Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Polecenie 1

Zapoznaj się z mapą, a następnie wykonaj polecenia.

R16fifJy1ipEH1
Mapa przedstawia wojnę iracko - irańską w 1980- 1988 roku. Na mapie widzimy z lewej strony Irak a z prawej Iran. Teren miedzy Morzem Kaspijskim z północy a Zatoką Perską na południu. Naloty bombowe wzdłuż granic między państwami. Ataki bombowe miały miejsce na południowej części grani między państwami przy Zatoce Perskiej. Atak chemiczny wystąpił w dwóch miejscach w północnej części : Sardaszt, Halabdża. Broń na wyposażeniu armii irackiej: Radziecki odrzutowy samolot bombowy, skonstruowany w latach 50. w biurze konstrukcyjnym Tupolewa. Dwumiejscowy naddźwiękowy samolot myśliwsko-bombowy dalekiego zasięgu, zdolny do działania w każdych warunkach pogodowych. Został opracowany na zamówienie Marynarki Wojennej Stanów Zjednoczonych przez wytwórnię McDonnell Aircraft Corporation.Jedna z serii taktycznych pocisków balistycznych opracowanych przez Związek Sowiecki podczas zimnej wojny. Nazwa Scud odnosi się także do szerokiej gamy wyrzutni rakietowych produkowanych w innych krajach na podstawie sowieckiego projektu. Pociski Scud znalazły szerokie zastosowanie głównie w walkach na Bliskim Wschodzie w latach 70. XX w. Broń na wyposażeniu armii irańskiej: sowiecki odrzutowy ponaddźwiękowy bombowiec i samolot rozpoznawczy, skonstruowany w biurze konstrukcyjnym Tupolewa; jednomiejscowy samolot myśliwsko-bombowy, zaprojektowany w biurze konstrukcyjnym Pawła Suchoja, produkowany w ZSRS. Wszedł do służby w 1970 r. Naloty bombowe miały miejsce w nastepujących miejscach: Teheran, 17 kwietnia 1988 roku. Fotografia przedstawia skutki irakijskiego bombardowania irańskiej stolicy. Mieszkańcy miasta pośród gruzów wyszukują rannych, aby udzielić im pomocy. Podczas wojny Teheran stał się celem ataków irackiego lotnictwa przy użyciu rakiet Scud. Zniszczone przez lotnictwo irańskie obiekty w Teheranie zostały szybko odbudowane. Miejscowość Andimeszk, kwiecień 1983 roku. Szpital polowy dla ofiar Operacji Świt-1, jednego z najbardziej krwawych irańskich ataków na Irak przeprowadzonych w początkach wojny. Podczas Operacji Świt-1 50-tysięczne siły Iranu przekroczyły granicę. Irańczycy nie zdołali jednak pokonać nieco liczniejszych przeciwników i opanować strategicznej drogi łączącej Bagdad z Basrą. Operacja rozpoczęła się w deszczowy dzień, irańskie dowództwo liczyło, że niesprzyjająca pogoda uniemożliwi walkę irackiemu lotnictwu. Kiedy jednak się wypogodziło, Irakijczycy zdołali przeprowadzić naloty odwetowe na miasta w Iranie. Atak rakietowy. Zniszczenia wojenne w Chorramszahr, fotografia z 1982 roku. Przed wybuchem konfliktu iracko-irańskiego to portowe, barwne, zamożne i kosmopolityczne miasto przeżywało okres intensywnego rozwoju. Ze względu na swoje strategiczne położenie Chorramszahr stał się areną intensywnych działań zbrojnych. Miasto przechodziło z rąk do rąk, ostatecznie 24 maja 1982 r. Irańczycy odbili je z rąk Irakijczyków, jednakże skutki działań zbrojnych były dla niego opłakane. Chorramszahr został obrócony w ruinę. Liczba ludności spadła z blisko 147 tys. do zera w 1986 roku. Po wojnie stopniowo miasto zaczęło się podnosić z upadku. W 1991 r. Chorramszahr liczył już sobie prawie 35 tys. mieszkańców. Przejęcie kontroli nad portem upamiętnia w Iranie narodowe święto. Irańscy żołnierze podczas bliskiego starcia z Irakijczykami. Ciężkie walki pomiędzy armiami Iraku i Iranu toczyły się w pobliżu miejscowości Basra. Irańczycy systematycznie ostrzeliwali to irackie miasto. Siły Chomeiniego zbliżyły się do Basry, ale nie zdołały jej zająć. Natomiast zaciekłe walki przyczyniły się do drastycznego spadku ludności. W 1977 r. miasto zamieszkiwało 1,5 mln. ludzi. Pod koniec wojny pozostało już w nim tylko 400 tys. mieszkańców. Atak chemiczny. Cywilne ofiary ataku chemicznego na miejscowość Halabdża w północnym Iraku. Irakijczycy oskarżali kurdyjskich mieszkańców Halabdży o sprzyjanie Irańczykom. Wczesnym wieczorem 16 marca 1988 r. irackie lotnictwo zrzuciło na miasto bomby z bronią chemiczną. Nad miastem, według relacji świadków, uniosła się zburzona chmura dymu, zaś w powietrzu czuć było zapach słodkich jabłek. Środki chemiczne wywoływały utratę wzroku, ślinotok, wymioty i drgawki. Osoby, które nie znalazły schronienia, ginęły błyskawicznie. W wyniku ataku z użyciem min. gazu musztardowego śmierć poniosło ok. 5 tys. ludzi, a kilka tysięcy zostało okaleczonych. Skutki ataku widoczne są do dzisiaj. Mieszkańcy Halabdży, którzy przeżyli atak, cierpią na choroby nowotworowe i psychiczne. Osobą odpowiedzialną za masakrę Kurdów był gubernator Kurdystanu Ali Hassan al-Madżid, znany odtąd jako „Chemiczny Ali”. Ofiary ataku z użyciem broni chemicznej na miejscowość Sardaszt w irańskiej prowincji Azerbejdżan Zachodni. Irakijczycy zrzucili bomby z bronią chemiczną na cztery dzielnice mieszkalne 28 czerwca 1987 roku. Nalot spowodował śmierć dziesięciu osób oraz okaleczył 650 kolejnych. Jednakże po upływie około 30 lat od ataku 25% mieszkańców miasta cierpiało na choroby wywołane przez gaz musztardowy.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Polecenie 2

Jednym z najbardziej dramatycznych epizodów wojny iracko‑irańskiej była tzw. wojna miast. Na podstawie informacji z mapy wytłumacz sens tego sformułowania.

R1JCsEVAbmjp6
Wytłumacz sens sformułowania “wojna miast”. (Uzupełnij). Rozstrzygnij, czy konflikt pomiędzy Irakiem i Iranem przybrał charakter wojny totalnej. Uzasadnij. (Uzupełnij). “Gdzie dwóch się kłóci tam trzeci korzysta” - odnieś się do sensu przysłowia w kontekście wojny iracko-irańskiej. (Uzupełnij).
Polecenie 3

Rozstrzygnij, czy konflikt między Irakiem a Iranem przybrał charakter wojny totalnej. Uzasadnij odpowiedź.

R11h3GKvLlW7G
Twoja odpowiedź (Uzupełnij).
Polecenie 4

Gdzie dwóch się kłóci, tam trzeci korzysta – odnieś się do sensu przysłowia w kontekście wojny iracko‑irańskiej.

R1Dk8KAYFcErj
Twoja odpowiedź (Uzupełnij).