Poetycki opis zjawiska atmosferycznego
Przypomnij sobie jak najwięcej nazw zjawisk atmosferycznych towarzyszących burzy. Zapisz je tutaj lub w zeszycie.
Na podstawie informacji o zachowaniu się podczas burzy sporządź notatkę słowno‑graficzną.
Podczas burzy musisz przestrzegać podanych niżej zasad bezpieczeństwa
pozostań w domu;
trzymaj się z daleka od pieców, wentylatorów i innych urządzeń elektrycznych podłączonych do prądu;
wyłącz z gniazda wtyczkę komputera, telewizora i innych urządzeń elektronicznych;
nie używaj telefonu komórkowego;
Jeśli burza zaskoczy cię na dworze:
w żadnym wypadku nie chroń się pod drzewem!
ukucnij, ale nie siadaj i nie kładź się na ziemi;
nie przebywaj w wodzie ani w małych łódkach;
zostań w samochodzie, gdy jesteś w trakcie podróży;
poszukaj schronienia w budynku, jaskini, samochodzie;
trzymaj się z dala od obiektów metalowych, pozbądź się metalowych przedmiotów, jakie masz ze sobą;
jeśli przebywacie w większej grupie, powinniście się rozproszyć.
Wyjaśnij związki frazeologiczne.
wymyślać komuś, oburzać się na kogoś, zapowiada się coś złego, atmosfera jest napięta, ktoś został ostro skarcony, zwymyślany, pojawiać się lub przemieszczać się szybko, nagle, gwałtownie, kogoś spotkało coś zupełnie nieoczekiwanego (zwykle coś złego), awantura z błahego powodu, o gwałtownej reakcji na niespodziewaną wiadomość, na straszny widok
| burza w szklance wody | |
| burza wisi w powietrzu | |
| spadło jak grom z jasnego nieba | |
| rzucać gromy | |
| gromy posypały się na czyjąś głowę | |
| jakby w niego piorun strzelił | |
| wpadać/lecieć jak burza |
Odgadnij wyrazy należące do rodziny wyrazu: burza.
| Znaczenia | Wyrazy do wpisania |
|---|---|
| przymiotnik «mający gwałtowny przebieg» | |
| przymiotnik «związany z burzą» | |
| czasownik «namawiać kogoś do zrobienia czegoś złego, do wystąpienia przeciw komuś; podjudzać, podżegać» | |
| rzeczownik «irytacja, stan rozdrażnienia» | |
| rzeczownik «ten, kto burzy coś, niszczy» |
Przeczytaj wiersz Adama Mickiewicza. Zwróć uwagę na to, jak osoba mówiąca w utworze opisuje burzę.
BurzaA już deszcz wciąż pluszczy,
Jak z sita, w gęstych kroplach; wtem rykły pioruny,
Krople zlały się razem: to jak proste struny
Długim warkoczem wiążą niebiosa do ziemi,
To jak z wiader buchają warstwami całemi.
Już zakryły się całkiem niebiosa i ziemia,
Noc je z burzą od nocy czarniejszą zaciemia.
Czasem widnokrąg pęka od końca do końca
I anioł burzy na kształt niezmiernego słońca
Rozświeci twarz, i znowu okryty całunemcałunem
Uciekł w niebo i drzwi chmur zatrzasnął piorunem.
Znowu wzmaga się burza, ulewa nawalna
I ciemność gruba, gęsta, prawie dotykalna.
Znowu deszcz ciszej szumi, grom na chwilę uśnie.
Znowu wzbudzi się, ryknie i znów wodą chluśnie.
Aż się uspokoiło wszystko; tylko drzewa
Szumią około domu i szemrze ulewa.Adam Mickiewicz, Burza, [w:] tegoż, Pan Tadeusz, Warszawa 2014, s. 370.
Zilustruj wybrany fragment poetyckiego opisu burzy. Nadaj tytuł swojemu dziełu i podpisz się inicjałem, pseudonimem lub imieniem i nazwiskiem.
Znajdź w tekście fragmenty, które oddziałują na zmysł wzroku, słuchu i dotyku. Zanotuj je w zeszycie w trzech kolumnach.
Podkreśl wyrazy dźwiękonaśladowcze.
Jedna osoba z klasy czyta na głos tekst „Burza”, pozostała część klasy włącza się przy wyrazach dźwiękonaśladowczych, mocno intonując głoski: r, sz, cz.
Wytłumacz znaczenie przysłowia: Kto sieje wiatr, zbiera burzę.
Według wierzeń ludowych, aby uchronić się przed burzą i uderzeniem pioruna, w oknie domu należało zapalić gromnicę – świecę, którą święciło się w dzień Matki Boskiej Gromnicznej (2 lutego). Po powrocie z kościoła płomieniem gromnicy kopcono znak krzyża na belkach stropowych. Profilaktycznie po zgaszeniu świecy gromnicznej połykano jej dym, wierząc, że zapobiega bólowi gardła i próchnicy zębów.