E-materiały do kształcenia zawodowego

Dobór odzieży ochronnej i środków ochrony indywidualnej

BPO.01. Zarządzanie bezpieczeństwem w środowisku pracy - Technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509

bg‑azure

Ogólne zasady doboru odzieży ochronnej i środków ochrony indywidualnej

FILM EDUKACYJNY

1

Spis treści

2

Ogólne zasady doboru odzieży ochronnej i środków ochrony indywidualnej

R3r1uwwJBZZ5A
Film przedstawiający ogólne zasady doboru odzieży ochronnej i środków ochrony indywidualnej.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

3

Materiały uzupełniające

Zadania zawodowe i cechy charakteru technika bezpieczeństwa i higieny pracy

Do zadań zawodowych technika bezpieczeństwa i higieny pracy należą między innymi:

  • prowadzenie kontroli bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach pracy,

  • egzekwowanie wymogów i zaleceń w zakresie przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,

  • organizowanie i prowadzenie szkoleń wstępnych z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy,

  • opracowywanie i opiniowanie planów modernizacji i rozwoju zakładu pracy zapewniających poprawę stanu bezpieczeństwa i higieny pracy,

  • ocenianie stopnia zagrożenia i ryzyka zawodowego powodowanego przez czynniki fizyczne, chemiczne, biologiczne i psychofizyczne występujące w środowisku pracy,

  • ustalanie okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy oraz chorób zawodowych.

W odniesieniu do zagadnienia, jakim jest dobór środków ochrony indywidualnej i odzieży ochronnej, zadaniem technika bezpieczeństwa i higieny pracy jest identyfikowanie zagrożeń występujących w środowisku pracy oraz przewidywanie ich skutków dla zdrowia i życia człowieka i na tej podstawie dobieranie środków ochrony indywidualnej i zbiorowej do stosowania podczas wykonywania zadań zawodowych.

Oprócz właściwego doboru środków ochrony ważne jest monitorowanie przestrzegania przepisów BHP, a także sprawdzanie prawidłowości przydziału środków ochrony indywidualnej i odzieży ochronnej.

Monitorowanie warunków bezpieczeństwa podczas pracy jest procesem ciągłym.

Cechy charakteru, jakie powinien posiadać technik bezpieczeństwa i higieny pracy, to:

  • komunikatywność,

  • obowiązkowość,

  • samodzielność,

  • poczucie odpowiedzialności,

  • cierpliwość w stosunku do innych,

  • dokładność, rzetelność,

  • odporność emocjonalna.

Bardzo ważne są również: odporność na stres, wysoka kultura osobista oraz gotowość do ciągłego uczenia się i dzielenia się wiedzą.

Dokumentacja związana z użytkowaniem środków ochrony indywidualnej

Sprzęt chroniący przed upadkiem z wysokości powinien być użytkowany zgodnie z instrukcją producenta, która, zgodnie z wytycznymi rozporządzeń Unii Europejskiej, powinna zawierać:

  • szczegółowe wskazówki umożliwiające jego prawidłowe stosowanie,

  • zalecenie, aby system zabezpieczający przed upadkiem z wysokości jego elementy były wydawane do użytku osobistego,

  • zalecenie, aby dokumentacja była wydawana i prowadzona dla każdego systemu albo elementu,

  • zalecenie, aby punkt kotwiczny był usytuowany powyżej użytkownika, a także minimalne parametry wytrzymałościowe tego punktu,

  • wskazówki, jak przeprowadzić oględziny systemu i jego elementów.

Przykładowa dokumentacja sprzętu może wyglądać następująco:

R1ehuIcWcSF0J
Dokumentacja sprzętu
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.

Dokumentacja sprzętu

  • Produkt

  • Model i typ, identyfikacja

  • Nazwa handlowa

  • Numer identyfikacyjny

  • Producent

  • Adres

  • Tel., fax, e‑mail, strona internetowa

  • Rok produkcji, data przydatności do użytkowania

  • Data kupna

  • Data wydania do pierwszego użytkowania

  • Inne niezbędne informacje (np. numer dokumentu)

Badania okresowe i historia napraw

  • Data

  • Przyczyna wpisu (badanie okresowe lub naprawa)

  • Odnotowane uszkodzenia, przeprowadzone naprawy, inne niezbędne informacje

  • Nazwisko osoby kompetentnej

  • Data następnego planowanego badania okresowego

Regulamin przydzielania środków ochrony osobistej

Pracodawca powinien również ustalić regulamin przydzielania środków ochrony osobistej, który powinien zawierać informację o tym, że środki te muszą być użytkowane zgodnie z przeznaczeniem, tabelę przydziału środków ochrony indywidualnej i odzieży ochronnej w zależności od stanowiska pracy, a także minimalne okresy ich użytkowania.

Regulamin przydzielania pracownikom środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego zawiera instrukcję przydzielania środków ochrony indywidualnej, odzieży i obuwia roboczego, wymagania dotyczące oceny zgodności, określone w odrębnych przepisach, rodzaje przysługujących pracownikowi środków ochrony, odzieży i obuwia, minimalne okresy ich użytkowania oraz wykaz stanowisk, na których powinny być one stosowane.

Pracodawca powinien mieć również kontrolę nad ilością odzieży ochronnej wydawanej z magazynu, dlatego też przydatna może być tabela wydawania odzieży ochronnej w zależności od stanowiska pracy, którą zaraz zobaczycie na planszy.

Przykładowa tabela wydawania odzieży ochronnej w zależności od stanowiska pracy i okresów użytkowania:

1
RDsgXPzuT3RDr
Przykładowa tabela wydawania odzieży ochronnej w zależności od stanowiska pracy i okresów użytkowania
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.

Informacje zawarte w tabeli to:

  • rodzaj,

  • procent zużycia,

  • przewidywany okres użytkowania,

  • data przydzielenia,

  • potwierdzenie odbioru,

  • data zwrotu,

  • przyczyna zwrotu,

  • postępowanie związane ze zwrotem,

  • uwagi.

Przykłady uzupełnienia tabeli

Przykład pierwszy

  • Rodzaj: kurtka przeciwdeszczowa.

  • Procent zużycia: 60%.

  • Przewidywany okres użytkowania: 24 miesiące.

  • Data przydzielenia: 16.05.2023 r.

  • Potwierdzenie odbioru: 16.05.2023 r.

  • Data zwrotu: nieuzupełnione.

  • Przyczyna zwrotu: nieuzupełnione.

  • Postępowanie związane ze zwrotem: nieuzupełnione.

  • Uwagi: nieuzupełnione.

Przykład drugi

  • Rodzaj: rękawice ochronne.

  • Procent zużycia: 30%.

  • Przewidywany okres użytkowania: 12 miesięcy.

  • Data przydzielenia: 16.05.2023 r.

  • Potwierdzenie odbioru: 16.05.2023 r.

  • Data zwrotu: 16.05.2023 r.

  • Przyczyna zwrotu: pracownik zauważył wady fabryczne.

  • Postępowanie związane ze zwrotem: przekazane do zniszczenia.

  • Uwagi: brak.

Okres stosowania odzieży ochronnej i środków ochrony indywidualnej

Starzenie się odzieży ochronnej i środków ochrony indywidualnej może mieć poważny wpływ na ich właściwości, dlatego na każdym egzemplarzu wprowadzonym na rynek lub też na wymienialnych częściach składowych wyrobu producent musi w sposób trwały i jednoznaczny podać datę jego produkcji lub, jeżeli jest to możliwe, datę ważności. Informacja ta musi być również w sposób trwały umieszczona na opakowaniu.

Producenci środków ochrony oczu i twarzy uzależniają przydatność tych środków do użytkowania od ich stanu technicznego.

W przypadku hełmów ochronnych producent zobowiązany jest do podania daty produkcji hełmu oraz jego maksymalnego okresu użytkowania. Informacja o okresie, w którym hełm zachowuje właściwości ochronne, powinna zostać trwale naniesiona na skorupę hełmu oraz zamieszczona w instrukcji użytkowania dostarczonej przez producenta.

Producenci odzieży ostrzegawczej powinni określić w instrukcji jej użytkowania maksymalną liczbę cyklów jej konserwacji.

Najczęściej podawanymi przyczynami utraty parametrów ochronnych odzieży ostrzegawczej są: brak możliwości usunięcia zabrudzeń oraz zmiana barwy w wyniku blaknięcia materiałów tła pod wpływem ekspozycji na promieniowanie UV.

Producent jest zobowiązany wskazać w instrukcji użytkowania środka ochrony indywidualnej warunki jego przechowywania, użytkowania, czyszczenia, serwisowania i konserwacji.

Jeżeli istnieje prawdopodobieństwo znacznego i szybkiego pogorszenia się działania środka ochrony indywidualnej spowodowanego starzeniem się wynikającym z okresowego stosowania procesu czyszczenia zalecanego przez producenta, producent musi, o ile to możliwe, umieścić na każdym egzemplarzu środka ochrony indywidualnej wprowadzanym do obrotu oznaczenie wskazujące maksymalną liczbę operacji czyszczenia, które można wykonać, zanim środek ten będzie musiał zostać poddany inspekcji lub wyrzucony. Jeżeli takie oznakowanie nie jest umieszczone, producent musi podać tę informację w swoich instrukcjach.

Niesprawne, zniszczone, pęknięte lub uszkodzone środki ochrony indywidualnej muszą zostać wyrzucone.

Kontrola przydatności odzieży ochronnej i środków ochrony indywidualnej

Należy pamiętać, że starzenie się środków ochrony indywidualnej może wypłynąć na ich właściwości ochronne.

Aby środki ochrony indywidualnej mogły być skutecznie używane, niezbędne jest prowadzenie systematycznych kontroli bezpośrednio przed ich użyciem, a także zalecana jest ich okresowa kontrola.

Środki ochrony indywidualnej powinny być utrzymywane w czystości i naprawiane zgodnie z instrukcją producenta. Konserwacje mogą być przeprowadzane przez odpowiednio przeszkolonych pracowników, natomiast naprawy – przez specjalistyczny personel.

W przypadku gdy środki ochrony indywidualnej są porysowane lub zniszczone, należy niezwłocznie wycofać je z użytkowania, nie czekając, aż minie ich termin ważności.

Po zakończeniu użytkowania środków ochrony indywidualnej należy je oczyścić i przechowywać w czystej szafce w suchym pomieszczeniu, a także w futerale, jeśli jest dostępny.

Przykładowa tabela norm przydziału środków ochrony indywidualnej i odzieży ochronnej:

1
R1QkD6jRcBPpd1
Tabela norm przydziału środków ochrony indywidualnej i odzieży ochronnej:
  • R - odzież i obuwie robocze,
  • O - odzież lub obuwie ochronne,
  • S - sprzęt ochrony indywidualnej
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.

Oznaczenia odzieży i sprzętu:

  • R - odzież i obuwie robocze,

  • O - odzież lub obuwie ochronne,

  • S - sprzęt ochrony indywidualnej.

W tabeli uzupełnia się następujące dane:

  • pozycja,

  • stanowisko pracy,

  • lp.,

  • nazwa odzieży, obuwia i sprzętu ochrony indywidualnej,

  • okres używalności (w miesiącach),

  • symbol,

  • uwagi.

Podamy trzy przykłady uzupełnionej tabeli.

Przykład pierwszy, dla jednego stanowiska podano sześć pozycji.

  • Pozycja: 1.

  • Stanowisko pracy: Konserwator.

  • Lp.: 1.

  • Nazwa odzieży, obuwia i sprzętu ochrony indywidualnej: Fartuch.

  • Okres używalności (w miesiącach): 12 .

  • Symbol: R

  • Uwagi: Brak.

  • Lp.: 2.

  • Nazwa odzieży, obuwia i sprzętu ochrony indywidualnej: Trzewiki skórzane.

  • Okres używalności (w miesiącach): 12 .

  • Symbol: R

  • Uwagi: Brak.

  • Lp.: 3.

  • Nazwa odzieży, obuwia i sprzętu ochrony indywidualnej: Rękawice ochronne.

  • Okres używalności (w miesiącach): Brak.

  • Symbol: O

  • Uwagi: Do zużycia.

  • Lp.: 4.

  • Nazwa odzieży, obuwia i sprzętu ochrony indywidualnej: Okulary ochronne.

  • Okres używalności (w miesiącach): Brak.

  • Symbol: O

  • Uwagi: Brak.

  • Lp.: 5.

  • Nazwa odzieży, obuwia i sprzętu ochrony indywidualnej: Buty ocieplane.

  • Okres używalności (w miesiącach): 36 .

  • Symbol: O

  • Uwagi: Brak.

  • Lp.: 6.

  • Nazwa odzieży, obuwia i sprzętu ochrony indywidualnej: Kurtka ocieplana.

  • Okres używalności (w miesiącach): 24 .

  • Symbol: O

  • Uwagi: Brak.

Przykład drugi, dla jednego stanowiska podano cztery pozycje.

  • Pozycja: 2.

  • Stanowisko pracy: Sprzątaczka.

  • Lp.: 1.

  • Nazwa odzieży, obuwia i sprzętu ochrony indywidualnej: Fartuch z tkaniny syntetycznej.

  • Okres używalności (w miesiącach): 12 .

  • Symbol: R

  • Uwagi: Brak.

  • Lp.: 2.

  • Nazwa odzieży, obuwia i sprzętu ochrony indywidualnej: Trzewiki profilaktyczne.

  • Okres używalności (w miesiącach): 12 .

  • Symbol: R

  • Uwagi: Do zużycia.

  • Lp.: 3.

  • Nazwa odzieży, obuwia i sprzętu ochrony indywidualnej: Rękawice gumowe.

  • Okres używalności (w miesiącach): Brak.

  • Symbol: O

  • Uwagi: Do zużycia.

  • Lp.: 4.

  • Nazwa odzieży, obuwia i sprzętu ochrony indywidualnej: Szelki bezpieczeństwa do mycia okien.

  • Okres używalności (w miesiącach): Brak.

  • Symbol: S

  • Uwagi: Według potrzeb.

Przykład trzeci, dla jednego stanowiska podano cztery pozycje.

  • Pozycja: 3.

  • Stanowisko pracy: Kurier.

  • Lp.: 1.

  • Nazwa odzieży, obuwia i sprzętu ochrony indywidualnej: Kurtka ocieplana.

  • Okres używalności (w miesiącach): 24 .

  • Symbol: O

  • Uwagi: Brak.

  • Lp.: 2.

  • Nazwa odzieży, obuwia i sprzętu ochrony indywidualnej: Buty ocieplane.

  • Okres używalności (w miesiącach): 12 .

  • Symbol: O

  • Uwagi: Brak.

  • Lp.: 3.

  • Nazwa odzieży, obuwia i sprzętu ochrony indywidualnej: Płaszcz przeciwdeszczowy.

  • Okres używalności (w miesiącach): 24 .

  • Symbol: O

  • Uwagi: Brak.

  • Lp.: 4.

  • Nazwa odzieży, obuwia i sprzętu ochrony indywidualnej: Buty gumowe.

  • Okres używalności (w miesiącach): 12 .

  • Symbol: O

  • Uwagi: Brak.

Regulamin przydzielania pracownikom środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego

R1L6LBMcqA8VO

Regulamin przydzielania pracownikom środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
Plik PDF o rozmiarze 75.48 KB w języku polskim

Pracodawca ma obowiązek konsultować się z pracownikami i ich przedstawicielami w zakresie właściwego doboru środków ochrony indywidualnej.

Po dokonaniu przydziału środków ochrony indywidulanej i sprawdzeniu oznaczenia znajdującego się na wyrobach lub opakowaniach należy zapoznać się z instrukcją producenta.

Ważną rolą pracodawcy jest poinformowanie pracowników o zagrożeniach, przed którymi chronią środki ochrony indywidualnej lub odzież ochronna. Dobrą praktyką jest zorganizowanie szkolenia i pokazu używania tych środków. Pracownik zaś powinien stosować środki ochrony indywidualnej i odzież ochronną zgodnie z ich przeznaczeniem i zapoznać się z instrukcją producenta.

Ważne jest, aby pracodawca poinformował pracownika o sposobie przechowywania środka ochrony indywidualnej, okresie jego użytkowania, ewentualnych wymianach i naprawach, a także o skutkach jego niestosowania.

Części ciała, które należy zabezpieczyć, aby zmniejszyć ryzyko związane z zagrożeniem

R1cg6xH5Vgu5l

Części ciała, które należy zabezpieczyć, aby zmniejszyć ryzyko związane z zagrożeniem
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
Plik PDF o rozmiarze 169.74 KB w języku polskim

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

Powiązane ćwiczenia