Mapa myśli
Zapoznaj się z tekstem Zbigniewa Herberta Przesłanie Pana Cogito. Napisz, w jaki sposób autor odwołuje się do etosu rycerskiego. W swojej wypowiedzi wykorzystaj wybrane hasła z mapy myśli.
Przesłanie Pana CogitoIdź dokąd poszli tamci do ciemnego kresu
po złote runo nicości twoją ostatnią nagrodęidź wyprostowany wśród tych co na kolanach
wśród odwróconych plecami i obalonych w prochocalałeś nie po to aby żyć
masz mało czasu trzeba dać świadectwobądź odważny gdy rozum zawodzi bądź odważny
w ostatecznym rachunku jedynie to się liczya Gniew twój bezsilny niech będzie jak morze
ilekroć usłyszysz głos poniżonych i bitychniech nie opuszcza ciebie twoja siostra Pogarda
dla szpiclów katów tchórzy – oni wygrają
pójdą na twój pogrzeb i z ulgą rzucą grudę
a kornik napisze twój uładzony życiorysi nie przebaczaj zaiste nie w twojej mocy
przebaczać w imieniu tych których zdradzono o świciestrzeż się jednak dumy niepotrzebnej
oglądaj w lustrze swą błazeńską twarz
powtarzaj: zostałem powołany – czyż nie było lepszychstrzeż się oschłości serca kochaj źródło zaranne
ptaka o nieznanym imieniu dąb zimowy
światło na murze splendor nieba
one nie potrzebują twego ciepłego oddechu
są po to aby mówić: nikt cię nie pocieszyczuwaj – kiedy światło na górach daje znak – wstań i idź
dopóki krew obraca w piersi twoją ciemną gwiazdępowtarzaj stare zaklęcia ludzkości bajki i legendy
bo tak zdobędziesz dobro którego nie zdobędziesz
powtarzaj wielkie słowa powtarzaj je z uporem
jak ci co szli przez pustynię i ginęli w piaskua nagrodzą cię za to tym co mają pod ręką
chłostą śmiechu zabójstwem na śmietnikuidź bo tylko tak będziesz przyjęty do grona zimnych czaszek
do grona twoich przodków: Gilgamesza Hektora Rolanda
obrońców królestwa bez kresu i miasta popiołówBądź wierny Idź
Źródło: Zbigniew Herbert, Przesłanie Pana Cogito, Kraków 2008, s. 439.
Etos to ogół norm, wartości oraz wzorów zachowania, przyjętych przez daną grupę ludzi. Jedną z najbardziej rozpoznawalnych odmian etosu jest etos rycerski, który na stałe zakorzenił się w naszej kulturze. Jak zauważa Zdzisław Najder:
Etos rycerski od początku był etosem ludzi wyjątkowych.
Indeks górny 11 Indeks górny koniec11
To właśnie ta wyjątkowość spowodowała, że do etyki kodeksu rycerskiego odwoływali i odwołują się artyści różnych czasów, proponując jej kolejne odmiany i modyfikacje. Swoisty etos rycerza uwikłanego w historię XX wieku pobrzmiewa w twórczości Zbigniewa Herberta. Etyka kodeksowa nie uznaje kompromisów, polega na przestrzeganiu przyjętych zasad, niezależnie od konsekwencji.
- Nazwa kategorii: Etos rycerski
- Nazwa kategorii: Korzenie: starożytność
- Nazwa kategorii: Gilgamesz
- Nazwa kategorii: Rycerstwo [br]homerowe
- Nazwa kategorii: Wojownicy [br]spartańscy Koniec elementów należących do kategorii Korzenie: starożytność
- Nazwa kategorii: Znani rycerze
- Nazwa kategorii:
- Nazwa kategorii:
- Nazwa kategorii: Koniec elementów należących do kategorii Znani rycerze
- Nazwa kategorii: Rycerstwo średniowieczne
- Nazwa kategorii: Kościół
- Nazwa kategorii: Rycerz [br]Chrystusowy Koniec elementów należących do kategorii Kościół
- Nazwa kategorii: Literatura
- Nazwa kategorii: „Pieśń [br]o Rolandzie” Koniec elementów należących do kategorii Literatura
- Nazwa kategorii: rycerskie wartości
- Nazwa kategorii:
- Nazwa kategorii:
- Nazwa kategorii: Koniec elementów należących do kategorii rycerskie wartości
- Nazwa kategorii: Kodeks rycerski
- Nazwa kategorii: Bądź oddany Bogu, [br]Ojczyźnie, Panu
- Nazwa kategorii: Bądź wierny [br]swoim zasadom
- Nazwa kategorii:
- Nazwa kategorii:
- Nazwa kategorii: Koniec elementów należących do kategorii Kodeks rycerski
- Elementy należące do kategorii Etos rycerski
- Elementy należące do kategorii Korzenie: starożytność
- Elementy należące do kategorii Znani rycerze
- Elementy należące do kategorii Rycerstwo średniowieczne
- Elementy należące do kategorii Kościół
- Elementy należące do kategorii Literatura
- Elementy należące do kategorii rycerskie wartości
- Elementy należące do kategorii Kodeks rycerski
-
Etos rycerski
-
Korzenie: starożytność
-
Gilgamesz
-
Rycerstwo [br]homerowe
-
Wojownicy [br]spartańscy
-
-
Znani rycerze
-
Rycerstwo średniowieczne
-
Kościół
-
Rycerz [br]Chrystusowy
-
-
Literatura
-
„Pieśń [br]o Rolandzie”
-
-
-
rycerskie wartości
-
Kodeks rycerski
-
Bądź oddany Bogu, [br]Ojczyźnie, Panu
-
Bądź wierny [br]swoim zasadom
-
-