Mapa przedstawia Francję w dobie rewolucji francuskiej w latach od 1789 do 1799. Królestwo Francji w 1789 roku obejmowało tereny Republiki Francuskiej, Bretanii, Normandii, Wandei, Gironde, Królestwa Sardynii, Niderlandów Austriackich. Główny ośrodek rewolucji znajdował się w Paryżu. Wystąpienia rewolucyjne miały miejsce w Angers, Caen, Cherbourg, Hawrze, Rouen, Wersalu, Amiens, Dunkierce, Lille, Strasburgu, Valence, Awinion, Marsylii. Obszar powstania chłopskiego tak zwana wielka trwoga w lipcu i sierpniu 1789 roku to obszar Sabaudii. Ośrodki kontrrewolucji w latach od 1792 do 1794 były w Tuluzie, Nimes, Marsylii, Lyonie, Dijon, Nantes, Rennes, Bourges. Miejsca egzekucji to Awinion 300 osób, Orange 300 osób, Tulon 300 osób, Bordeaux 300 osób, La Rochelle 1600 osób, Nantes 3500 osób, Rennes 2000 osób, Paryż 2600 osób, Amiens 400 osób. Działania wojsk rewolucyjnych przebiegały od Dijon, przez Valence, Awinion i Marsylię do Tulon oraz z Normandii na Bretanię i Wandeę oraz do Bordeaux. Obszar powstania w Wandei i działania partyzantki w latach od 1793 do 1796 to Wandea, Bretania i Normandia. Skupiska emigracji francuskiej to Turyn w Królestwie Sardynii oraz Koblencja w cesarstwie rzymskim. Działania wojsk francuskich przeciwko interwencji państw obcych przebiegały z Bordeaux dalej nad Zatokę Biskajską, z Tuluzy na południe, z Tulon do Egiptu, Z Dijon do Sabaudii, z Nicei do Republiki Cisalpińskiej, z północnej Republiki Francuskiej do Republiki Zjednoczonych prowincji. Działania koalicji antyfrancuskiej przebiegały z Cesarstwa rzymskiego do Szwajcarii i Niderlandów Austriackich, z Republiki Zjednoczonych prowincji i Anglii do Dunkierki, z Anglii do Bretanii i Wandei. Bitwy z koalicjantami miały miejsce w Zurychu w 1799 roku, w Parmie 1799 rok, Lodi 1796 rok, Tulon 1793 rok, Valmy 1792 rok, Jemappes 1792 rok, Fleurus 1794 rok. Królestwo Sardynii przyłączono do Francji w 1798 roku a Sabaudię w 1792 roku. Obszary zależne od Francji tak zwane republiki siostrzane to Szwajcaria, czyli Republika Helwecka, republika Cisalpińska oraz republika Genui inaczej republika Liguyjska. Obszary okupowane przez Francję to Parma oraz Wielkie Księstwo Toskanii. Przyłączenie Sabaudii do Francji. Sabaudia znajdowała się na pograniczy Francji i Szwajcarii. W nocy z 21 na 22 września 1792 r. rewolucyjna armia wkroczyła do Księstwa Sabaudii bez wypowiedzenia wojny. Nie napotkała oporu i 27 listopada 1792 r. kraj ten został oficjalnie przyłączony do Republiki Francuskiej. Powstanie w Wandei. Obraz przedstawia dowódcę. Jego prawa ręka jest na temblaku. W lewej trzyma pistolet i wskazuje nim w dal. Na głowie ma kapelusz. Ma czarny płaszcz i żółte spodnie. Posiada buty do kolan. W tle za nim stoi mężczyzna z białą flagą._{Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna.}

Henri de La Rochejaquelein, jeden z przywódców powstania w Wandei, domena publiczna; w szeregach powstańców wandejskich często pojawiały się sztandary i naszywki z napisem „Bóg i król”,
W latach 1793-1796 na terenie Francji doszło do szeregu wystąpień kontrrewolucyjnych. Jednym z ważniejszych było powstanie w Wandei. Przeciwko rewolucyjnym władzom wystąpiła przede wszystkim ludność chłopska (później dołączyli do niej szlachta i mieszczaństwo), sprzeciwiająca się powszechnemu poborowi do wojska, ustawom ograniczającym wpływy Kościoła katolickiego oraz wysokim podatkom, które przewyższyły ciężary ponoszone przez nich przed 1789 r. Powstanie okrutnie stłumiono – w wyniku walk i represji zginęło około 500 tys. Francuzów. Bitwa pod Valmy. Obraz przedstawia pole bitwy. Na pierwszym planie znajduje się pole, na którym padają konie. Dalej jest mur złożony z walczących. Z lewej strony stoi drewniany wiatrak. W tle z płonącego pustego pola wydobywa się biały dym. _{Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna.}

Pod Valmy armia rewolucyjna odniosła pierwsze zwycięstwo w czasie wojny z I koalicją antyfrancuską. Dzięki tej wygranej uniemożliwiono oddziałom pruskim dalszy marsz w kierunku Paryża. Miała ona także wielkie znaczenie psychologiczne. Postrzegana w charakterze cudu, podniosła morale żołnierzy oraz utwierdziła francuską opinię publiczną w przekonaniu o słuszności rewolucji i konieczności jej kontynuowania. W niedługim czasie po Valmy zdetronizowano króla i proklamowano republikę. Bitwa pod Jemappes. Obraz przedstawia pole bitwy. Z lewej strony dowódca stoi i wskazuje czapką w prawej ręce kierunek walki. Jest ubrany w długi płaszcz. Z prawej strony naciera jego armia. Niektórzy mają w rękach flagi oraz bagnety. _{Źródło: Autor nieznany, Wikimedia Commons, domena publiczna.}

Bitwa pod Jemmapes (dziś Belgia) miała miejsce 6 listopada 1792 r. Rewolucyjna armia pod wodzą generała Charlesa Dumourieza pokonała w niej wojska austriackie. Zwycięstwo to wywołało pozytywne reakcje wśród Belgów, którzy uznali francuskie wojska za wyzwolicieli ich kraju spod władzy Habsburgów. Bitwa pod Fleurus. Obraz przedstawia pole bitwy. Z lewej znajduje się przewrócony koń. Za nim odbywa się bitwa. Na środku idzie żołnierz z plecakiem na plecach oraz bronią w ręce. Przed nim leży zbroja. Z prawej strony leży zabity mężczyzna. Za nim stoją żołnierze z bronią w rękach oraz dowódca na białym koniu wskazujący szablą kierunek walki. W tle znajdują się puste pola oraz rzeka._{Źródło:Jean-Baptiste Mauzaisse, Bitwa pod Fleurus, Wikimedia Commons, domena publiczna.}

Strony walczące:
1. Republika Francuska z armią składającą się z 80 967 osób (w tym 12 000 kawalerzystów, 100 armat). W bitwie poniosła straty w ludziach liczące 5 000 rannych i zmarłych.
2. Święte Cesarstwo Rzymskie, Republika Zjednoczonych Prowincji, Wielka Brytania, Elektorat Hanoweru z armią składającą się z 52 000 osób (w tym 18 000 kawalerzystów, 111 armat). W bitwie poniosły straty w ludziach liczące 208 zmarłych, 1 717 rannych, 3 161 uwięzionych oraz 1 zaginiony. Pokój w Bazylei. Pokój podpisany przez Prusy i Republikę Francuską 5 kwietnia 1795 roku. Fryderyk Wilhelm II zdecydował się oddać Francji część terenów położonych na wschód od Renu i wycofać się z wojny prowadzonej przez I koalicję antyfrancuską. Pozwoliło mu to skoncentrować się na przeprowadzeniu III rozbioru Polski. Ilustracja przedstawia zawarcie pokoju. Na chmurze z prawej strony siedzą dwie obejmujące się kobiety. Jedna trzyma tarczę z ptakiem a obok drugiej stoi kogut. Z chmury z lewej strony mężczyzna w hełmie wyciąga rękę z gałązką. Pod nimi znajduje się rzeka z mostem oraz zabudowania miasta. W tle są góry._{Heinrich Heitz, Alegoria pokoju przybywającego na spotkanie Francji i Prus, Staatsarchiv Basel-Stadt, BILD Falk. A 78} Republika Batawska. Ilustracja przedstawia flagę Republiki Batawskiej w czterech wersjach. Pierwsza z prawej strony ma obraz kobiety w hełmie oraz lwa u jej boku. Trzyma ona kij z kapeluszem. W lewo rozciągają się trzy wąskie kolorowe pasy, od góry czerwony, biały i niebieskie z czego biały jest krótszy. Druga wersja jest proporcem na kiju. Na górze ma ten sam obrazek a w dół ciągnie się czerwony pas. Trzecia wersja składa się tylko z prostokątnego obrazka na białym tle. Ostatnia wersja jest w kształcie klasycznej prostokątnej flagi. Ma trzy pasy, od góry czerwony, biały, niebieski. Na czerwonym pasie, z prawej strony jest obrazek. Flaga Republiki Batawskiej. Zwróć uwagę na godło. Który element świadczy o zależności Republiki od Francji?
_{Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna.}

Republika Batawska została utworzona w 1795 roku, jako pierwsza z tzw. siostrzanych republik Francji. Istniała do roku 1806 i obejmowała przede wszystkim dzisiejsze terytorium Holandii. Nazwa nawiązuje do germańskiego plemienia Batawów, które zamieszkiwało te tereny w starożytności. Terminem tym określali się tzw. patrioci, którzy w latach osiemdziesiątych XVIII wieku dążyli do obalenia rządów stathoudera (głównego namiestnika Republiki Zjednoczonych Prowincji) Wilhelma V Orańskiego. Sprzeciwiali się przede wszystkim jego planom przekształcenia republiki w monarchię. Chcieli też wprowadzenia reform zgodnie z duchem oświecenia. W 1787 roku doszło do pierwszej rewolty skierowanej przeciwko Wilhelmowi Orańskiemu, jednak zmiana nastąpiła dopiero po wkroczeniu wojsk francuskich na tereny Zjednoczonych Prowincji w styczniu 1795 roku, kiedy musiał on uciekać z kraju. Do władzy doszli patrioci, którzy liczyli na sojusz z Francją i polityczną niezależność. Ostatecznie podpisano traktat, na mocy którego Republika związała się sojuszem obronnym i zaczepnym z Francją, oddała jej część swoich ziem, zobowiązała się do utrzymywania armii francuskiej na jej terenach oraz wypłacenia Francji ogromnej kontrybucji. Wbrew nadziejom patriotów na autonomię, szybko okazało się, że w praktyce polityka kraju będzie całkowicie uzależniona od Francji.