Totalitaryzm – system rządów politycznych połączony z uzasadniającą jego istnienie ideologią, która głosi całkowite podporządkowanie jednostki i pełną kontrolę przez państwo społeczeństwa.

Komunizm – ideologia głosząca powstanie jednej klasy społecznej, likwidację własności prywatnej i wspólny podział dóbr. Miała obalić istniejące ustroje polityczne i wprowadzić utopijny model państwa pozbawionego ucisku i wyzysku innych.

Demokracja – ustrój polityczny i system sprawowania władzy, w którym jej źródło stanowi wola większości obywateli wyrażona niezależnych w wyborach.

Propaganda – celowe działania, które mają doprowadzić do określonych zachować i poglądów. Służy ona do upowszechnienia dogodnych informacji dla nadawcy. W języku potocznym synonim kłamstwa i manipulacji.

Cenzura – kontrola i ograniczanie wolności słowa polegające na weryfikacji i przekazywaniu tylko zgodnych z punktem widzenia władzy informacji. Występuje najczęściej w krajach niedemokratycznych i czasie konfliktu zbrojnego.

Terror – stosowanie przemocy i ucisku w celu zastraszenia lub zniszczenia przeciwników. Może być stosowany przez aparat państwa i przejawiać się organizowaniem masowych morderstw, zamykaniem ludzi w obozach odosobnienia i stosowaniem represji. Potocznie określa się tak krwawe rządy.

Socjalizm – nurt polityczny powstały w XIX wieku pod wpływem klasy robotniczej. Dążył do poprawy losów i sytuacji życiowej robotników oraz równości w sprawach społeczno‑politycznych i gospodarczych.

Analfabetyzm – brak umiejętności pisania i czytania oraz wykonywania podstawowych działań matematycznych u osób dorosłych.

Kartki – bony/kupony uprawniające do nabywania towarów. W PRL‑u nie zastępowały one pieniędzy, wprowadzały ograniczenia w kupnie pewnych produktów do ściśle określonej ilości towaru. Występują w gospodarkach okresu wojny i powojennym oraz w czasie niedoborów na rynku.

PZPR – Polska Zjednoczona Partia Robotnicza, polska monopartia polityczna powstała w 1948 roku i sprawująca pełnię władzy do 1989 roku. Była partią masową, w której władzę sprawowano w sposób autorytarny.

PEWEX – przedsiębiorstwo eksportu wewnętrznego prowadzące sieć sklepów walutowych. W PEWEX’ach można było kupić niedostępne na co dzień produkty (np. dżinsy, dobre alkohole, artykuły RTV) za walutę wymienialną (dolary i marki) lub bony towarowe. W PRL był symbolem luksusu.

Żołnierze wyklęci – potoczna nazwa antykomunistycznego, niepodległościowego podziemia (partyzantki) sprzeciwiającego się sowietyzacji i dominacji komunistów w życiu społecznym i politycznym po II wojnie światowej w Polsce.

Antysemityzm – niechęć, wrogość, uprzedzenia i dyskryminacja Żydów i osób żydowskiego pochodzenia. Skrajnym przykładem antysemityzmu była ideologia nazistowska dążąca do całkowitego eksterminacji narodu żydowskiego.

Solidarność – ogólnopolski związek zawodowy powstały w 1980 roku by bronić praw pracowników w PRL. Z czasem stał się jednym z głównych ośrodków opozycji przeciwko władzy komunistycznej. Pierwszym liderem i przewodniczącym był Lech Wałęsa.

Związek zawodowy – organizacja zrzeszająca pracowników, której celem jest obrona ich interesów społecznych i ekonomicznych. Pierwsze związki zawodowe powstały w Wielkiej Brytanii w XVIII wieku.

Strajk – forma protestu, najczęściej pracowników wobec pracodawcy, polegająca najczęściej na wstrzymaniu się od wykonywania pracy przez protestujących.

Internowanie – przymusowe aresztowanie i osadzenie osób w miejscu odosobnienia bez możliwości jego opuszczania.

Delegalizacja – zakazanie działalności, pozbawienia możliwości legalnego działania.

Stan wojenny – stan nadzwyczajny ogłaszany na wybranym obszarze lub całym państwie, polegający na przejęciu administracji i zarządu kraju przez wojsko.

Godzina milicyjna – wprowadzane przez władze ograniczenie swobodnego poruszania się w określonych godzinach, najczęściej nocnych, w celu zapanowania nad niebezpieczną sytuacją lub zagrożeniem.

Demokracja – ustrój polityczny i system sprawowania władzy, w którym jej źródło stanowi wola większości obywateli wyrażona w niezależnych w wyborach.

Niezależność, niepodległość – niezależność państwa od wpływu innych państw, instytucji na swoje działania.

Negocjacje – sposób rozwiązywania sporów polegający na dobrowolnym podjęciu rozmów przez strony w celu wypracowania porozumienia i rozwiązania konfliktu.

Okrągły stół – rozmowy prowadzone przez demokratyczną opozycję z władzami PRL pomiędzy lutym a kwietniem 1989 roku. Miały na celu doprowadzenie do reform politycznych, gospodarczych i społecznych. Rozpoczęły przemiany ustrojowe Polski i doprowadziły do częściowo wolnych wyborów w czerwcu 1989 roku.

Wybory – proces polegający na wybieraniu przez obywateli swojego kandydata spośród zgłoszonych przedstawicieli, najczęściej poprzez głosowania. Jest to podstawowy mechanizm funkcjonowania demokracji.

Expose – przemówienie, w którym osoba desygnowana na premiera określa główne cele swojego rządu i działania jakie zamierza podejmować.

Senat – druga izba, tradycyjnie określana jako izba wyższa parlamentu w Rzeczypospolitej Polskiej, w której zasiadają senatorowie; obecnie w liczbie 100.

Kapitalizm – system gospodarczy, którego podstawową wartością jest własność prywatna, czerpanie z niej zysków i swobodny obród towarów i usług w ramach wolnego rynku.

Konstytucja – inaczej zwana ustawą zasadniczą. Jest to akt prawny, który najczęściej jest najważniejszym i najwyższym dokumentem stanowiącym prawo z państwie.

Reformy – zmiany w jakiejś dziedzinie życia lub sposobie działania mające na celu poprawę i polepszenie ich funkcjonowania.

Monopol – dosłownie jest to rynek, na którym swoje produkty sprzedaje tylko jeden producent. Potocznie nazywa się tak całkowitą kontrolę nad jakąś dziedziną gospodarki lub życia publicznego.

Paszport – dokument urzędowy poświadczający obywatelstwo i tożsamość, który uprawnia do przekraczania granicy i pobytu za nią.

Godło – znak rozpoznawczy, symbol przynależności osoby bądź grupy do jakiejś społeczności lub narodu. Godło państwowe jest jednym z symboli narodowych reprezentujących dane państwo.

Kapsuła czasu – pojemnik, w którym umieszczono przedmioty i informacje z epoki mające przekazywać wiedzę przyszłym pokoleniom.

PZPR – Polska Zjednoczona Partia Robotnicza, polska monopartia polityczna powstała w 1948 roku i sprawująca pełnię władzy do 1989 roku. Była partią masową, w której władzę sprawowano w sposób autorytarny.

Stan wojenny – stan nadzwyczajny ogłaszany na wybranym obszarze lub całym państwie, polegający na przejęciu administracji i zarządu kraju przez wojsko.