Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
1
Polecenie 1

Zapoznaj się z poniższymi modelami i rozwiąż podane zadania. Grupa hydroksylowa oraz karboksylowa zostanie oznaczona kolorem żółtym.

Zapoznaj się z opisami modeli i rozwiąż podane zadania.

Pokaż instrukcjegraywhite
RSVoeLECBpWJb
Model kwasu jabłkowego
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Pokaż instrukcjegraywhite
R1SInkPYs6nTW
Model kwasu mlekowego
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Pokaż instrukcjegraywhite
RUDKgBaOwfkpI
Model kwasu salicylowego
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Trzy galerie modeli 3D przedstawiają trzy modele cząsteczek: kwasu jabłkowego, kwasu mlekowego i kwasu salicylowego.

Galeria 1.

  • Model kwasu jabłkowego. Atomy węgla oznaczono za pomocą ciemnoszarych kulek, atomy tlenu jako czerwone kulki, atomy wodoru jako małe jasnoszare kulki. Cząsteczka zbudowana jest z czterech łańcuchowo połączonych wiązaniem pojedynczym atomów węgla. Pierwszy atom węgla łączy się z dwoma atomami tlenu: z jednym wiązaniem podwójnym, z drugim wiązaniem pojedynczym. Do atomu tlenu z wiązaniem pojedynczym dołączony jest wiązaniem pojedynczym atom wodoru. Identyczny układ wiązań znajduje się po przeciwnej stronie, przy czwartym atomie węgla. Drugi atom węgla połączony jest wiązaniem pojedynczym z atomem tlenu, a ten wiązaniem pojedynczym z atomem wodoru. Trzeci atom węgla połączony jest z dwoma atomami wodoru za pomocą wiązań pojedynczych.

  • Grupa hydroksylowa. Ten sam model kwasu jabłkowego z zaznaczoną grupą hydroksylową. Grupę tę stanowi atom tlenu połączony wiązaniem pojedynczym z atomem wodoru. Na modelu grupa ta została zaznaczona przy drugim atomie węgla w cząsteczce kwasu jabłkowego za pomocą koloru żółtego.

  • Grupa karboksylowa. Ten sam model kwasu jabłkowego z zaznaczoną grupą karboksylową. Grupa karboksylowa wyróżniona jest za pomocą żółtego koloru. Tworzy ją atom węgla połączony z jednym atomem tlenu wiązaniem podwójnym, z drugim wiązaniem pojedynczym, przy czym do drugiego atomu tlenu przyłączony jest wiązaniem pojedynczym atom wodoru. Na modelu grupa ta została zaznaczona przy pierwszym i czwartym atomie węgla w cząsteczce kwasu jabłkowego.

Galeria 2.

  • Model kwasu mlekowego. Atomy węgla oznaczono za pomocą ciemnoszarych kulek, atomy tlenu jako czerwone kulki, atomy wodoru jako małe jasnoszare kulki. Cząsteczka zbudowana jest z trzech łańcuchowo połączonych wiązaniem pojedynczym atomów węgla. Pierwszy atom węgla łączy się z dwoma atomami tlenu: z jednym wiązaniem podwójnym, z drugim wiązaniem pojedynczym. Do atomu tlenu z wiązaniem pojedynczym dołączony jest wiązaniem pojedynczym atom wodoru. Drugi atom węgla połączony jest wiązaniem pojedynczym z atomem wodoru oraz wiązaniem pojedynczym z atomem tlenu, do którego wiązaniem pojedynczym przyłączony jest atom wodoru. Trzeci atom węgla połączony jest wiązaniami pojedynczymi z dwoma atomami wodoru.

  • Grupa karboksylowa. Ten sam model kwasu mlekowego z zaznaczoną grupą karboksylową. Grupa karboksylowa wyróżniona jest za pomocą żółtego koloru. Tworzy ją atom węgla połączony z jednym atomem tlenu wiązaniem podwójnym, z drugim wiązaniem pojedynczym, przy czym do drugiego atomu tlenu przyłączony jest wiązaniem pojedynczym atom wodoru. Na modelu grupa ta została zaznaczona przy pierwszym atomie węgla.

  • Grupa hydroksylowa. Ten sam model kwasu mlekowego z zaznaczoną grupą hydroksylową. Grupę tę stanowi atom tlenu połączony wiązaniem pojedynczym z atomem wodoru. Na modelu grupa ta została zaznaczona przy drugim atomie węgla w cząsteczce kwasu mlekowego za pomocą koloru żółtego.

Galeria 3.

  • Model kwasu salicylowego. Atomy węgla oznaczono za pomocą ciemnoszarych kulek, atomy tlenu jako czerwone kulki, atomy wodoru jako małe jasnoszare kulki. Cząsteczka składa się z pierścienia benzenowego, czyli pierścienia aromatycznego złożonego z sześciu atomów węgla, które mają jeszcze po jednym wiązaniu pojedynczym z atomem wodoru na zewnątrz pierścienia. Jeden z atomów węgla w pierścieniu zamiast łączyć się z atomem wodoru, łączy się wiązaniem pojedynczym z innym atomem węgla spoza pierścienia, który to połączony jest jeszcze wiązaniem wiązaniem podwójnym z atomem tlenu i wiązaniem pojedynczym z atomem tlenu, do którego dołączony jest na końcu wiązaniem pojedynczym atom wodoru. Sąsiedni atom węgla w pierścieniu również zamiast łączyć się z atomem wodoru w pierścieniu, łączy się wiązaniem pojedynczym z atomem tlenu, do którego dołączony jest na końcu wiązaniem pojedynczym atom wodoru.

  • Grupa karboksylowa. Ten sam model kwasu salicylowego z zaznaczoną grupą karboksylową. Grupa karboksylowa wyróżniona jest za pomocą żółtego koloru. Tworzy ją atom węgla połączony z jednym atomem tlenu wiązaniem podwójnym, z drugim wiązaniem pojedynczym, przy czym do drugiego atomu tlenu przyłączony jest wiązaniem pojedynczym atom wodoru. Na modelu grupa ta została zaznaczona przy pierwszym atomie węgla w pierścieniu, który łączy się z karboksylowym atomem węgla.

  • Grupa hydroksylowa. Ten sam model kwasu salicylowego z zaznaczoną grupą hydroksylową.  Grupę tę stanowi atom tlenu połączony wiązaniem pojedynczym z atomem wodoru. Na modelu grupa ta została zaznaczona przy drugim atomie węgla w pierścieniu w cząsteczce kwasu salicylowego za pomocą koloru żółtego.

R66MxdN40nTkE1
Ćwiczenie 1
Wybierz kwas, który w swojej strukturze zawiera sześcioczłonowy pierścień aromatyczny. Możliwe odpowiedzi: 1. kwas winowy, 2. kwas mlekowy, 3. kwas salicylowy
R13NBMxgy3PM01
Ćwiczenie 2
Wskaż zdania zawierające poprawne informacje. Możliwe odpowiedzi: 1. Kwas mlekowy zawiera w swojej strukturze jedna grupę hydroksylową i jedną grupę karboksylową., 2. Kwas jabłkowy zawiera w swojej strukturze trzy grupy karboksylowe., 3. Kwas salicylowy zawiera w swojej strukturze dwie grupy hydroksylowe., 4. Kwas jabłkowy zbudowany jest z czterech atomów węgla.
Rf7puJJZvNBFx2
Ćwiczenie 3
Połącz nazwy systematyczne hydroksykwasów z ich nazwami zwyczajowymi. kwas salicylowy Możliwe odpowiedzi: 1. kwas o-hydroksybenzenokarboksylowy, 2. kwas hydroksybursztynowy, 3. kwas 2-hydroksypropanowy kwas mlekowy Możliwe odpowiedzi: 1. kwas o-hydroksybenzenokarboksylowy, 2. kwas hydroksybursztynowy, 3. kwas 2-hydroksypropanowy kwas jabłkowy Możliwe odpowiedzi: 1. kwas o-hydroksybenzenokarboksylowy, 2. kwas hydroksybursztynowy, 3. kwas 2-hydroksypropanowy