Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

W latach poprzedzających wybuch I wojny światowej jedynymi niepodległymi krajami w Afryce były Etiopia (Abisynia) i Liberia. Liberia powstała na terenach wykupionych przez Amerykańskie Towarzystwo Kolonizacyjne, którego celem było założenie niepodległego kraju zasiedlonego przez wolnych potomków czarnych niewolników, przesiedlonych tam z Południa USA. Pierwsi Afroamerykanie przybyli tam w 1822 roku, a już w roku 1847 ich kraj ogłosił deklarację niepodległości. Etiopia (pomijając włoską okupację 1936–1941) i Liberia nigdy nie utraciły swojej niepodległości – były to jedyne takie kraje w Afryce.

Polecenie 1

Poniżej zamieszczono suwak czasowy. Przesuwając go, zobaczysz dokładne daty i kraje, które w danym momencie dziejowym odzyskiwały niepodległość w Afryce, a także byłe mocarstwa kolonialne. Przeanalizuj podane informacje i przemyśl kolejność zdarzeń.

Poniżej zamieszczono suwak czasowy. Zapoznaj się z jego zawartością. Dotyczy dokładnych dat i krajów, które w danym momencie dziejowym odzyskiwały niepodległość w Afryce, a także byłych mocarstw kolonialnych. Przeanalizuj podane informacje i przemyśl kolejność zdarzeń.

R1BlqTnAHXp6r1
Mapa Afryki przedstawia dekolonizację w drugiej połowie XX wieku. Byłe kolonie brytyjskie to Sierra Leone, Ghana, Nigeria, północna część Libii, Egipt, Sudan, Sudan Południowy, Somalia, Kenia, Uganda, Tanzania, Zambia, Malawi, Zimbabwe, Namibia, Botswana, Republika Południowej Afryki, Lesotho, Suazi. Kolonie francuskie: Algieria, południowa część Libii, Mauretania, Senegal, Gwinea, Wybrzeże Kości Słoniowej, Benin, Togo, Burkina Faso, Mali, Niger, Czad, Kamerun, Gabon, Kongo, Republika Środkowoafrykańska, Dżibuti, Madagaskar, Komory. Byłe posiadłości hiszpańskie to Sahara Zachodnia. Byłe posiadłości portugalskie to Angola, Mozambik, Gambia, Gwinea Bissau. Byłe posiadłości belgijskie - Demokratyczna Republika Konga. Daty dekolonizacji: 1910 Południowa Afryka, 1922 Egipt, 1941 Etiopia, 1951 Libia, 1956 Maroko, Sudan, Tunezja, 1957 Ghana, 1958 Gwinea, 1960 Czad, Dahomej, Benin, Demokratyczna Republika Konga, Zair, Demokratyczna Republika Konga, Gabon, Górna Wolta, Burkina Faso, Kamerun, Kongo, Republika Malagaska, Madagaskar, Mali, Mauretania, Niger, Nigeria, Republika Środkowoafrykańska (później), Cesarstwo Środkowafrykańskie (później), Senegal. Somalia, Wybrzeże Kości Słoniowe. 1961 rok: Sierra Leone, Tanganika, Tanzania. 1962 rok: Algieria, Burundi, Rwanda, Uganda. 1963 rok Kenia, Zanzibar. 1964 rok Malawi, Zambia. 1965 rok Gambia. 1966 rok Botswana, Lesotho. 1968 rok Gwinea Równikowa, Mauritius. 1974 rok Republika Bissau. 1975 rok Angola, Komory, Mozambik, Republika Zielonego Przylądka, Wyspy Świętego Tomasza i Książęca. 1976 rok Seszele. 1977 rok Dżibuti. 1980 rok Zimbabwe. 1990 rok Namibia. 1993 rok Erytrea. 2011 rok Somalia Południowa - niepodległość od Sudanu. 
Mapa Afryki przedstawiająca dawny podział kontynentu między poszczególne mocarstwa
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., CC BY-SA 3.0, https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/, oprac. na podstawie: E. Gaba; Patrol110 (Polish trans.), Data source: VMap-0 NGDC World Data Bank II, CC BY-SA 3.0, http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/, dostępny w internecie: commons.wikimedia.org.
R1HWFreBoZd4I1
1847 - 1993 Chronologia dekolonizacji Afryki , 1847 1847 26 VII Liberia

uznawana za pierwsze niepodległe państwo w Afryce, 1910 1910 31 V RPA, Wielka Brytania

1910–61 Związek Południowej Afryki, 1961 proklamowanie RPA, 1922 1922 28 II Egipt, Wielka Brytania, 1936 - 1941 1936–1941 włoska okupacja Etiopii, 1951 1951 24 XII Libia, Włochy

1942–51 pod administracją brytyjską i francuską, 1956 1956 1 I Sudan, Wielka Brytania i Egipt

1899–1955 kondominium brytyjsko–egipskie

2 III Maroko, Francja

20 III Tunezja, Francja, 1957 1957 6 III Ghana, Wielka Brytania, 1958 1958 2 X Gwinea, Francja, 1960 1960 1 X Kamerun, Francja, Wielka BrytaniaCzytaj więcej...
była kolonia niemiecka, od 1946 terytorium powiernicze ONZ administrowane przez Francję i Wlk. Brytanię

27 IV Togo, Francja

26 VI Madagaskar, Francja

30 VI Demokratyczna Republika Konga, Belgia

1 VII Somalia, Włochy, Wielka Brytania

1 VIII Benin, Francja

3 VIII Niger, Francja

5 VIII Burkina Faso, Francja

7 VIII Wybrzeże Kości Słoniowej, Francja

11 VIII Czad, Francja

13 VIII Republika Środkowoafrykańska, Francja

15 VIII Kongo, Francja

17 VIII Gabon, Francja

20 VIII Senegal, Francja

22 IX Mali, Francja

1 X Nigeria, Wielka Brytania

28 XI Mauretania, Francja
, 1960 1961 27 IV Sierra Leone, Wielka Brytania

9 XII Tanzania, Wielka Brytania, Niemcy

1947 terytorium powiernicze ONZ; 1964 powstanie Tanzanii z połączenia Tanganiki niepodległej od 1961 i Zanzibaru niepodległego od 1963, 1962 1962 1 VII Burundi, BelgiaCzytaj więcej...
od 1946 terytorium powiernicze ONZ administrowane przez Belgię

1 VII Ruanda, Belgia

od 1946 terytorium powiernicze ONZ administrowane przez Belgię

1 VII Algieria, Francja
, 1963 1963 12 XII Kenia, Wielka Brytania, 1964 1964 6 VII Malawi, Wielka Brytania

24 X Zambia, Wielka Brytania, 1965 1965 18 II Gambia, Wielka Brytania, 1966 1966 30 IX Botswana, Wielka Brytania

4 X Lesotho, Wielka Brytania, 1968 1968 12 III Mauritius, Wielka Brytania

6 IX Suazi, Wielka Brytania

12 X Gwinea Równikowa, Hiszpania, 1973 1973 24 IX Gwinea Bissau, Portugalia, 1975 1975 25 VI Mozambik, Portugalia

5 VII Republika Zielonego Przylądka, Portugalia

6 VII Komory, Francja

12 VII Wyspy Św. Tomasza i Książęca, Portugalia

11 XI Angola, Portugalia, 1976 1976 29 VI Seszele, Wielka Brytania, 1977 1977 27 VI Dżibuti, Francja

od 1956 autonomiczne Francuskie Terytorium Afarów i Issów, 1980 1980 18 IV Zimbabwe, Wielka Brytania, 1990 1990 21 III Namibia, RPA

1920 terytorium mandatowe Związku Południowej Afryki z ramienia Ligi Narodów, 1949 aneksja przez Związek Południowej Afryki, 1966 odebranie RPA mandatu ONZ, 1993 1993 24 V Erytrea, Włochy, Etiopia

1890 kolonia włoska, 1941–1952 administracja brytyjska, 1952 włączenie do Etiopii, do 1962 autonomiczna prowincja
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., CC BY-SA 3.0, https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/.
Polecenie 2

Które mocarstwa kolonialne straciły najwięcej kolonii w latach 60. XX wieku?

RjZ35LgJy6MSI
(Uzupełnij).
Polecenie 3

Dlaczego rok 1960 jest nazywany „Rokiem niepodległości Afryki”?

R1AgocFYS6Mm8
(Uzupełnij).