Zapoznaj się z mapą interaktywną i wykonaj kolejne polecenia.
RMRN9rp5VimPz1
Mapa przedstawia informacje na temat Księstwa Warszawskiego. Księstwo Warszawskie w 1807 roku obejmowało miasta jak: Bydgoszcz, Poznań, Kalisz, Częstochowa, Olkusz, Żarnowiec, Kielce, Radom, Siedlce, Łomża, Augustów, Suwałki, Kalwaria, Wielbark, Grudziądz, Chełmno, Ostrołęka, Warszawa, Sieradz, Gniezno, Płock, Toruń.
Ziemie przyłączone do Księstwa Warszawskiego w 1809 roku obejmowały Siedlce, Kock, Puławy, Lublin, Radom, Żarnowiec, Olkusz, Kraków, Sandomierz, Wrzawy, Zamość.
Wolne Miasto Gdańsk – 1807-1815.
Działania wojsk polskich w 1807 roku – od Szczecina do Chojnic, z Bydgoszczy do Chojnic, i Gdańska, ze Słupska do Gdańska.
Działania wojsk polskich w 1809 roku – z Poznania przez Gniezno, Kruszwicę, Kłodawę, Łowicz, Rawę, Kielce do Krakowa.
Księstwo Warszawskie w 1807 r. Franciszek S. Dmochowski, Wspomnienia od roku 1806 do roku 1830
Dnia 5 października 1807 roku nastąpiło rozwiązanie Komisji Rządzącej: wykonał je komisarz króla saskiego i księcia warszawskiego hrabia de Schonfeldt i zarazem objął kraj nasz w posiadanie w imieniu swego monarchy. Nie takiego rezultatu spodziewali się nasi ojcowie. Z tym wszystkim nadrabiano miną, dziękowano za dobrodziejstwa, a tym rozgłosem wdzięczności chciano wywołać dalsze skutki w miarę wypadków, jakie w przyszłości zdarzyć się mogą. Byli tacy, którzy ślepo wierzyli w Napoleona i można zrozumieć ich obłęd, porównując ówczesny rząd Księstwa Warszawskiego z zupełnym rozpostarciem się niemczyzny za czasów pruskich. Zimniejsi milczeli i narzekali po cichu. Opowiadano, że jakiś cudzoziemiec przyjechawszy za Wartę i Prosnę zapytał się: — Cóż to za kraj? — Księstwo Warszawskie — odpowiedziano. — Któż tu panuje? — Król saski. — Jakież tu wojsko? — Polskie. — Jakież prawa? — Francuskie. — A jakież pieniądze? — Pruskie. — To jakaś wieża babilońska — odpowiedział podróżny. Polska w latach 1795-1864, Wybór tekstów źródłowych do nauczania historii, wybór i opracowanie Izabela Rusinowa, Warszawa 1986, str. 57
Fragment anonimowego utworu satyrycznego
Co to jest Księstwo Warszawskie? Jest to dziecko nieprawego łoża, w kolebce drogo kosztującej, a Bóg wie, czy się uchowa, bo jak lekarze mówią, iż umrze na odrę. (…) Jakie trzeba mieć zasługi, aby dostać urzędu? Najprzód trzeba być członkiem loży masońskiej, potem być znanym któremu z panów przez dawną swą podłość lub jego być służalcem, nareszcie trzeba umieć oszukiwać – kraść skarb i zdzierać z ludzi. (…) Czy urzędnik powinien być sumienny? Owszem, sumienie i religia największą są do urzędu przeszkodą i gdy się znajdzie na urzędzie religiant sumienny, jest on w gronie urzędników jako bonifrater [zakonnik reguły Braci miłosiernych] między wariatami, którzy wszystko do góry nogami przewracają. (…) Co to jest miłość ojczyzny? Jest to egoizm libertyński, duszący łatwowiernych Polaków, których masoneria pod nazwiskiem patriotów ukryta garnie do swojej „matni”. Polska w latach 1795-1864. Wybór tekstów źródłowych do nauczania historii, wybór i opracowanie Izabela Rusinowa, Warszawa 1986, str. 59
ziemie przyłączone do Księstwa Warszawskiego w 1809 r. Obroty i saldo handlu zagranicznego Księstwa Warszawskiego A. Ogółem Tabela podaje informacje na temat obrotów i salda handlu zagranicznego Księstwa Warszawskiego ogółem. Obroty w 1807/08 roku wynosiły (w tysiącach złotych polskich): 52 580, w 1808/09 – 74 172, w 1810/11 – 54 081. Import w 1807/08 roku wynosił (w tysiącach złotych polskich): 33 348, w 1808/09 – 51 098, w 1810/11 – 21 636. Eksport w 1807/08 roku wynosił (w tysiącach złotych polskich): 19 232, w 1808/09 – 23 074, w 1810/11 – 32 445. Saldo w 1807/08 roku wynosiło (w tysiącach złotych polskich): -14 116, w 1808/09 – -28 024, w 1810/11 – +7 209.
B. Według krajów Tabela podaje informacje na temat obrotów i salda handlu zagranicznego Księstwa Warszawskiego według krajów. Wyszczególnienie (w tysiącach polskich złotych): obroty w 1808/09 – ogółem - 74 172; Rosja – 12 345; Prusy – 50 698; Saksonia – 2 099; Austria – 9 030; Francja – 0. Obroty w 1810/11 - – ogółem - 73 119; Rosja – 18 366; Prusy – 41 799; Saksonia – 3 652; Austria – 8 722; Francja – 580. Import w 1808/09 - – ogółem - 51 098; Rosja – 8 769; Prusy – 32 396; Saksonia – 1 470; Austria – 8 463; Francja – 0. Import w 1810/11 - – ogółem - 32 955; Rosja – 8 872; Prusy – 15 477; Saksonia – 2 305; Austria – 5 721; Francja – 580. Eksport w 1808/09 - – ogółem - 23 074; Rosja – 3 576; Prusy – 18 302; Saksonia – 629; Austria – 567; Francja – 0. Eksport w 1810/11 - – ogółem - 40 164; Rosja – 9 494; Prusy – 26 322; Saksonia – 1 347; Austria – 3 001; Francja – 0. Saldo w 1808/09 - – ogółem - -28 024; Rosja – -5 193; Prusy – -14 094; Saksonia – -841; Austria – -7 896; Francja – 0. Saldo w 1810/11 - – ogółem - 7 209; Rosja – 622; Prusy – 10 845; Saksonia – -958; Austria – -2720; Francja – -580.
Wydatki budżetu Księstwa Warszawskiego w roku budżetowym 1810/1811aTabela zawiera informacje na temat wydatków budżetu Księstwa Warszawskiego w roku budżetowym 1810/1811. Ogółem: w tys. zł.: 73 961; w odsetkach 100. Dla Księcia: w tys. zł.: 3 500; w odsetkach 4,7. Władze wyższe: w tys. zł.: 1 163; w odsetkach 1,6. Wydział wojskowy: w tys. zł.: 46 095; w odsetkach 62,3. Wydział spraw wewnętrznych i policji: w tys. zł.: 7 082; w odsetkach 9,6. Wydział skarbowy: w tys. zł.: 5 013; w odsetkach 6,8. Wydział sprawiedliwości: w tys. zł.: 3 509; w odsetkach 4,7. Wydział edukacji: w tys. zł.: 1 945; w odsetkach 2,6. Dobra i lasy: w tys. zł.: 2 948; w odsetkach 4,0. Inne wydatki: w tys. zł.: 2 706; w odsetkach 3,7.
a Dotyczy 10 departamentów. Uwaga. W roku budżetowym 1807/08 (6 departamentów) wydatki wynosiły 29,9 mln złp (w tym na wojsko przeznaczono 20,9 mln złp, tj. ok. 70%), a deficyt ― ok. 17 mln złp. W roku budżetowym 1810/11 (10 departamentów) deficyt wynosił ok. 25 mln złp, a długi ― 91 mln złp. W 1811 r. planowano zmniejszyć wydatki; w roku budżetowym 1811/12 preliminowano wydatki w wysokości 68 133 tys. złp (w tym na wojsko ― 42 611 tys. złp).
Za: Historia Polski w liczbach, tom II: Gospodarka, Warszawa 2006, str. 288, 318-319
Wolne Miasto Gdańsk 1807-1815.
granice Królestwa Polskiego w 1815 r.
Wolne Miasto Kraków w 1815 r.
działania wojsk polskich w 1807 r. Umundurowanie wojska Księstwa Warszawskiego wg pamiętników Franciszka Gajewskiego
(…) W następstwie ubierano piechotę w mundury granatowe według kroju mundurów francuskich, wyłogi, kołnierz i łapki były karmazynowe, żołnierz nosił białe płócienne spodnie na kamaszach letnią porą, a granatowe pantalony w zimie. Miał białą kamizelkę z łapkami, okrągłe szako [wysoka czapka wojskowa] na głowie z pomponem i kordonami. Wyborcze kompanie nosiły bermyce [futrzana czapka wojskowa]. Cała piechota miała białe płaszcze według zakroju francuskiego. Guziki i szlify były białe. (…) I orzeł polski wznosił się nad batalionem, wiernie go strzegli żołnierze (…) Ułani byli ubrani w mundury granatowe z odmiennymi wyłogami, nosili łapki czarne skórzane, ozdobione blachą białą od przodu, wyobrażającą pół słońca promieniejącego, na której był przykuty żółty numer pułku, czapka była ozdobiona kordonami białymi, przy prawej stronie jaśniała kokarda narodowa, a na niej krzyż biały posrebrzany. Do parady powiewało pióro na czapce. Cała konnica polska nosiła szaraczkowe rajtuzy [spodnie do konnej jazdy], skórą obszyte, w codziennym stroju, w czasie parady mieli ułani szarawary granatowe z lampasem w barwie kołnierza. Lanca z chorągiewką na wpół karmazynową, na wpół białą, pałasz szeroki i jeden pistolet składały uzbrojenie ułana, roty flankierskie miały karabinki. Strzelcy konni byli całkowicie ubrani jak francuscy strzelcy konni. Husarzy mieli mantylki [pelerynka] i dolmany [krótkie płaszcze] granatowe, jedni z sznurami białymi, drudzy z sznurami żółtymi. (…) Artyleria polska była przyodziana w mundury ciemnozielone z kołnierzem, wyłogami i łapkami czarnymi, a pasowymi wypustkami, nosiła pantalony zielone z pąsowym lampasem w paradzie, a płócienne białe pantalony w czasie codziennym letnią porą. Miała kamasze krótkie pod pantalonami. Nosiła szako z kordonami pąsowymi, pomponem i kokardą narodową na przodku. Artyleria miała mosiężne guziki, a oficerowie nosili szlify złote. Na przodku szaka były dwie mosiężne lufy armatnie na krzyż. Artyleria konna nosiła szaserskie kurtki zielone z czarnym kołnierzem i łapkami, a pąsowymi wypustkami. (…) Za: B. Baranowski, W. Bortnowski, W. Lewandowski, Dzieje wojskowości polskiej do roku 1831 (wypisy źródłowe), Wydawnictwo MON „Prasa Wojskowa”, 1949, str. 227-229
działania wojsk polskich w 1809 r. Dyscyplina w wojsku Księstwa Warszawskiego wg pamiętników Franciszka Gajewskiego
(…) Duch ówczesnego wojska nie pozostawiał nic do życzenia, oficerowie pilnowali wszyscy prawideł honoru, niecierpieli pomiędzy sobą jakiegokolwiek czynu dwuznacznego, a jeżeli przypadkiem który kolega skaził mundur brudnym czynem, taki pomimo wszelkiej protekcji musiał się podać o uwolnienie od służby. Natomiast panowała wielka wolność w pułkach, nie wglądano w drobnostki, a postępki, które były by pociągnęły za sobą niezawodnie uwięzienie w fortecy w czasie organizacji za w. ks. Konstantego, uchodziły bezkarnie. (…) Kary cielesnej nie było w wojsku, żołnierz, prowadzony honorem, poznał wnet własną godność, a, jeżeli się splamił brudnym czynem kompania go sądziła. Taki sąd kompanii był okropny, żołnierze nie mieli litości nad delikwentem, wybierali z pomiędzy siebie sędziów, a wyrok, przysłany dowódcy kompanii, musiał tenże każdego razu złagodzić. Dezercja śmiercią była karana, jeżeli się zdarzyła w czasie wojny; jeżeli w czasie pokoju, szedł dezerter w kajdany. Występek przeciwko subordynacji był karany rozmaicie, od aresztu aż do kary śmierci, według wielkości winy. Kradzież była karana kajdanami, pijakowi lano wodę na głowę aż do otrzeźwienia. Dla mniejszych przestępstw był szyldwach kilkodniowy, warta kilkodniowa, stanie kilkogodzinne pod bronią przy odwachu, maszerowanie pieszo przy tylnej straży. Jeżeli cały oddział zawinił, musiał występować z mundurami przewróconymi albo wypełniać służbę za drugich. Najsroższą karą jednakże był sąd kompanii. (…) Za: B. Baranowski, W. Bortnowski, W. Lewandowski, Dzieje wojskowości polskiej do roku 1831 (wypisy źródłowe), Wydawnictwo MON „Prasa Wojskowa”, 1949, str. 230-231.
Mapa przedstawia informacje na temat Księstwa Warszawskiego. Księstwo Warszawskie w 1807 roku obejmowało miasta jak: Bydgoszcz, Poznań, Kalisz, Częstochowa, Olkusz, Żarnowiec, Kielce, Radom, Siedlce, Łomża, Augustów, Suwałki, Kalwaria, Wielbark, Grudziądz, Chełmno, Ostrołęka, Warszawa, Sieradz, Gniezno, Płock, Toruń.
Ziemie przyłączone do Księstwa Warszawskiego w 1809 roku obejmowały Siedlce, Kock, Puławy, Lublin, Radom, Żarnowiec, Olkusz, Kraków, Sandomierz, Wrzawy, Zamość.
Wolne Miasto Gdańsk – 1807-1815.
Działania wojsk polskich w 1807 roku – od Szczecina do Chojnic, z Bydgoszczy do Chojnic, i Gdańska, ze Słupska do Gdańska.
Działania wojsk polskich w 1809 roku – z Poznania przez Gniezno, Kruszwicę, Kłodawę, Łowicz, Rawę, Kielce do Krakowa.
Księstwo Warszawskie w 1807 r. Franciszek S. Dmochowski, Wspomnienia od roku 1806 do roku 1830
Dnia 5 października 1807 roku nastąpiło rozwiązanie Komisji Rządzącej: wykonał je komisarz króla saskiego i księcia warszawskiego hrabia de Schonfeldt i zarazem objął kraj nasz w posiadanie w imieniu swego monarchy. Nie takiego rezultatu spodziewali się nasi ojcowie. Z tym wszystkim nadrabiano miną, dziękowano za dobrodziejstwa, a tym rozgłosem wdzięczności chciano wywołać dalsze skutki w miarę wypadków, jakie w przyszłości zdarzyć się mogą. Byli tacy, którzy ślepo wierzyli w Napoleona i można zrozumieć ich obłęd, porównując ówczesny rząd Księstwa Warszawskiego z zupełnym rozpostarciem się niemczyzny za czasów pruskich. Zimniejsi milczeli i narzekali po cichu. Opowiadano, że jakiś cudzoziemiec przyjechawszy za Wartę i Prosnę zapytał się: — Cóż to za kraj? — Księstwo Warszawskie — odpowiedziano. — Któż tu panuje? — Król saski. — Jakież tu wojsko? — Polskie. — Jakież prawa? — Francuskie. — A jakież pieniądze? — Pruskie. — To jakaś wieża babilońska — odpowiedział podróżny. Polska w latach 1795-1864, Wybór tekstów źródłowych do nauczania historii, wybór i opracowanie Izabela Rusinowa, Warszawa 1986, str. 57
Fragment anonimowego utworu satyrycznego
Co to jest Księstwo Warszawskie? Jest to dziecko nieprawego łoża, w kolebce drogo kosztującej, a Bóg wie, czy się uchowa, bo jak lekarze mówią, iż umrze na odrę. (…) Jakie trzeba mieć zasługi, aby dostać urzędu? Najprzód trzeba być członkiem loży masońskiej, potem być znanym któremu z panów przez dawną swą podłość lub jego być służalcem, nareszcie trzeba umieć oszukiwać – kraść skarb i zdzierać z ludzi. (…) Czy urzędnik powinien być sumienny? Owszem, sumienie i religia największą są do urzędu przeszkodą i gdy się znajdzie na urzędzie religiant sumienny, jest on w gronie urzędników jako bonifrater [zakonnik reguły Braci miłosiernych] między wariatami, którzy wszystko do góry nogami przewracają. (…) Co to jest miłość ojczyzny? Jest to egoizm libertyński, duszący łatwowiernych Polaków, których masoneria pod nazwiskiem patriotów ukryta garnie do swojej „matni”. Polska w latach 1795-1864. Wybór tekstów źródłowych do nauczania historii, wybór i opracowanie Izabela Rusinowa, Warszawa 1986, str. 59
ziemie przyłączone do Księstwa Warszawskiego w 1809 r. Obroty i saldo handlu zagranicznego Księstwa Warszawskiego A. Ogółem Tabela podaje informacje na temat obrotów i salda handlu zagranicznego Księstwa Warszawskiego ogółem. Obroty w 1807/08 roku wynosiły (w tysiącach złotych polskich): 52 580, w 1808/09 – 74 172, w 1810/11 – 54 081. Import w 1807/08 roku wynosił (w tysiącach złotych polskich): 33 348, w 1808/09 – 51 098, w 1810/11 – 21 636. Eksport w 1807/08 roku wynosił (w tysiącach złotych polskich): 19 232, w 1808/09 – 23 074, w 1810/11 – 32 445. Saldo w 1807/08 roku wynosiło (w tysiącach złotych polskich): -14 116, w 1808/09 – -28 024, w 1810/11 – +7 209.
B. Według krajów Tabela podaje informacje na temat obrotów i salda handlu zagranicznego Księstwa Warszawskiego według krajów. Wyszczególnienie (w tysiącach polskich złotych): obroty w 1808/09 – ogółem - 74 172; Rosja – 12 345; Prusy – 50 698; Saksonia – 2 099; Austria – 9 030; Francja – 0. Obroty w 1810/11 - – ogółem - 73 119; Rosja – 18 366; Prusy – 41 799; Saksonia – 3 652; Austria – 8 722; Francja – 580. Import w 1808/09 - – ogółem - 51 098; Rosja – 8 769; Prusy – 32 396; Saksonia – 1 470; Austria – 8 463; Francja – 0. Import w 1810/11 - – ogółem - 32 955; Rosja – 8 872; Prusy – 15 477; Saksonia – 2 305; Austria – 5 721; Francja – 580. Eksport w 1808/09 - – ogółem - 23 074; Rosja – 3 576; Prusy – 18 302; Saksonia – 629; Austria – 567; Francja – 0. Eksport w 1810/11 - – ogółem - 40 164; Rosja – 9 494; Prusy – 26 322; Saksonia – 1 347; Austria – 3 001; Francja – 0. Saldo w 1808/09 - – ogółem - -28 024; Rosja – -5 193; Prusy – -14 094; Saksonia – -841; Austria – -7 896; Francja – 0. Saldo w 1810/11 - – ogółem - 7 209; Rosja – 622; Prusy – 10 845; Saksonia – -958; Austria – -2720; Francja – -580.
Wydatki budżetu Księstwa Warszawskiego w roku budżetowym 1810/1811aTabela zawiera informacje na temat wydatków budżetu Księstwa Warszawskiego w roku budżetowym 1810/1811. Ogółem: w tys. zł.: 73 961; w odsetkach 100. Dla Księcia: w tys. zł.: 3 500; w odsetkach 4,7. Władze wyższe: w tys. zł.: 1 163; w odsetkach 1,6. Wydział wojskowy: w tys. zł.: 46 095; w odsetkach 62,3. Wydział spraw wewnętrznych i policji: w tys. zł.: 7 082; w odsetkach 9,6. Wydział skarbowy: w tys. zł.: 5 013; w odsetkach 6,8. Wydział sprawiedliwości: w tys. zł.: 3 509; w odsetkach 4,7. Wydział edukacji: w tys. zł.: 1 945; w odsetkach 2,6. Dobra i lasy: w tys. zł.: 2 948; w odsetkach 4,0. Inne wydatki: w tys. zł.: 2 706; w odsetkach 3,7.
a Dotyczy 10 departamentów. Uwaga. W roku budżetowym 1807/08 (6 departamentów) wydatki wynosiły 29,9 mln złp (w tym na wojsko przeznaczono 20,9 mln złp, tj. ok. 70%), a deficyt ― ok. 17 mln złp. W roku budżetowym 1810/11 (10 departamentów) deficyt wynosił ok. 25 mln złp, a długi ― 91 mln złp. W 1811 r. planowano zmniejszyć wydatki; w roku budżetowym 1811/12 preliminowano wydatki w wysokości 68 133 tys. złp (w tym na wojsko ― 42 611 tys. złp).
Za: Historia Polski w liczbach, tom II: Gospodarka, Warszawa 2006, str. 288, 318-319
Wolne Miasto Gdańsk 1807-1815.
granice Królestwa Polskiego w 1815 r.
Wolne Miasto Kraków w 1815 r.
działania wojsk polskich w 1807 r. Umundurowanie wojska Księstwa Warszawskiego wg pamiętników Franciszka Gajewskiego
(…) W następstwie ubierano piechotę w mundury granatowe według kroju mundurów francuskich, wyłogi, kołnierz i łapki były karmazynowe, żołnierz nosił białe płócienne spodnie na kamaszach letnią porą, a granatowe pantalony w zimie. Miał białą kamizelkę z łapkami, okrągłe szako [wysoka czapka wojskowa] na głowie z pomponem i kordonami. Wyborcze kompanie nosiły bermyce [futrzana czapka wojskowa]. Cała piechota miała białe płaszcze według zakroju francuskiego. Guziki i szlify były białe. (…) I orzeł polski wznosił się nad batalionem, wiernie go strzegli żołnierze (…) Ułani byli ubrani w mundury granatowe z odmiennymi wyłogami, nosili łapki czarne skórzane, ozdobione blachą białą od przodu, wyobrażającą pół słońca promieniejącego, na której był przykuty żółty numer pułku, czapka była ozdobiona kordonami białymi, przy prawej stronie jaśniała kokarda narodowa, a na niej krzyż biały posrebrzany. Do parady powiewało pióro na czapce. Cała konnica polska nosiła szaraczkowe rajtuzy [spodnie do konnej jazdy], skórą obszyte, w codziennym stroju, w czasie parady mieli ułani szarawary granatowe z lampasem w barwie kołnierza. Lanca z chorągiewką na wpół karmazynową, na wpół białą, pałasz szeroki i jeden pistolet składały uzbrojenie ułana, roty flankierskie miały karabinki. Strzelcy konni byli całkowicie ubrani jak francuscy strzelcy konni. Husarzy mieli mantylki [pelerynka] i dolmany [krótkie płaszcze] granatowe, jedni z sznurami białymi, drudzy z sznurami żółtymi. (…) Artyleria polska była przyodziana w mundury ciemnozielone z kołnierzem, wyłogami i łapkami czarnymi, a pasowymi wypustkami, nosiła pantalony zielone z pąsowym lampasem w paradzie, a płócienne białe pantalony w czasie codziennym letnią porą. Miała kamasze krótkie pod pantalonami. Nosiła szako z kordonami pąsowymi, pomponem i kokardą narodową na przodku. Artyleria miała mosiężne guziki, a oficerowie nosili szlify złote. Na przodku szaka były dwie mosiężne lufy armatnie na krzyż. Artyleria konna nosiła szaserskie kurtki zielone z czarnym kołnierzem i łapkami, a pąsowymi wypustkami. (…) Za: B. Baranowski, W. Bortnowski, W. Lewandowski, Dzieje wojskowości polskiej do roku 1831 (wypisy źródłowe), Wydawnictwo MON „Prasa Wojskowa”, 1949, str. 227-229
działania wojsk polskich w 1809 r. Dyscyplina w wojsku Księstwa Warszawskiego wg pamiętników Franciszka Gajewskiego
(…) Duch ówczesnego wojska nie pozostawiał nic do życzenia, oficerowie pilnowali wszyscy prawideł honoru, niecierpieli pomiędzy sobą jakiegokolwiek czynu dwuznacznego, a jeżeli przypadkiem który kolega skaził mundur brudnym czynem, taki pomimo wszelkiej protekcji musiał się podać o uwolnienie od służby. Natomiast panowała wielka wolność w pułkach, nie wglądano w drobnostki, a postępki, które były by pociągnęły za sobą niezawodnie uwięzienie w fortecy w czasie organizacji za w. ks. Konstantego, uchodziły bezkarnie. (…) Kary cielesnej nie było w wojsku, żołnierz, prowadzony honorem, poznał wnet własną godność, a, jeżeli się splamił brudnym czynem kompania go sądziła. Taki sąd kompanii był okropny, żołnierze nie mieli litości nad delikwentem, wybierali z pomiędzy siebie sędziów, a wyrok, przysłany dowódcy kompanii, musiał tenże każdego razu złagodzić. Dezercja śmiercią była karana, jeżeli się zdarzyła w czasie wojny; jeżeli w czasie pokoju, szedł dezerter w kajdany. Występek przeciwko subordynacji był karany rozmaicie, od aresztu aż do kary śmierci, według wielkości winy. Kradzież była karana kajdanami, pijakowi lano wodę na głowę aż do otrzeźwienia. Dla mniejszych przestępstw był szyldwach kilkodniowy, warta kilkodniowa, stanie kilkogodzinne pod bronią przy odwachu, maszerowanie pieszo przy tylnej straży. Jeżeli cały oddział zawinił, musiał występować z mundurami przewróconymi albo wypełniać służbę za drugich. Najsroższą karą jednakże był sąd kompanii. (…) Za: B. Baranowski, W. Bortnowski, W. Lewandowski, Dzieje wojskowości polskiej do roku 1831 (wypisy źródłowe), Wydawnictwo MON „Prasa Wojskowa”, 1949, str. 230-231.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Polecenie 2
Oceń sytuację gospodarczą Księstwa Warszawskiego.
R1Kr5DSDdwZ6T
Twoja odpowiedź (Uzupełnij).
Polecenie 3
Wyjaśnij, dlaczego Księstwo Warszawskie wzbudzało różne oceny wśród samych Polaków.