E-materiały do kształcenia zawodowego

E‑book – Inwentaryzacja drzewostanów. Baza wiedzy

LES.02. Gospodarowanie zasobami leśnymi – technik leśnik 314301

bg‑lime

Klasy jakości drewna

Pozyskiwane drewno można podzielić na trzy podstawowe grupy:

  • drewno wielkowymiarowe (W) – drewno okrągłe o średnicy (mierzonej bez kory w górnym, cieńszym, końcu) od 14 cm wzwyż,

  • drewno średniowymiarowe (S) – drewno okrągłe o średnicach mierzonych bez kory – minimalnej średnicy górnej od 5 cm i maksymalnej średnicy dolnej do 24 cm (z wyjątkiem drewna S4, w którym nie ogranicza się średnicy dolnej),

  • drewno małowymiarowe (M) – drewno okrągłe o średnicy dolnej mierzonej bez kory do 5 cm lub w korze do 7 cm.

Drewno grup W i S określamy jako grubiznę, natomiast grupy M – jako drobnicę. Dalsze podziały i kategoryzacja zależą m.in. od jakości i wymiarów drewna.

RALEjh6iQjspD1
Klasyfikacja jakościowo‑wymiarowa surowca drzewnego sprzedawanego przez Lasy Państwowe

Rys. na podstawie: https://paleciarz.pl/!data/KLASYFIKACJA%20SUROWCA.jpg
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Drewno wielkowymiarowe

Dzielimy je na cztery klasy jakości: A, B, C, D – począwszy od klasy o najlepszych parametrach jakościowych. Przyporządkowując drewno do określonej klasy jakości, analizuje się m.in. liczbę i wygląd sęków, istniejące krzywizny oraz zabarwienia drewna, obecność (lub brak) zgnilizny lub chodników owadzich.

Następnym poziomem kategoryzacji jest przeznaczenie drewna. Może ono być:

  • specjalnego przeznaczenia (oznaczone cyfrą 1) – najwyższej jakości, np. drewno okleinowe WA1 czy sklejkowe WB1,

  • ogólnego przeznaczenia (oznaczone cyfrą 0): WA0, WB0 i WC0 oraz klasa WD, która jako najniższej jakości nie posiada tego rozszerzenia.

Trzeci poziom kategoryzacji to klasy grubości (1,2 i 3) – tu drewno dzielimy według wielkości średnicy mierzonej w połowie długości kłody:

  • 1 – średnica środkowa do 24 cm (uwaga: klasa jakościowa A nie ma tej klasy grubości),

  • 2 – średnica środkowa 25–34 cm,

  • 3 – średnica środkowa 25–34 cm.

Znając te sposoby podziału, możemy opisać poniższe skróty następująco:

  • WA1 2 – drewno wielkowymiarowe najwyższej klasy jakości A, specjalnego przeznaczenia (okleina ) i drugiej klasy grubości,

  • WC0 3 – drewno wielkowymiarowe klasy jakości C, ogólnego przeznaczenia, trzeciej klasy grubości,

  • WD 2 – drewno wielkowymiarowe klasy jakości D, ogólnego przeznaczenia, drugiej klasy grubości.

Drewno średniowymiarowe

Tutaj wyróżniamy cztery klasy jakości (1, 2, 3 i 4), dwie klasy grubości (a i b – ale tylko dla klas 2 i 3) oraz dla klasy 1 dwie podklasy jakości (1 i 0):

Klasa jakości

Klasa grubości

Podklasa jakości

1

brak

brak

0

1

2

a

b

brak

3

a

b

4

brak

brak

Klasa jakości

Klasa grubości

Klasa grubości

Podklasa jakości

Podklasa jakości

1

brak

brak

0

1

2

a

b

brak

brak

3

a

b

brak

brak

4

brak

brak

brak

brak

Tak więc oznaczenie S1 wskazywać będzie np. na drewno średniowymiarowe dłużycowe o minimalnej średnicy górnej mierzonej bez kory 5 cm, maksymalnej średnicy dolnej bez kory 24 cm oraz średnicy środkowej 9–16 cm. Niedopuszczalne dla tej klasy jakości są zwęglenia, zgnilizna, chodniki owadzie i widoczne ciała obce, dopuszczalna minimalna krzywizna. Podklasy w tej klasie jakości:

  • S10 – drewno kopalniakowe (przeznaczone do obudowy chodników w kopalniach),

  • S11 – drewno specjalnego przeznaczenia, np. na słupy teletechniczne.

Klasa jakości S2 wskazuje na drewno w stosach, o wałkach długości do 1,3 m i maksymalnej średnicy dolnej bez kory wielkości 24 cm. Wymiary średnicy górnej (mierzonej bez kory) pozwalają na wyróżnienie w ramach tej klasy dwóch podgrup: S2a (gdy średnica ta wynosi minimum 5 cm) oraz S2b (minimum 7 cm). Drewno to nie może mieć zwęgleń, ale dopuszczalne są zgnilizna twarda i owadzie chodniki.

Klasa jakości S3 określa drewno okrągłe (żerdzie), bez zgnilizny i chodników owadzich, ale z możliwymi zwęgleniami oraz krzywizną do 10 cm na 1 m. Tutaj klasa grubości zależy od wielkości średnicy znamionowej, czyli średnicy mierzonej w korze w odległości 1 m od dolnego końca. W ten sposób mamy drewno S3a (o średnicy znamionowej 7–11 cm) oraz S3b (7–14 cm).

I ostatnia klasa jakości S4, w której nie ustala się średnicy dolnej i dopuszczalne są wymieniane wcześniej wady (zgnilizna miękka, zwęglenia, krzywizny itp.).

Drewno małowymiarowe

Tutaj mamy dwie podkategorie, określane jako drobnica:

  • M1 – drobnica tyczkowa o długości do 1,5 m; w przypadku tego drewna niedopuszczalne są zwęglenia i zgnilizna, możliwa krzywizna: 15 cm na 1 m;

  • M2 – drobnica gałęziowa/opałowa; mogą tu występować zgnilizna, krzywizna i zwęglenia, nie ma określonej długości.

Miejsce na notatki

R1PNAuEs1JqD6