowania objaśnia działanie materiału oraz poszczególnych jego elementów.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodu technik nawigator morski

Praca uczniów podczas zajęć

E‑materiał stanowi nowoczesną pomoc dydaktyczną wspomagającą proces kształcenia zawodowego. Ułatwi on uczniom zapamiętanie pojęć informacji dotyczących urządzeń nawigacyjnych.

Poniżej znajdują się propozycje wykorzystania poszczególnych elementów materiału w ramach lekcji, w samodzielnej pracy ucznia, pracy w grupach i pracy całego zespołu klasowego.

Film edukacyjny „Urządzenia nawigacyjne – ich budowa i zastosowanie w jednostce pływającej”

• Przed lekcją nauczyciel prosi uczniów o poczytanie o urządzeniach nawigacyjnych. Każdy uczeń ma znaleźć jedno źródło i wypisać z niego trzy nowe dla siebie informacje. Następnie na lekcji nauczyciel wyświetla uczniom film. Gdy pojawia się plansza tytułowa zapowiadająca dane urządzenie, nauczyciel zatrzymuje film i prosi uczniów, aby opowiedzieli o tym, co udało im się znaleźć na temat danego urządzenia. Jeśli dane urządzenie nie było wybrane przez żadnego ucznia, to nauczyciel zachęca uczniów do snucia domysłów, na czym może polegać funkcja danego urządzenia. Może ich naprowadzać i poprawiać.

• Nauczyciel wyświetla uczniom na lekcji film edukacyjny.

• Zadaniem uczniów jest wykonanie notatek o każdym z wymienionych urządzeń nawigacyjnych. Powinny być to notatki wizualne, każde urządzenie powinno mieć przypisany symbol. Uczniowie przekazują później notatkę osobie siedzącej obok (zasłaniają nazwę urządzenia), osoba, która otrzymuje kartkę, zgaduje, jakie urządzenie opisano. Pod koniec lekcji można stworzyć plakat, na którym te same urządzenia, ale narysowane przez różnych uczniów, będą zgrupowane.

• Pod koniec lekcji nauczyciel zadaje uczniom pytania, korzystając na przykład z interaktywnych materiałów sprawdzających obecnych w tym e‑materiale, aby sprawdzić poziom przyswojonej przez uczniów wiedzy. Zadania rozwiązywane są w formie klasowego turnieju, klasę można podzielić na grupy.  W mniejszych zespołach klasowych gra będzie miała charakter indywidualny.

Film instruktażowy (tutorial) „Prawidłowe korzystanie z kompasów i ich repetytorów”

• Nauczyciel wyświetla uczniom na lekcji film instruktażowy.

• Uczniowie mają tylko oglądać i starać się zapamiętać jak najwięcej informacji.

• Po zakończeniu filmu nauczyciel prowadzi z uczniami dyskusję poprzez zadawanie im pytań, która ma na celu uporządkowanie wiedzy na temat korzystania z kompasów i ich repetytorów. Później nauczyciel rzuca hasła, na które uczniowie odpowiadają na kartkach anonimowo, np. jak korzystać z repetytorów, jak zbudowane jest dane urządzenie itd.

• Nauczyciel odczytuje wszystkie odpowiedzi i w razie potrzeby udziela komentarza do nieprawidłowych. Nieprawidłowe odpowiedzi omawiane są jako studia przypadków.

Animacja w grafice 2D i 3D „Praca urządzeń nawigacyjnych”

• Uczniowie dzieleni są na sześć grup. Każda z nich otrzymuje do opracowania jedno urządzenie przedstawione w animacji. Są to: żyrokompas, repetytor żyrokompasu, kompas magnetyczny, logi, radar oraz echosondy.

• Uczniowie opracowują ogólną notatkę, którą następnie prezentują reszcie klasy, dzięki czemu wszyscy uczniowie poznają wymienione wcześniej urządzenia nawigacyjne. Notatki zostają ujednolicone i przyklejone na plakat. Plakat będzie wykorzystywany podczas powtórek materiału oraz rozwiązywania materiałów interaktywnych.

• Nauczyciel w razie potrzeby dopowiada lub koryguje podane przez uczniów informacje. Sprawdza zawartość merytoryczną całego plakatu.

Symulator „Wskaźniki pomiarowe radaru”

• W tym przypadku uczniowie samodzielnie zapoznają się z tym nowoczesnym narzędziem edukacyjnym i obliczają odległości obiektów za pomocą jednej z czterech metod.

• Nauczyciel w razie potrzeby pomaga uczniom, tłumacząc jak działa dany wskaźnik i jak odczytuje się za jego pomocą wartość odległości.

Wirtualne laboratorium „Pracownia dewiacji magnetycznej i jej wykorzystanie”

• Uczniowie samodzielnie lub parach zapoznają się z wirtualnym laboratorium. Następnie w parach, metodą dramową, przeprowadzają dewiację kompasu magnetycznego przy zmianie magnetyzmu statkowego oraz wykonują tabele i wykresy dewiacji kompasu magnetycznego. Jedna osoba wcielała się w rolę pracownika pracowni dewiacji magnetycznej, druga w rolę ucznia w tej pracowni (uczniowie wymieniają się rolami). Tabele i wykresy zostają umieszczone na plakatach, które będą wisiały w klasie w czasie realizacji tego bloku. Każda para wykona swój plakat, na którym znajdą się: podstawowe informacje o urządzeniach nawigacyjnych (ich nazwy i krótka informacja o budowie), 5 zasad korzystania z kompasów i ich repetytorów, 3 najważniejsze informacje nt. pracy urządzeń nawigacyjnych.  Dodatkowo na każdym plakacie znajdzie się indywidualne rozwiązanie zadania dramowego - spisane w dowolnej formie, np. minimapy myśli.

• Nauczyciel w razie potrzeby pomaga uczniom wykonać powyższe zadanie, naprowadzając ich pytaniami.

Interaktywne materiały sprawdzające

Uczniowie samodzielnie rozwiązują ćwiczenia. Prawidłowe rozwiązanie może być zaprezentowane przez nauczyciela lub ucznia, na przykład na tablicy interaktywnej. Nauczyciel udziela komentarza do prezentowanego rozwiązania. W przypadku niewłaściwej odpowiedzi nauczyciel naprowadza ucznia pytaniami na odpowiedź właściwą.

Praca uczniów poza zajęciami

E‑materiał ułatwia nauczycielowi prowadzenie zajęć dydaktycznych metodą lekcji odwróconej (flipped classroom). Nauczyciel zadaje uczniom jako pracę domową zapoznanie się z wybranym przez niego multimedium przed kolejnym blokiem zajęć. Uczniowie analizują zawarte w nim informacje samodzielnie w domu i robią notatki. Nauczyciel może zachęcić uczniów do wykonania ich w ciekawej formie, która potem może być nagrodzona plusem. Na kolejnych zajęciach nauczyciel rozpoczyna dyskusję, omawiając wybrane przez siebie zagadnienia. Dzięki temu da mu to obraz, na ile uczniowie przyswoili wiadomości z zadanego multimedium. Pyta, co ich najbardziej zaciekawiło. Efektem będą wspólnie wykonane plakaty oraz notatki graficzne, a także zabawa dramowa z wykorzystaniem danego multimedium. Uczniowie wcielą się w różne role, podczas scenek będą korzystać ze swoich notatek graficznych.

Praca uczniów poza lekcją

Wykorzystując e‑materiał, nauczyciel na wcześniejszych zajęciach zadaje uczniom zadania dotyczące pięciu materiałów multimedialnych z e‑zasobu. Jedno zadanie wymaga samodzielnej pracy, drugie – pracy w utworzonych wcześniej zespołach. Uczniowie wykonują opisywane notatki oraz plakaty.

Praca indywidualna

• Uczniowie samodzielnie zapoznają się z jednym z multimediów z tego e‑materiału.

• Po zapoznaniu się z danym multimedium z tego e‑materiału uczniowie wykonują zadania zamieszczone pod tym multimedium (tzw. powiązane ćwiczenia), aby sprawdzić poziom zdobytej wiedzy. W ramach powtórzenia tworzą notatki graficzne czy osie z notatkami.

Praca w grupach

• Uczniowie dzieleni są na pięć grup.

• Każda z grup ma przydzielone jedno multimedium obecne w e‑materiale, czyli film edukacyjny, film instruktażowy, animację, symulator lub wirtualne laboratorium. Każda z grup zapoznaje się z przydzielonym jej multimedium.

• Następnie grupy wykonują prezentacje, aby przedstawić reszcie klasy zagadnienie przedstawione w przydzielonym im multimedium. Zagadnienia przedstawiane są w oryginalny sposób, najpierw grupa opowiada o danym pojęciu, a reszta klasy musi odgadnąć, o czym była mowa. Klasa pracowała metodą lekcji odwróconej, więc ma orientację we wszystkich multimediach.

• Nauczyciel w razie potrzeby dopowiada lub koryguje przedstawione informacje.

Indywidualizacja pracy z uczniami

E‑materiał ułatwia samodzielną pracę ucznia oraz indywidualizację procesu dydaktycznego. Wszystkie pięć multimediów przedstawia informacje na temat urządzeń nawigacyjnych wykorzystywanych na jednostkach pływających. Filmy i animacja ukazują urządzenia, a symulator i wirtualne laboratorium umożliwiają uczniom przyswajanie informacji poprzez klikanie na odpowiednie urządzenia lub ich przyciski. Interaktywne materiały sprawdzające dają uczniowi możliwość sprawdzenia poziomu własnej wiedzy i uzyskania szybkiej i precyzyjnej informacji zwrotnej. Myślenie wizualne (visible thinking) sprawdzi się w przypadku uczniów wolniej przyswajających informacje. Można im zaproponować przygotowanie notatek wizualnych (nauczyciel przygotowuje szkielet notatki), w których opisane będą podstawowe fakty nt. pracy urządzeń nawigacyjnych. Uczniowie powinni oznaczać urządzenia różnymi symbolami. Odkrywanie przez dociekanie jest strategią, która daje uczącym się możliwość samodzielnego poszukiwania, odkrywania i eksperymentowania. Nauczyciel wyznaczy uczniom zdolnym oraz pracującym szybciej problem do rozwiązania związany z nawigacją (np. rysunek kompasu i prośba o stworzenie instrukcji użytkowania go). Uczniowie w małych grupach poszukują rozwiązania – może być kilka opcji. Ta strategia uczy myślenia abstrakcyjnego oraz krytycznego. Uczniowie mogą na bieżąco konsultować się - w ramach tutoringu rówieśniczego.

E‑materiały ułatwiają zindywidualizowanie procesu dydaktycznego, co jest szczególnie istotne dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Odtwarzanie każdego e‑materiału jest możliwe również w trybie dostępności, który zawiera alternatywne wersje materiałów dostępne dla użytkowników z dysfunkcjami wzroku, słuchu. Ułatwia to dostęp do informacji oraz likwiduje niektóre bariery społeczne i komunikacyjne oraz zapewnia wyrównywanie szans.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

Wymagania techniczne

Wymagania sprzętowe niezbędne do korzystania z poradnika oraz innych materiałów platformy www.zpe.gov.pl.

System operacyjny:

• Windows 7 lub nowszy

• OS X 10.11.6 lub nowszy

• GNU/Linux z jądrem w wersji 4.0 lub nowszej 3GB RAM

Przeglądarka internetowa we wskazanej wersji lub nowszej:

• Chrome w wersji 69.0.3497.100

• Firefox w wersji 62.0.2

• Safari w wersji 11.1

• Opera w wersji 55.0.2994.44

• Microsoft Edge w wersji 42.17134.1.0

• Internet Explorer w wersji 11.0.9600.18124

Urządzenia mobilne:

• 2GB RAM iPhone/iPad z systemem iOS 11 lub nowszym

• Tablet/Smartphone z systemem Android 4.1 (lub nowszym) z przeglądarką kompatybilną z Chromium 69 (lub nowszym) np. Chrome 69, Samsung Browser 10.1, szerokość co najmniej 420 px

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści