Linia chronologiczna z zaznaczonymi datami i wydarzeniami. 1264 Zdjęcie przedstawia portret Bolesława Pobożnego. Ukazany jest lewy profil mężczyzny o czarnych wąsach i półdługi włosach, który ubrany jest w czerwony strój. Statut kaliski Nadany w roku 1264 przez księcia wielkopolskiego Bolesława Pobożnego akt prawny głoszący tolerancję religijną wobec Żydów. Zagwarantował on żydowskiej diasporze własne sądy, wolność osobistą, swobodę wyznania i handlu. Postanowienia te były potwierdzane w późniejszych wiekach przez kolejnych polskich władców. 1301 - 1400 Rysunek przedstawia ukrzyżowanie Jezusa Chrystusa i jego pochówek. Przywileje Kościołów wschodnich Kazimierz Wielki, włączając do ziem Królestwa Polskiego tereny Rusi, zatwierdził wolność zwyczajów, poszanowanie obrządku i obyczajów Kościoła ormiańskiego i Kościoła prawosławnego. 1525 Rysunek przedstawia dziedziniec, na którym ustawiony jest podest ze schodami, na którym składany jest hołd przez wielkiego mistrza krzyżackiego polskiemu królowi. W centrum obrazu umieszczone są postacie króla Zygmunta I Starego i klęczącego przed nim w zbroi Albrechta Hohenzollerna. Zygmunt August przedstawiony został jako 5-letni chłopczyk ubrany w czerwoną sukienkę. Wokoło znajduje się wielu poddanych, w tym hetmanów, dworzan oraz arcybiskup z pastorałem. Wszyscy przyglądają się scenie złożenia hołdu. Hołd pruski Król Zygmunt I Stary, przyjmując hołd lenny od wielkiego mistrza krzyżackiego Albrechta Hohenzollerna, uznał luteranizm za religię panującą w sekularyzowanych Prusach. Rzeczpospolita stała się więc pierwszym w historii państwem katolickim, które zawarło międzynarodowy traktat z władcą protestanckim. 1570 Rysunek przedstawia frontyspis dzieła Sarnickiego o tytule: Statuta i metryka przywilejów koronnych językiem polskim spisane przez Stanisława Sarnickiego. Tekst zapisany jest na tablicach otoczonych ołtarzem z rzeźbami orła w koronie i Pogoni. Po lewej stronie stoi biskup w szatach liturgicznych, mitrze na głowie i pastorałem w rękach, po prawej stronie dojrzały mężczyzna w zbroi, w koronie na głowie, trzymający w rękach jabłko i berło. Ugoda sandomierska W zawartym pomiędzy polskimi protestantami (braćmi czeskimi, luteranami i kalwinami) porozumieniu przedstawiono postulaty dążące do równouprawnienia z katolikami. W stworzonym projekcie konstytucji proponowano m.in. wprowadzenie wolności wyznania i zniesienie jurysdykcji kościelnej w odniesieniu do osób świeckich. Wśród jej sygnatariuszy był Stanisław Sarnicki, polski historyk i autor dzieł o sztuce wojskowej. 1573 Zdjęcie przedstawia papierową kartę, pod którą znajduje się zbiór pieczęci służących do lakowania listów. Konfederacja warszawska Zredagowana przez przedstawicieli katolików i protestantów uchwała sejmowa wprowadzająca bezwarunkowy i wieczny pokój między różniącymi się w wierze, zapewniała innowiercom opiekę państwa i równe prawa z katolicką większością. Wolność sumienia i wyznania zapisana w konstytucjach sejmowych została włączona do Artykułów henrykowskich i stała się obowiązującym prawem. 1596 Rysunek przedstawia duży budynek. Na froncie, po jego bokach znajdują się dwie wysokie wieże. Unia brzeska Porozumienie zawarte między Kościołem katolickim i polską Cerkwią na synodzie w Brześciu Litewskim, na mocy którego Kościół prawosławny w Rzeczypospolitej uznał zwierzchnictwo papieża, zachowując jednocześnie własną liturgię i odrębność hierarchii kościelnej. Głównym celem unii było związanie prawosławnej ludności wschodnich rubieży z Rzeczpospolitą. Jej wielkimi propagatorami byli ks. Piotr Skarga i Andrzej Frycz Modrzewski. Nie została ona powszechnie przyjęta wśród prawosławnych, czego wynikiem był podział na zwolenników: unitów (Kościół greckokatolicki) i przeciwników: dyzunitów. 1645 Colloquium charitativum Zjazd katolików, luteran i kalwinistów w Toruniu, który w założeniu miał doprowadzić do ujednolicenia wiary i trwałego pokoju religijnego. Nazywane „braterską rozmową” spotkanie odbywało się przy ogromnym poparciu króla Władysława IV Wazy. Spotkanie nie doprowadziło do zbliżenia stanowisk, było jednak widocznym znakiem pragnienia dialogu w duchu międzyreligijnej współpracy. 1668 Rycina przedstawia sesję sejmową na Zamku Królewskim w Warszawie. W sali zgromadzone są tłumy szlachty. Siedzi ona w ławach ustawionych w trójkąt. W centralnej części sali, na tronie zasiada król. Konstytucja sejmowa Uchwalona ustawa zabraniała, pod groźbą kary śmierci, odstępstwa od katolicyzmu. Wprowadzony zakaz apostazji był zaprzeczeniem i złamaniem praktycznie wszystkich postanowień konfederacji warszawskiej z 1573 r. Sytuacja religijna zaostrzona została jeszcze bardziej w 1673 r., kiedy uznano, że nobilitację szlachecką mogą otrzymywać tylko wyznawcy katolicyzmu. 1717 Rycina przedstawia połączony Senat i Izbę Poselską w czasach Augusta II Mocnego. W dużej, prostokątnej sali zgromadzone są tłumy szlachty. W centralnej części sali, na tronie zasiada król. Sejm niemy Na jednodniowej sesji sejmu, który zyskał swój przydomek z powodu niedopuszczenia posłów do głosu, przyjęto zapisy ograniczające różnowiercom dostęp do sejmu oraz zakaz wznoszenia nowych zborów. Mimo że zapisy te funkcjonowały przejściowo (do 1768 r.), kiedy przyznano innowiercom prawa polityczne i zagwarantowano swobodę praktyk religijnych, była to widoczna oznaka zaostrzania się stosunków wyznaniowych w Rzeczpospolitej i kresu tolerancji. 1791 Zdjęcie przedstawia nieznacznie zniszczoną stronę tytułową egzemplarza Ustawy Rządowej. Na karcie widnieje zapis Prawo uchwalone Dnia 3 maja, roku 1791 w Warszawie oraz rysunek dwóch skrzydlatych chłopców znajdujących się przy owalnej tablicy z niewyraźnym napisem. Konstytucja 3 maja Pierwsza polska konstytucja, mimo swojego przełomowego znaczenia, jednoznacznie odstąpiła od równości religijnej w Rzeczypospolitej. Już w pierwszym artykule katolicyzm został uznany za „religię narodową panującą”, co odzwierciedlało jej uprzywilejowaną pozycję w życiu publicznym. Mimo przyznania innowiercom swobody i wolności wyznaniowej porzucenie katolicyzmu traktowane było jako przestępstwo. 1807 - 1815 Rysunek przedstawia wnętrze pałacowej sali, w której zgromadzeni są mężczyźni w strojach arystokratycznych z końca osiemnastego wieku. Ubrani są w wytworne fraki, spodnie do kolan, pończochy, włosy mają ufryzowane, nad uszami ułożone w loki. Na podwyższeniu, na tronie siedzi nieduży mężczyzna w mundurze francuskim, z medalem w formie gwiazdy na lewej piersi. Wyciąga przed siebie prawą rękę w kierunku stojącego przed nim arystokraty. Ten lekko się pochyla. Reszta mężczyzn przygląda się tej scenie. Konstytucje czasów zaborów Konstytucje Księstwa Warszawskiego z 1807 r. i Królestwa Polskiego z roku 1815 gwarantowały wolność i możliwość publicznego kultu każdego wyznania. Niemniej zarówno Napoleon Bonaparte, jak i car Aleksander I uznawali religię rzymskokatolicką za religię państwową, będącą „przedmiotem szczególniejszej opieki Rządu”. Car Rosji gwarantował ponadto, że duchowieństwo wszystkich wyznań znajdzie się pod opieką prawa i rządu. 1921 - 1935 Konstytucja marcowa W odrodzonej po 123 latach Polsce kwestie równości religijnej nie budziły żadnych wątpliwości. Nowa konstytucja wielonarodowego kraju musiała uwzględniać występowanie wielu religii i wyznań. Konstytucja marcowa z 1921 r. nie tylko gwarantowała zasady wolności sumienia i wyznania (art. 111), ale również zobowiązywała państwo do uznawania nowych związków wyznaniowych, dotąd prawnie nieuznanych. Jedynym warunkiem, jaki musiały spełnić, była ich zgodność z porządkiem i obyczajowością publiczną (art. 113 i art. 115). Postanowienia te w całości zostały przyjęte w uchwalonej w kwietniu 1935 r. konstytucji. Przez cały okres międzywojenny utrzymany został jednolity model relacji państwa i religii. 1952 Zdjęcie przedstawia dokument napisany w języku rosyjskim na maszynie do pisania. Na dokumencie znajdują się odręcznie robione notatki. Konstytucja Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej Poprawiana przez Józefa Stalina i zmieniająca nazwę Polski konstytucja gwarantowała wszystkim obywatelom wolność sumienia i wyznania. Mimo swojego antyreligijnego charakteru rządzący Polską pod dyktando Moskwy komuniści w art. 70 rozdziału 7 (Podstawowe prawa i obowiązki obywateli) podkreślali, że zabronione jest zarówno zmuszanie do „niebrania udziału”, jak i udziału w czynnościach lub obrzędach religijnych. 1997 Zdjęcie przedstawia książkowe wydanie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej podpisanej na stronie tytułowej przez Bronisława Komorowskiego i Jarosława Kaczyńskiego. Po lewej stronie, na wewnętrznej stronie okładki widnieją dwa serduszka z napisem Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej W obowiązującej Konstytucji, w rozdziale Wolności i prawa osobiste również zostały zapisane wolności sumienia, religii i wyznania. W szczególności poświęcony został temu art. 53, w którym każdemu obywatelowi zagwarantowano wolność wyznania i przyjętej religii według własnego wyboru. 2001 Rysunek przedstawia logo, na które składają się ikony i litery, tworzące hasło: Coexist. Są to w kolejności od lewej strony: ikona księżyca, litera O, litera E, ikona gwiazdy Dawida, litera I, litera S, ikona krzyża. Współistnienie – Coexist Polski grafik Piotr Młodożeniec zaprojektował znak charakteryzujący ideę pokojowej koegzystencji wszystkich religii i ruchów wyznaniowych. Jego dzieło „Coexist” stało się powszechnie rozpoznawalnym znakiem tolerancji religijnej