Model 3D
Rdzeń kręgowy odpowiada za przekazywanie sygnałów nerwowych ze środowiska (odbieranych przez receptory) do mózgowia i sygnałów nerwowych z mózgowia do narządów wykonawczych. Kontroluje również odruchy bezwarunkowe. Przez otwory międzykręgowe rdzeń kręgowy opuszcza 31 par nerwów rdzeniowych.
W naturalnych warunkach zarówno mózgowie, jak i rdzeń kręgowy, mają kolor różowy. Dopiero po utrwaleniu tkanki lub narządu, czyli po wykonaniu perfuzji solą fizjologiczną i paraformalgehydem lub formaliną, preparat staje się szaro‑biały.
Zasób interaktywny dostępny pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DUVaiWONR
Pokaz 3D przedstawia budowę nerwu rdzeniowego, opisaną w jedenastu punktach.
1. Rdzeń kręgowy. Biegnie w kanale kręgowym, odchodzą od niego nerwy rdzeniowe. W odróżnieniu do budowy wewnętrznej mózgowia w przekroju rdzenia kręgowego istota szara leży centralnie, a istota biała – zewnętrznie. Rdzeń kręgowy odpowiada za przekazywanie sygnałów nerwowych ze środowiska (odbieranych przez receptory) do mózgowia i sygnałów nerwowych z mózgowia do narządów wykonawczych. Kontroluje również odruchy bezwarunkowe.
2. Istota szara rdzenia kręgowego. Położona jest centralnie w przekroju rdzenia kręgowego, tworzy kształt litery H. Część poprzeczna łączy rogi przednie – ruchowe oraz rogi tylne – czuciowe – rdzenia kręgowego.
3. Istota biała rdzenia kręgowego. Położona jest wokół istoty szarej, tworząc trzy sznury: przedni, boczny i tylny.
4. Włókna czuciowe. To włókna wychodzące z rogów tylnych rdzenia kręgowego. W dalszym przebiegu tworzą korzenie tylne (czuciowe) a po połączeniu z korzeniami przednimi (ruchowymi) tworzą nerwy rdzeniowe.
5. Włókna ruchowe. To włókna wychodzące z rogów przednich rdzenia kręgowego. W dalszym przebiegu tworzą korzenie przednie (ruchowe) a po połączeniu z korzeniami tylnymi (czuciowymi) tworzą nerwy rdzeniowe.
6. Nerw rdzeniowy. Powstaje w wyniku połączenia korzeni przednich (ruchowych) i tylnych (czuciowych) rdzenia kręgowego.
7. Nanerwie. Osłonka łącznotkankowa otaczająca cały nerw.
8. Onerwie. Osłonka łącznotkankowa otaczająca pojedyncze pęczki włókien nerwowych.
9. Śródnerwie. Osłonka łącznotkankowa otaczająca pojedyncze włókno nerwowe.
10. Osłonka mielinowa. Otoczka włókien nerwowych utworzona przez komórki Schwanna. Jest izolatorem elektrycznym na całej długości aksonu z wyjątkiem miejsc jej pozbawionych, czyli tzw. przewężeń Ranviera. Impuls nerwowy przesuwa się ruchem skokowym pomiędzy przewężeniami, co zwiększa prędkość przewodnictwa nerwowego.
11. Akson. Inaczej wypustka osiowa. Jest częścią neuronu, która przewodzi impulsy nerwowe od ciała komórki do zakończeń nerwowych.