Ekonomiczny bilans paszowy
ROL.10. Organizacja i nadzorowanie produkcji rolniczej – technik rolnik 314207
Instrukcja użytkowania
Spis treści
Struktura e‑materiałuStruktura e‑materiału
WprowadzenieWprowadzenie
Materiały multimedialne: plansza interaktywna, program ćwiczeniowy, e‑bookMateriały multimedialne: plansza interaktywna, program ćwiczeniowy, e‑book
Obudowa dydaktyczna: interaktywne materiały sprawdzające, słownik pojęć dla e‑materiału, przewodnik dla nauczyciela, przewodnik dla uczącego się, netografia i bibliografiaObudowa dydaktyczna: interaktywne materiały sprawdzające, słownik pojęć dla e‑materiału, przewodnik dla nauczyciela, przewodnik dla uczącego się, netografia i bibliografia
Problemy techniczne z odtwarzaniem e‑materiałówProblemy techniczne z odtwarzaniem e‑materiałów
Wymagania techniczneWymagania techniczne
1. Struktura e‑materiału
Każda strona e‑materiału ma na górze baner z informacją o nazwie zasobu oraz zawodach, dla których jest on przeznaczony. Nad banerem umiejscowiony jest przycisk „Poprzednia strona” wraz z tytułem poprzedniego zasobu tego e‑materiału.
![Zdjęcie przedstawia przykład przycisku służącego do powrotu do poprzedniej strony. Na górze znajduje się napis: POPRZEDNIA STRONA. Pod napisem widać długą linię, a pod nią napis: Netografia i bibliografia.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R1NJZse8MpQKH/1689762837/1NT9fIvo7M1XxV8ovulxE97JS5r2JEqb.jpg)
Na dole strony znajduje się przycisk „Następna strona” z tytułem kolejnego zasobu. Te przyciski umożliwiają przeglądanie całego e‑materiału.
![Zdjęcie przedstawia przykład przycisku nawigującego do następnej strony. Na górze znajduje się napis: NASTĘPNA STRONA. Pod napisem widać długą linię, a pod nią napis: Instrukcja użytkowania.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/RH863EzcyVQXj/1689762837/1wOLu8jV2inhuVMTgLmyEkYONtBSbpSy.jpg)
Pod każdym materiałem multimedialnym znajduje się przycisk z powiązanymi ćwiczeniami/powiązanym ćwiczeniem. Aby przejść do takiego ćwiczenia, należy kliknąć dymek z nazwą kategorii i rodzajem ćwiczenia. Otworzy się wtedy osobna karta w przeglądarce z ćwiczeniem lub ćwiczeniami.
![Grafika przedstawia widok przykładowego przycisku ćwiczeń powiązanych z danym multimedium. Po lewej stronie znajdują się cztery podłużne kafelki z napisem. Ćwiczenie dziesiąte. Żywienie krów. Ćwiczenie trzynaste. Żywienie tuczników. Ćwiczenie piętnaste. Wychów jagniąt. Ćwiczenie siedemnaste. Żywienie kur. Po prawej stronie znajdują się trzy kafelki z napisem. Ćwiczenie dwunaste. Żywienie cieląt. Ćwiczenie czternaste. Bilansowanie żywienia knura. Ćwiczenie szesnaste. Żywienie jagniąt.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/RfsDpiGRU91gq/1677786418/1RNMpmuaYBNLcGzhk9YkHdPWfkSrwyxQ.jpg)
W prawej górnej części ekranu znajduje się pasek menu, w którym zebrane są przyciski dostosowujące e‑materiał do odbiorców ze specjalnymi potrzebami. Dwa pierwsze przyciski z literą A i strzałką w górę lub w dół służą odpowiednio do powiększenia lub pomniejszenia wielkości czcionki. Cztery przyciski z literą A wpisaną w kwadraty służą do wyłączenia/włączenia trybu wysokiego kontrastu w trzech wariantach: czarno‑białym, żółto‑czarnym i czarno‑żółtym. Ikona człowieka przełącza e‑materiał do trybu dostępności.
![Grafika przedstawia widok panelu umożliwiającego dostosowanie e‑materiału do odbiorców ze specjalnymi potrzebami. Od lewej. Czarna litera A ze strzałką w dół. Umożliwia pomniejszenie treści strony. Czarna litera A ze strzałką w górę. Umożliwia powiększenie treści strony. Czarna litera A w białym kwadracie. Umożliwia wyłączenie wysokiego kontrastu. Biała litera A w czarnym kwadracie. Umożliwia włączenie wysokiego kontrastu: czarno‑biały. Czarna litera A w żółtym kwadracie. Umożliwia włączenie wysokiego kontrastu: żółto‑czarny. Żółta litera A w czarnym kwadracie. Umożliwia włączenie wysokiego kontrastu: czarno‑żółty. Oraz ikonka człowieka z wyprostowanymi rękami. Umożliwia przełączenie do trybu dostępności.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/RL5vcXMUxOUGC/1689762839/1MNXKJfmuHUvM7fyCKVfnfQeFV5HU9jq.png)
W trybie dostępności wszystkie elementy graficzne zastępowane są opisami alternatywnymi, które mogą być odczytywane przez generator mowy. Również ćwiczenia wykorzystujące grafiki zastępowane są ćwiczeniami alternatywnymi.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Wprowadzenie
We wprowadzeniuwprowadzeniu na górze strony znajdują się podstawowe informacje o kwalifikacji zawodowej oraz konsultancie merytorycznym e‑materiału. Poniżej zamieszczony jest spis treści, dzięki któremu można przenieść się na stronę konkretnego zasobu. W tym celu należy kliknąć na ikonę danego zasobu.
![Ilustracja przedstawia spis treści, składający się z czterech kafelków. Każdy kafelek pełni funkcję informacyjną, zawiera tytuł i rodzaj medium. Trzy z czterech kafelków są dodatkowo uzupełnione okładką. Pierwszy kafelek. Przedstawienie zwierząt gospodarczych wraz z wykazem pasz. Plansza. Na okładce znajdują się spacerujące po pastwisku czarno‑białe krowy. Kafelek znajduje się w lewym górnym rogu. Drugi kafelek. Dobór pasz dla poszczególnych grup zwierząt. Program ćwiczeniowy do projektowania przez dobieranie. Na okładce znajdują się trzy brązowe krowy jedzące siano. Kafelek znajduje się w prawym górnym rogu. Trzeci kafelek. Zasady sporządzania bilansu paszowego. E‑book. Na okładce znajdują się wieżowe silosy zbożowe. Są to wysokie zbiorniki w kształcie walca. Kafelek znajduje się w lewym dolnym rogu. Czwarty kafelek. Interaktywne materiały sprawdzające. Ekonomiczny bilans paszowy. Kafelek znajduje się w prawym dolnym rogu.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/RilO5TTyNUj9n/1677786419/HJHSN458SqTCMk1ge68ebyeDD8jrklPq.png)
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Materiały multimedialne
Plansza/Grafika interaktywna
E‑materiał Przedstawienie zwierząt gospodarskich wraz z wykazem paszPrzedstawienie zwierząt gospodarskich wraz z wykazem pasz składa się z plansz interaktywnych. Dla łatwiejszego nawigowania na początku umieszczony jest spis treści.
![Grafika przedstawia przykładowy interaktywny spis treści umożliwiający nawigowanie między planszami. Na samej górze znajduje się tytuł e‑materiału: Przedstawienie zwierząt gospodarskich wraz z wykazem pasz. Poniżej umieszczony został spis treści. Wymienione zostały w nim tytuły dostępnych w e‑materiale plansz interaktywnych. Pierwsza plansza to: Bydło. Druga plansza to: Trzoda chlewna. Trzecia plansza to: Drób. Czwarta plansza to: Owce. Piata plansza to: Pasze stosowane w żywieniu zwierząt hodowlanych. Kliknięcie jednego z dostępnych tytułów spowoduje przeniesienie do wybranej planszy.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R1LYb1LzUMuri/1677786419/2GwtmSDljafsBVEEzIuBWRnvZyTcN0zH.png)
Plansze złożone są z grafik i ponumerowanych znaczników. Kliknięcie w znacznik może w niewielkim stopniu przenieść oraz powiększyć obraz.
![Grafika przedstawia przykładową planszę interaktywną z trzema zdjęciami. W lewym górnym rogu znajduje się zdjęcie cielęcia. Ma dłuższą, ciemnobrązową sierść, krótkie nogi oraz małą głowę z odstającymi, owalnymi uszami po obu stronach. Oczy są szeroko rozstawione. W prawym górnym rogu planszy znajduje się zdjęcie cielęcia starszego. Ma krótszą, brązowo‑beżową sierść. Uszy podłużne, odstające po obu stronach głowy, a oczy szeroko rozstawione. Na dole planszy znajduje się zdjęcie krowy mlecznej. Ma kanciastą budowę ciała, wąską klatkę piersiową i duże wymię zakończone czterema strzykami. Kończyny są mocne, a głowa i szyja wydłużone. Ciało pokryte jest krótką, czarno‑białą sierścią. Na planszy znajdują się punkty od jeden do dziewięć.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R12HcAfkCNXar/1677786420/DCjfciy6nxMfvhur7rd90j1UswQCLHqk.jpg)
Po kliknięciu na znacznik wyświetla się opis.
![Ilustracja planszy interaktywnej z trzema zdjęciami, przedstawiona w momencie kliknięcia na punkt numer dwa. Po kliknięciu, z prawej strony ekranu rozwija się informacja: Ważne! Przy żywieniu preparatami mlekozastępczymi należy stosować się ściśle do receptury producenta. Od dziesiątego dnia życia, a najpóźniej po ukończeniu dwóch tygodni, przyucza się cielęta do jedzenia siana. Powinno być ono najwyższej jakości. Podaje się też pasze treściwe, śrutę owsianą lub mocno rozgnieciony owies. Zarówno siano, jak i paszę treściwą podaje się cielętom bez ograniczeń. Wiosną i latem od czwartego, a nawet trzeciego tygodnia życia można podawać cielętom zielonki dobrej jakości, a zimą czerwoną marchew. Kiszonki podaje się tylko bardzo dobrej jakości i na początek w minimalnych ilościach (od trzeciego miesiąca).](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/Re3Qu8bNIrzYV/1677786420/3lyIBWF6Fl36beAJIbGo4pkVNu1cF1Ao.jpg)
W lewym górnym rogu znajdują się wszystkie numery znaczników występujących na planszy. Po kliknięciu na jeden z nich wyświetli się konkretny opis. Ikona przekreślonego oka wyłącza widok znaczników.
![Grafika przedstawia ikonę ukrywającą widok znaczników. Ma kształt białego kółka, w którego środku znajduje się przekreślone oko.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/RooitiiZmggos/1696447214/2fuvkYGRCETcFzX8aEtpMPD7tRryQT7o.png)
Pod każdym z rozdziałów znajduje się przycisk „Powrót do spisu treści”, który pozwala na przeniesienie się na górę strony.
![Grafika przedstawia widok przycisku „Powrót do spisu treści". Jest to podświetlony na niebiesko napis, którego wciśnięcie spowoduje powrót do spisu treści.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/RyThHmROecFYA/1677786421/2LM0rlQ7JmCkLob3NwGt2yH5CDF00ihU.png)
Wykresy
Poniżej plansz znajdują się dodatkowe materiały w postaci wykresów. Odczytanie wartości jest możliwe poprzez najechanie myszką na słupek.
![Grafika przedstawia wykres kolumnowy dotyczący pasz stosowanych w żywieniu zwierząt hodowlanych. Na osi X znajdują się najpopularniejsze zielonki: burak pastewny (świeże liście), koniczyna czerwona zielonka (pierwszy pokos na początku kwietnia) oraz kukurydza zielonka (cała roślina). W każdej z grup wyróżniona została zawartość suchej masy, białka ogólnego, tłuszczu surowego oraz włókna surowego. Wartość tych składników podana w gramach znajduje się na osi Y. Po najechaniu na jedną z kolumn znajdująca się w danej grupie wyświetla się nazwa składnika, a także jego zawartość.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/Rw6bpfKwr5lbQ/1677786421/277LaDRhbPCTxGETIwvvfMuz1l0JMPh5.jpg)
E‑book
Aby przejść do e‑booka Zasady sporządzania bilansu paszowegoe‑booka Zasady sporządzania bilansu paszowego, należy kliknąć na jego okładkę. Otworzy się wtedy nowa karta w przeglądarce, gdzie można będzie zapoznać się z jego treścią.
![Ikonka przedstawia okładkę i tytuł e‑booka. Jest to podłużny kafelek, na górze znajduje się ilustracja przedstawiająca kurę dziobiącą ziarno, a pod spodem tytuł: Zasady sporządzania bilansu paszowego - E‑book.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R6EGJN3MQliVo/1677786421/1q39NDhImgKS2ZERE14wcsrPamcW33o9.png)
E‑book zawiera spis treści. Tytuł każdego rozdziału jest hiperłączem, po kliknięciu którego na ekranie pojawia się odpowiedni fragment e‑booka.
![Grafika przedstawiająca spis treści z dostępnymi e‑bookami. Są to umieszczone w dwóch kolumnach kafelki. W ich wnętrzu znajduje się tytuł e‑booka oraz ilustracja go obrazująca. Pierwszy kafelek zawiera obrazek przedstawiający mapę myśli oraz napis: Analiza składu chemicznego pasz. Drugi kafelek zawiera obrazek przedstawiający ułożone na stosie kolby kukurydzy, a także napis: Analiza wartości żywieniowej pasz dla zwierząt. Trzeci kafelek zawiera obrazek przedstawiający kukurydzę rosnącą na polu, a także napis: Normowanie i dawkowanie pasz. Czwarty kafelek zawiera obrazek przedstawiający wagę, a także napis: Sporządzanie preliminarza paszowego. Piaty kafelek zawiera obrazek przedstawiający otwarty zeszyt, a także napis: Sporządzanie bilansu pasz. Szósty kafelek zawiera obrazek przedstawiający otwartą książkę, a także napis: Netografia i bibliografia.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R8MbhjRMifLdV/1677786422/1dXOtBHYPQNZ53TUWUCBm8eFhaC7L5oy.png)
W przypadku rozbudowanych rozdziałów na początku znajduje się spis treści.
![Grafika przedstawia przykładowy interaktywny spis treści umożliwiający nawigowanie między rozdziałami danego e‑booka. Na samej górze znajduje się napis: Spis treści. Poniżej wymienione zostały tytuły rozdziałów zawartych w danym e‑booku. Pierwszy rozdział jest zatytułowany: Analiza składu chemicznego pasz. Drugi rozdział jest zatytułowany: Białka. Trzeci rozdział jest zatytułowany: Tłuszcze. Czwarty rozdział jest zatytułowany: Węglowodany. Piaty rozdział jest zatytułowany: Witaminy. Szósty rozdział jest zatytułowany: Związki mineralne. Kliknięcie jednego z dostępnych tytułów spowoduje przeniesienie do wybranego rozdziału.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/RYpusBypmOZ9g/1677786422/15zL8XUiQfieUVianjIw5QEdYYYXWGLb.png)
Poruszanie się po spisie treści jest identyczne jak w przypadku opisanym przy planszy interaktywnej.
W dolnej części znajduje się miejsce na notatki. Przyciski z lewej i prawej strony pozwalają odpowiednio wydrukować lub usunąć przygotowane notatki.
![Grafika przedstawia widok miejsca przeznaczonego na notatki. Jest to puste pole, które można zapełnić dowolnym tekstem. W prawym górnym rogu znajduje się prostokątny przycisk z napisem: Wyczyść. Jego wciśnięcie spowoduje wyczyszczenie uzupełnionego pola. W lewym górnym rogu umieszczono prostokątny przycisk z napisem: Drukuj. Jego wciśnięcie umożliwi wydrukowanie tekstu, którym zapełniono pole na notatki.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/RC0Y9L5qQ3C4m/1677786422/1wqOb2EbSozc6TXrCsTDASQd6WDPdCJZ.png)
Na końcu każdego rozdziału znajduje się hiperłącze, które pozwala na przejście do kolejnego rozdziału.
![Grafika przedstawia widok hiperłącza pozwalającego przejść do kolejnego rozdziału. Są to dwa wiersze tekstu, oddzielone od siebie linią. Na górze umieszczono napis: Następna strona. Na dole umieszczono napis: Analiza wartości żywieniowej pasz dla zwierząt. Wciśnięcie przycisku spowoduje przejście do następnej strony.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R1GXWppZ5xmKf/1677786423/ko2hqQ9wExwLGkSqXRh7a6IXizUzxRZf.png)
Program ćwiczeniowy do projektowania przez dobieranie
Program ćwiczeniowy do projektowania przez dobieranie Dobór pasz dla poszczególnych grup zwierzątProgram ćwiczeniowy do projektowania przez dobieranie Dobór pasz dla poszczególnych grup zwierząt umożliwia przygotowanie bilansu paszowego dla wybranej grupy zwierząt – w wybranej liczbie dni przy wybranej liczebności stada. Dla wygody korzystania z programu ćwiczeniowego należy kliknąć ikonę trybu pełnoekranowego, znajdującą się w prawym górnym rogu ekranu.
![Grafika przedstawia widok ikony trybu pełnoekranowego. Jest to element w oknie wyświetlanego filmu. Przycisk ma kształt przerywanego prostokąta.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/RiZxoxi3fo2CU/1677786423/DA4cTPHan5W0TS5d1QoulBEIeQmuczBq.png)
Pierwsza plansza programu zawiera samouczek – przykład obliczeń wykonanych dla trzody chlewnej, który pozwala prześledzić konkretne ustawienia i później, podczas użytkowania programu, korzystać z tej planszy jako podpowiedzi.
![Grafika przedstawia widok planszy z samouczkiem programu służącego do doboru pasz dla poszczególnych grup zwierząt. Na samej górze programu umieszczono ciemny pasek z czterema zakładkami. Pierwsza zakładka nosi tytuł: Samouczek. Jest ona aktualnie wybrana, co symbolizuje pomarańczowy pasek podkreślający tytuł zakładki. Pod ciemnym paskiem znajduje się ekran główny programu. Składa się on z umieszczonego na górze pola zatytułowanego: Tryb samouczek. Poniżej zawarto szczegółowe wyjaśnienia dotyczące samouczka. Resztę ekranu głównego zajmują pola z danymi projektowymi.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/Rxoqq28HDaHJL/1677786423/fILeQPoNV1MtDRpoplKnVLkTbiS4iNTH.png)
Należy wybrać grupę, dla której wykonuje się bilans paszowy.
![Grafika przedstawia widok wyboru grupy. Jest ot ciemny pasek umieszczony na samej górze ekranu. Składa się on z czterech zakładek. Pierwsza zakładka zatytułowana jest: Samouczek. Druga zakładka zatytułowana jest: Trzoda chlewna. Trzecia zakładka zatytułowana jest: Drób. Czwarta zakładka zatytułowana jest: Bydło. Aktualnie wybraną zakładką jest: Trzoda chlewna. Symbolizuje to pomarańczowy pasek umieszczony pod tytułem zakładki.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R2VwA31KxmGye/1677786424/1hPwLNWRKhL8kkpStAoCW1CZeLY3azH3.png)
Następnie należy uzupełnić recepturę oraz wpisać liczbę zwierząt, dla której ją opracowujemy, a także liczbę dni.
![Grafika przedstawia pole umożliwiające tworzenie receptury paszy dla wybranej grupy zwierząt. Na górze znajduje się cienki pomarańczowy pasek. Na jego tle umieszczono napis: Receptura. Poniżej na białej planszy umieszczone zostały dwa okienka. Pierwsze okienko zatytułowano: Liczba zwierząt, dla której wyliczamy recepturę. Należy je uzupełnić odpowiednią liczbą. Drugie okienko zatytułowano: Liczba dni, dla których wyliczamy recepturę. Należy je uzupełnić odpowiednią liczbą.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/RrFd8Hzel639g/1677786424/1lVUU4v64GPKJwCOuKfJdFUYgM0SjSZg.jpg)
Z prawej strony wybiera się zwierzęta, dla których ustalany jest dobór paszowy, ich fazę produkcji oraz surowce.
![Grafika przedstawia panel umożliwiający wybór zwierząt, dla których wykonywany jest dobór paszy, fazy produkcji oraz surowce. Jest to podłużny panel z trzema zakładkami. Pierwsza zakładka nosi nazwę: Trzoda chlewna. Druga zakładka nosi nazwę: Fazy produkcji. Trzecia zakładka nosi nazwę: Surowce. Obok nazwy każdej z zakładek znajduje się strzałka. Gdy jest ona skierowana w dół to zakładka jest zwinięta. Strzałka skierowana do góry oznacza rozwiniętą zakładkę. Zakładkę rozwija się poprzez kliknięcie na nią. Pojawiają się wówczas możliwe do wyboru różne opcje, w zależności od wybranej zakładki.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/RochU9eK9Xt18/1677786424/2ieBMsfULiJ56to4pS1mXG6CLyskQPl2.jpg)
Po wybraniu surowców uzupełnia się ich procentowy udział.
![Grafika przedstawia panel ze składnikami wchodzącymi w skład tworzonej receptury. Na górze znajduje się ciemny pasek z naniesionymi nazwami poszczególnych kolumn. Pierwsza kolumna to: Surowiec. Druga kolumna to: Cena (w złotówkach za tonę). Trzecia kolumna to udział (w procentach). Czwarta kolumna to: Ilość (w kilogramach). Piata kolumna to: Koszt (w złotówkach). Obok każdego tytułu kolumny znajduje się ikonka białego kółka, w środku którego umieszczono literę ”i”. Po jej kliknięciu pojawią się informacje na temat danych, które należy umieścić w danej kolumnie. Poniżej ciemnego paska znajduje się biała plansza. Na niej dodawane są kolejno wiersze, które określają wszystkie składniki wchodzące w skład tworzonej receptury.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/RsMXsoQ0fVxvf/1677786425/197t7B7XDI13GLoKUaxzQuOVli2gLEE9.jpg)
Po kliknięciu w ikonę „Spróbuj ponownie” znikają wszystkie wybrane wcześniej ustawienia i można zacząć pracę od nowa.
![Grafika przedstawia ikonę wyczyszczenia dotychczasowych postępów w programie ćwiczeniowym. Ma kształt okręgu złożonego z dwóch wygiętych strzałek. Poniżej znajduje się napis: Spróbuj ponownie.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R1Xuj0mOjQWSE/1677786426/6yzbxVun0HmUMqE9R2ao4MVKvOGtNOZy.jpg)
Na dolnym pasku ekranu znajdują się ikony „Instrukcja”, umożliwiająca zapoznanie się z działaniem programu ćwiczeniowego, oraz „Pobierz listę kroków”, która pozwala na zapisanie postępów pracy i pobranie pliku. Po najechaniu myszką na daną ikonę pokazują się podpowiedzi dotyczące jej funkcjonalności.
![Grafika przedstawia przykładowy widok ikon działania programu. Pierwsza ikona przedstawia czarne kółko z umieszczoną w środku literą „i”. Jest to przycisk podpisany: Instrukcja. Jego wciśnięcie spowoduje włączenie instrukcji obsługi programu. Druga ikona przedstawia dyskietkę. Jest to przycisk podpisany: Zapisz efekt pracy. Jego wciśnięcie spowoduje zapisanie dotychczasowych postępów. Trzecia ikona przedstawia strzałkę skierowaną w dół. Jest to przycisk podpisany: Pobierz listę kroków. Jego wciśnięcie spowoduje pobranie dotychczasowych postępów. Czwarta ikona przedstawia aparat. Jest to przycisk podpisany: Zrzut ekranu. Jego wciśnięcie spowoduje wykonanie zrzutu aktualnie wyświetlanego ekranu. Piąta ikona przedstawia dwie wygięte w łuk strzałki skierowane w tym samym kierunku. Tworzą one okrąg. Jest to przycisk podpisany: Spróbuj ponownie. Jego wciśnięcie spowoduje wyczyszczenie dotychczasowych postępów.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R58Nuif4iq8FV/1677786426/23LDAqDs5FsgqgJiEd1qzFaJHpGlK7Ko.png)
W omawianym dolnym pasku ekranu znajdują się także ikony, które umożliwiają: zapisanie całej swojej pracy („Zapisz efekty pracy”), wykonanie zrzutu ekranu („Zrzut ekranu”) oraz ponowne wykonanie ćwiczenia („Spróbuj ponownie”). Po wykonaniu zadania i kliknięciu przycisku „Sprawdź”, niezależnie od uzyskanego wyniku, pojawi się informacja zwrotna.
W przypadku korzystania wyłącznie z klawiatury należy użyć poniższych klawiszy:
Tab – poruszanie się do przodu po elementach,
Shift + Tab – poruszanie się do tyłu po elementach,
spacja – podnoszenie i upuszczanie elementów,
Escape – anulowanie przeciągania,
strzałki – przenoszenie elementów do sąsiadujących stref upuszczania.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Interaktywne materiały sprawdzające
Interaktywne materiały sprawdzająceInteraktywne materiały sprawdzające są pogrupowane tematycznie. Znajdują się one w określonych zakładkach, na które należy kliknąć.
![Ilustracja przedstawia przykładowy wygląd ćwiczeń. Ćwiczenia ułożone są w tabelach ponumerowanych od jeden do siedemnaście. Po prawej stronie każdego ćwiczenia znajdują się ikonki oznaczające stopień trudności zadania, których jest trzy. Ikonki mają kształt sześcianu foremnego. Zielona ikonka z częściowo zamalowanym środkiem oznacza łatwe zadanie. Żółta ikonka z zamalowanym środkiem do połowy oznacza średnio trudne zadanie. Czerwona ikonka z całym zamalowanym środkiem oznacza najtrudniejsze zadane. Kolejność ćwiczeń: Ćwiczenie pierwsze. Składniki odżywcze. Ćwiczenie drugie. Retencja azotu. Ćwiczenie trzecie. Żywienie pastwiskowe. Ćwiczenie czwarte. Rodzaje pasz. Ćwiczenie piąte. Pasze objętościowo soczyste. Ćwiczenie szóste. Wartość odżywcza zielonek. Ćwiczenie siódme. Koszenie. Ćwiczenie ósme. Pasze wysokobiałkowe. Ćwiczenie dziewiąte. Rezerwy w bilansie paszowym. Ćwiczenie dziesiąte. Żywienie krów. Ćwiczenie jedenaste. Zapotrzebowanie bytowe i produkcyjne krowy. Ćwiczenie dwunaste. Żywienie cieląt. Ćwiczenie trzynaste. Żywienie tuczników. Ćwiczenie czternaste. Bilansowanie żywienia knura. Ćwiczenie piętnaste. Wychów jagniąt. Ćwiczenie szesnaste. Żywienie jagniąt. Ćwiczenie siedemnaste. Żywienie kur.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R18eyrrw0jmlV/1677786426/2KTNFOE3BzfgRU7FDPJQEDJnew5djnT3.jpg)
Po kliknięciu na dany temat zakładka rozwinie się i wyświetli się zadanie.
![Ilustracja przedstawia wygląd ćwiczeń w momencie kliknięcia na ćwiczenie piąte. Pasze objętościowo soczyste. Po kliknięciu ćwiczenie się rozwija i widać jego treść. Zadanie polega na połączeniu w pary. Po lewej stronie znajdują się trzy wyrażenia: kiszonka; rośliny okopowe; zielonka. Po prawej stronie znajdują się kolejne trzy wyrażenia: sfermentowane liście lucerny; bulwy buraka, ziemniaka, marchew; świeże liście koniczyny białej i czerwonej. Na dole ćwiczenia znajduje się podłużna ikonka “Sprawdź“, a pod spodem napis: “Pokaż odpowiedź“.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R1bIzhnabthZb/1677786427/2CfDJD4k7CvxlkFObRrx1bzpgBsp6cDQ.jpg)
Rozwiązanie zadania wymaga kliknięcia wybranej opcji, przeciągnięcia odpowiednich elementów lub wpisania odpowiedzi. Polecenie zawsze określa czynność, jaką należy wykonać. Po wybraniu lub uzupełnieniu odpowiedzi należy kliknąć przycisk „Sprawdź”. Nad poleceniem wyświetli się informacja, czy zadanie zostało poprawnie wykonane. W przypadku błędnej odpowiedzi w informacji zwrotnej będzie zawarty tytuł multimedium, na podstawie którego można uzupełnić wiedzę, aby poprawnie rozwiązać zadanie. Po lewej stronie przycisku „Sprawdź” znajduje się symbol gumki, jego kliknięcie czyści odpowiedzi. Poniżej przycisku „Sprawdź” widnieje napis „Pokaż odpowiedź”. Umożliwia on poznanie poprawnego rozwiązania zadania. Po prawej stronie polecenia widoczny jest kolorowy sześciokąt. Jego kolor informuje o poziomie trudności zadania: kolor zielony oznacza zadanie łatwe, żółty – zadanie o średnim poziomie trudności, czerwony – zadanie trudne.
![Grafika przedstawia trzy kolorowe sześciokąty informujące o poziomie trudności zadania: kolor zielony oznacza zadanie łatwe, żółty – zadanie o średnim poziomie trudności, czerwony – zadanie trudne.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/Rh8nO2PlFTxiJ/1689762847/1QQZ5b2gn06rIPshJCMlwIrPRwh5bPCK.png)
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Słownik pojęć dla e‑zasobu
SłownikSłownik ma strukturę listy. Znajdują się w nim występujące w e‑materiale pojęcia wraz z ich definicjami. Pod każdym pojęciem znajduje się link do odpowiedniego multimedium, w którym występuje dane pojęcie, oraz do Polskiego Słownika Archiwalnego.
W górnej części słownika znajduje się instrukcja korzystania ze słownika oraz pole do filtracji pojęć. Aby odnaleźć dane pojęcie, należy je wpisać w polu filtracji. Po wpisaniu widoczne będzie tylko to pojęcie wraz z definicją. Aby wrócić do listy wszystkich pojęć, należy kliknąć krzyżyk w prawej części pola filtracji.
![Przykładowa ilustracja ilustrująca fragment słownika z częścią umożliwiającą filtrację pojęć. Na samej górze umieszczona jest instrukcja korzystania ze słownika. Zawarta jest w niej następująca informacja: „Słownik zawiera pojęcia ułożone w kolejności alfabetycznej. Pojęcia zawierają odnośniki do elementów składowych e‑materiału, w których zostały zastosowane. Za pomocą wyszukiwarki „Filtruj pojęcie” można wyszukać odpowiednie pojęcie w słowniku”. Pod instrukcją korzystania ze słownika umieszczone zostało pole w kształcie prostokąta. Wewnątrz znajduje się napis: filtruj pojęcie oraz umieszczony z boku przycisk w kształcie krzyżyka. Na samym dole znajduje się pierwsze pojęcie ze słownika. Dotyczy ono aminokwasów.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R10X9ZbAX9Rci/1677786427/2kEk5Cc53XRaPFNUe3UmDuIleQ7FjrKL.jpg)
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Przewodnik dla nauczyciela
Przewodnik dla nauczycielaPrzewodnik dla nauczyciela jest podzielony na pięć części. Każda z nich jest wyróżniona w interaktywnym spisie treści. Po kliknięciu na dany podrozdział przewodnika wyświetli się jego odpowiedni fragment.
Pierwsza część przedstawia cele i efekty kształcenia, szczegółowo wylicza kwalifikacje, do których rozwijania e‑materiał został przeznaczony. Druga część omawia strukturę e‑materiału, wymienia poszczególne zasoby oraz podaje, czego dotyczą. Hiperłącza i graficzny spis treści pozwalają na przejście do danej składowej e‑materiału. Trzecia część prezentuje powiązania między elementami e‑materiału. Czwarta część to wskazówki dotyczące wykorzystania e‑materiału w pracy dydaktycznej. Przedstawia przykładowe scenariusze pracy uczniów na zajęciach i poza zajęciami oraz indywidualnej pracy z uczniem. Na końcu wymienione są wymagania techniczne niezbędne do korzystania z e‑materiału.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Przewodnik dla uczącego się
Przewodnik dla uczącego sięPrzewodnik dla uczącego się składa się z pięciu części. Każda z nich jest wyróżniona w interaktywnym spisie treści. Po kliknięciu na dany podrozdział przewodnika wyświetli się jego odpowiedni fragment.
Pierwsza część przedstawia cele uczącego się, druga zaś charakteryzuje strukturę e‑materiału i omawia po kolei każdy zasób występujący w e‑materiale. Hiperłącza i graficzny spis treści pozwalają na przejście do danej składowej e‑materiału. Trzecia część prezentuje powiązania między elementami e‑materiału. Czwarta zawiera informacje o tym, jak uczeń może korzystać z poszczególnych zasobów. Ostatnia część przewodnika to wymagania techniczne niezbędne do korzystania z e‑materiału.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Netografia i bibliografia
Netografia i bibliografiaNetografia i bibliografia jest to spis adresów internetowych oraz pozycji literaturowych, z których korzystano podczas pisania e‑materiału. Adresy internetowe zawierają hiperłącza, dzięki którym można przejść na daną stronę, oraz datę z ostatnim dostępem do linku.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
2. Problemy techniczne z odtwarzaniem e‑materiałów
W przypadku problemów z wyświetlaniem się elementów w e‑materiale należy się upewnić, że urządzenie (komputer, laptop, smartfon itp.) ma dostęp do internetu. Czasami zbyt wolne łącze internetowe może spowalniać ładowanie się stron, szczególnie w przypadkach, gdy znajdują się na nich multimedia takie jak film, wizualizacje 3D lub animacje 3D. W takiej sytuacji zaleca się sprawdzenie, co może spowalniać internet. Najczęściej jest to otwarcie zbyt wielu zakładek w przeglądarce internetowej, przeciążenie systemu (zbyt wiele otwartych aplikacji).
Jeżeli użytkownik korzysta z internetu mobilnego, słaba jakość połączenia może być spowodowana wyczerpaniem się danych pakietowych w ofercie.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
3. Wymagania techniczne
Wymagania sprzętowe niezbędne do korzystania z poradnika oraz innych zasobów platformy www.zpe.gov.pl.
System operacyjny:
Windows 7 lub nowszy
OS X 10.11.6 lub nowszy
GNU/Linux z jądrem w wersji 4.0 lub nowszej 3 GB RAM
Przeglądarka internetowa we wskazanej wersji lub nowszej:
Chrome w wersji 69.0.3497.100
Firefox w wersji 62.0.2
Safari w wersji 11.1
Opera w wersji 55.0.2994.44
Microsoft Edge w wersji 42.17134.1.0
Internet Explorer w wersji 11.0.9600.18124
Urządzenia mobilne:
2 GB RAM iPhone/iPad z systemem iOS 11 lub nowszym
tablet/smartfon z systemem Android 4.1 (lub nowszym) z przeglądarką kompatybilną z Chromium 69 (lub nowszym), np. Chrome 69, Samsung Browser 10.1, szerokość co najmniej 420 px
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści