Odpoczynek
Nietoperz śpi aż 20 godzin na dobę, gepard – 12 godzin, żyrafa natomiast tylko 2 godziny. A ile godzin śpi człowiek? Do czego służy nam sen? Czy może być zastąpiony przez inne formy odpoczynku?
że sen jest ważny dla naszego samopoczucia;
że gdy odczuwasz zmęczenie, nie masz ochoty na naukę.
wykazywać konieczność przeznaczania odpowiedniej ilości czasu na odpoczynek;
porównywać odpoczynek bierny i aktywny;
podkreślać znaczenie snu dla odnowienia sił organizmu;
wykazywać, że nauka bez odpoczynku nie jest możliwa.
1. Do czego służy sen?
Śpisz każdej nocy, a czasami – gdy odczuwasz zmęczenie – możesz się zdrzemnąć również w ciągu dnia. Po nieprzespanej albo zbyt krótko przespanej nocy ciężko ci będzie skupić się na lekcji, nie będziesz mieć ochoty nawet na zabawę. Niewyspany człowiek myśli tylko o tym, żeby się wyspać, a kiedy usiądzie, jego oczy same się zamykają.
Sen jest podstawowym sposobem na odpoczynek, podczas którego nasz organizm odnawia siły. W tym czasie wszystkie narządy, np. serce czy mózg, zwalniają tempo pracy i odpoczywają. Zbyt krótki sen powoduje rozkojarzenie i rozdrażnienie, przez które mogą ucierpieć nasze relacje z innymi osobami. Ponadto niewyspany człowiek staje się bardziej podatny na choroby i ma kłopoty z zapamiętywaniem nowych informacji. Warto więc dobrze się wyspać każdej nocy, aby następnego dnia mieć dobry humor i dużo siły do nauki, która na pewno będzie przyjemniejsza i łatwiejsza.
Im człowiek jest starszy, tym mniej snu potrzebuje. Niemowlęta przesypiają co najmniej 16 godzin w ciągu doby, młody człowiek w twoim wieku powinien spać około 9 godzin. Dorosły śpi przeciętnie około 8 godzin na dobę, zaś osoby starsze często sypiają zaledwie 5–6 godzin.
2. Odpoczynek aktywny
Odpoczywamy nie tylko nocą podczas snu, ale również w ciągu dnia, wykonując czynności, które sprawiają nam przyjemność. Czytanie książek, rozmowy z przyjaciółmi czy oglądanie telewizji to odpoczynek bierny, podczas którego nie ruszamy się zbyt intensywnie. Sen czy krótkie drzemki to również formy wypoczynku biernego. Innym rodzajem odpoczynku jest odpoczynek aktywny, czyli wymagający ruchu. Mimo że uprawianie sportu może wydawać się przeciwieństwem odpoczynku, w rzeczywistości pozwala na rozwinięcie sprawności i wytrzymałości. Ponadto wysiłek fizyczny zapewnia mocny i głęboki sen. Odpoczywać aktywnie powinny w szczególności osoby, które wykonują pracę umysłową – a więc i ty, ponieważ nauka również jest taką pracą.
Określ, jak długo jesteś w stanie się uczyć, utrzymując przez cały czas pełne skupienie. Czy nauka przez cały dzień bez odpoczynku jest możliwa?
Czas, przez jaki jesteśmy w stanie utrzymać koncentrację, wydłuża się wraz z wiekiem. Dwuletnie dziecko skupia uwagę na jednej czynności jedynie przez 5–10 minut, siedmiolatek już przez około 30–40 minut.
Podsumowanie
Odpoczynek (w tym sen) jest jedną z podstawowych potrzeb organizmu.
Długość snu zależy m.in. od wieku.
Podczas snu nasz organizm regeneruje się – dzięki temu utrzymujemy go w zdrowiu.
Można wypoczywać aktywnie oraz biernie.
Wymień skutki stosowania tylko jednego rodzaju wypoczynku: albo aktywnego, albo biernego.
Czy osoby wykonujące pracę umysłową powinny odpoczywać wyłącznie biernie? Uzasadnij swoje zdanie.
Zajrzyj do zagadnień pokrewnych:
Spędzamy dzień przyjemnie i pożytecznieSpędzamy dzień przyjemnie i pożytecznie
Ruch to zdrowieRuch to zdrowie
Plan dniaPlan dnia
Zadania
Które z wymienionych czynności można uznać za wypoczynek aktywny?
- jazda na rowerze
- spacer
- praca w ogrodzie
- jazda konna
- wędrówka po górach
- sen
- opalanie się na plaży
- oglądanie filmu w telewizji
- czytanie książek
- gra w szachy
Oceń, które ze stwierdzeń są prawdziwe, a które fałszywe.
| Prawda | Fałsz | |
| Sen jest jedną z podstawowych potrzeb organizmu. | □ | □ |
| Niewyspane osoby bywają drażliwe i skore do kłótni. | □ | □ |
| Osoby starsze śpią dłużej niż dzieci. | □ | □ |
| Bierny wypoczynek jest zdrowszy od aktywnego. | □ | □ |
| Zmęczenie sprawia, że organizm staje się podatny na choroby. | □ | □ |
| W ciągu jednego dnia można wypoczywać albo wyłącznie aktywnie, albo wyłacznie biernie. | □ | □ |
Wskaż czynności, które można uznać za wypoczynek bierny.
- gry komputerowe
- sporty walki
- opalanie się na plaży
- gra w koszykówkę
- przeglądanie kolekcji znaczków pocztowych
- praca w ogrodzie
- czytanie książek
- obserwacja ptaków podczas spaceru
- gra w warcaby
- wędrówka po górach