Mapa pojęć

Polecenie 1

Czy znasz reprezentantów akwa-, amina-, hydroksokompleksów? Aby poszerzyć swoją wiedzę, zapoznaj się z poniższą mapą pojęć prezentującą przykłady akwa-, amina-, hydroksokompleksów, zwróć uwagę na ich nazwy, a następnie rozwiąż ćwiczenia sprawdzające.

RpilUPX10K3pn1

Mapa myśli. Lista elementów:

Nazwa kategorii: [bold]kompleksy[/]

Nazwa kategorii: aminakompleksy

Nazwa kategorii: [[Ag(NH[subscript]3[/])[subscript]2[/]]]Cl (chlorek diaminasrebra(I))
Nazwa kategorii: [[Co(NH[subscript]3[/])[subscript]6[/]]][superscript]2+[/] (jon heksaaminakobaltu(II))
Nazwa kategorii: [[Co(NH[subscript]3[/])[subscript]6[/]]]Cl[subscript]3[/] (chlorek heksaaminakobaltu(III))
Nazwa kategorii: [[CoCl(NH[subscript]3[/])[subscript]5[/]]][superscript]+[/] (jon pentaaminachlorokobaltu(II))
Nazwa kategorii: [[Cr(NCS)[subscript]4[/](NH[subscript]3[/])[subscript]2[/]]][superscript]-[/] (diaminatetratiocyjaniano-N-chromian(III))
Nazwa kategorii: [[Cu(NH[subscript]3[/])[subscript]4[/]]][superscript]2+[/] (jon tetraaminamiedzi(II))
Nazwa kategorii: [[Zn(NH[subscript]3[/])[subscript]4[/]]][superscript]2+[/] (jon tetraaminacynku(II))

Nazwa kategorii: hydroksokompleksy

Nazwa kategorii: [[Al(OH)[subscript]4[/]]][superscript]-[/] (jon tetrahydroksoglinianowy(III))
Nazwa kategorii: [[Al(OH)[subscript]6[/]]][superscript]3-[/] (jon heksahydroksoglinianowy(III))
Nazwa kategorii: [[Cr(OH)[subscript]4[/]]][superscript]-[/] (jon tetrahydroksochromianowy(III))
Nazwa kategorii: [[Zn(OH)[subscript]4[/]]][superscript]2-[/] (jon tetrahydroksocynkanowy(II))
Nazwa kategorii: [[Cr(OH)[subscript]6[/]]][superscript]3-[/] (jon heksahydroksochromianowy(III))

Nazwa kategorii: akwakompleksy

Nazwa kategorii: [[Cu(H[subscript]2[/]O)[subscript]6[/]]][superscript]2+[/] (jon heksaakwamiedzi(II))
Nazwa kategorii: [[CrCl[subscript]3[/](H[subscript]2[/]O)[subscript]3[/]]] (triakwatrichlorochrom(III))
Nazwa kategorii: [[Cr(H[subscript]2[/]O)[subscript]6[/]]]Cl[subscript]3[/] (chlorek heksaakwachromu(III))
Nazwa kategorii: [[Al(H[subscript]2[/]O)[subscript]6[/]]][superscript]3+[/] (jon heksaakwaglinu(III))
Nazwa kategorii: [[Mn(H[subscript]2[/]O)[subscript]6[/]]][superscript]2+[/] (jon heksaakwamanganu(II))
Nazwa kategorii: [[Ni(H[subscript]2[/]O)[subscript]6[/]]][superscript]2+[/] (jon heksaakwaniklu(II))
Nazwa kategorii: [[Zn(H[subscript]2[/]O)[subscript]6[/]]][superscript]2+[/] (jon heksaakwacynku(II))

Mapa pojęć pt. „Przykłady akwa-, amina- i hydroksokompleksów”

Źródło: GroMar Sp. z o.o., na podstawie Bielański, A. Podstawy chemii nieorganicznej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2013., licencja: CC BY-SA 3.0.

Mapa pojęć pt. „Przykłady akwa-, amina- i hydroksokompleksów”. Lista elementów:

Nazwa kategorii: aminakompleksy

${[Ag {({NH}_{3})}_{2}]}^{+}$ (chlorek diaminasrebra( $I$ ))
${[Co {({NH}_{3})}_{6}]}^{2 +}$ (jon heksaaminakobaltu( $II$ ))
$[Co {({NH}_{3})}_{6}] {Cl}_{3}$ (chlorek heksaaminakobaltu( $III$ ))
${[CoCl {({NH}_{3})}_{5}]}^{+}$ (jon pentaaminachlorokobaltu( $II$ ))
${[Cr {(NCS)}_{4} {({NH}_{3})}_{2}]}^{-}$ (diaminatetratiocyjaniano-N-chromian( $III$ ))
${[Cu {({NH}_{3})}_{4}]}^{2 +}$ (jon tetraaminamiedzi( $II$ ))
${[Zn {({NH}_{3})}_{4}]}^{2 +}$ (jon tetraaminacynku( $II$ )).

Nazwa kategorii: hydroksokompleksy

${[Al {(OH)}_{4}]}^{-}$ (jon tetrahydroksoglinianowy( $III$ )) ${[Al {(OH)}_{6}]}^{3 -}$ (jon heksahydroksoglinianowy( $III$ ))
${[Cr {(OH)}_{4}]}^{-}$ (jon tetrahydroksochromianowy( $III$ ))
${[Zn {(OH)}_{4}]}^{2 -}$ (jon tetrahydroksocynkanowy( $II$ ))
${[Cr {(OH)}_{6}]}^{3 -}$ (jon heksahydroksochromianowy( $III$ )).

Nazwa kategorii: akwakompleksy

${[Cu {(H_{2} O)}_{6}]}^{2 +}$ (jon heksaakwamiedzi( $II$ ))
$[{CrCl}_{3} {(H_{2} O)}_{3}]$ (triakwatrichlorochrom( $III$ ))
$[Cr {(H_{2} O)}_{6}] {Cl}_{3}$ (chlorek heksaakwachromu( $III$ ))
${[Al {(H_{2} O)}_{6}]}^{3 +}$ (jon heksaakwaglinu( $III$ ))
${[Mn {(H_{2} O)}_{6}]}^{2 +}$ (jon heksaakwamanganu( $II$ ))
${[Ni {(H_{2} O)}_{6}]}^{2 +}$ (jon heksaakwaniklu( $II$ ))
${[Zn {(H_{2} O)}_{6}]}^{2 +}$ (jon heksaakwacynku( $II$ )).

RhHZmIXt7fkY21

Ćwiczenie 1

Przyporządkuj nazwy kompleksów bądź jonów kompleksowych przez przeciągnięcie nazwy odpowiadającej odpowiedniemu wzorowi. jon tetrahydroksocynkanowy Możliwe odpowiedzi: 1.

{[Cu {(H_{2} O)}_{6}]}^{2 +}

, 2.

{[CoCl {({NH}_{3})}_{5}]}^{+}

, 3.

{[Zn {(OH)}_{4}]}^{2 -}

, 4.

[Cr {(H_{2} O)}_{6}] {Cl}_{3}

jon heksaakwamiedzi(

II

) Możliwe odpowiedzi: 1.

{[Cu {(H_{2} O)}_{6}]}^{2 +}

, 2.

{[CoCl {({NH}_{3})}_{5}]}^{+}

, 3.

{[Zn {(OH)}_{4}]}^{2 -}

, 4.

[Cr {(H_{2} O)}_{6}] {Cl}_{3}

jon pentaaminachlorokobaltu(

II

) Możliwe odpowiedzi: 1.

{[Cu {(H_{2} O)}_{6}]}^{2 +}

, 2.

{[CoCl {({NH}_{3})}_{5}]}^{+}

, 3.

{[Zn {(OH)}_{4}]}^{2 -}

, 4.

[Cr {(H_{2} O)}_{6}] {Cl}_{3}

chlorek heksaakwachromu(

III

) Możliwe odpowiedzi: 1.

{[Cu {(H_{2} O)}_{6}]}^{2 +}

, 2.

{[CoCl {({NH}_{3})}_{5}]}^{+}

, 3.

{[Zn {(OH)}_{4}]}^{2 -}

, 4.

[Cr {(H_{2} O)}_{6}] {Cl}_{3}

R1H5WxzzDt8uW1

Ćwiczenie 2

Polecenie 2

Poniżej przedstawione są $3$ probówki z różnokolorowymi kompleksami. Każda probówka zawiera roztwory kompleksów chromu. Zapoznaj się z informacjami na ich temat, przeanalizuj ich właściwości, a następnie wykonaj ćwiczenie nr $3$ .

RVKv9GCmy6YaF1

Ilustracja interaktywna Ilustracja przedstawia trzy probówki. W środku znajduje się probówka z fioletowym roztworem. Od niego strzałki w lewo - do probówki z ciemnozielonym roztworem oraz strzałka w prawo - do probówki z fioletowym roztworem. Na probówce środkowej zaznaczono punkt pierwszy. Nad strzałką w lewo punkt drugi. Na probówce z ciemnozielonym roztworem punkt trzeci. Nad strzałką w prawo punkt czwarty. Na probówce z jasnofioletowym punkt piąty. 1.

{[Cr {(H_{2} O)}_{6}]}^{3 +}

Nazwa: jon heksaakwachromianowy(

III

)

Stopień utlenienia metalu:

+ 3

Kolor roztworu: fioletowy

Chrom(

III

) w wodzie powoduje powstanie kompleksu heksakoordynacyjnego

{[Cr {(H_{2} O)}_{6}]}^{3 +}

, który zachowuje się jak kwas uwalniając wodór do wody zgodnie z równowagą:

{[Cr {(H_{2} O)}_{6}]}^{3 +} + H_{2} O \to {[Cr {(H_{2} O)}_{5} (OH)]}^{2 +} + H_{3} O^{+}

, 2. Dodanie zasady do

{[Cr {(H_{2} O)}_{6}]}^{3 +}

Obecność zasady prowadzi do usunięcia trzech obecnych w wodzie atomów wodoru, który działa jak spoiwo, tworząc obojętny kompleks, słabo rozpuszczalny w wodzie, który wytrąca się:

{[Cr {(H_{2} O)}_{6}]}^{3 +} + 3 {OH}^{-} \to [Cr {(H_{2} O)}_{3} {(OH)}_{3}] + 3 H_{2} O

W obecności nadmiaru zasady obojętny kompleks reaguje dalej zgodnie z reakcją:

[Cr {(H_{2} O)}_{3} {(OH)}_{3}] + 3 {OH}^{-} \to {[Cr {(OH)}_{6}]}^{3 -} + 3 H_{2} O

Kompleks heksahydroksychromianowy(

III

) jest rozpuszczalny w wodzie, dlatego wcześniej powstały osad rozpuszcza się., 3.

{[Cr {(OH)}_{6}]}^{3 -}

Nazwa: jon tetrahydroksochromianowy(

III

)

Stopień utlenienia metalu:

+ 3

Kolor roztworu: ciemnozielony, 4. Reakcja pomiędzy

{[Cr {(H_{2} O)}_{6}]}^{3 +}

i amoniakiem W obecności niewielkich ilości amoniaku reakcja pomiędzy

{[Cr {(H_{2} O)}_{6}]}^{3 +}

{NH}_{3}

zachodzi z powstawaniem kompleksu słabo rozpuszczalnego w wodzie, co powoduje wytrącanie się osadu:

{[Cr {(H_{2} O)}_{6}]}^{3 +} + 3 {NH}_{3} \to [Cr {(H_{2} O)}_{3} {(OH)}_{3}] + 3 {NH}_{4}^{+}

Natomiast w obecności nadmiaru amoniaku cała woda zostaje zastąpiona cząsteczką

{NH}_{3}

z utworzeniem rozpuszczalnego w wodzie jonu heksaaminachromianowego(

III

{[Cr {(H_{2} O)}_{6}]}^{3 +} + 6 {NH}_{3} \to {[Cr {({NH}_{3})}_{6}]}^{3 +} + 6 H_{2} O

, 5.

{[Cr {({NH}_{3})}_{6}]}^{3 +}

Nazwa: jon heksaaminachromianowy(

III

)

Stopień utlenienia metalu:

+ 3

Kolor roztworu: jasnofioletowy

Grafika interaktywna pt. „Porównanie kompleksów chromu”

Źródło: GroMar Sp. z o.o. oprac. na podst. wiadomości dostępnych pod adresem https://www.savemyexams.co.uk/ oraz https://www.chimicamo.org/, licencja: CC BY-SA 3.0.

Ćwiczenie 3

RVjUE0bO5qkB8

Ru8CmkyBHdwHb

Przeczytaj

Sprawdź się