Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Polecenie 1

Zapoznaj się z mapą interaktywną, a następnie wykonaj polecenia.

R1B12F2CnjJ9m1
Mapa interaktywna przedstawia Europę po I rozbiorze Rzeczypospolitej. Kraje widoczne na mapie to Wielka Brytania, Imperium Osmańskie, Cesarstwo Rosyjskie, Austria, Królestwo Szwecji, Prusy, Królestwo Hiszpanii, Królestwo Francji, Stolica Apostolska. Główną bolączką Wielkiej Brytanii była wojna o niepodległość Stanów Zjednoczonych (1775-1783), która ostatecznie zakończyła się dla niej porażką. W wyniku tego konfliktu Jerzy III stracił część swoich zamorskich posiadłości. Po zakończeniu wojny parlament skupił się na reformach, które miały umożliwić spłatę zaciągniętych na czas wojny kredytów. Obraz przedstawia młodego mężczyznę w białej peruce na głowie z odkrytym czołem, włosami utrefionymi w loki po bokach i związanymi z tyłu. Młodzieniec ma długi noc, wydatne, pełne usta, pociągłą twarz i zaróżowione policzki. Ubrany jest w szatę złotą zapinaną na rząd guzików, na niej płaszcz złoty z futrem z gronostajów, na ramionach łańcuch z figurką konia. Turcja borykała się z ekspansjonizmem rosyjskim i austriackim. Na ilustracji portret mężczyzny z długą, czarną brodą i wąsami, w białym turbanie na głowie. Turban ma kształt kopułki z umieszonym na czubku elementem ozdobnym w postaci stojącego czuba. Mężczyzna ubrany jest w płaszcz wykończony ciemnym futrem, zza poły płaszcza wystaje rękojeść miecza. Pod portretem mężczyzny, który jest wpisany w okrągłą ramkę, otoczoną zdobieniem roślinnym, znajduje się obraz przedstawiający zabudowania z białej cegły, z dachami pokrytymi szarą dachówką. W ciągu zabudowań znajduje się po lewej stronie budynek meczetu, zwieńczonego półkolistym dachem z wysoką, smukłą wieżą minaretu. Rosja zainteresowana była ekspansją w kierunku południowo-zachodnim, dlatego w 1781 roku podpisała sojusz z Austrią, który miał jej umożliwić realizację marzenia o wyparciu Turcji z Europy. Jednym z terenów spornych między tymi krajami był Krym. Spór zakończył się jego przyłączeniem do Rosji w 1783 roku. Obraz przedstawia otyłą kobietę w średnim wieku, pozującą lewym półprofilem. Włosy ma siwe, upięte do góry, ozdobione strojną przepaską. Czoło wysokie, pulchne policzki, długi nos, duże, niebieskie oczy. Suknia wydekoltowana, na ramionach płaszcz podszyty futrem z gronostajów, na ramionach srebrny łańcuch ozdobny. Odebranie Rzeczpospolitej Galicji, a Turcji - Bukowiny miało zrekompensować Austrii wcześniejszą utratę Śląska na rzecz Prus. Jednak Józef II był rzecznikiem odwetu. W 1781 roku zawiązał sojusz z Rosją, licząc na jej pomoc w rywalizacji z Prusami o wpływy w Rzeszy i dalszą ekspansję państwa Habsburgów w kierunku Bałkanów. Obraz przedstawia młodego mężczyznę widzianego z prawego półprofilu. Mężczyzna ma długi nos, wydatne usta, na głowie perukę z siwych włosów, z odkrytym czołem, lokami po bokach i związaną kitką z tyłu głowy. Mężczyzna lewą rękę ma wyciągniętą przed siebie i opiera na lasce, prawą dłoń ma oparta na biodrze. Ubrany jest w czerwony strój składający się z obcisłych spodni i marynarki zapinanej na złote guzki. Wykończenia kieszeni przy marynarce oraz obrzeża są odrobione złotym haftem. Na marynarkę ma zarzucony biały, rozpięty płaszcz, który na całej długości ma duże złote guziki i wzdłuż nich złote, haftowane zdobienia. Za mężczyzną stoi zdobiony fotel, obity czerwonym welurem, na ścianie, nad fotelem fragment rzeźby, dalej okno z widocznym za nim wiejskim krajobrazem. W wewnętrzne sprawy Szwecji ingerowały obce dwory, przede wszystkim Francja i Rosja. Korzystając z zaangażowania Rosji i Prus w pierwszy rozbiór Polski, w 1772 roku Gustaw III przeprowadził przewrót, w wyniku którego osłabił znaczenie szlachty i przywrócił w kraju silną władzę królewską. Ruch ten pozwolił mu na skoncentrowanie się na wewnętrznej reformie państwa w duchu oświeconego absolutyzmu. Obraz przedstawia młodego mężczyznę w białej peruce z siwych włosów, z odkrytym czołem, lokami po bokach i związaną kitką z tyłu głowy. Mężczyzna ma długi nos, wydatne usta, duże, okrągłe oczy i pociągłą twarz. Ubrany jest w złoty, bogato zdobiony strój z wypukłym ornamentem roślinnym. Na ramionach płaszcz z futra z gronostajów. Na szyi kilka łańcuchów ozdobnych, różnej wielkości i długości z odznaczeniami. Po okresie wojen celem Prus było zintegrowanie przyłączonych ziem (Śląska i terenów uzyskanych w wyniku I rozbioru Polski) z resztą królestwa, odbudowa kondycji finansowej państwa oraz jego modernizacja. W latach 1778-1779 Prusy wzięły udział w wojnie o sukcesję bawarską, w której walczyły z Austrią. Obraz przedstawia portret starszego mężczyznę widzianego z lewego półprofilu. Mężczyzna ma na głowie białą perukę z siwych włosów, z odkrytym czołem, lokami po bokach i związaną kitką z tyłu głowy. Mężczyzna ma czarna marynarkę od munduru z wpiętym okrągłym odznaczeniem w lewej klapie. Złączony sojuszem z Francją Madryt wspólnie z nią wziął udział w wojnie o niepodległość Stanów Zjednoczonych po stronie kolonistów (1775-1783). Podobnie jak w przypadku Francji zaangażowanie to nie przyniosło Hiszpanii wymiernych korzyści. Obraz przedstawia uśmiechniętego mężczyznę w średnim wieku, z peruką z białych włosów, ubranego w metalową zbroję. Mężczyzna ma duży, nieproporcjonalny nos, zaczerwieniony na zaokrąglonym końcu. Srebrna zbroja przepasana jest na wysokości pasa czerwoną tkaniną z ozdobnym złotym haftem na brzegach. Na piersiach czerwona szarfa przepasana po skosie, na szyi zdobione łańcuchy z odznaczeniami w kształcie krzyży. W lewym ręku trzyma długi, owalny przyrząd, przypominający pałkę, drugą rękę ma wyciągniętą do przodu. W tle złota, podpięta, powłóczysta zasłona. Wersal stanął po stronie angielskich kolonistów, a przeciw Wielkiej Brytanii w wojnie o niepodległość Stanów Zjednoczonych (1775-1782). Wojna nie przyniosła Francji wymiernych korzyści, natomiast poniesione koszty doprowadziły do znacznego zadłużenia. Oficjalnie Francja była związana sojuszem z Austrią (Maria Teresa była teściową Ludwika XVI), jednak wspierała Turcję, gdyż jej zmarginalizowanie przez Austrię i Rosję doprowadziłoby do zaburzenia równowagi sił w Europie. Jednocześnie Francja dbała o stosunki z Rosją. W 1787 roku podpisała z nią traktat handlowy dotyczący wymiany czarnomorskiej. Obraz przedstawia pucułowatego mężczyznę stojącego lewym półprofilem. Na głowie ma białą perukę z siwych włosów, z odkrytym czołem, lokami po bokach i związaną kitką z tyłu głowy. Ubrany jest w szeroki płaszcz bez rękawów, czarny ze złotym haftem i wykończeniem z białego gronostajowego futra. Płaszcz ma bardzo szeroki, gronostajowy kołnierz, sięgający aż do piersi. Pod płaszczem srebrny ubiór finezyjny w stylu francuskim z mnóstwem ozdób, drapowań, wiązań, haftek i koronek. Spodnie bufiaste, zakończone gumką na udzie. Pod nimi białe pończochy, pod kolanem srebrna podwiązka, na stopach srebrne buty ze sprzączkami. W lewej dłoni czarny kapelusz z białymi piórami, prawa dłoń oparta o berło, przy pasie szabla. Na podnóżku obok władcy leży korona. Reprezentanci papieża w Polsce (nuncjusze apostolscy) oficjalnie mogli zabierać głos jedynie w sprawach wiary katolickiej i funkcjonowania Kościoła jako instytucji. Znakomita część ziem polskich po pierwszym rozbiorze znalazła się pod rządami protestanckimi (Prusy) i prawosławnymi (Rosja), dlatego papież interweniował w sprawie ochrony praw wiernych na tych terenach, jednak skuteczność tych zabiegów była znikoma. Portret przedstawia siedzącego na fotelu mężczyznę w średnim wieku ubranego w szaty duchowne. Mężczyzna ma siwe włosy, zakola nad czołem, na czubku głowy mała, biała, okrągła czapeczka tak zwana piuska. Na jasnej sutannie założony ornat czerwony, na szyi swobodnie zawieszona szarfa tak zwana stuła kapłańska. Mężczyzna ręce oparte ma na oparciach fotela. W lewej dłoni trzyma dokument. Za nim stoi rzeźbiony stołowy zegar.
Źródło: Contentplus.pl, licencja CC BY-SA 3.0
1
Polecenie 2

Zaznacz odpowiednimi kolorami:

R1OCsZNTSq3L0
Wielka Brytania Stolica Apostolska Prusy Rosja Hiszpania Francja Austria Szwecja
Rol0qQAILgx5r
Zaznacz kraje, które w okresie między I rozbiorem Polski a Sejmem Czteroletnim nie angażowały się w wielkie konflikty zbrojne. Możliwe odpowiedzi: 1. , 2.
R1VnqsljppGjl
Zaznacz kraje, które walczyły w wojnie o niewielkim znaczeniu z perspektywy Warszawy. Możliwe odpowiedzi: 1. Wielka Brytania, 2. Hiszpania, 3. Francja, 4. Austria
RiJ46lsliZUVb
Zaznacz państwa zaborcze o wspólnych interesach strategicznych w latach 80 XVIII w. Możliwe odpowiedzi: 1. Rosja, 2. Austria, 3. Stolica Apostolska, 4. Francja
1
Polecenie 3

Wskaż insygnia władzy świeckiej, które widnieją na portretach władców (zawartych w elementach mapy interaktywnej).

R1BdVlGgekVPM
Polecenie 2 - Twoja odpowiedź (Uzupełnij).