Tytuł: Jak powstaje film?

Opracowanie scenariusza: Magdalena Trysińska

Temat zajęć

Jak powstaje film? Etapy produkcji filmowej.

Grupa docelowa

Uczniowie klasy VI ośmioletniej szkoły podstawowej

Podstawa programowa

I. Kształcenie literackie i kulturowe.

2. Odbiór tekstów kultury. Uczeń:

8) rozumie swoistość tekstów kultury przynależnych do: literatury, teatru, filmu, muzyki, sztuk plastycznych i audiowizualnych);

9) wyodrębnia elementy składające się na spektakl teatralny (gra aktorska, reżyseria, dekoracja, charakteryzacja, kostiumy, rekwizyty, muzyka); wyodrębnia elementy dzieła filmowego i telewizyjnego (scenariusz, reżyseria, ujęcie, gra aktorska, muzyka); wskazuje cechy charakterystyczne przekazów audiowizualnych (filmu, programu informacyjnego, programu rozrywkowego),

10) rozumie, czym jest adaptacja utworu literackiego (np. filmowa, sceniczna, radiowa) oraz wskazuje różnice między tekstem literackim a jego adaptacją.

III. Tworzenie wypowiedzi.

1. Elementy retoryki. Uczeń:

1) uczestniczy rozmowie na zadany temat, wydziela jej części, sygnały konstrukcyjne wzmacniające więź między uczestnikami dialogu, tłumaczące sens;

4) dokonuje selekcji informacji.

IV. Samokształcenie. Uczeń:

1) doskonali ciche i głośne czytanie;

2) doskonali różne formy zapisywania pozyskanych informacji;

3) korzysta z informacji zawartych w różnych źródłach, gromadzi wiadomości, selekcjonuje informacje;

7) rozwija umiejętność krytycznej oceny pozyskanych informacji;

9) rozwija umiejętność efektywnego posługiwania się technologią informacyjną oraz zasobami internetowymi i wykorzystuje te umiejętności do prezentowania własnych zainteresowań.

Ogólny cel kształcenia

Zapoznanie uczniów z etapami powstawania filmu; rozwijanie słownictwa z kręgu filmoznawstwa.

Kształtowane kompetencje kluczowe

  • porozumiewanie się w języku ojczystym;

  • porozumiewanie się w językach obcych;

  • umiejętność uczenia się;

  • kompetencje społeczne i obywatelskie.

Cele operacyjne

Uczeń:

  • zapoznaje się z procesem powstawania filmu;

  • poznaje podstawowe pojęcia dotyczące filmu;

  • rozpoznaje osoby biorące udział w powstawaniu filmu, wie, czym się zajmują;

  • doskonali umiejętność czytania ze zrozumieniem;

  • gromadzi słownictwo związane z filmem;

  • wskazuje podstawowe cechy obrazu filmowego jako kondensacji wielu dziedzin sztuki.

Metody/techniki kształcenia

  • problemowa: rozmowa kierowana; praca w grupie nad opracowaniem wskazanego zagadnienia;

  • programowane: z użyciem komputera i e‑podręcznika;

  • praktyczna: pracy z tekstem przedmiotowym, ćwiczeń przedmiotowych.

Formy pracy

  • aktywność indywidualna jednolita;

  • aktywność zbiorowa jednolita;

  • aktywność w grupach.

Przebieg zajęć

Przed lekcją

Uczniowie zapoznają się z tekstem Tomasza Maciosa „Jak powstaje film” w abstrakcie.

Faza wprowadzająca

1. Określenie celu zajęć, którym jest poznanie etapów powstawania filmów. Podanie kryteriów sukcesu.

2. Krótka rozgrzewka – pogadanka wprowadzajaca w temat. Nauczyciel pyta uczniów:

  • jakie filmy lubicie oglądać najbardziej?

  • jakie gatunki lubicie najbardziej?

  • czym kierujecie się przy wyborze filmu?

Faza realizacyjna

1. Przywołanie nazwisk znanych lub mniej znanych nazwisk reżyserów (ćw. 1 i 2). Przy okazji nauczyciel zwraca uwagę, że nazwisko reżysera w przypadku filmu jest tak samo ważne, jak nazwisko autora w przypadku książki. Kiedy przywołujemy jakiś film, powinniśmy podać także nazwisko reżysera. Może się bowiem zdarzyć, że istnieją dwie wersje tego samego filmu, wyreżyserowane przez różne osoby. (przykład: „W pustyni i w puszczy” – film z roku 1973 wyreżyserował Władysław Ślesicki, a film z roku 2001 Gavin Hood).

2. Praca z tekstem przedmiotowym w formie audiowizualnej (nagranie wypowiedzi Juliusza Machulskiego dotycząca etapów powstawania filmu, w e‑podręczniku). Po obejrzeniu materiału filmowego uczniowie zastanawiają się, czym różni się film od innych sztuk oraz wskazują podstawowe cechy obrazu filmowego jako kondensacji wielu dziedzin sztuki.

3. Praca w grupach nad opracowaniem etapów powstawania filmu (ćw. 4). Przygotowując prezentację, uczniowie korzystają z tekstu Tomasza Maciosa „Jak powstaje film”. Do dyspozycji mają także ilustrację interaktywną. Po upływie wyznaczonego czasu liderzy grup prezentują wyniki swojej pracy.

4. Następnie wszyscy tworzą notatkę – zapisują pięć wybranych rzeczowników określających osoby biorące udział w produkcji filmu oraz krótkie opisy wykonywanych przez nich czynności (ćw. językowe).

Faza podsumowująca

Nauczyciel zadaje uczniom pytania skłaniajace do oceny pracy własnej i stopnia zrozumienia materiału, np.

  • Który z etapów powstawania filmu wydał mi się najciekawszy i dlaczego?

  • Która z osób pracujacych przy filmie ma najbardziej odpowiedzialne zadanie i dlaczego?

Praca domowa

W domu uczniowie zastanawiają się, który z etapów filmowej produkcji wydaje im się najbardziej interesujący. Swoje zdanie uzasadniają ustnie lub pisemnie i konfrontują je z  wypowiedzią Agnieszki Holland (materiał filmowy zamieszczony w e‑podręczniku).

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

film production
film production
R1fByDND1ApX2
Nagranie słówka: film production

produkcja filmowa – trzystopniowy proces produkcji filmu składający się z fazy przedprodukcyjnej, produkcyjnej i postprodukcyjnej

director
director
RTBRQy8V7Yrha
Nagranie słówka: director

reżyser

to co‑operate
to co‑operate
R1ZjTCxpzzhNm
Nagranie słówka: to co‑operate

współpracować ze sobą

supervised
supervised
RBx6vsmL9bUpV
Nagranie słówka: supervised

nadzorowany, pod nadzorem

film producer
film producer
ROVvpxKAlzBBL
Nagranie słówka: film producer

producent filmowy – osoba finansująca produkcję filmową i zatrudniająca pracujące przy niej osoby

conceived
conceived
RA1wCLAjBFrbC
Nagranie słówka: conceived

poczęty, stworzony, wymyślony

technical devices
technical devices
R1HLNzvqq1mfR
Nagranie słówka: technical devices

środki techniczne

filmmaking
filmmaking
RlhFuirIErWQa
Nagranie słówka: filmmaking

kręcenie filmu

pre‑production stage
pre‑production stage
R8FRpXRsDXo7L
Nagranie słówka: pre‑production stage

faza przedprodukcyjna, czyli wszystkie czynności, które należą do etapu przygotowań

episode
episode
RE4WHf0msDsr5
Nagranie słówka: episode

epizod filmowy, odcinek

screenplay
screenplay
RQb2OiROrOECA
Nagranie słówka: screenplay

scenopis, plan realizacji filmu zawierający szczegółowy opis ujęć kamery

screenwriter
screenwriter
R7YDDjhTRnyfY
Nagranie słówka: screenwriter

scenarzysta, tu: scenarzysta filmowy

auteur film
auteur film
R1ZFSkAOgqpbn
Nagranie słówka: auteur film

film autorski, czyli wymyślony od początku do końca przez reżysera, który nie bazuje na obcym scenariuszu, lecz posiłkuje się własnym pomysłem

novel
novel
R1Azq9r3aYgWw
Nagranie słówka: novel

powieść

adaptation
adaptation
R1FORvZ2y9BjB
Nagranie słówka: adaptation

adaptacja filmowa, czyli dostosowanie tekstu literackiego na potrzeby filmu. Tym różni się od ekranizacji, że nie jest wierna pierwowzorowi.

cameraman
cameraman
ReSXmy7DXaeBG
Nagranie słówka: cameraman

operator kamery

set designer
set designer
R19yUZJ1ullpq
Nagranie słówka: set designer

scenograf

cast
cast
RRUxpgcP8ec03
Nagranie słówka: cast

obsada

castings
castings
ROUocGFFfWrdK
Nagranie słówka: castings

castingi, nabory aktorów do ról

bit‑player
bit‑player
RhY0KyqNz6m2p
Nagranie słówka: bit‑player

epizodysta, aktor mający do zagrania niewielką rolę, tzw. epizod w filmie

stuntman
stuntman
REGkt2OxB5yIM
Nagranie słówka: stuntman

kaskader, aktor, który zastępuje innych aktorów w niebezpiecznych scenach

production stage
production stage
R797rXF8WInNh
Nagranie słówka: production stage

faza produkcyjna

stills
stills
R1Nxy81mIpDYm
Nagranie słówka: stills

fotosy (z filmu)

movie set
movie set
R1FLojx7jP3X4
Nagranie słówka: movie set

plan filmowy, czyli miejsce, gdzie kręci się film

frame
frame
R1Xw9jtaeoP2o
Nagranie słówka: frame

ujęcie, kadr

dolly out
dolly out
RJrzrGFlbiJCt
Nagranie słówka: dolly out

odjazd kamery (oddalenie)

dolly in
dolly in
Ra4hlwI2yOlW3
Nagranie słówka: dolly in

najazd kamery (zbliżenie)

medium shot
medium shot
Ruy76axsOKAnY
Nagranie słówka: medium shot

plan średni, postać ukazana jest od pasa w górę

close‑up
close‑up
R1EfexAW77mLH
Nagranie słówka: close‑up

zbliżenie

full shot
full shot
RWR0YuyTVm6S9
Nagranie słówka: full shot

plan pełny, postać aktora wypełnia cały kadr

master shot
master shot
RR2FhBOznTYiX
Nagranie słówka: master shot

plan ogólny sceny, ujęcie pleneru lub wnętrza z całymi sylwetkami aktorów

costume designer
costume designer
RSdGJFeQl8v55
Nagranie słówka: costume designer

projektant kostiumów

property master
property master
RxKWIhctuGGjV
Nagranie słówka: property master

rekwizytor

sound technician
sound technician
RoWdtoqRXcSO8
Nagranie słówka: sound technician

dźwiękowiec

composer
composer
REbqcYqYcV3Mu
Nagranie słówka: composer

kompozytor

editing process
editing process
RAlHlppfsRojq
Nagranie słówka: editing process

montaż filmu

pickup shots
pickup shots
RJLqGRt7hNwaX
Nagranie słówka: pickup shots

dokrętki, dodatkowe ujęcia, których nie było w scenariuszu

post‑production stage
post‑production stage
RMXa3c8sz7Mvp
Nagranie słówka: post‑production stage

faza postprodukcyjna

sequence
sequence
RZczJKxdKGjFW
Nagranie słówka: sequence

sekwencja filmowa

editing
editing
RQK52NR4muQij
Nagranie słówka: editing

montaż

set manager
set manager
R1AaPKkWnyPEE
Nagranie słówka: set manager

kierownik planu

take
take
R1IA5zHPyJojR
Nagranie słówka: take

ujęcie, scena z filmu

schedule
schedule
R1buaSRSyZgzd
Nagranie słówka: schedule

plan pracy, harmonogram

Teksty i nagrania

RW2vJMJAu3twy
Nagranie abstraktu

How is the film made?