Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Polecenie 1

Zapoznaj się z osią czasu, a następnie wykonaj polecenia.

RZAN1wjAzXX891
1789 Ilustracja przedstawia dwóch mężczyzn, którzy uśmiechnięci siedzą na placach starca. Jeden ma niebieski frak ze złotym krzyżem u szyi, a drugo czerwony strój ze złotym medalem i czapką z piórami. Starzec ma podniszczony, prosty strój, trzyma motykę. Jest łysiejący, ma siwą brodę. Na ziemi dwa zające skubią sałatę. Fragment pracy Emmanuela Sieyèsa: Co to jest stan trzeci? Rozdział III. Czego żąda stan trzeci? — Być czymś
[…] Pragnie on mieć:
1) Rzeczywiste przedstawicielstwo w Stanach Generalnych, tzn. posłów spośród siebie wybranych, którzy byliby wyrazicielami jego woli i obrońcami jego interesów.
Lecz cóż pomogłoby uczestnictwo w Stanach Generalnych, gdyby tam miały przewagę czynniki reprezentujące przeciwne mu interesy? Wtedy swoją obecnością stan trzeci utwierdziłby tylko ten ucisk, którego stałby się wieczną ofiarą. Jest więc rzeczą pewną, że nie mógłby on w Stanach Generalnych głosować [głos jego nie miałby znaczenia], o ile nie miałby tam takiego wpływu co najmniej jak uprzywilejowani.
2) Żąda więc takiej ilości swych przedstawicieli, jaką posiadają dwa inne razem wzięte stany.Czytaj więcej...


3) Ponieważ jednak ta równość przedstawicielstwa byłaby pozorna, gdyby każda izba posiadała odrębny głos, przeto stan trzeci domaga się, aby głosy liczono według głów, a nie według stanów […].


Indeks dolny Źródło: Teksty źródłowe do nauki historii w szkole, nr 25, Rewolucja francuska 1789–1794, oprac. O. Beiersdorf, Warszawa 1960, s. 9. . 1789 Obraz przedstawia dużą, bogato zdobioną salę z kolumnami. Wokół sali ustawione są rzędy ław, na których siedzą ludzie w szarych strojach. W centralnej części znajduje się królewski tron, nad którym rozpościera się czerwona kotara. Żądania zgromadzeń wyborczych poprzedzających zwołanie Stanów Generalnych w 1789 r. Instrukcja parafii Châtillon-sur-Sèche okręgu Rennes
1. Aby wszystkie rodzaje podatków rozkładane były równomiernie i proporcjonalnie - bez żadnej różnicy stanów, bez żadnych przywilejów.
2. Aby od tej chwili żaden podatek nie mógł być wprowadzony bez zgody i współuczestnictwa narodu.
3. Aby cła drogowe zostały całkowicie zniesione i aby nigdy nie wolno było ich wymagać w naturze; powinny one być zastąpione przez opodatkowanie - równomiernie obciążające bez różnicy wszystkie trzy stany do tego czasu, dopóki skarb państwa nie będzie posiadał specjalnych środków na ten cel.
4. Aby seniorom zabroniono przywłaszczać sobie grunty gromadzkie i przekazywać je innym osobom.Czytaj więcej...


5. Aby znieść ustrój feudalny; w związku z tym nakazać skasowanie renty i uprawnień senioralnych […].
6. Ujednolicić procedurę sądową i ograniczyć jej działalność do określonego terytorium tak, aby sędziowie znajdowali się w określonym miejscu.
8. Znieść wszelkiego rodzaju dziesięcinę, jako sprzeczną w zasadzie z prawem własności i szkodliwą dla rolnictwa, zamiast niej wyznaczyć środki niezbędne na wydatki związane z wykonywaniem kultu.
[…]
10. Aby wolno było każdemu rolnikowi odwozić zboże do tego młyna, do którego zechce i żeby nie był obowiązany wieść go do z góry wyznaczonego młyna, gdyż to prawo feudalne jest następstwem tyranii dotychczasowego ustroju feudalnego.
[…]
13. Aby zniesione zostało wyłączne prawo do polowania – i aby każdy obywatel mógł z niego korzystać, jeżeli nie wyrządza tym szkody pozostałej ludności.


Indeks dolny Źródło: Wybrane teksty źródłowe do dziejów nowożytnych 1789–1870, oprac. U. Wencel-Kalembkowa, S. Kalembka, Toruń 1973, s. 10–11.. 17.6.1789 Ilustracja przedstawia zebranie, w czasie którego na środku sali na stole stoi mężczyzna z podniesioną do góry ręką. W drugiej dłoni trzyma kartkę. Dookoła niego znajduje się tłum wiwatujących ludzi. Z podniesionymi do góry rękami wiwatują, skandują coś. Wysoko po bokach sali umieszczone są okna, przez które zaglądają do środka ludzie. Deklaracja stanu trzeciego z dnia 17 czerwca 1789 r. Zgromadzenie, obradując po uprzednio dokonanej weryfikacji mandatów wyborczych – stwierdza, że składa się z przedstawicieli delegowanych przez co najmniej 96% narodu. Nie może więc ono z powodu nieobecności deputowanych niektórych okręgów lub klas (pozostawać bezczynnym […] albowiem nieobecni — aczkolwiek wezwani — swoją nieobecnością nie mogą przeszkadzać zebranym w pełnym wykonywaniu praw, które im przysługują […] pomiędzy królem a Zgromadzeniem nie może być zastosowane prawo veta, ani jakikolwiek sprzeciw […].
Zgromadzenie stwierdza więc, że wspólne dzieło odbudowy może i powinno być bezzwłocznie rozpoczęte przez obecnych tu deputowanych oraz, że powinni oni prowadzić je bez przerw i przeszkód.Czytaj więcej...

Nazwa Zgromadzenie Narodowe odpowiada temu zebraniu delegatów tak iż tego powodu, że zgromadzenie to składa się z przedstawicieli całego prawie narodu, których mandaty zostały zweryfikowane — jak również i dlatego, że przedstawicielstwo to stanowi jedną i nierozerwalną całość, a żaden z deputowanych, jakiegokolwiek stanu czy klasy, nie ma prawa występować i działać pojedynczo […].


Indeks dolny Źródło: Teksty źródłowe do nauki historii w szkole, nr 25, Rewolucja francuska 1789–1794, oprac. O. Beiersdorf, Warszawa 1960, s. 16.. 12.7.1789 - 13.7.1789 Ilustracja przedstawia dwóch mężczyzn w mundurach. Jeden z nich gra na bębenku. Drogę zagradza im mężczyzna w brązowym stroju, który wymachuje szablą w stronę grającego mężczyzny. Wystąpienie ludu w dniach 12–13 lipca 1789 r. 12 lipca o godzinie 5 po południu obywatele zebrali się w Palais Royal [jeden z pałaców w Paryżu]. W pochodzie wzięły udział olbrzymie tłumy; ruszyły one przez bulwary w kierunku ulicy Saint-Martin […] aż do placu Vendȏme. Tu oddział gwardii niemiecko-królewskiej usiłował wstrzymać pochód […]. Ten podły oddział żołnierzy […] ośmielił się strzelać do ludu. Został zabity jeden nieuzbrojony członek gwardii i kilka osób było rannych […]. Rozległ się wystrzał armatni […]. Zrozpaczony lud rzucił się do Palais Royal wołając: Do broni! Do broni! […]
Poniedziałek, 13 lipca
[…] Dziś, 13 lipca, rano uderzono na alarm […], aby zebrać pospolite ruszenie mieszczan. Obywatele zdolni do noszenia broni, bez różnicy wieku i stanu, stawili się do swoich obwodów. Dziś rano wszystkie sklepy są zamknięte. Lud uzbrojony w kije, sztylety i piki […] rzucił się do poszczególnych dzielnic […].Czytaj więcej...

Tłum […] zmusił do wydania sobie armat gwardii francuskiej i sztandarów miasta; zdobyto wszystkie składy broni, a broń rozdano; każdy obywatel nazwał siebie żołnierzem ojczyzny i przyczepił kokardę do czapki.
Więzienia forteczne zostały otwarte i wszyscy więźniowie z wyjątkiem kryminalnych wypuszczeni na wolność […].
Na placu Grève zgromadziły się tłumy uzbrojonych obywateli. Masy obeszły wszystkie klasztory, całe znalezione zboże wyniesiono na rynek zbożowy.


Indeks dolny Źródło: Historia powszechna. Czasy nowożytne 1640–1870. Wybór tekstów źródłowych, pod red. B. Krauzego, cz. 1, Warszawa 1951, s. 225–226.. 14.7.1789 Obraz przedstawia murowany zamek, nad którym unosi się gęsty dym. Budynek płonie. Po prawej stronie widoczna jest zniszczona ściana z łukiem. Znajdują się przed nią walczący ze sobą żołnierze ze strzelbami. Walczą również postaci w cywilnych strojach. Wokół rozrzucone są gruzy. Zdobycie Bastylii Wtorek, 14 lipca
[…] Flessel [kupiecki starosta Paryża] wciąż obiecywał wydać broń, a jednakże jej nie wydawał.
[…] Wspaniałe zwycięstwo, które, być może, będą podziwiali nasi potomkowie, zostało odniesione około godz. 4 po południu – było to zdobycie Bastylii […].
Z początku masy ludności ruszyły wzdłuż ulicy Saint-Antoine ku wejściu do fortecy.
Komendant – zdrajca kazał wywiesić biały sztandar pokoju. Wtedy tłumy z ufnością przybliżyły się do fortecy; oddział gwardii francuskiej i około 500-600 uzbrojonych obywateli weszło na podwórze Bastylii; ale jak tylko część ich przeszła przez pierwszy most zwodzony, został on podniesiony, salwa artylerii zwaliła kilku ludzi z gwardii francuskiej i kilku żołnierzy; armatę nacelowano na Paryż; ludzi ogarnęło przerażenie; wielu obywateli zostało zabitych lub rannych […].Czytaj więcej...

Zwrócono się o spieszną pomoc do dzielnic Paryża. Obywatele uzbrajali się; tłumnie przybiegła ludność z przedmieścia Saint-Antoine […]. Ogień wzmagał się z każdą chwilą […]. Już rozbito łańcuchy pierwszego mostu zwodzonego; most spadł; tłum przedostał się na pierwsze podwórze fortecy; znaleziono tam pierwsze ofiary starcia; widok ich podwoił odwagę; lud rozpoczął prawidłowe oblężenie. Trzeba było zdobyć drugi most i przedostać się do środka fortecy.
Daremnie grzmiały armaty forteczne […] wściekłość tłumu dosięgła szczytu […]. Jedni zdobywają posterunki straży, inni włażą na wieże; przy oklaskach i entuzjastycznych okrzykach ogromnego tłumu zawieszają oni święty sztandar ojczyzny […].


Źródło: Historia powszechna. Czasy nowożytne 1640–1870. Wybór tekstów źródłowych, pod red. B. Krauzego, cz. 1, Warszawa 1951, s. 226–227.. 14.7.1789 Obraz przedstawia scenę bitwy na kamiennych schodach. Mężczyźni w mundurach i strojach cywilnych są uzbrojeni: mają strzelby, bagnety, szable oraz topory. Na środku schodów dwóch mężczyzn prowadzi starca w długich, podrapanych szatach z kajdanami na kostkach. Po bokach obrazu widoczne są odkrywane przez inne postaci kościotrupy oraz skuty kajdanami mężczyzna. Zdobycie Bastylii według relacji Kamila Desmoulinsa Był wtorek [14 lipca 1789 r.], cały ranek przeszedł na zbrojeniu się. Gdy zaopatrzono się w broń, ruszono nią Bastylię. Komendant [markiz Bernard René de Launay] zaskoczony widokiem 100 000 muszkietów w ręku paryżan i nie wiedząc czy ta broń spadła z nieba, musiał być bardzo zaniepokojony. Strzelanina trwała godzinę lub dwie. Kładziono z muszkietów tych, którzy się ukazywali na wieżach. Komendant hr. de Launay, wywiesza flagę, spuszcza most zwodzony, a gdy tłumy wpadły, podnosi go i zaczyna strzelać kartaczami. Lecz tymczasem armata gwardii francuskiej zrobiła wyłom w murze. Pewien rytownik, wspina się pierwszy, lecz go zrzucono i połamano mu nogi. Szczęśliwszy gwardzista francuski postępuje za mim, odbiera lont kanonierowi, broni się – i za pół godziny twierdza szturmem została wzięta. Przybiegłem na pierwszy strzał armatni, lecz Bastylia była już zdobyta. Mogła się ona sześć miesięcy trzymać, gdyby w ogóle obrona przeciw impetowi francuskiemu była możliwa.Czytaj więcej...

Bastylia wzięta przez mieszczan i żołnierzy bez wodza, bez żadnego oficera! Ten sam gwardzista, który pierwszy skoczył do szturmu, ściga hr. de Launay’a, chwyta go za włosy i bierze do niewoli. Jeńca prowadzą do ratusza, bijąc po drodze. Nieprzytomnego od uderzeń dobijają na placu de la Grève, a rzeźnik obcina mu głowę, która zatknięta została na ostrzu piki.


Źródło: Teksty źródłowe do nauki historii w szkole, nr 25, Rewolucja francuska 1789–1794, oprac. O. Beiersdorf, Warszawa 1960, s. 19.. 14.8.1789 - 15.8.1789 Ilustracja przedstawia tłum kobiet w długich sukniach i czepkach na głowie, które niosą dzidy, bagnety oraz topory. Kilka z nich ciągnie działo armatnie na kółkach. Na górze i na dole są napisy w języku francuskim. Dekret o zniesieniu powinności feudalnych z 4–5 sierpnia 1789 r. 1. Zgromadzenie Narodowe znosi całkowicie stosunki feudalne i postanawia, że uprawnienia i zobowiązania, tak feudalne, jak i czynszowe, które dotyczą prawa „martwej ręki” rzeczowego czy też osobistego i poddaństwa osobistego, zostają zniesione bez odszkodowania; wszystkie inne powinności podlegają wykupowi, a cenę ich i sposób wykupu ustali Zgromadzenie Narodowe. […]
3. Wyłączne prawo polowań i otwartej hodowli królików zostaje również zniesione, a każdy właściciel ma prawo tępienia wszelkiej zwierzyny na swoich tylko posiadłościach.[…]
4. Wszystkie sądy senioralne zostają zniesione bez odszkodowania, jednakże dawni urzędnicy tych sądów nadal będą wykonywać swoje obowiązki, póki Zgromadzenie Narodowe nie ustali nowego porządku sądowego.Czytaj więcej...


5. Znosi się dziesięciny wszelkiego rodzaju i należności zastępujące je […], pod tym warunkiem jednak, aby uzyskane zostały w jakikolwiek inny sposób środki na pokrycie wydatków związanych z kultem boskim, z utrzymaniem kapłanów, z udzieleniem pomocy biednym, z restauracją kościołów i prezbiteriów oraz na utrzymanie seminariów, szkół, kolegiów, szpitali, gmin i innych instytucji, na utrzymanie których były one obecnie pobierane. Dopóki nie zostaną one zabezpieczone, a dawni właściciele nie otrzymają odszkodowania, Zgromadzenie Narodowe nakazuje, aby wspomniane daniny nadal były pobierane według obowiązujących praw i przyjętym sposobem. Co się zaś tyczy innych dziesięcin, bez względu na ich rodzaj, będą one podlegać wykupowi w sposób ustalony przez Zgromadzenie, do chwili jednak wydania odpowiednich zarządzeń Zgromadzenie Narodowe nakazuje dalsze ich pobieranie.
6. Wszystkie wieczyste renty gruntowe, pobierane w naturze czy w pieniądzach, będą mogły być wykupywane […].


Źródło: Wiek XVI–XVIII w źródłach. Wybór tekstów źródłowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii, studentów i uczniów, oprac. M. Sobańska-Bondaruk, S.B. Lenard, Warszawa 1999, s. 487.. 19.6.1790 Obraz przedstawia salę balową, w której tańczą ze sobą elegancko ubrane pary. Kobiety mają upięte włosy oraz kolorowe, szerokie suknie z falbanami. Mężczyźni mają założone peruki z kokardami oraz kolorowe fraki. Ustawa o zniesieniu tytułów szlacheckich z dnia 19 czerwca 1790 r. 1) Dziedziczne tytuły szlacheckie zostają raz na zawsze zniesione. Nikt, kimkolwiek by był, nie może otrzymać, ani też nikomu nie może być nadany tytuł księcia, para […].
2) Każdy obywatel może nosić wyłącznie nazwisko swej rodziny; nie wolno nikomu nosić, ani też zmuszać kogoś do noszenia liberii, posiadać herbu […].
3) Tytuły „jaśnie wielmożny” czy też „jaśnie wielmożnych” nie będą dawane ani jednostce ani żadnej grupie, podobnie jak nie będą dawane tytuły „ekscelencja” czy „wysokość” […].
4) Niniejszemu dekretowi nie podlegają […] cudzoziemcy.

Źródło: Teksty źródłowe do nauki historii w szkole, nr 25, Rewolucja francuska 1789–1794, oprac. O. Beiersdorf, Warszawa 1960, s. 28–29. 12.7.1790 Ilustracja przedstawia mnichów w brązowych habitach oraz zakonnice w białych strojach, którzy znajdują się na łące przed klasztorem. Na wozie oraz ośle znajdują się pakunki. Postaci rozmawiają ze sobą i mocno przy tym gestykulują. Na górze i na dole znajdują się napisy w języku francuskim. Ustawa o konstytucji cywilnej duchowieństwa z dnia 12 lipca 1790 r. Rozdział I. Organizacja Kościoła
1. Każdy departament będzie tworzył jedną diecezję, a każda diecezja będzie pod względem swego obszaru miała te same granice co departament.
2. Każdy departament posiada jedno biskupstwo, którego siedziba znajdować się będzie w siedzibie departamentu. […]
4. Żadne biskupstwo czy parafia we Francji ani też żaden obywatel francuski nie mogą w żadnym wypadku ani też pod żadnymi pozorem podlegać władzy biskupa ordynariusza czy metropolity, którego siedziba znajdowałaby się poza granicami Francji.
Rozdział II. Obsadzanie urzędów
1. Z dniem ogłoszenia niniejszej ustawy wprowadzony zostaje jeden jedyny sposób obsadzania biskupstw i probostw a mianowicie drogą wyborów.
2. Wybory odbywać się będą drogą głosowania. Stosowana będzie zasada absolutnej większości.Czytaj więcej...


Rozdział III. Uposażenie duchowieństwa
1. Duchowni, wykonujący pierwsze i najważniejsze funkcje w społeczeństwie – obowiązani są stale przebywać w miejscu służby, do której powołało ich zaufanie ludu. Będą oni wynagradzani przez naród.


Źródło: Teksty źródłowe do nauki historii w szkole, nr 25, Rewolucja francuska 1789–1794, oprac. O. Beiersdorf, Warszawa 1960, s. 29.. 12.6.1791 Obraz przedstawia scenę bitwy. Na miejskim placu walczą ze sobą na szable żołnierze w mundurach. Po prawej stronie widoczne jest działko armatnie oraz tłum nacierających żołnierzy z dzidami. Po lewej stronie na placu leżą martwe ciała żołnierzy. Nad sceną bitwy unosi się gęsty dym. W tle widoczny jest pożar budynku. Prawowitość buntu L’Ami du peuple” nr 87, Paryż 12 czerwca 1791 r.
Do przyjaciela Ludu [Marqata]
Obywatele nieśmiali, ludzie, którzy lubią spokój, szczęśliwcy wieku, pijawki Państwa i wszystkie łotry, żyjące z nadużyć publicznych, nie boją się niczego tak jak rozruchów ludowych. Owe rozruchy zmierzają do zniszczenia ich szczęścia, wprowadzając nowy system rządów. Dlatego też występują oni ciągle przeciwko energicznym pismom, gwałtownym mowom, jednym słowem przeciwko wszystkiemu, co pozwoliłoby odczuć ludowi jego nędzę i przypomnieć mu jego prawa.
Jest to etyka ludzi wyniesionych do godności i władzy. Wśród nadużyć władzy i okropności tyranii mówią tylko o uśmierzeniu ludu, pracują tylko po to, by mu przeszkodzić w wyładowaniu słusznej wściekłości. Mają oni ku temu mocne powody i co więcej dobry pretekst dla wywarcia wrażenia na ludziach ograniczonych, nie imponują jednak ludziom wykształconym.Czytaj więcej...

Mówię o scenach tragicznych, które prawie zawsze towarzyszyły powstaniom.
Jaki by nie był strach, który ich opanował, a który staraliby się przekazać innym ludziom, oto kilka refleksji, które przyczynią się do uspokojenia umysłów rozsądnych, mądrych.
Przede wszystkim lud powstaje tylko wtedy, gdy jest doprowadzony przez tyranię do rozpaczy. Ileż nie wycierpi on zła zanim się zemści! A jego zemsta jest z reguły słuszna, chociaż nie zawsze zdaje on sobie sprawę z jej skutków, gdy przeciwnie ucisk, który lud znosi, ma jedyne źródło w żądzach kryminalnych jego tyranów.
Z kolei czyż można robić porównanie między niewielką ilością ofiar, które lud zabija dla sprawiedliwości w powstaniu, a niezliczonym tłumem poddanych, których despotyzm doprowadza do nędzy lub których poświęca swojej wściekłości, chciwości, sławie i kaprysom? Czym jest kilka kropel krwi, które gmin przelał w obecnej rewolucji dla odzyskania wolności, przy strumieniach, które zostały rozlane przez Tyberiusza, Nerona, Kaligulę, Karacallę, Commodusa; przy strumieniach, które szaleństwo Karola IX rozlało, przy strumieniach krwi ludu rozlanych przez godną kary ambicję Ludwika XIV? Czym jest tych kilka domów obrabowanych tylko w jednym dniu przez pospólstwo, przy sprzeniewierzeniach, które cały naród doświadczył w ciągu piętnastu wieków pod trzema dynastiami naszych królów? Czym jest tych kilka zrujnowanych jednostek przy jednym miliardzie (?) ludzi ogołoconych przez dzierżawców podatków, przez wyzyskiwaczy, marnotrawców publicznych?
Odłóżmy na bok wszelkie uprzedzenia i popatrzmy.
Filozofia przygotowała, rozpoczęła, faworyzowała obecną rewolucję, to jest niezaprzeczalne; lecz pisma nie wystarczają, potrzeba czynów; czemu więc zawdzięczamy wolność, jeśli nie rozruchom, buntom ludowym?
To zbuntowany lud zebrany w Palais-Royal spowodował odmowę posłuszeństwa w armii i przekształcenia 200 tys. ludzi w obywateli, których władza uczyniła współtowarzyszami, a których chciała uczynić mordercami.
To zbuntowany lud zebrany na Champs-Élysées wywołał powstanie całego narodu; to on zburzył Bastylię, utrzymał Zgromadzenie Narodowe, udaremnił spisek, ostrzegł „brzuch” Parysa, przeszkodził by ogień nie zmienił go w popiół, a jego mieszkańcy nie zostali utopieni we własnej krwi.
To bunt, który wybuchł w halach [tzn. wymarsz przekupek do Wersalu – 5/6 października 1789 r.] na Marché Neuf [Nowym Rynku] udaremnił drugie sprzysiężenie i przeszkodził w ucieczce rodzinie królewskiej, zapobiegł też wojnie domowej, która byłaby pewnym tego następstwem.
— Śledźcie prace Zgromadzenia Narodowego, a zauważycie, że przystępuje ono do działania tylko w następstwie jakiegoś buntu ludowego, a w czasach spokoju i bezpieczeństwa ta fakcja [prawica] ohydna nigdy nie omieszka wystąpić, aby nałożyć pęta konstytucji, albo wprowadzić zgubne ustawy.


Źródło: Wybrane teksty źródłowe do dziejów nowożytnych 1789–1870, oprac. U. Wencel-Kalembkowa, S. Kalembka, Toruń 1973, s. 13–15.. 14.6.1791 Ilustracja przedstawia tablice, na których znajduje się napisany po francusku tekst Deklaracji Praw Człowieka i Obywatela. Na górze tablicy siedzą dwie kobiety. Kobieta po lewej stronie trzyma w dłoniach rozerwany łańcuch. Kobieta anioł po prawej stronie wskazuje na oko opatrzności — wszystkowidzące oko — symbol oka otoczonego przez promienie światła zamknięte w trójkącie. Ustawa zabraniająca robotnikom prawa zrzeszania się i prawa do strajku z dnia 14 czerwca 1791 r. 1. Wobec zniesienia wszelkich korporacji obywateli tego samego stanu i zawodu, co stanowi jedną z podstaw konstytucji francuskiej, zabrania się je tworzyć na nowo pod jakimkolwiek pretekstem i w jakiejkolwiek postaci. […]
4. Gdyby obywatele tych samych zawodów, kunsztów lub rzemiosł, wbrew zasadom uczciwości, i konstytucji, wspólnie obradowali i podejmowali uchwały mające na celu solidarną odmowę wykonywania pracy w swoim zawodzie lub dziedzinie pracy za inną od wyznaczonej przez nich cenę – obrady powyższe i uchwały będą uważane za sprzeczne z konstytucją, mierzące w wolność oraz Deklarację Praw Człowieka. Władze administracyjne i miejskie muszą je za takie uznać […].Czytaj więcej...

Przywódcy i podżegacze, którzy sprowokowali te zebrania, zorganizowali je lub im przewodniczyli, zostaną wezwani przed trybunał policji na śledztwo na podstawie oświadczenia prokuratora komuny, a każdy z nich zostanie skazany na 500 liwrów grzywny oraz będzie zawieszony na okres jednego roku w prawach czynnego obywatela i pozbawiony prawa udziału w zgromadzeniach podstawowych.
Władzom administracyjnym i miejskim zabrania się pod groźbą ukarania ich funkcjonariuszy […] zatrudniać, przyjmować albo zezwalać na przyjmowanie do robót publicznych tych przedsiębiorców, robotników i czeladników, którzy organizowali wyżej wymienione zebrania lub podpisywali ich uchwały, chyba że stawią się oni dobrowolnie przed trybunałem policji, odwołując je lub im zaprzeczając.
6. Gdyby powyższe obrady i uchwały, podpisane ogłoszenia i okólniki zawierały groźby pod adresem przedsiębiorców, rzemieślników i wyrobników, którzy by przyszli z innych terenów, aby zastąpić ich w pracy, lub też pod adresem tych, którzy pracowaliby za niższe wynagrodzenie, wszyscy podżegacze, sprawcy i podpisani pod takimi aktami lub pismami zostaną skazani na grzywnę 1000 liwrów i karę trzech miesięcy więzienia.


Źródło: Historia powszechna. Czasy nowożytne 1640–1870. Wybór tekstów źródłowych, pod red. B. Krauzego, cz. 1, Warszawa 1951, s. 247.
Polecenie 2

Porównaj porządek społeczny w Stanach Zjednoczonych Ameryki z porządkiem zaprowadzonym we Francji po uchwaleniu Deklaracji praw człowieka i obywatela oraz konstytucji z 1791 roku.

RNcNx5sB4x0q2
Twoja odpowiedź (Uzupełnij).
Polecenie 3

Przeanalizuj, na ile żądania stanu trzeciego zgłaszane przed wybuchem rewolucji zostały spełnione przez Zgromadzenie Narodowe.

R9deYXQTfvLLW
Twoja odpowiedź (Uzupełnij).