1
Pokaż ćwiczenia:
R1VK6VczdGuKm2
Ćwiczenie 1
Uporządkuj chronologicznie akty prawne wprowadzające zasady tolerancji religijnej w Rzeczypospolitej. Elementy do uszeregowania: 1. Unia brzeska, 2. Konstytucja marcowa, 3. Konfederacja warszawska, 4. Statut kaliski, 5. Ugoda sandomierska, 6. Colloquium charitativum
RRgCnw6o0u3io2
Ćwiczenie 2
Przyporządkuj wymienione wydarzenie do panujących w tym czasie władców. nadanie statutu kaliskiego Możliwe odpowiedzi: 1. August II Mocny, 2. Władysław Warneńczyk, 3. Stanisław August Poniatowski, 4. Zygmunt II August, 5. Zygmunt I Stary, 6. Bolesław Pobożny, 7. Zygmunt III Waza, 8. Władysław IV Waza zawarcie ugody sandomierskiej Możliwe odpowiedzi: 1. August II Mocny, 2. Władysław Warneńczyk, 3. Stanisław August Poniatowski, 4. Zygmunt II August, 5. Zygmunt I Stary, 6. Bolesław Pobożny, 7. Zygmunt III Waza, 8. Władysław IV Waza podpisanie aktu unii brzeskiej Możliwe odpowiedzi: 1. August II Mocny, 2. Władysław Warneńczyk, 3. Stanisław August Poniatowski, 4. Zygmunt II August, 5. Zygmunt I Stary, 6. Bolesław Pobożny, 7. Zygmunt III Waza, 8. Władysław IV Waza obrady sejmu niemego Możliwe odpowiedzi: 1. August II Mocny, 2. Władysław Warneńczyk, 3. Stanisław August Poniatowski, 4. Zygmunt II August, 5. Zygmunt I Stary, 6. Bolesław Pobożny, 7. Zygmunt III Waza, 8. Władysław IV Waza złożenie hołdu pruskiego Możliwe odpowiedzi: 1. August II Mocny, 2. Władysław Warneńczyk, 3. Stanisław August Poniatowski, 4. Zygmunt II August, 5. Zygmunt I Stary, 6. Bolesław Pobożny, 7. Zygmunt III Waza, 8. Władysław IV Waza ogłoszenie Konstytucji 3 maja Możliwe odpowiedzi: 1. August II Mocny, 2. Władysław Warneńczyk, 3. Stanisław August Poniatowski, 4. Zygmunt II August, 5. Zygmunt I Stary, 6. Bolesław Pobożny, 7. Zygmunt III Waza, 8. Władysław IV Waza colloquium charitativum Możliwe odpowiedzi: 1. August II Mocny, 2. Władysław Warneńczyk, 3. Stanisław August Poniatowski, 4. Zygmunt II August, 5. Zygmunt I Stary, 6. Bolesław Pobożny, 7. Zygmunt III Waza, 8. Władysław IV Waza żadne z wydarzeń nie pasuje do tego władcy Możliwe odpowiedzi: 1. August II Mocny, 2. Władysław Warneńczyk, 3. Stanisław August Poniatowski, 4. Zygmunt II August, 5. Zygmunt I Stary, 6. Bolesław Pobożny, 7. Zygmunt III Waza, 8. Władysław IV Waza
R14WyheG7PZRj2
Ćwiczenie 3
Zdecyduj, które stwierdzenia są prawdziwe, a które fałszywe. Konstytucja Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej dawała przywileje osobom niewierzącym. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Polska była nazywana „azylem heretyków”. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Akt konfederacji warszawskiej wprowadzał wieczny pokój, zapewniając innowiercom opiekę państwa i równe prawa z katolicką większością. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. W Konstytucji 3 maja odejście od chrześcijaństwa uznawane było za przestępstwo. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Kazimierz Wielki wprowadził przywileje dla Kościołów wschodnich, mówiące o wolności zwyczajów, poszanowaniu obrządku i obyczajów ich wyznawców. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Król Władysław Jagiełło jest uznawany za protektora Żydów w Polsce. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
31
Ćwiczenie 4

Zapoznaj się z tekstem i wykonaj polecenie.

1
Paweł Włodkowic Traktat o władzy papieża i cesarza w stosunku do niewiernych

Nie należy niepokoić ani osób, ani majątków niewiernych, którzy chcą spokojnie żyć między chrześcijanami (…). Grzeszy więc władca, który ich pozbawia majątków bez przyczyny, albowiem nawet papieżowi nie wolno im dóbr odbierać (…). Największa zaś tolerancja należy się Żydom, gdyż przy pomocy ich ksiąg udowadniamy słuszność naszych prawd i naszej wiary (…).

Niewiernym wolno bez popełniania grzechu władać posiadłościami i majątkami oraz dzierżyć władzę, gdyż wszystkie te rzeczy stworzone zostały nie tylko dla wiernych [chrześcijan]. (…) Do tych wniosków doprowadza tekst z księgi Exodus [Wyjścia] XX, a mianowicie: Nie zabijaj. Nie kradnij, które to słowa zakazują wszelkiego rabunku i wszelkiego gwałtu (…).

cytat1 Źródło: Paweł Włodkowic, Traktat o władzy papieża i cesarza w stosunku do niewiernych, 1416.
RgvOoi17YygbY
Opisz, jaki stosunek wyraża autor wobec innowierców i opisz, czym podyktowane są jego poglądy. (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 5

Zapoznaj się z tekstem źródłowym i wykonaj ćwiczenie.

1
Hubert Juchimiuk Państwo bez stosów. Czy z doświadczeń polskich w zakresie tolerancji religijnej i kulturowej może czerpać współczesna Europa?

Rzeczpospolita Obojga Narodów powstała w 1569 r. (…). Mieszkali w niej oprócz Polaków Litwini, Ukraińcy, Rusini, Żydzi, Niemcy, Tatarzy, Ormianie, Holendrzy i wiele innych narodowości. Zdrowa i pokojowa egzystencja tego państwa nie byłaby możliwa, gdyby nie wspomniana już wcześniej szeroko wprowadzona tolerancja religijna (…).

3 Źródło: Hubert Juchimiuk, Państwo bez stosów. Czy z doświadczeń polskich w zakresie tolerancji religijnej i kulturowej może czerpać współczesna Europa?, „Historia i świat”, nr 6/2017, dostępny w internecie: repozytorium.uph.edu.pl [dostęp 26.02.2021 r.].
RVaqxwLHkbGaM
Chrześcijaństwo: (Uzupełnij) Islam: (Uzupełnij).
RLDXXIyCgLzhZ3
Ćwiczenie 6
Zapoznaj się z tekstem i zaznacz prawidłowe odpowiedzi. Tolerancja religijna była jedną z najbardziej charakterystycznych cech ustroju Księstwa Polskiego/I Rzeczypospolitej. W tym samym czasie, gdy paryskie bruki spływały krwią hugenotów/Żydów, w toruńskim kościele św. Jana odbywały się msze katolików i protestantów. Polska tolerancja ma jednak dłuższą tradycję. Już Kazimierz Wielki/Władysław Jagiełło, włączając do swoich ziem tereny Rusi, zagwarantował wolność zwyczajów i poszanowanie obrządku Kościołowi husyckiemu/Kościołowi prawosławnemu. Potwierdził również wydane za czasów Bolesława Pobożnego prawa Żydów zawarte w statucie Łaskiego/statucie kaliskim. Jednak apogeum wolności religijnej przypada na XVI–XVII w., a przełomowym dokumentem ją potwierdzającym jest Akt konfederacji warszawskiej/pacta conventa, zredagowany wspólnie przez przedstawicieli katolików i protestantów w 1573/1596 roku. To właśnie w nim szlachta polska, stanowiąca jedną, wielką wspólnotę obywateli, zagwarantowała wolność sumienia i wyznania oraz wieczny pokój między różniącymi się w wierze. Praw tych musiał przestrzegać każdy z elekcyjnych królów Rzeczypospolitej, gdyż w razie ich złamania szlachta miała prawo wystąpić przeciw niemu, ogłaszając synod/rokosz.
31
Ćwiczenie 7

Zapoznaj się z tekstem źródłowym, a następnie wykonaj polecenie.

1
Janusz Tazbir Dzieje polskiej tolerancji

News from Poland, Anglia 1642 r.:

posiadają tam swoje świątynie (…) jak synagoga Żydów, których jest tam wiele tysięcy, cerkiew ruska dla Rusinów, świątynia mahometańska dla Tatarów, kościół dla luteranów. Wszyscy oni wykonywają swe praktyki religijne bez utrudnień. Wszyscy żyją (…) w zgodzie i pokrewieństwie z papistami, którzy stanowią główną część tego miasta i królestwa.

cytat2 Źródło: Janusz Tazbir, Dzieje polskiej tolerancji, Warszawa 1973, s. 77.
R1GUZ2L0io8Ad
religia (Uzupełnij) – świątynia (Uzupełnij). religia (Uzupełnij) – świątynia (Uzupełnij). religia (Uzupełnij) – świątynia (Uzupełnij). religia (Uzupełnij) – świątynia (Uzupełnij). religia (Uzupełnij) – świątynia (Uzupełnij).
3
Ćwiczenie 8
Zapoznaj się z opisem ilustracji i wykonaj ćwiczenie.
Zapoznaj się z opisem ilustracji i wykonaj ćwiczenie.
RemfOsIehVlp2
Źródło: Iago Casabiell González, licencja: CC BY-SA 4.0.
R1HC9krZ5yCnZ
Podaj cztery główne religie, których symbole zostały użyte. Wymień te symbole. (Uzupełnij).
RWaj8hkE9s2JT
Zaznacz swoje odpowiedzi. Możliwe odpowiedzi: 1. islam, 2. scjentologia, 3. chrześcijaństwo, 4. judaizm, 5. asatru, 6. szamanizm, 7. taoizm, 8. buddyzm