Linia chronologiczna. 850 przed naszą erą —700 przed naszą erą. Hezjod. Nie jest znana dokładna data urodzin filozofa ani długość jego życia. Hezjod uznawał „prawo sprawiedliwości” ustanowione przez boga – Zeusa, a mające obowiązywać wśród ludzi prawo sprawiedliwości było jego zdaniem wyższe niż „prawo silniejszego”, właściwe dla zwierząt i barbarzyńców.
Zdjęcie przedstawia popiersie wykonane z białego marmuru. Popiersie przedstawia dojrzałego mężczyznę. Ma lekko falowane włosy, które opadają mu na czoło. Posiada gęstą brodę i wąsy. Na jego twarzy widoczne są głębokie zmarszczki.
490 przed naszą erą —420 przed naszą erą. Protagoras z Abdery (sofista). Podkreślał równość obywateli poprzez prawo każdego z nich do posiadania własnych poglądów i własnej prawdy. Podstawą istnienia państwa powinna być sprawiedliwość obowiązująca wszystkich obywateli na równi oraz szacunek dla własnej i cudzej indywidualności (wzorem Aten doby Peryklesa).
Zdjęcie przedstawia rzeźbę głowy męskiej. Mężczyzna jest dojrzały. Na jego czole widoczne są niewielkie, poziome zmarszczki. Twarz mężczyzny jest walna. Mężczyzna ma wysokie czoło. Włosy mężczyzny są półdługie, przylegają do głowy, są lekko falujące, zaczesane na twarz. Mężczyzna ma gęstą brodę i wąsy.
480 przed naszą erą —411 przed naszą erą. Antyfon (sofista). Uważał, że wszyscy ludzie są równi z natury, a prawa naturalne są przyrodzone w odróżnieniu od praw stanowionych przez człowieka.
Zdjęcie przedstawia ruiny starożytnych budowli. Wokół nich rosną drzewa. W tle znajduje się morze. Ramnus — mała miejscowość w starożytnej Grecji, miejsce, z którego pochodził Antyfon.
470 przed naszą erą —399 przed naszą erą. Sokrates. Uczył mądrości i cnoty bezinteresowności. Prawa jednostki stawiał ponad prawami państwowymi.
Zdjęcie przedstawia rzeźbę głowy mężczyzny. Jest ona wykonana z białego marmuru. Mężczyzna jest dojrzały. Twarz mężczyzny jest owalna. Mężczyzna ma niewielki, zadarty nos. Włosy mężczyzny są krótkie, przylegają do głowy, są lekko falujące. Mężczyzna ma gęstą brodę i wąsy.
460 przed naszą erą —370 przed naszą erą. Demokryt. Uważał, że człowiek ma altruistyczny obowiązek udzielania pomocy ludziom jej potrzebującym.
Obraz przedstawia popiersie mężczyzny. Mężczyzna jest dojrzały, łysiejący. Jego brwi są wyraziste, nos jest garbaty. Mężczyzna śmieje się ironicznie, pokazując zęby.
384 przed naszą erą —322 przed naszą erą. Arystoteles. Za optymalny do zachowania wolności człowieka uważał ustrój umiarkowany oparty na elementach monarchii, arystokracji i demokracji.
Zdjęcie przedstawia rzeźbę. To głowa dojrzałego mężczyzny. Rzeźba jest wykonana z białego marmuru. Na czole mężczyzny widoczne są poziome zmarszczki. Mężczyzna ma wydatny nos i wysokie czoło. Włosy mężczyzny są krótkie, przylegają do głowy, są lekko falujące, zaczesane na twarz. Mężczyzna ma gęstą brodę i wąsy.
300 przed naszą erą — rok 0. Stoicy. Uważali, że człowiek jest istotą niezależną od państwa i posiada naturalną wolność, wyższość praw naturalnych nad prawami stanowionymi, ponieważ prawo naturalne jest uniwersalne i obejmuje obywateli wszystkich państw. Prawa człowieka należą do praw naturalnych i dlatego mają uniwersalny charakter. To w myśli stoików mają swoje źródło poglądy dotyczące godności ludzkiej.
Zdjęcie przedstawia rzeźbę popiersia dojrzałego mężczyzny. Twarz mężczyzny jest owalna, widać wyraźnie zarysowany drugi podbródek i liczne zmarszczki. Mężczyzna ma niewiele włosów. Ubrany jest w togę. Marek Aureliusz — przedstawiciel stoicyzmu.
106 przed naszą erą —43 przed naszą erą. Cyceron. Odbierał normie sprzecznej z prawem naturalnym nie tylko obowiązywanie, ale i w ogóle miano prawa.
Zdjęcie przedstawia posąg mężczyzny. Jest ona wykonana z białego marmuru. Mężczyzna jest dojrzały. Mężczyzna jest ubrany w togę. Stoi i wskazuje na coś palcem prawej ręki.
54 przed naszą erą —39 przed naszą erą. Seneka. Seneka głosił prymat praw naturalnych. Twierdził, że źródłem pierwotnej suwerenności jest lud (naród, społeczeństwo). W państwie natomiast prawo stanowione normuje relacje pomiędzy rządzącymi a rządzonymi i musi pozostawać w zgodzie z prawami natury.
Zdjęcie przedstawia rzeźbę głowy mężczyzny. Rzeźba jest wykonana z białego marmuru. Mężczyzna jest dojrzały. Twarz mężczyzny jest owalna, z wyraźnie zarysowanym drugim podbródkiem. Mężczyzna ma prosty nos i wysokie, zmarszczone czoło. Mężczyzna jest łysiejący.
483 - 565 Justynian. Prawa natury uważał za najwyższe źródło prawa, z którego wynikają nakazy obowiązujące wszystkich ludzi, również władców.
Zdjęcie przedstawia płaskorzeźbę. Widnieje na niej mężczyzna, która siedzi na koniu. Mężczyzna ubrany jest w strój wojskowy, ma na głowie hełm oraz trzyma kij.
1120 - 1180 Jan z Salisbury . Uznał prawa jednostki do oporu wobec władcy, który nie przestrzega praw boskich.
Zdjęcie przedstawia marmurową tablicę z napisami w języku francuskim. Pojawia się na niej nazwisko Jana z Salisbury .
1225 - 1274 św. Tomasz z Akwinu. Twierdził, że prawa są nieodłączne od natury człowieka, natomiast te, które nadaje władza, muszą być zgodne z prawem naturalnym, gdyż inaczej tracą swoją moc.
Obraz przedstawia portret starszego mężczyzny. Mężczyzna jest w mnisim habicie. Pelerynę ma spiętą złotą broszą. Ma częściowo nasunięty na głowę kaptur. Twarz mężczyzny jest pokryta zmarszczkami. Jego oczy są ciemne, wyraziste, a noc wydatny. Mężczyzna trzyma w prawej ręce model budynku kościelnego. W lewej ręce otwartą księgę, zapisaną odręcznie.
1463 - 1494 Giovanni Picó della Mirandola . Uznał niezbywalną godność każdej istoty ludzkiej.
Obraz przedstawia portret mężczyzny. Widoczny jest jego lewy profil. Mężczyzna ma długie, falowane włosy oraz czerwone nakrycie głowy. Posiada prosty nos oraz małe usta.
1588 - 1679 Thomas Hobbes . Każdy człowiek jest wolny, ale tworząc państwo, w celu zapobieżenia konfliktom, ludzie zrzekają się części swojej wolności na rzecz władzy.
Obraz przedstawia portret starszego mężczyzny. Mężczyzna jest siwy, lekko łysiejący. Ma wysokie czoło i długi nos. Ma wąsy i krótką brodę hiszpankę.
1632 - 1704 John Locke . Jest autorem dzieła Dwa traktaty o rządzie (1690), w którym przedstawił tezę, iż każdy ma naturalne prawo do życia, wolności i własności. W celu ochrony swojej wolności ludzie zawierają umowę społeczną ustanawiającą rząd chroniący ich praw. Władza w państwie (ustawodawcza, wykonawcza) powinna być rozdzielona i ma podlegać zasadom konstytucji (normom prawa), w przypadku naruszenia przez władze norm prawa stanowionego lub prawa naturalnego, w tym praw człowieka, ludzie mogą wypowiedzieć władzy posłuszeństwo poprzez wybór nowej władzy, a nawet mogą obalić siłą dotychczasową władzę, jeśli działa ona w sposób bezprawny (jest to tzw. prawo do oporu). Zagadnieniu wolności religii i wyznania poświęcił List o tolerancji (1689), w którym postulował m.in. rozdział Kościoła od państwa.
Obraz przedstawia portret dojrzałego mężczyzny. Mężczyzna jest odwrócony lewym półprofilem do widza. Jego długie, siwe, układające się włosy sięgają mu niemal do ramion. Twarz mężczyzny jest bardzo szczupła, pociągła. Jego nos jest długi, haczykowaty. Oczy są osadzone głęboko. Na twarzy mężczyzny widoczne są zmarszczki.
1689 - 1755 Monteskiusz (Charles-Louis de Montesquieu ). W traktacie filozoficznym O duchu praw (1748) uznał, że państwo powstałe w wyniku umowy społecznej powinno chronić wolności jednostki, wolność myśli, sumienia, słowa i druku. Przestrzeganie tych praw gwarantuje tylko państwo praworządne, w którym istnieje podział i równowaga władz.
Obraz przedstawia lewy profil dojrzałego mężczyzny. Mężczyzna ma krótkie, falujące włosy. Jego czoło jest wysokie, a nos wydatny. Na twarzy widoczne są zmarszczki.
1717 - 1778 Jan Jakub Rousseau . W Umowie społecznej (1762) uznał, że celem umowy społecznej zawartej między ludźmi, opartej na woli większości, jest zagwarantowanie wolności (w tym tworzenie prawa pozytywnego) jako podstawy do funkcjonowania państwa. W jego koncepcji lud (naród) występuje w roli suwerena, który w imię ochrony praw wszystkich jednostek ma prawo obalić władzę tyrańską.
Obraz przedstawia portret młodego mężczyzny. Ma on owalną twarz. Jego oczy są wyraziste. Mężczyzna ubrany jest w płaszcz z futrzanym kołnierzem. Na głowie ma dużą, futrzaną czapkę.
Obraz przedstawia portret młodego mężczyzny. Ma on owalną twarz. Jego oczy są ciemne, wyraziste. Nos proporcjonalny. Mężczyzna ma na głowie ufryzowaną perukę z lokami. Ubrany jest w arystokratyczny strój.
1724 - 1804 Immanuel Kant. Uznawał wyższość prawa naturalnego nad prawem stanowionym i całkowitą autonomię jednostki zdolnej do stworzenia zasad moralności powszechnej. Postępuj tylko wedle tej zasady, którą chciałbyś widzieć również jako prawo powszechne – realizowane przez każdego człowieka .
Obraz przedstawia portret dojrzałego mężczyzny. Mężczyzna ma pociągłą twarz. Jego włosy są ufryzowane. Nad uszami ułożone w dwa loki. Mężczyzna ubrany jest w surdut, kamizelkę i koszulę z haftowanymi falbanami na piersi i przy mankietach. W prawej ręce trzyma otwartą książkę.
1737 - 1809 Thomas Paine . W rozprawie Prawa człowieka (1791–1792) przedstawił tezę, że warunkiem pokoju jest poszanowanie wolności, równości, godności jednostki, przestrzeganie prawa narodów do samostanowienia, niepodległości oraz równości.
Obraz przedstawia portret dojrzałego mężczyzny. Ma krótkie, ciemne włosy zaczesane do tyłu. Posiada wydatny nos oraz gęste brwi. Mężczyzna jest lekko uśmiechnięty. Ubrany jest w brązowy surdut z jasnym żabotem.
1743 - 1826 Thomas Jefferson . W Deklaracji niepodległości Stanów Zjednoczonych zawarł prawną zasadę, według której obowiązkiem rządu (powinien on powstawać za zgodą rządzonych) jest zabezpieczenie podstawowych praw i wolności, a więc także zabezpieczenie podstawowych praw mniejszości.
Obraz przedstawia dojrzałego mężczyznę o pociągłej twarzy, szerokim czole i dużym nosie. Mężczyzna ma głęboko osadzone oczy. Ubrany jest we frak i koszulę z żabotem.
Linia chronologiczna. 850 przed naszą erą —700 przed naszą erą. Hezjod. Nie jest znana dokładna data urodzin filozofa ani długość jego życia. Hezjod uznawał „prawo sprawiedliwości” ustanowione przez boga – Zeusa, a mające obowiązywać wśród ludzi prawo sprawiedliwości było jego zdaniem wyższe niż „prawo silniejszego”, właściwe dla zwierząt i barbarzyńców.
Zdjęcie przedstawia popiersie wykonane z białego marmuru. Popiersie przedstawia dojrzałego mężczyznę. Ma lekko falowane włosy, które opadają mu na czoło. Posiada gęstą brodę i wąsy. Na jego twarzy widoczne są głębokie zmarszczki.
490 przed naszą erą —420 przed naszą erą. Protagoras z Abdery (sofista). Podkreślał równość obywateli poprzez prawo każdego z nich do posiadania własnych poglądów i własnej prawdy. Podstawą istnienia państwa powinna być sprawiedliwość obowiązująca wszystkich obywateli na równi oraz szacunek dla własnej i cudzej indywidualności (wzorem Aten doby Peryklesa).
Zdjęcie przedstawia rzeźbę głowy męskiej. Mężczyzna jest dojrzały. Na jego czole widoczne są niewielkie, poziome zmarszczki. Twarz mężczyzny jest walna. Mężczyzna ma wysokie czoło. Włosy mężczyzny są półdługie, przylegają do głowy, są lekko falujące, zaczesane na twarz. Mężczyzna ma gęstą brodę i wąsy.
480 przed naszą erą —411 przed naszą erą. Antyfon (sofista). Uważał, że wszyscy ludzie są równi z natury, a prawa naturalne są przyrodzone w odróżnieniu od praw stanowionych przez człowieka.
Zdjęcie przedstawia ruiny starożytnych budowli. Wokół nich rosną drzewa. W tle znajduje się morze. Ramnus — mała miejscowość w starożytnej Grecji, miejsce, z którego pochodził Antyfon.
470 przed naszą erą —399 przed naszą erą. Sokrates. Uczył mądrości i cnoty bezinteresowności. Prawa jednostki stawiał ponad prawami państwowymi.
Zdjęcie przedstawia rzeźbę głowy mężczyzny. Jest ona wykonana z białego marmuru. Mężczyzna jest dojrzały. Twarz mężczyzny jest owalna. Mężczyzna ma niewielki, zadarty nos. Włosy mężczyzny są krótkie, przylegają do głowy, są lekko falujące. Mężczyzna ma gęstą brodę i wąsy.
460 przed naszą erą —370 przed naszą erą. Demokryt. Uważał, że człowiek ma altruistyczny obowiązek udzielania pomocy ludziom jej potrzebującym.
Obraz przedstawia popiersie mężczyzny. Mężczyzna jest dojrzały, łysiejący. Jego brwi są wyraziste, nos jest garbaty. Mężczyzna śmieje się ironicznie, pokazując zęby.
384 przed naszą erą —322 przed naszą erą. Arystoteles. Za optymalny do zachowania wolności człowieka uważał ustrój umiarkowany oparty na elementach monarchii, arystokracji i demokracji.
Zdjęcie przedstawia rzeźbę. To głowa dojrzałego mężczyzny. Rzeźba jest wykonana z białego marmuru. Na czole mężczyzny widoczne są poziome zmarszczki. Mężczyzna ma wydatny nos i wysokie czoło. Włosy mężczyzny są krótkie, przylegają do głowy, są lekko falujące, zaczesane na twarz. Mężczyzna ma gęstą brodę i wąsy.
300 przed naszą erą — rok 0. Stoicy. Uważali, że człowiek jest istotą niezależną od państwa i posiada naturalną wolność, wyższość praw naturalnych nad prawami stanowionymi, ponieważ prawo naturalne jest uniwersalne i obejmuje obywateli wszystkich państw. Prawa człowieka należą do praw naturalnych i dlatego mają uniwersalny charakter. To w myśli stoików mają swoje źródło poglądy dotyczące godności ludzkiej.
Zdjęcie przedstawia rzeźbę popiersia dojrzałego mężczyzny. Twarz mężczyzny jest owalna, widać wyraźnie zarysowany drugi podbródek i liczne zmarszczki. Mężczyzna ma niewiele włosów. Ubrany jest w togę. Marek Aureliusz — przedstawiciel stoicyzmu.
106 przed naszą erą —43 przed naszą erą. Cyceron. Odbierał normie sprzecznej z prawem naturalnym nie tylko obowiązywanie, ale i w ogóle miano prawa.
Zdjęcie przedstawia posąg mężczyzny. Jest ona wykonana z białego marmuru. Mężczyzna jest dojrzały. Mężczyzna jest ubrany w togę. Stoi i wskazuje na coś palcem prawej ręki.
54 przed naszą erą —39 przed naszą erą. Seneka. Seneka głosił prymat praw naturalnych. Twierdził, że źródłem pierwotnej suwerenności jest lud (naród, społeczeństwo). W państwie natomiast prawo stanowione normuje relacje pomiędzy rządzącymi a rządzonymi i musi pozostawać w zgodzie z prawami natury.
Zdjęcie przedstawia rzeźbę głowy mężczyzny. Rzeźba jest wykonana z białego marmuru. Mężczyzna jest dojrzały. Twarz mężczyzny jest owalna, z wyraźnie zarysowanym drugim podbródkiem. Mężczyzna ma prosty nos i wysokie, zmarszczone czoło. Mężczyzna jest łysiejący.
483 - 565 Justynian. Prawa natury uważał za najwyższe źródło prawa, z którego wynikają nakazy obowiązujące wszystkich ludzi, również władców.
Zdjęcie przedstawia płaskorzeźbę. Widnieje na niej mężczyzna, która siedzi na koniu. Mężczyzna ubrany jest w strój wojskowy, ma na głowie hełm oraz trzyma kij.
1120 - 1180 Jan z Salisbury . Uznał prawa jednostki do oporu wobec władcy, który nie przestrzega praw boskich.
Zdjęcie przedstawia marmurową tablicę z napisami w języku francuskim. Pojawia się na niej nazwisko Jana z Salisbury .
1225 - 1274 św. Tomasz z Akwinu. Twierdził, że prawa są nieodłączne od natury człowieka, natomiast te, które nadaje władza, muszą być zgodne z prawem naturalnym, gdyż inaczej tracą swoją moc.
Obraz przedstawia portret starszego mężczyzny. Mężczyzna jest w mnisim habicie. Pelerynę ma spiętą złotą broszą. Ma częściowo nasunięty na głowę kaptur. Twarz mężczyzny jest pokryta zmarszczkami. Jego oczy są ciemne, wyraziste, a noc wydatny. Mężczyzna trzyma w prawej ręce model budynku kościelnego. W lewej ręce otwartą księgę, zapisaną odręcznie.
1463 - 1494 Giovanni Picó della Mirandola . Uznał niezbywalną godność każdej istoty ludzkiej.
Obraz przedstawia portret mężczyzny. Widoczny jest jego lewy profil. Mężczyzna ma długie, falowane włosy oraz czerwone nakrycie głowy. Posiada prosty nos oraz małe usta.
1588 - 1679 Thomas Hobbes . Każdy człowiek jest wolny, ale tworząc państwo, w celu zapobieżenia konfliktom, ludzie zrzekają się części swojej wolności na rzecz władzy.
Obraz przedstawia portret starszego mężczyzny. Mężczyzna jest siwy, lekko łysiejący. Ma wysokie czoło i długi nos. Ma wąsy i krótką brodę hiszpankę.
1632 - 1704 John Locke . Jest autorem dzieła Dwa traktaty o rządzie (1690), w którym przedstawił tezę, iż każdy ma naturalne prawo do życia, wolności i własności. W celu ochrony swojej wolności ludzie zawierają umowę społeczną ustanawiającą rząd chroniący ich praw. Władza w państwie (ustawodawcza, wykonawcza) powinna być rozdzielona i ma podlegać zasadom konstytucji (normom prawa), w przypadku naruszenia przez władze norm prawa stanowionego lub prawa naturalnego, w tym praw człowieka, ludzie mogą wypowiedzieć władzy posłuszeństwo poprzez wybór nowej władzy, a nawet mogą obalić siłą dotychczasową władzę, jeśli działa ona w sposób bezprawny (jest to tzw. prawo do oporu). Zagadnieniu wolności religii i wyznania poświęcił List o tolerancji (1689), w którym postulował m.in. rozdział Kościoła od państwa.
Obraz przedstawia portret dojrzałego mężczyzny. Mężczyzna jest odwrócony lewym półprofilem do widza. Jego długie, siwe, układające się włosy sięgają mu niemal do ramion. Twarz mężczyzny jest bardzo szczupła, pociągła. Jego nos jest długi, haczykowaty. Oczy są osadzone głęboko. Na twarzy mężczyzny widoczne są zmarszczki.
1689 - 1755 Monteskiusz (Charles-Louis de Montesquieu ). W traktacie filozoficznym O duchu praw (1748) uznał, że państwo powstałe w wyniku umowy społecznej powinno chronić wolności jednostki, wolność myśli, sumienia, słowa i druku. Przestrzeganie tych praw gwarantuje tylko państwo praworządne, w którym istnieje podział i równowaga władz.
Obraz przedstawia lewy profil dojrzałego mężczyzny. Mężczyzna ma krótkie, falujące włosy. Jego czoło jest wysokie, a nos wydatny. Na twarzy widoczne są zmarszczki.
1717 - 1778 Jan Jakub Rousseau . W Umowie społecznej (1762) uznał, że celem umowy społecznej zawartej między ludźmi, opartej na woli większości, jest zagwarantowanie wolności (w tym tworzenie prawa pozytywnego) jako podstawy do funkcjonowania państwa. W jego koncepcji lud (naród) występuje w roli suwerena, który w imię ochrony praw wszystkich jednostek ma prawo obalić władzę tyrańską.
Obraz przedstawia portret młodego mężczyzny. Ma on owalną twarz. Jego oczy są wyraziste. Mężczyzna ubrany jest w płaszcz z futrzanym kołnierzem. Na głowie ma dużą, futrzaną czapkę.
Obraz przedstawia portret młodego mężczyzny. Ma on owalną twarz. Jego oczy są ciemne, wyraziste. Nos proporcjonalny. Mężczyzna ma na głowie ufryzowaną perukę z lokami. Ubrany jest w arystokratyczny strój.
1724 - 1804 Immanuel Kant. Uznawał wyższość prawa naturalnego nad prawem stanowionym i całkowitą autonomię jednostki zdolnej do stworzenia zasad moralności powszechnej. Postępuj tylko wedle tej zasady, którą chciałbyś widzieć również jako prawo powszechne – realizowane przez każdego człowieka .
Obraz przedstawia portret dojrzałego mężczyzny. Mężczyzna ma pociągłą twarz. Jego włosy są ufryzowane. Nad uszami ułożone w dwa loki. Mężczyzna ubrany jest w surdut, kamizelkę i koszulę z haftowanymi falbanami na piersi i przy mankietach. W prawej ręce trzyma otwartą książkę.
1737 - 1809 Thomas Paine . W rozprawie Prawa człowieka (1791–1792) przedstawił tezę, że warunkiem pokoju jest poszanowanie wolności, równości, godności jednostki, przestrzeganie prawa narodów do samostanowienia, niepodległości oraz równości.
Obraz przedstawia portret dojrzałego mężczyzny. Ma krótkie, ciemne włosy zaczesane do tyłu. Posiada wydatny nos oraz gęste brwi. Mężczyzna jest lekko uśmiechnięty. Ubrany jest w brązowy surdut z jasnym żabotem.
1743 - 1826 Thomas Jefferson . W Deklaracji niepodległości Stanów Zjednoczonych zawarł prawną zasadę, według której obowiązkiem rządu (powinien on powstawać za zgodą rządzonych) jest zabezpieczenie podstawowych praw i wolności, a więc także zabezpieczenie podstawowych praw mniejszości.
Obraz przedstawia dojrzałego mężczyznę o pociągłej twarzy, szerokim czole i dużym nosie. Mężczyzna ma głęboko osadzone oczy. Ubrany jest we frak i koszulę z żabotem.
Źródło: Englishsquare .pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.