Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Polecenie 1

Zapoznaj się z mapą interaktywną, a następnie wykonaj kolejne polecenia.

R9IVNk4Msp3Zn1
Mapa przedstawia wyprawy Normanów od ósmego do jedenastego wieku. Królestwo Danii zajmowało obszar całego półwyspu Duńskiego i południowe wybrzeże Szwecji. Królestwo Szwecji i Norwegii znajdowały się w południowej części półwyspu Skandynawskiego. Normanowie z Danii opanowali i zasiedlili Sycylię i południową część półwyspu Apenińskiego. Normanowie z Norwegii opanowali i zasiedlili zachodnią Anglię, Islandię, północne wybrzeże Szkocji, południową Irlandię i północny fragment Francji oraz mieli pod kontrolą całą Irlandię, Bretanię i wybrzeże morza Białego. Normanowie ze Szwecji opanowali i zasiedlili Nowogród i kijów oraz mieli pod swoją kontrolą teren Rusi od jeziora Ładoga do Kijowa i południowe wybrzeże Finlandii. Normanowie z Królestwa Danii wpłynęli na Odrę, Niemen, dotarli do Niemiec, Anglii, Hiszpanii i Włoch. Normanowie ze Szwecji dotarli na Łotwę, do Finlandii, do Rusi i wpłynęli na morze Czarne i Kaspijskie. Normanowie z Norwegii dotarli do Anglii, Irlandii, Islandii, Grenlandii, Ameryki Północnej, Morza Białego i Francji. Królestwo Danii: Do negatywnych skutków ekspansji normańskiej można zaliczyć przyspieszenie rozpadu monarchii karolińskiej i zahamowanie rozwoju ekonomicznego niektórych krajów na zachodzie Europy.
  • Królestwo Norwegii: W pierwotnych wspólnotach Normanów funkcjonował system demokracji plemiennej, a najważniejsze decyzje podejmował wiec, czyli zgromadzenie wolnych mężczyzn danego plemienia. Wraz z powstawaniem państw skandynawskich wiece przekształciły się w parlament, w którym zasiadali nie tylko przedstawiciele arystokracji, ale także wolni chłopi. Pierwsze zapiski świadczące o zwoływaniu zgromadzeń parlamentarnych, początkowo wyłącznie w obliczu zagrożenia, pochodzą już z lat 30. XI wieku i odnoszą się do Islandii. Owe zgromadzenia stały się najprawdopodobniej zalążkiem późniejszych europejskich parlamentów stanowych i demokracji przedstawicielskiej.
  • Królestwo Szwecji: Normanowie wpłynęli na rozwój wymiany handlowej, ale również intelektualnej między Europą, Bizancjum i Arabami. Pełnili oni funkcję swoistego łącznika gospodarczego i kulturowego w kontaktach pomiędzy różnymi regionami kontynentu europejskiego, ale i azjatyckiego. Stali się pośrednikami w handlu między Północą o Południem.
  • Obszary opanowane i zasiedlone przez Normanów z terenów dzisiejszej:
  • Danii: Skutki wypraw Danów:
    - opanowanie południowej Italii i Sycylii, zjednoczonych w 1130 r. w ramach Królestwa Sycylii.
    - założenie Księstwa Antiochii (Boemund z Tarentu, 1098 r.).
  • Norwegii: Skutki wypraw Norwegów:
    - rozwój terytorialny państwa norweskiego – opanowanie Wysp Owczych, Szetlandów (ok. 700 r.), Orkadów, Hebrydów (VIII/IX w.), wyspy Man, części wybrzeży Szkocji i Irlandii (IX w.), całej Islandii (ok. 874-930);
    - powstanie Księstwa Normandii (wódz Rollon - pierwszy książę Normandii), od 911 r. lenna królów francuskich;
    - założenie osady na Grenlandii (981 r.);
    - zdobycie Anglii (Wilhelm I Zdobywca, 1066 r.)
  • Szwecji: Skutki wypraw Szwedów i Waregów:
    - Szwedzi i Waregowie opanowali Nowogród Wielki (Ruryk, 862 r.), a następnie Kijów (Oleg, 882 r.);
    - mieli udział w powstaniu Rusi Kijowskiej.
    - Goci zapoczątkowali rozwój silnych, samodzielnych ośrodków handlowych (Wolin,Truso - port u ujścia Wisły, Wiskiauty - osada na terenie dzisiejszego Obwodu Kalinigradzkiego).
  • Obszary kontrolowane przez Normanów:
  • z Danii
  • z Norwegii
  • ze Szwecji
  • Kierunki wypraw Normanów:
  • z Królestwa Danii: Danowie (Duńczycy) wyruszyli w kierunku wybrzeża, a następnie terenów położonych w głębi dzisiejszych Niemiec, Holandii, Anglii, Francji i Hiszpanii. Wyprawiali się także w rejony południowej Italii, Sycylii oraz wschodniej część basenu Morza Śródziemnego.
  • z Królestwa Norwegii: Normanowie wyruszyli na wyprawy z terenów dzisiejszych państw: Szwecji, Danii i Norwegii. Pierwszy najazd wojowników ze Skandynawii nastąpił w roku 793, a jego celem była wyspa Lindisfarne u wybrzeży Anglii i znajdujący się tam klasztor. Norwegowie wyprawiali się na tereny obecnej Francji, Wysp Brytyjskich i Irlandii, ale dotarli też na Wyspy Owcze, Islandię i Grenlandię, dopłynęli nawet do Ameryki Północnej - ślady ich osad odkryto na wschodnim wybrzeżu Kanady.
  • z Królestwa Szwecji: Swionowie (Szwedzi, Waregowie, Goci).
    Szwedzi i Waregowie prowadzili swoje wyprawy w kierunku Zatoki Fińskiej i Ryskiej, Nowogrodu Wielkiego i Kijowa, aby dotrzeć do Morza Czarnego, a następnie do Bizancjum (jest to tzw. droga od Waregów do Greków). Wyprawiali się także przez Morze Kaspijskie do Iranu i Azji Środkowej.
    Goci zaatakowali południowe wybrzeża Bałtyku (ziemie pruskie i słowiańskie).
  • Źródło: Contentplus.sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
    Polecenie 2

    Wymień trzy społeczne i trzy kulturowe skutki wypraw Normanów w VIII‑XI wieku.

    R19PPKWstW3p2
    skutki społeczne: (Uzupełnij) skutki kulturowe: (Uzupełnij).
    Polecenie 3

    Wyjaśnij, dlaczego Normanowie kierowali się przede wszystkim na zachód i na południe.

    R2dXT3q2KVAdd
    (Uzupełnij).