Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
1
Polecenie 1

Zapoznaj się z mapą interaktywną (zwłaszcza z opisami Indii, Mjanmy, Wietnamu oraz Indonezji), a następnie wykonaj kolejne polecenia.

R18b1NHwZCtaT1
Mapa interaktywna: Dekolonizacja Azji. Posiadłości:
  • brytyjskie
  • Indie: Zaraz po zakończeniu II wojny światowej rząd brytyjski stanął w Indiach przed zasadniczym dylematem: czy i w jaki sposób przeprowadzić proces nadania tej kolonii formalnej niepodległości? Tymczasem nastroje wśród mieszkańców Indii pogarszały się z miesiąca na miesiąc, co wymuszało na Londynie podjęcie zdecydowanych działań.
    Pierwszym punktem spornym między kolonią a europejską metropolią stał się sądowy proces kolaborujących z Japończykami oficerów armii indyjskiej — zdrajców z perspektywy Brytyjczyków, a bohaterów narodowych w oczach samych mieszkańców Indii. Kolejny kryzys w relacjach indyjsko-brytyjskich stanowił bunt hinduskich marynarzy służących w indyjskiej flocie. Te dwa wydarzenia zmusiły rząd w Londynie do podjęcia negocjacji z przywódcami ówczesnych Indii: hindusami Mahatmą Gandhim i Jawaharlalem Nehru oraz muzułmaninem Muhammadem Alim Jinnahem. We współpracy z brytyjskim wicekrólem Louisem Mountbattenem ci wykształceni w Europie politycy doprowadzili w 1947 r. do uzyskania przez Indie brytyjskie niepodległości oraz do jej podziału na części hinduską i muzułmańską (Pakistan).
    Nowe władze Indii, z Nehru na czele, musiały się zmierzyć z gigantycznymi problemami wynikającymi z wielowiekowej tradycji kastowego systemu społecznego. Wojna, jaką wówczas wypowiedziano tej usankcjonowanej tradycją segregacji społecznej, przyniosła rządowi ogromne poparcie nizin społecznych, co jednocześnie uniemożliwiło rozwój komunizmu w tym regionie.
  • Mjanma: Po wycofaniu się wojsk japońskich z terenów Birmy pod koniec II wojny światowej nadzieje jej mieszkańców na niepodległość się nasiliły. Szczególnie problematyczna z perspektywy Londynu była tu działalność kolaborującego w czasie wojny z Japończykami birmańskiego nacjonalisty Aung Sana. W konsekwencji władze brytyjskie musiały w 1948 r. zgodzić się na nadanie niepodległości kolejnej (po Indiach i Pakistanie) ze swoich azjatyckich kolonii. Zrobiły to tym chętniej, że postrzegały prawicowe rządy, które ukształtowały się wówczas na terenie Birmy, jako zaporę przeciwko rozprzestrzeniającemu się na świecie komunizmowi.
  • francuskie
  • Wietnam: W dniu kapitulacji Japonii, 2 września 1945 r., wietnamski lider Ho Chi Minh („ten, który aspiruje do oświecenia”) ogłosił niepodległość Wietnamu. W czasie wieloletniego pobytu w Europie Zachodniej, w dwudziestoleciu międzywojennym, Ho Chi Minh zainteresował się ideologią komunistyczną, którą zamierzał wcielić w życie w nowo powstałym państwie.
    Równocześnie jednak, już jesienią 1945 r., do Indochin powróciły siły francuskie, które, wspomagane przez Brytyjczyków, zaczęły ponownie ustanawiać swoją administrację na tych terenach. Wybuchła kilkuletnia wojna, przegrana przez Francję w 1954 r., czego początkowym efektem był podział Wietnamu na Północny (komunistyczny) oraz Południowy (proamerykański, nacjonalistyczny), ostatecznym zaś — przejęcie władzy w całym kraju przez komunistów w ciągu kolejnych lat.
  • holenderskie
  • Indonezja: Wycofujące się w 1945 r. wojska japońskie zezwoliły kolaborującym z nimi mieszkańcom Holenderskich Indii Wschodnich (Indonezji) na ogłoszenie niepodległości. Dużą rolę odgrywała tu postać Ahmeda Sukarno, lokalnego polityka z europejskim wykształceniem, gorącego zwolennika niezależności Indonezji.
    Podczas gdy Sukarno organizował nowy twór państwowy, do regionu powróciły siły holenderskie wspierane przez Brytyjczyków. Rozpoczęła się wojna, którą Holendrzy ostatecznie przegrali w 1949 r. Do ich porażki przyczyniła się postawa Stanów Zjednoczonych, które uznawały nacjonalistyczne rządy Sukarno za barierę ochronną przeciwko komunizmowi. Niepodległość Republiki Stanów Zjednoczonych Indonezji stała się faktem.
  • Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
    Polecenie 2

    Wymień podobieństwa w sytuacji politycznej powstających na przełomie lat 40. i 50. państw Trzeciego Świata na terenie Azji.

    RNUnYtJ37tsp1
    Twoja odpowiedź (Uzupełnij).
    Polecenie 3

    Wyjaśnij, jaki wpływ na kształtowanie się państw Trzeciego Świata na terenie Azji miała rozpoczynająca się właśnie zimna wojna.

    R1bMs3rj7CYc9
    Twoja odpowiedź (Uzupełnij).