Ożywić zjawiska przyrody
Nazwij uczucia, jakie wzbudza w tobie wietrzny dzień.
Oto nazwy wiatrów o różnym natężeniu: huragan, orkan, zefir, wichura, tornado, halny, bryza, wicher. Czy wiesz, czym się różnią? Jeśli nie, sprawdź ich znaczenie w słowniku języka polskiego.
Podziel na dwie grupy nazwy wiatrów: wiatry przyjemne i groźne
orkan, huragan, wicher, wichura, zefir, tornado, halny, wietrzysko, zefirek, wiaterek, wietrzyk, bryza
| wiatry przyjemne | |
|---|---|
| wiatry groźne |
Uporządkuj nazwy wiatrów w kolejności alfabetycznej.
- tornado
- orkan
- wiaterek
- wietrzysko
- bryza
- zefir
- huragan
- zefirek
- halny
- wietrzyk
- wicher
- wichura
Co oznaczają podane związki wyrazowe? Połącz je z wyjaśnieniami.
wypędzić, wygnać bezwzględnie, nie dając możności powrotu, nie móc kogoś lub czegoś znaleźć, sprzyjające warunki, wyczuwać, co się dzieje, i dostosowywać się do aktualnej sytuacji, obiecywać coś w sposób nieodpowiedzialny, przepuszczające zimno, liche, nędzne, posuwać się bardzo prędko, jakby ścigając się, wykorzystywać sprzyjające okoliczności
| pomyślny wiatr | |
| złapać wiatr w żagle | |
| przepędzić kogoś na cztery wiatry | |
| iść z wiatrem w zawody | |
| szukaj wiatru w polu! | |
| wiedzieć, skąd wiatr wieje | |
| ubranie wiatrem podszyte | |
| rzucać słowa na wiatr |
Jakie dźwięki wydaje wiatr? Zapisz tutaj lub w zeszycie odpowiednie czasowniki dźwiękonaśladowcze.
Jak wyobrażasz sobie wiatr? Narysuj go.
Przeczytaj wiersz Juliana Tuwima o wietrze. Zwróć uwagę na to, kim może być osoba mówiąca w tym utworze.
Dwa wiatryJeden wiatr – w polu wiał,
Drugi wiatr – w sadzie grał:
Cichuteńko, leciuteńko,
Liście pieścił i szeleścił,
Mdlał...
Jeden wiatr – pędziwiatr!
Fiknął kozła, plackiem spadł,
Skoczył, zawiał, zaszybował,
Świdrem w górę zakołował
I przewrócił się, i wpadł
Na szumiący senny sad,
Gdzie cichutko i leciutko
Liście pieścił i szeleścił
Drugi wiatr...
Sfrunął śniegiem z wiśni kwiat,
Parsknął śmiechem cały sad,
Wziął wiatr brata za kamratakamrata,
Teraz z nim po polu lata,
Gonią obaj chmury, ptaki,
Mkną, wplątują się w wiatraki,
Głupkowate mylą śmigi,
W prawo, w lewo, świst, podrygi,
Dmą płucami ile sił,
Łobuzują, pal je licho!...
A w sadzie cicho, cicho...Julian Tuwim, Dwa wiatry, [w:] tegoż, Wiersze dla dzieci, Warszawa 1960, s. 31.
Wskażcie różnice między wiatrami opisanymi w pierwszej i drugiej zwrotce, odpowiadając na podane pytania.
Gdzie wieje?
Jak wieje?
Jaki nastrój tworzą opisane wiatry?
Zaznacz w tekście wiersza „Dwa wiatry” dowolnym kolorem fragment dotyczący jednego wiatru, a innym kolorem - dotyczący drugiego wiatru. Jeszcze innym kolorem oznacz ten fragment, który mówi o obu wiatrach.
Wypisz słownictwo opisujące wiatry:
czasowniki nazywające czynności i stany,
przysłówki,
rzeczowniki.
Nagromadzenie jakich części mowy podkreśla szybkość i żywiołowość wiatru?
Wymień głoski, powtarzające się w opisie pierwszego i drugiego wiatru. Czemu służy instrumentacja głoskowa?
Opisz nastrój wiersza. Zwróć uwagę na wyrazy dźwiękonaśladowcze, które towarzyszą pojawieniu się pierwszego, a następnie drugiego wiatru.
Wejdźcie w role:
Grupa I - jeden wiatr.
Grupa II - drugi wiatr.
Odegrajcie role wiatrów.
Naucz się recytować wiersz pt. „Dwa wiatry”.
Podkreśl fragmenty, które należałoby przeczytać delikatnie i cicho, a które szybko, wesoło i głośno.