Lesson plan (Polish)
Temat: Używamy mapy
Autor: Zyta Sendecka
Adresat
Uczeń klasy IV szkoły podstawowej.
Podstawa programowa
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Wiedza.
1. Opanowanie podstawowego słownictwa przyrodniczego (biologicznego, geograficznego, z elementami słownictwa fizycznego i chemicznego).
2. Poznanie różnych sposobów prowadzenia obserwacji i orientacji w terenie.
3. Poznanie planów i map jako źródeł informacji geograficznych.
II. Umiejętności i stosowanie wiedzy w praktyce.
1. Prowadzenie obserwacji i pomiarów w terenie w tym korzystanie z różnych pomocy: planu, mapy, lupy, kompasu, taśmy mierniczej, lornetki itp.
2. Wykonywanie obserwacji i doświadczeń zgodnie z instrukcją (słowną, tekstową i graficzną), właściwe ich dokumentowanie i prezentowanie wyników.
3. Analizowanie, dokonywanie opisu, porównywanie, klasyfikowanie, korzystanie z różnych źródeł informacji (np. własnych obserwacji, badań, doświadczeń, tekstów, map, tabel, fotografii, filmów, technologii informacyjno-komunikacyjnych).
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Sposoby poznawania przyrody. Uczeń:
1. opisuje sposoby poznawania przyrody, podaje różnice między eksperymentem, doświadczeniem a obserwacją;
2. podaje nazwy przyrządów stosowanych w poznawaniu przyrody, określa ich przeznaczenie (lupa, kompas, taśma miernicza);
5. wymienia różne źródła wiedzy o przyrodzie;
6. korzysta z różnych źródeł wiedzy o przyrodzie.
II. Orientacja w terenie. Uczeń:
2. wyznacza kierunki główne za pomocą kompasu oraz kierunek północny za pomocą gnomonu i wskazuje je w terenie;
6. odczytuje informacje z planu i mapy posługując się legendą;
7. wskazuje na planie i mapie miejsce obserwacji i obiekty w najbliższym otoczeniu szkoły;
Cel lekcji
Uczniowie orientują mapę z wykorzystaniem kompasu i punktów terenowych.
Kryteria sukcesu
zorientujesz mapę względem punktów terenowych;
nauczysz się korzystać z kompasu.
Kompetencje kluczowe
porozumiewanie się w języku ojczystym;
porozumiewanie się w językach obcych;
kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo‑techniczne;
kompetencje informatyczne;
umiejętność uczenia się;
kompetencje społeczne i obywatelskie;
inicjatywność i przedsiębiorczość.
Metody/formy pracy
Pogadanka, praca z tekstem, praca z filmem, gra terenowa (zmodyfikowany Geocaching).
Praca indywidualna i praca w grupie.
Środki dydaktyczne
abstrakt;
tablica interaktywna/ tradycyjna;
tablety/komputery;
mapy okolicy szkoły;
skrytki ze skarbami/fantami;
kompasy.
Przed lekcją
Nauczyciel przygotowuje pojemniki (skrytki) z drobnymi fantami/upominkami do gry terenowej „W poszukiwaniu skarbów za pomocą punktów terenowych”. Ilość pojemników zależy od terenu oraz oceny warunków bezpieczeństwa.
Fazy lekcji
Wstępna
Nauczyciel podaje temat lekcji i cele lekcji w języku zrozumiałym dla ucznia oraz kryteria sukcesu.
Realizacyjna
Uczniowie indywidualnie czytają akapit abstraktu pt. „Znaki kartograficzne”. Wyjaśniają pojęcie znaków kartograficznych, omawiają ich rodzaje i wskazują je na ilustracji.
Uczniowie samodzielnie wykonują ćwiczenie interaktywne.
Nauczyciel prosi uczniów, aby podczas oglądania filmu pt. „Orientacja mapy” zwrócili uwagę, jak poprawnie należy zorientować mapę przy użyciu kompasu i z wykorzystaniem punktów terenowych.
Nauczyciel omawia z uczniami zasady wykorzystania kompasu i wybranych punktów w terenie, aby zorientować mapę.
Nauczyciel informuje uczniów, że wezmą udział w grze terenowej. Uczniowie przypominają zasady bezpieczeństwa podczas zajęć odbywających się poza budynkiem szkoły.
Nauczyciel dzieli losowo klasę na grupy. Wyjaśnia zasady gry. Każda grupa otrzymuje mapę, na której zaznaczone są miejsca z ukrytymi skrytkami i kompasem.
Uczniowie szukają skrytek – wygrywa ten zespół, który odnajdzie najwięcej pojemników z upominkami.
Podsumowująca
Nauczyciel rozdaje uczniom kartki, na których widnieją dwa zdania:
Na dzisiejszych lekcjach nauczyłem się…
Na dzisiejszych lekcjach podobało mi się…
Prosi wszystkich uczniów, aby dokończyli przynajmniej jedno ze zdań.
Zadanie domowe
Nauczyciel prosi uczniów, aby wyszukali w Internecie informacje na temat Geocachingu. Jeżeli istnieje taka możliwość, zaprasza podopiecznych na wspólną wyprawę, gdzie za pomocą odbiornika GPS będą poszukiwać skarbów.
Autorefleksja nauczyciela
Nauczyciel analizuje zdania dokończone przez uczniów, ocenia je pod kątem dydaktycznym i wychowawczym.
W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania
Pojęcia
GPS – system nawigacji satelitarnej; skrót pochodzi od angielskiej nazwy systemu – Global Positioning System
kierunki świata – kierunki pozwalające orientować swoje położenie na Ziemi; kierunek północny wskazuje północny biegun geograficzny Ziemi, południowy wskazuje biegun południowy, kierunek wschodni znajduje się na prawo od północy, a zachodni na lewo od niej
legenda – opis dołączony do mapy, w którym znajduje się m.in. wyjaśnienie występujących na niej znaków
nawigacja – działanie mające na celu precyzyjne ustalanie położenia oraz wyznaczanie kierunku przemieszczania się; wykorzystywana jest m.in. przez załogi statków, maszyn latających oraz w kosmonautyce
róża wiatrów – graficzne przedstawienie kierunków świata na mapie lub kompasie
znaki kartograficzne – symbole, za pomocą których przedstawia się na mapie obiekty istniejące w rzeczywistości lub będące tylko efektem różnych ustaleń
Teksty i nagrania
Using a map
In order for a map or a plan to fulfill its tasks, it must be made in such a way that everyone can read it properly. This is why maps and plans contain many different markings – we call them cartographic symbols. They are used to present, on maps and plans, various objects and phenomena that exist in reality (e.g. location of a road) or that are conventional and result from various types of agreements (e.g. national borders). The meaning of these symbols is always described in the legend.
A magnetic compass is a device that indicates geographic directions. We can use it to correctly orient a map. What does it mean? Imagine that you’re standing on a hill and looking around. You see fields, distant villages, roads and many other objects. If you want to find your location on the map, you need to position it so that the geographic directions on the map coincide with the geographic directions on land. To do so, you must place a compass on the map and wait for the needle to stop moving. Its red end will show you the north. Next, you position the map so that the north on the map aligns with the north indicated by the compass. The north on the map usually corresponds to the upper edge of the map, and if it is different, a compass rose is included on the map. The map can also be oriented without the use of a compass, but with the use of field points. In a moment you will learn how to use this method.
Maps and plans are useful things for navigation, i.e., determining your position on Earth. A more modern method that allows us to determine our location and helps us travel outside is GPS. A GPS receiver communicates with satellites that surround the Earth and establishes its position. If you move to a new place, the device will reconnect to the satellites. The receiver updates its position with great accuracy. In this way, subsequent measurements provide you with information about the direction and speed at which you are moving.
Using a map or a plan, you can find your position outside and determine the direction in which you’re walking.
Objects on land are shown on plans and maps using cartographic symbols, which are explained in the map’s legend.
The compass is a device that shows geographic directions.