Bohaterowie Solidarności
Kogo z Solidarności nazywamy bohaterem?
Ludzie SolidarnościSolidarności pochodzili z różnych środowisk. Wielu z nich już wcześniej miało związki z opozycją. Sercem opozycji był początkowo Gdańsk i związani z nim ludzie, głównie robotnicy zatrudnieni w stoczni, którzy zainicjowali strajkistrajki w sierpniu 1980 r.
opowiadać o ludziach, którzy tworzyli Solidarność;
wyjaśniać dlaczego ludzi związanych z Solidarnością określamy mianem bohaterów.
Lech Wałęsa
Naczelną postacią był Lech Wałęsa, współzałożyciel i pierwszy przewodniczący Solidarności. W latach 70. pracował jako elektryk w Stoczni Gdańskiej, a w 1980 r. stanął na czele strajku. W imieniu Solidarności podpisał porozumienia sierpnioweporozumienia sierpniowe.

Wałęsa jest za granicą jedną z najbardziej rozpoznawalnych osób związanych z Polską, człowiekiem utożsamianym z Solidarnością. W 1983 r. za swoją działalność otrzymał Pokojową Nagrodę NoblaPokojową Nagrodę Nobla. W 1990r. został wybrany Prezydentem Rzeczypospolitej Polskiej.

Według opracowań Instytutu Pamięci Narodowej przez pewien okres był tajnym współpracownikiem Służb BezpieczeństwaSłużb Bezpieczeństwa, teoria ta jednak nie znalazła pełnego uznania w środowisku naukowym.
Wyobraź sobie, że twoja szkoła organizuje obchody rocznicy związanej z podpisaniem porozumień sierpniowych. Przybędzie na nie lider Solidarności w tamtym okresie – Lech Wałęsa, a ty masz możliwość przeprowadzenia z nim wywiadu o wydarzeniach Sierpnia ’80. Ułóż pięć pytań, które byś zadał/zadała. Wyjaśnij, dlaczego zdecydowałbyś/zdecydowałabyś się zadać właśnie te pytania.
Anna Walentynowicz
Drugą osobą, która urosła do rangi symbolu strajków sierpniowychstrajków sierpniowych, była Anna Walentynowicz. To jej dyscyplinarne zwolnienie z pracy pięć miesięcy przed osiągnięciem wieku emerytalnego stało się bezpośrednią przyczyną strajku stoczniowców.

Nazywano ją „Anną Solidarność”, a jej znajomi podkreślali, że swoimi działaniami i słowami umiała łączyć ludzi, w pełni wyrażając ideę solidarnego działania. Stała się ikoną i wielką legendą ruchu społecznego lat 80.

W sierpniu 2015 r., w 86. rocznicę urodzin legendarnej działaczki Solidarności Anny Walentynowicz w Gdańsku‑Wrzeszczu (gdzie mieszkała przez większą część życia), odsłonięto jej pomnik. Niewielkich rozmiarów kamienna postać z ręką podpierającą podbródek zdaje się w zamyśleniu spoglądać na przejeżdżające samochody i przechodzących ludzi. „Nie ma wolności bez solidarności” – brzmi napis na cokole pomnika.
Andrzej Gwiazda

Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DPWd4MfhV
Nagranie poniższego tekstu dotyczącego Andrzeja Gwiazdy.
Andrzej Gwiazda wieloletni działacz opozycyjny, współzałożyciel NSZZ Solidarność i jeden z pierwszych wiceprzewodniczących związku przy Lechu Wałęsie, internowany w czasie stanu wojennego, potem kilkukrotnie aresztowany i osądzony za działalność polityczną. Następnie był jednym z głównych członków Solidarności 80. Związku założonego przez działaczy Solidarności, nie akceptujących porozumień Okrągłego Stołu.
Lech Kaczyński

Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DPWd4MfhV
Nagranie poniższego tekstu dotyczącego Lecha Kaczyńskiego.
Lech Kaczyński działacz NSZZ Solidarność, członek między innymi Komisji Programowej i współpracownik Lecha Wałęsy w okresie PRL. W czasie stanu wojennego internowany. Po odzyskaniu wolności kontynuował działalność opozycyjną. Pełnił kolejno funkcje między innymi Prezesa NIK, ministra sprawiedliwości, prokuratora generalnego, prezydenta miasta stołecznego Warszawy, senatora pierwszej i czwartej kadencji. Prezydent Polski w latach 2005‑2010.
Władysław Frasyniuk
Wraz z przyłączaniem się do strajku kolejnych zakładów w szeregi Solidarności wstępowali ludzie reprezentujący inne regiony kraju. Wśród nich ważną pozycję zajmował Władysław Frasyniuk, jeden z liderów Solidarności na Dolnym Śląsku i współtwórca struktur związkowych w tym regionie.

Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DPWd4MfhV
Nagranie poniższego tekstu dotyczącego Władysława Frasyniuka.
Władysław Frasyniuk, działacz opozycji w PRL, uczestnik strajku w 1980 roku. Wstąpił do NSZZ Solidarność, należał do Krajowej Komisji Porozumiewawczej, następnie do Komisji Krajowej, a wkrótce został przewodniczącym zarządu regionu Dolny Śląsk. Po wprowadzeniu stanu wojennego zaangażował się w tworzenie podziemnej Solidarności. Wielokrotnie aresztowany i więziony przez władze PRL uczestnik rozmów Okrągłego Stołu, w latach 1991 -2001 przez trzy kadencje poseł na Sejm.
Zbigniew Bujak
Na Mazowszu podobną rolę odegrał Zbigniew Bujak, którego uznaje się za jednego z najważniejszych działaczy podziemia solidarnościowego w latach 80.

Zbigniew Bujak był pracownikiem Zakładów Mechanicznych Ursus. W czasie stanu wojennegostanu wojennego uniknął internowaniainternowania i ukrywał się aż do 1986 r., prowadząc aktywną działalność opozycyjną. Uważa się go za najdłużej ukrywającego się członka Solidarności. W 2011 r. odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia PolskiKrzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski.
ks. Jerzy Popiełuszko
Kapłan był znaną postacią ze względu na odprawiane przez niego co miesiąc msze za ojczyznę. Był też jednym z kapelanów Solidarności. Służba Bezpieczeństwa śledziła księdza Popiełuszkę. Samochód, którym jechał, został zatrzymany przez milicjanta. Księdza najpierw uprowadzono, a następnie został utopiony w Zalewie Włocławskim. W zabójstwo zamieszani byli funkcjonariusze Ministerstwa Spraw Wewnętrznych.

Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DPWd4MfhV
Nagranie poniższego tekstu dotyczącego ks. Jerzego Popiełuszko.
Ksiądz Jerzy Popiełuszko, duchowny zaangażowany w działalność opozycyjną, kapelan warszawskiej Solidarności. Wspierał przywódców opozycji. Przyjaźnił się między innymi z Jackiem Kuroniem. Pomagał prześladowanym. Jego homilie o wydźwięku patriotycznym wygłaszane podczas mszy za ojczyznę przyciągały tłumy wiernych. Inwigilowany i prześladowany przez funkcjonariuszy SB został przez nich porwany i zamordowany w 1984 roku. Jego pogrzeb przekształcił się w wielką narodową manifestację.
Dopasuj imiona i nazwiska postaci związanych z Solidarnością do odpowiednich charakterystyk.
Poniższe zdjęcie przedstawia bramę nr 4 Stoczni Gdańskiej podczas strajków sierpniowych. Ze względu na bliskość budynków administracji oraz dogodne połączenie komunikacyjne uważana była ona za główne wejście do stoczni. Odegrała ważną rolę podczas strajków w latach 1970–1980: w 1970 r. stoczniowców opuszczających tędy zakład pracy ostrzelało wojsko, w tym miejscu Lech Wałęsa ogłosił podpisanie porozumień sierpniowych z władzą. W 1999 r. brama nr 4 została wpisana do rejestru zabytków. Przeanalizuj poniższe zdjęcie i wybierz właściwe stwierdzenia.
Poniższe zdjęcie przedstawia bramę nr 4 Stoczni Gdańskiej podczas strajków sierpniowych. Ze względu na bliskość budynków administracji oraz dogodne połączenie komunikacyjne uważana była ona za główne wejście do stoczni. Odegrała ważną rolę podczas strajków w latach 1970–1980: w 1970 r. stoczniowców opuszczających tędy zakład pracy ostrzelało wojsko, w tym miejscu Lech Wałęsa ogłosił podpisanie porozumień sierpniowych z władzą. W 1999 r. brama nr 4 została wpisana do rejestru zabytków. Zapoznaj się z opisem zdjęcia i wybierz właściwe stwierdzenia.

- Kościół katolicki w początkowym okresie dystansował się od działań podejmowanych przez pracowników stoczni.
- Zdjęcie przedstawia osoby strajkujące.
- Atmosfera ukazana na zdjęciu jest uroczysta.
- Na zdjęciu zostali ukazani solidaryzujący się ze strajkującymi.
Podsumowanie
Działalność ludzi Solidarności skupiała się głównie na stawianiu oporu władzy na różne sposoby, czy to przez bojkot zarządzeń, czy przez organizowanie strajków i demonstracji. Wśród działaczy Solidarności spotykało się zarówno kierowców autobusów, spawaczy, jak i pracowników naukowych, inżynierów, pielęgniarki, artystów itd. Działalność opozycyjna wiązała się jednak z ogromnym zagrożeniem, ponieważ władza dążyła do stłumienia oporu przy użyciu siły. Na niebezpieczeństwo narażeni byli nie tylko sami działacze, ale również członkowie ich rodzin.
Rozmawiasz ze swoim znajomym, który pochodzi spoza Europy i ma słabe wyobrażenie o dziejach Solidarności i historii Polski. Wyjaśnij mu w dwóch, trzech zdaniach, dlaczego ludzie związani z Solidarnością w latach 80. zasługują na miano bohaterów.
Słownik
(z łac. internus – wewnętrzny) przymusowe przetrzymywanie danych osób w wyznaczonych miejscach, często miejscach odosobnienia
związek zawodowy niezależny od władzy ludowej, powstały w wyniku strajków sierpniowych 1980 r., w latach 80. główne centrum opozycji wobec władzy komunistycznej w Polsce
drugie pod względem starszeństwa i wagi odznaczenie w Rzeczypospolitej, nadawane za szczególne zasługi, dzieli się na klasy, m.in. Krzyż Wielki i Krzyż Oficerski
najwyższe odznaczenie przyznawane przez Norweski Komitet Noblowski osobom i instytucjom, których działalność przyczyniła się w znaczący sposób do utrzymania pokoju na świecie; jedynym polskim laureatem jest Lech Wałęsa
cztery porozumienia podpisane przez przedstawicieli władzy ludowej i komitety strajkowe w Gdańsku, Szczecinie, Jastrzębiu‑Zdroju i Hucie Katowice, ich podpisanie zakończyło strajki i doprowadziło do zalegalizowania NSZZ „Solidarność”
organ powołany w 1956 r. i istniejący do 1989 r., jego celem było zapewnienie bezpieczeństwa zewnętrznego i wewnętrznego, podległy Ministerstwu Spraw Wewnętrznych, odpowiedzialny za indywidualne akty terroru, brutalne przesłuchania itp.
stan nadzwyczajny wprowadzony 13 grudnia 1981 r., zawieszony rok później, a ostatecznie odwołany w 1983 r., w którym obowiązywały ograniczenia praw obywatelskich i odrębne regulacje prawne
wystąpienia robotników w sierpniu 1980 r., początkowo w Stoczni Gdańskiej, później na terenie całego kraju, zakończone podpisaniem porozumień sierpniowych