Linia chronologiczna
Polecenie 1
Zapoznaj się z linią chronologiczną. Zaznaczono na niej przykłady obywatelskiego nieposłuszeństwa, w tym także z historii Polski. Przeanalizuj, jakie sytuacje polityczne wywołują aktywizację społeczeństwa polskiego określaną mianem obywatelskiego nieposłuszeństwa. Uzupełnij oś czasu o inne, twoim zdaniem istotne, przejawy obywatelskiego nieposłuszeństwa.
Zapoznaj się z linią chronologiczną. Zaznaczono na niej przykłady obywatelskiego nieposłuszeństwa, w tym także z historii Polski. Przeanalizuj, jakie sytuacje polityczne wywołują aktywizację społeczeństwa polskiego określaną mianem obywatelskiego nieposłuszeństwa. Zastanów się nad innymi, twoim zdaniem istotne, przejawy obywatelskiego nieposłuszeństwa, którymi można by uzupełnić oś czasu.
Za panowania rządu, który niesprawiedliwie kogoś więzi, miejscem właściwym dla praworządnego człowieka jest więzienie. Nieposłuszeństwo jest prawdziwą podstawą wolności, posłuszni muszą być niewolnicy., 1930 Marsz solny Mahatmy Gandhiego Gandhi był zwolennikiem stosowania biernego oporu, czyli wyrzekania się siły. Do marszu przyłączyły się tysiące jego zwolenników. Rząd brytyjski został zmuszony do rozpoczęcia rozmów z protestującymi., 1964 Martin Luther King Kaznodzieja, amerykański przywódca ruchu walczącego o prawa człowieka. W 1964 r. otrzymał Pokojową Nagrodę Nobla za działania na rzecz równouprawnienia Afroamerykanów i zniesienia dyskryminacji rasowej. Został zamordowany przez przeciwników politycznych w 1968 r.
Jeżeli w jakimś narodzie znajdzie się pięć procent mężczyzn gotowych pójść do więzienia za sprawę, którą cały naród uważa za słuszną, wówczas żadna przeszkoda go już nie powstrzyma– pisał M.L. King., 1.1.1968 Samospalenie Ryszarda Siwca Były żołnierz AK, filozof, księgowy z Przemyśla. W ramach protestu przeciwko inwazji wojsk Układu Warszawskiego na Czechosłowację 8 września 1968 r. podczas ogólnokrajowych dożynek na Stadionie Dziesięciolecia dokonał samospalenia. Zmarł kilka dni później.Czytaj więcej...
W testamencie napisał:
, 1976 Powstanie Komitetu Obrony Robotników (KOR) Polska organizacja opozycyjna działająca od września 1976 r. do września 1977 r., sprzeciwiająca się polityce władz PRL, niosąca pomoc osobom represjonowanym w wyniku wydarzeń Czerwca'76, przede wszystkim w Radomiu i Ursusie, a także w Płocku.Czytaj więcej...Ludzie, w których może jeszcze tkwi iskierka ludzkości, uczuć ludzkich, opamiętajcie się! Usłyszcie mój krzyk, krzyk szarego, zwyczajnego człowieka, syna narodu, który własną i cudzą wolność ukochał ponad wszystko, ponad własne życie, opamiętajcie się! Jeszcze nie jest za późno!
W 1976 r. w konsekwencji podwyżki cen towarów doszło do robotniczych wystąpień m.in. w Radomiu i Ursusie. Wystąpienia zostały spacyfikowane, a ich uczestnicy aresztowani i poddani represjom wraz z rodzinami. By pomóc represjonowanym 23 września 1976 r. w Warszawie grupa działaczy opozycyjnych, intelektualistów, pisarzy i artystów założyła Komitet Obrony Robotników (KOR). Tworzyli go m.in. J. Andrzejewski, S. Barańczak, L. Cohn, J. Kuroń, J.J. Lipski, E. Lipiński, A. Macierewicz, P. Naimski, A. Pajdak, J. Rybicki, A. Steinsbergowa, A. Szczypiorski, ksiądz J. Zieja, W. Ziembiński; później przystąpili m.in.: B. Borusewicz, A. Celiński, J. Ficowski, J. Kielanowski, L. Kołakowski, J. Lipiński, A. Michnik, H. Mikołajska, W. Onyszkiewicz, Z. Romaszewski, H. Wujec. Głównym zadaniem organizacji było udzielanie pomocy finansowej i prawnej uczestnikom czerwcowego protestu robotniczego. W roku 1977 po zwolnieniu aresztowanych robotników KOR przekształcił się w Komitet Samoobrony Społecznej „KOR”.
, 8.1980 Powstanie NSZZ „Solidarność” Kilka lat później sytuacja w Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej doprowadziła do powstania największego w Europie ruchu obywatelskiego nieposłuszeństwa – Solidarności.Czytaj więcej...Była ona oddolnym ruchem na rzecz demokratyzacji i głębokich reform ustrojowych w PRL. Robotnicy, mimo zakazu ze strony władz, zakładali związki zawodowe, które miały bronić ich praw pracowniczych. Wpływ na to wydarzenie miały strajki zapoczątkowane w lipcu 1980 r. na Lubelszczyźnie, które rozwinęły się w strajki ogólnopolskie. Głównym ośrodkiem strajków stało się Wybrzeże, utworzono tam Międzyzakładowy Komitet Strajkowy (MKS). Władza została zmuszona do rozmów ze strajkującymi robotnikami. Po zawarciu porozumień sierpniowych doszło do powstania w Polsce Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność”. 10 listopada 1980 r. NSZZ „Solidarność” został zarejestrowany. Na jego czele stał Lech Wałęsa. Po wprowadzeniu stanu wojennego 13 grudnia 1981 r. związek został zdelegalizowany, a jego działaczy internowano. Po 1989 r. i obradach Okrągłego Stołu działacze obozu postsolidarnościowego przejęli władzę w kraju.
Ćwiczenie 1
Ćwiczenie 2
Ćwiczenie 3