Spis treści

1. Przeznaczenie11. Przeznaczenie

2. Budowa opryskiwaczy22. Budowa opryskiwaczy

3. Konserwacja33. Konserwacja

4. BHP pracy z opryskiwaczem44. BHP pracy z opryskiwaczem

Zadaniem oprysków jest ochrona roślin i drzew na otwartych powierzchniach pól, w uprawach sadowniczych i pod osłonami.

Opryski roślin wykonuje się w następujących celach:

• przeciwko chwastom;

• przeciwko chorobom;

• przeciwko szkodnikom takim jak mszyce, ochojniki, miseczniki, wciornastki, mączliki szklarniowe, skoczki i inne;

• przeciwko uciążliwym lub niebezpiecznym owadom (komary, kleszcze).

Do oprysków wykorzystuje się środki chemiczne lub naturalne wyciągi z roślin o określonych właściwościach.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

Wyróżnia się opryskiwacze z napędem ręcznym lub silnikowym. Zazwyczaj mają one wyposażenie, które zapewnia precyzję rozpylania oraz kontrolę zużytych ilości płynów.

Opryskiwacz składa się z następujących podzespołów:

• zbiornik, pompa, filtry, mieszadło, zawór sterująco‑rozdzielczy, manometr,

• belka opryskowa z rozpylaczami (opryskiwacze polowe) lub przystawka wentylatora (opryskiwacze sadownicze),

• inne wyposażenie (np. urządzenia płuczące, znaczniki pianowe, komputery pokładowe).

Opryskiwacze mogą być transportowane w formie plecaka, na taczkach, doczepione do ciągnika lub samolotu, a nawet stanowić samodzielny pojazd.

Nowoczesne zautomatyzowane opryskiwacze pozwalają na:

• monitoring wykonywania zabiegu,

• możliwość mechanicznego, sterowanego z kabiny ciągnika składania w położenie transportowe i poziomowania lanc w zależności od ukształtowania terenu,

• mechaniczne podnoszenie lanc na żądaną odległość od opryskiwanych roślin.

Podstawowe opryskiwanie przeciw chorobom i pasożytom należy wykonać w lutym, kiedy temperatura dzienna przekroczy 7 stopni Celsjusza, a zanim pojawią się pierwsze liście. Opryski wykonane później mogą wyniszczyć populację zapylaczy kwiatów, co wpłynie na owocowanie drzew.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

Opryskiwacz powinien być przechowywany w suchym i zadaszonym pomieszczeniu. Po zakończeniu sezonu należy starannie umyć opryskiwacz, spuścić wodę ze zbiornika i całego układu, a następnie go osuszyć. Wszystkie miejsca smarowania napełnić świeżym smarem lub olejem, części metalowe niemalowane przetrzeć olejem napędowym, uszkodzone powierzchnie lakierowane oczyścić i pomalować ponownie. Węże oczyścić, osuszyć, przetrzeć talkiem (miękkim minerałem w proszku o właściwościach osuszających) i zwinąć w kręgi.

Przed sezonem zimowym należy opróżnić pompę i zbiornik opryskiwacza z resztek wody. Trzeba również sprawdzić, czy nie ma wody w mieszadle, filtrach, zaworze sterującym i oprawach rozpylaczy. Jeśli zostanie tam woda, podzespoły mogą ulec zniszczeniu. Na okres zimowy należy wymontować rozpylacze i filtry.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

Środki ochrony indywidualnej przy stosowaniu środków ochrony roślin to:

• odzież ochronna z długimi rękawami i nogawkami, wykonana z nieprzemakalnego drelichu (grubej lnianej albo półlnianej tkaniny),

• pięciopalcowe gumowe rękawice i buty,

• maski lub półmaski,

• gogle lub przezroczyste przyłbice,

• nakrycie głowy.

Odzież ochronna skażona chemikaliami musi być przechowywana w wyznaczonym miejscu.

Szczególnie należy chronić przed kontaktem z środkami ochrony roślin: skórę dłoni, układ oddechowy i przewód pokarmowy oraz błony śluzowe spojówek.

Jak postępujemy z opakowaniami środków ochrony roślin:

• należy zapoznać się z etykietą umieszczoną na opakowaniu preparatu i upewnić się, że jest to właściwy środek do ochrony danej uprawy lub zwalczania konkretnego szkodnika,

• preparaty należy przechowywać w oryginalnych, szczelnych opakowaniach wraz z etykietami w oznakowanych szafach i pomieszczeniach,

• chronimy przed dostępem do środków dzieci i osoby postronne,

• z pustymi opakowaniami po preparatach i resztkami cieczy użytkowej należy postępować zgodnie z uwagami zamieszczonymi na etykiecie.

Opryski należy prowadzić co najmniej 20 m od zabudowań, pasiek, upraw zielarskich, ogrodów działkowych, rezerwatów przyrody, strefy pośredniej ujęć wody i wód powierzchniowych.

Podczas przerwy w pracy należy odłączyć napęd pompy opryskiwacza, aby nie następowała kumulacja środka w miejscu jego postoju.

Wszelkie awarie opryskiwacza w czasie wykonywania zabiegu należy usuwać natychmiast po ich zauważeniu.

Warto zabierać na opryski kanister z czystą wodą:

• pomoże to w utrzymaniu higieny osobistej,

• umożliwi płukanie elementów opryskiwacza w czasie awarii i po wykonaniu zabiegu,

• umożliwi płukanie opakowań po sporządzeniu roztworu do oprysków.

Po zakończeniu pracy należy umyć opryskiwacz z zewnątrz, najlepiej przed wyjazdem na drogi publiczne, i co najmniej trzykrotnie wypłukać jego zbiornik małą ilością wody; wodę po płukaniu zbiornika wypryskuje się na polu, na którym były wykonywane zabiegi. Szczególnie dokładnie należy umyć najbardziej skażone zewnętrzne elementy opryskiwacza, tj. belkę polową, elementy konstrukcyjne wokół rozpylaczy, przystawkę wentylatorową oraz koła jezdne.

Zaleca się również, aby po zakończeniu opryskiwania ciągnik z opryskiwaczem dokładnie umyć w myjni wyposażonej w oczyszczalnię ścieków lub osadnik (zbiornik ścieków) do ich neutralizacji.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

Miejsce na notatki