Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Polecenie 1

Zapoznaj się z mapą, a następnie wykonaj polecenia.

Ro4aE2KqInwn01
Mapa przedstawia obszar zajmowany przez Cesarstwo Rzymskie za czasów Trajana w 117 roku. Zaznaczono na niej również wszystkie rzymskie prowincje i główne miasta. W skład Cesarstwa wchodziło całe północne wybrzeża Afryki oraz Egipt, wszystkie wyspy Morza Śródziemnego, półwysep Iberyjski, Apeniński, dzisiejszą Francję, Belgię, Anglię i zachodnie Niemcy, cały półwysep Bałkański, Krym i północne wybrzeże morza czarnego, Azja Mniejsza, wschodnie wybrzeże Morza Śródziemnego, Armenia oraz Mezopotamia. Aleksandria: Wspólnota żydowska w Aleksandrii sięgała samych początków miasta. Żydzi, obok Greków i Macedończyków uważali się za pełnoprawnych mieszkańców miasta. W rzeczywistości cieszyli się jedynie autonomią. Tutejsi Żydzi zamieszkiwali w odrębnej dzielnicy - getcie. Było to zjawisko wyjątkowe i narzucone społeczności żydowskiej przez Rzymian. Sami Żydzi bowiem preferowali mieszkanie pośród innych narodowości i w innych ośrodkach miejskich imperium raczej nie mieszkali w odrębnych, izolowanych dzielnicach.
  • Antiochia Syryjska: W I w. n.e. prócz chrześcijaństwa istniały i mieszały się w Antiochii różne religie pogańskie. Sprawowano nadal stare kulty syryjskie, m.in. święto Mai, kult Adonisa i Izydy, a grecką boginię Tyche czczono jako boską opiekunkę miasta. Dominował język grecki, w szczególności wśród ludzi uczonych, zaś lud z przyległych wiosek posługiwał się językiem syryjskim. Miasto zamieszkiwało około pół miliona mieszkańców, z czego 45–60 tys. stanowiła ludność żydowska. Żydzi Antiocheńscy byli ludźmi bardzo otwartymi. Józef Flawiusz pisze o nich w Wojnie Żydowskiej: Zawsze zapraszali wielu Greków do udziału w swych nabożeństwach i w ten sposób przyłączali ich niejako do siebie.
  • Babilon: Większe skupiska Żydów trafiły do Babilonii w efekcie “niewoli babilońskiej”. Kiedy w VI w. Babilon został podbity przez króla Persji, Cyrusa Wielkiego, pozwolono im wrócić do ojczyzny. Niektórzy jednak zdecydowali się dobrowolnie pozostać w Mezopotamii. Babilońscy Żydzi pielęgnowali narodowe tradycje oraz utrzymywali ożywione kontakty z Jerozolimą. Podczas konfliktów z Rzymem, na przykład w czasie powstania Bar Kochby, aktywnie wspierali rodaków.
  • Cyrena (Kyrene): U schyłku republiki rzymskiej mieszkańcy miasta zostali podzieleni na cztery grupy: obywatele, rolnicy, obcy i Żydzi. Ci ostatni zostali pozbawieni równych praw, jakie mieli w stosunku do pozostałych grup za czasów Ptolemeuszy. W połączeniu z aspektami religijnymi wywoływało to rozruchy. Do powstań doszło między innymi w roku 73 n.e. za czasów Wespazjana i ponownie w latach 115-117 za panowania cesarza Trajana.
  • Efes: Święty Paweł przybył do Efezu pierwszy raz pod koniec swojej drugiej podróży misyjnej, powracając z Koryntu. Zwięzłą informację o tej wizycie zostawił św. Łukasz, autor Dziejów Apostolskich. Dowiadujemy się z niej, że św. Paweł rozmawiał długo z tamtejszą diasporą żydowską, która nalegała, żeby został z nimi dłużej. On jednak chciał wracać do Antiochii Syryjskiej, ale obiecał: „Wrócę do was, jeżeli Bóg zechce”. Tak też się stało w czasie trzeciej wyprawy misyjnej Apostoła. Wiadomo skądinąd, że chrześcijaństwo było obecne w Efezie jeszcze przed wizytą Pawła. Bibliści przypuszczają, że naukę o Chrystusie głosił w mieście Żyd Apollos, co znajduje potwierdzenie w Dziejach Apostolskich.
  • Edfu: Przedstawiciele społeczności żydowskiej z Edfu prawdopodobnie wchodzili w związki małżeńskie z ludnością egipską. Świadczą o tym występujące czasami wśród nich imiona egipskie.
  • Sardes: Miejscowi Żydzi - pełnoprawni obywatele - nie odróżniali się od reszty mieszkańców miasta językiem: wspólną mową dla większości mieszkańców miasta była greka. Ponadto Żydzi posiadali własny gimnazjon i nawet uczęszczanie do term uważali za rzecz zupełnie normalną. Na osiemdziesiąt inskrypcji znajdujących się w lokalnej synagodze zaledwie kilka fragmentów zapisano po hebrajsku, reszta zaś to napisy greckie. Obok nieczęstych imion żydowskich judaiści z Sardes nosili głównie imiona greckie i łacińskie.
  • Źródło: Contentplus.pl, licencja: CC BY-SA 3.0.
    Polecenie 2

    Żydowski historyk z I w. n.e. Józef Flawiusz twierdził, że w czasach mu współczesnych Żydów „spotykało się wszędzie”. Na podstawie danych z mapy wykaż prawdziwość lub fałsz tego stwierdzenia. Uzasadnij swój wybór.

    RuSbtnjcvC2E3
    Twoja odpowiedź: (Uzupełnij).
    Polecenie 3

    Wymień dowody świadczące o tym, że część żydowskiej diaspory ulegała hellenizacji.

    R1NcRZH74HVZf
    Twoja odpowiedź: (Uzupełnij).