Kolorowa grafika przedstawia głowę lwa okoloną płową grzywą. Zwierzę ma zadarty ku górze pysk i przymknięte oczy. Tło jest jasne.
Kolorowa grafika przedstawia głowę lwa okoloną płową grzywą. Zwierzę ma zadarty ku górze pysk i przymknięte oczy. Tło jest jasne.
Świat bajek
Lew
Źródło: Pixabay, domena publiczna.
Lew w bajkach
Warto wiedzieć!
Kiedy lew ryczy? Dlaczego nie każdy przedstawiciel tego gatunku ma grzywę? Czy w człowieku może obudzić się lew?
Dowody fascynacji ludzi tymi pięknymi i groźnymi zwierzętami odnajdujemy nie tylko w licznych opracowaniach naukowych, ale także w tekstach literackich, między innymi w bajkach oraz bogatej symbolice i frazeologii.
RZlFmhAzebjeB
Fotografia przedstawia głowę lwa z profilu. Zwierzę patrzy w dal. Ma bujną grzywę. W tle widoczne są trawy.
Król zwierząt
Źródło: a. nn., fotografia barwna, domena publiczna.
Ćwiczenie 1
Podaj pięć epitetów nazywających cechy, jakimi określa się zwykle lwa, króla zwierząt.
R1dvryeADsv5i
Pamiętaj, że epitet jest to określenie rzeczownika. Najczęściej funkcję tę pełni przymiotnik.
Cechy króla zwierząt to np.: silny, mądry, groźny, potężny, dostojny.
Polecenie 1
Zgromadź informacje na temat lwa - jego wyglądu, zachowania oraz miejsca występowania. Uzupełnij pola tekstowe odpowiednimi częściami mowy, a następnie przeciągnij je w dowolne miejsca na ilustracji.
R1MLdQALyOstb
Miejsce na odpowiedź ucznia.
Miejsce na odpowiedź ucznia.
Grafika: Pixabay, domena publiczna.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Zwróć uwagę na budowę ciała lwa, sposób zdobywania pokarmu, sposoby komunikowania się z otoczeniem, miejsca, w których żyje.
Pamiętaj, że:
czasownik nazywa czynności, stany; odpowiada na pytania: co robi?, co się z nim dzieje?, w jakim znajduje się stanie?, np. poluje,
rzeczownik nazywa osoby, rośliny, zwierzęta, przedmioty, zjawiska, uczucia, pojęcia; odpowiada na pytania: kto?, co?, np. zwierzę,
przymiotnik nazywa cechy osób, zwierząt itp.; odpowiada na pytania: jaki?, jaka?, jakie?, np. ogromny,
przysłówek nazywa okoliczności wykonania czynności; odpowiada na pytania: jak?, gdzie?, kiedy?, np. szybko,
przyimek to niesamodzielna część mowy, wskazuje na zależności czasowe lub przestrzenne, np. w, do, na, po; łączy się z rzeczownikiem, tworząc wyrażenie przyimkowe, np. w ogrodzie.
Informacje na temat lwa:
przymiotnik + rzeczownik, np. długi ogon, płowa sierść,
rzeczownik, np. ssak, drapieżnik,
przysłówek + czasownik, np. głośno ryczy, szybko biega,
wyrażenie przyimkowe, np. w Afryce, na sawannie.
Polecenie 1
Zgromadź informacje na temat lwa, zgodnie z poniższą instrukcją:
wygląd (przymiotnik + rzeczownik),
zachowanie (przysłówek + czasownik),
miejsce występowania (wyrażenie przyimkowe).
Zapisz odpowiedź poniżej.
RY2LAgV6yVgw4
Miejsce na odpowiedź ucznia.
Zwróć uwagę na budowę ciała lwa, sposób zdobywania pokarmu, sposoby komunikowania się z otoczeniem, miejsca, w których żyje.
Pamiętaj, że:
czasownik nazywa czynności, stany; odpowiada na pytania: co robi?, co się z nim dzieje?, w jakim znajduje się stanie?, np. poluje,
rzeczownik nazywa osoby, rośliny, zwierzęta, przedmioty, zjawiska, uczucia, pojęcia; odpowiada na pytania: kto?, co?, np. zwierzę,
przymiotnik nazywa cechy osób, zwierząt itp.; odpowiada na pytania: jaki?, jaka?, jakie?, np. ogromny,
przysłówek nazywa okoliczności wykonania czynności; odpowiada na pytania: jak?, gdzie?, kiedy?, np. szybko,
przyimek to niesamodzielna część mowy, wskazuje na zależności czasowe lub przestrzenne, np. w, do, na, po; łączy się z rzeczownikiem, tworząc wyrażenie przyimkowe, np. w ogrodzie.
Informacje na temat lwa:
przymiotnik + rzeczownik, np. długi ogon, płowa sierść,
rzeczownik, np. ssak, drapieżnik,
przysłówek + czasownik, np. głośno ryczy, szybko biega,
wyrażenie przyimkowe, np. w Afryce, na sawannie.
Polecenie 2
Wymień dwa symboliczne znaczenia przypisywane lwu, a następnie wyjaśnij, z którymi cechami zwierzęcia są one związane.
R9aHRPQwenCrn
Miejsce na odpowiedź ucznia.
Polecenie 3
Wysłuchaj nagrania ryku lwa, a następnie wykonaj poniższe polecenia.
Wyjaśnij, w jaki sposób lew odstrasza wrogów od swojego terytorium.
RN81BJoE69HrK
Miejsce na odpowiedź ucznia.
Polecenie 4
Wyjaśnij znaczenie porównania „ryczeć jak lew”.
RaRmkH0eZaJrq
Miejsce na odpowiedź ucznia.
Polecenie 5
Zastanów się, jakie emocje wywołuje w tobie lew. Czy dostrzegasz w nim przede wszystkim drapieżnika czy majestatycznego króla zwierząt? Wykonaj dowolną techniką pracę plastyczną, przedstawiającą twoje postrzeganie lwa. Możesz wykorzystać tradycyjne przybory lub poniższy zestaw cyfrowych „kredek”.
RplEdeTW8gPDQ
Miejsce na rysunek ucznia.
Miejsce na rysunek ucznia.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Polecenie 5
Zastanów się, jakie emocje wywołuje w tobie lew. Czy dostrzegasz w nim przede wszystkim drapieżnika, czy majestatycznego króla zwierząt? W dowolnej formie przedstaw twoje postrzeganie lwa (np. krótkie opowiadanie, rymowanka, praca plastyczna).
RfGZFWZ2nDvH8
Miejsce na odpowiedź ucznia.
RJ2MpXx7Ks55i
Grafika przedstawia trzy zdjęcia lwów. Na pierwszym od lewej widnieje lwica i lew leżący na trawie. Zwierzęta mają otwarte paszcze. Na drugim zdjęciu widać zbliżenie otwartej paszy lwa, z której wystają wielkie kły. Na trzecim zdjęciu widać leżącą lwicę z przymrużonymi oczami. Na jej grzbiecie bawią się dwa lwiątka.
Lwy
Źródło: Pixabay, domena publiczna.
Lew pokornyIgnacy Krasicki
Ignacy KrasickiLew pokorny
Źle zmyślać, źle i prawdę mówić w pańskim dworzepańskim dworzepańskim dworze. Lew, chcąc wszystkich przeświadczyćprzeświadczyćprzeświadczyć o swojej pokorze, Kazał się jawnie ganićganićganić. Rzekł lis: 'Jesteś winny, Boś zbyt dobry, zbyt łaskaw, zbytnio dobroczynny'. Owca widząc, że kontentkontentkontent, gdy liszkaliszkaliszka ganiła, Rzekła: 'Okrutnyś, żarłok, tyrantyrantyran'. – Już nie żyła.
CART3 Źródło: Ignacy Krasicki, Lew pokorny, [w:] tegoż, Bajki, Warszawa 1970, s. 30.
Ćwiczenie 2
R1FqxenG50gsC1
Zadanie interaktywne. Należy zaznaczyć niebieskim kolorem fragment stanowiący wypowiedź lisa, a różowym wypowiedź owcy. Następnie należy wyjaśnić, na czym polegała przebiegłość lisa, i na czym polegał błąd owcy. Należy także zwrócić uwagę na konstrukcję zaznaczonych wypowiedzi.
Zadanie interaktywne. Należy zaznaczyć niebieskim kolorem fragment stanowiący wypowiedź lisa, a różowym wypowiedź owcy. Następnie należy wyjaśnić, na czym polegała przebiegłość lisa, i na czym polegał błąd owcy. Należy także zwrócić uwagę na konstrukcję zaznaczonych wypowiedzi.
Zaznacz wypowiedź lisa – kolorem niebieskim, wypowiedź owcy – kolorem różowym. Wyjaśnij, na czym polegała lisia przebiegłość, a jaki błąd popełniła owca? Zwróć uwagę na konstrukcję zaznaczonych zdań.
niebieski
różowy
Źle zmyślać, źle i prawdę mówić w pańskim dworze.
Lew, chcąc wszystkich przeświadczyć o swojej pokorze,
Kazał się jawnie ganić. Rzekł lis: „Jesteś winny,
Boś zbyt dobry, zbyt łaskaw, zbytnio dobroczynny”.
Owca widząc, że kontent, gdy liszka ganiła,
Rzekła: „Okrutnyś, żarłok, tyran”. – Już nie żyła.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 2
Wypisz z tekstu wypowiedź lisa i słowa owcy.
RB152xqG8RWY0
Miejsce na notatkę
Zastanów się, jakiego znaku interpunkcyjnego używamy, przytaczając czyjąś wypowiedź, poszukaj takich zapisów w tekście.
Lis: Jesteś winny, boś zbyt dobry, zbyt łaskaw, zbytnio dobroczynny' owca: Okrutnyś, żarłok, tyran.
RJAiZGPrKwsff
Ćwiczenie 3
Zadanie interaktywne polega na pogrupowaniu nazw cech do poszczególnych bohaterów bajki "Lew pokorny" Ignacego Krasickiego.
Zadanie interaktywne polega na pogrupowaniu nazw cech do poszczególnych bohaterów bajki "Lew pokorny" Ignacego Krasickiego.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Ćwiczenie 4
Wyjaśnij, na czym polegała przebiegłość lisa, a jaki błąd popełniła owca.
RnlNRZS98eKHX
Miejsce na notatkę
Zwróć uwagę na to, kto poniósł konsekwencje swojej wypowiedzi.
Lis, znając naturę króla, postanowił wykorzystać okazję, aby poprawić z nim relacje i mu się przypodobać. Wymienił takie cechy, które lwu się podobały. Owca natomiast uwierzyła w szczere intencje króla. Powiedziała mu prawdę i poniosła konsekwencje w postaci utraty życia.
Ćwiczenie 5
Odpowiedz na pytania dotyczące tytułu bajki Ignacego Krasickiego.
Czy lew może być pokorny?
Dlaczego autor określił lwa w ten właśnie sposób?
R1b1OQcabz4rg
Miejsce na notatki ucznia
Zastanów się, czyje cechy reprezentuje lew w utworze.
Lew nie może być pokorny. Jest to cecha ludzka. Lew symbolizuje w utworze władcę‑tyrana. Tytuł ma charakter ironiczny, gdyż zachowanie lwa wskazuje na całkowicie przeciwne cechy niż pokora.
Ćwiczenie 6
Oceń postępowanie każdej postaci: lwa, lisa, owcy. Uzasadnij swoje zdanie.
R1SJVcROthIjf
Miejsce na notatki ucznia
Zwróć uwagę na cechy bohaterów, które zasługują na krytykę.
Lew postąpił niesprawiedliwie, gdyż ukarał owcę, która była wobec niego szczera. Zachowanie lisa również zasługuje na krytykę, gdyż schlebiał władcy zwierząt i mówił mu dokładnie to, co ten chciał usłyszeć. Okazał się obłudny. Owca zaś wykazała się lekkomyślną odwagą, wskazując prawdziwe oblicze lwa. Jej zachowanie świadczy także o nieostrożności i naiwności, gdyż nie przewidziała, że spotka ją kara.
1
Ćwiczenie 7
R92SIgda9sprM
Zadanie interaktywne. Należy zaznaczyć w tekście fragment, który stanowi naukę wynikającą z bajki.
Zadanie interaktywne. Należy zaznaczyć w tekście fragment, który stanowi naukę wynikającą z bajki.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
RvpVXBP1Pqiu5
Miejsce na notatkę
Ćwiczenie 7
Znajdź w utworze i zapisz fragment, który jest morałem. Wyjaśnij, jak go rozumiesz.
RkJADV2QMEZc5
Miejsce na notatkę
Pamiętaj, że morał to pouczające przesłanie, które można wyciągnąć z jakiegoś wydarzenia, sytuacji, utworu.
'Źle zmyślać, źle i prawdę mówić w pańskim dworze.' Należy uważać na słowa, szczególnie, w sytuacjach przełożony - podwładny, władca - poddany.
Ważne!
Mianem hipokryty określa się człowieka fałszywego, nieszczerego, dwulicowego, obłudnika.
Polecenie 6
Czy lew z bajki Ignacego Krasickiego był hipokrytą? Uzasadnij odpowiedź.
R1FBNcWu7D7Rb
Miejsce na notatkę
Zapoznaj się z utworem Ignacego Krasickiego pt. Lew i zwierzęta, a następnie wykonaj poniższe ćwiczenia.
Ignacy KrasickiLew i zwierzęta
Gdy się wszystkie zwierzęta u lwa znajdowały, Był dyskursdyskursdyskurs: jaki przymiotprzymiotprzymiot w zwierzu doskonały. Słoń roztropność zachwalał, żubr mieniłmienićmienił powagę, Wielbłądy wstrzemięźliwość, lamparty odwagę; Niedźwiedź moc znamienitą, koń ozdobną postać, Wilk staranie przemyślne, jak zdobyczy dostać, Sarna kształtną subtelność, jeleń piękne rogi, Ryś odzienie wytworne, zając rączerączyrącze nogi; Pies wierność, liszkaliszkaliszka umysł w fortelefortelfortele obfity, Baran łagodność, osieł żywot pracowity. Rzekł lew, gdy się go wszyscy o zdanie pytali: „Według mnie ten najlepszy, co się najmniej chwali”.
CART4 Źródło: Ignacy Krasicki, Lew i zwierzęta, [w:] tegoż, Bajki, Wrocław 1989, s. 31.
Ćwiczenie 8
Wyjaśnij, o czym rozmawiały zwierzęta podczas spotkania u lwa.
R151ayxAcvT8b
Miejsce na odpowiedź ucznia.
Zwróć uwagę na temat rozmowy toczącej się między zwierzętami. Co oznacza słowo „przymiot”?
Zwierzęta rozmawiały na temat zalety, którą powinno posiadać zwierzę doskonałe.
Rou6laL7GlXDY
Ćwiczenie 9
Na podstawie bajki "Lew i zwierzęta" dopasuj do każdego zwierzęcia, wskazywaną przez nie cechę.
Na podstawie bajki "Lew i zwierzęta" dopasuj do każdego zwierzęcia, wskazywaną przez nie cechę.
Źródło: opracowanie: ORE, licencja: CC BY 3.0.
Polecenie 7
Jakie cechy, ceniły sobie zwierzęta? Na podstawie poprzedniego ćwiczenia, pogrupuj je do odpowiednich grup.
R30xDACGEAZxM
Źródło: opracowanie: ORE, licencja: CC BY 3.0.
RylNX4PVMxNdX
Ćwiczenie 10
Zadanie interaktywne, należy wybrać prawidłową odpowiedź spośród podanych możliwości.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
R1CITUjI6Ml3g
Ćwiczenie 11
Zadanie interaktywne polega na uzupełnieniu wolnych miejsc odpowiednimi wyrazami.
Zadanie interaktywne polega na uzupełnieniu wolnych miejsc odpowiednimi wyrazami.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
RLojUID8htslH
Ćwiczenie 12
Zadanie interaktywne polega na wybraniu prawidłowych odpowiedzi spośród podanych wariantów.
Zadanie interaktywne polega na wybraniu prawidłowych odpowiedzi spośród podanych wariantów.
Grafika: Pixabay, domena publiczna.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
R1Jgh7ddmzo8D
Ćwiczenie 12
Zadanie interaktywne polega na wybraniu prawidłowych odpowiedzi spośród podanych wariantów.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
RWbtXaUH79tiM
Ćwiczenie 13
Zadanie interaktywne, należy wybrać prawidłową odpowiedź spośród podanych możliwości.
Zadanie interaktywne, należy wybrać prawidłową odpowiedź spośród podanych możliwości.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
RgQhesbk7YMYF
Ćwiczenie 14
Zadanie interaktywne polega na prawidłowym uzupełnieniu komórek tabeli.
Zadanie interaktywne polega na prawidłowym uzupełnieniu komórek tabeli.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Ćwiczenie 15
Z poprzedniego ćwiczenia wybierz dwa związki frazeologiczne ze słowem lew i ułóż z nimi zdania.
RCk4NjoGMeGHp
Miejsce na odpowiedź ucznia.
Frazeologizm to trwały związek wyrazowy, którego znaczenie nie wynika z dosłownych znaczeń poszczególnych wyrazów, ale ma charakter przenośny. Zredaguj zdania tak, aby wykazać w nich właściwe rozumienie wybranych związków frazeologicznych.
Mój straszy brat jest osobą o lwim sercu, niczego się nie boi.
Uwielbiam słodycze, dlatego wydaję na nie lwią część mojego kieszonkowego.
Sprawdź, czy umiesz!
Polecenie 8
Na podstawie bajki Ignacego Krasickiego Lew i zwierzęta zredaguj krótki rymowany tekst, w którym poddasz krytyce wybraną ludzką wadę.
R1S75ajE3AxIP
Miejsce na odpowiedź ucznia.
Ćwiczenie 16
Zredaguj kilkuzdaniową notatkę, w której wyjaśnisz, jaki typ władcy został ukazany w bajce „Lew pokorny” i „Lew i zwierzęta”.
RjYpdLJzmOqph
Miejsce na odpowiedź ucznia.
Zwróć uwagę na zachowanie lwa wobec owcy i lwa podsumowującego rozmowę zwierząt.
Władca, który został ukazany w bajce, to tyran i despota. Lew wcale nie chciał wysłuchać prawdy na swój temat. Wykazał się typowym dla takiego typu władcy okrucieństwem i bezwzględnością, gdyż zabił poddanego, który śmiał być wobec niego szczery. Lew w bajce „Lew i zwierzęta” jest rozsądnym i mądrym władcą, który słucha uważnie swoich poddanych i łagodnie ich upomina, wskazując skromność, jako najważniejszą cechę.
Polecenie 9
Napisz odpowiadanie, w którym przedstawisz historię ukazaną w bajce 'Lew pokorny'.
