Prawa pracownika
Za wykonaną pracę powinieneś dostać wynagrodzenie. Mówi się na to wypłata. Pracodawca ustala z tobą kiedy ją dostajesz. Na przykład ostatniego dnia każdego miesiąca lub pierwszego dnia następnego miesiąca.
![Uśmiechnięty mężczyzna przed komputerem. Na ekranie komputera widać nazwę bank oraz miejsce do wpisania loginu i hasła.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R18wiY5jY6nhs/1645773702/UM3cknIBE8kSpfsBufaAqDgfcbyVa9rB.jpg)
Czasami pracodawca może cię poprosić, żebyś pracował dłużej.
Dodatkowe godziny pracy to nadgodziny.
Na pracę w nadgodzinach możesz zgodzić się lub odmówić.
![Mężczyzna z niepewną miną. Nad jego głową chmurka z napisem Nadgodziny?](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/RioYzkeWewdy0/1645773703/1GpWl6kT1Ue0z1fB4wWngNxBe9tDYrTq.jpg)
Osoba z orzeczeniem o niepełnosprawności może mieć nadgodziny tylko jeśli:
– sama się na to zgodzi
– zgodzi się na to lekarz
– pracuje w ochronie.
To znaczy pilnuje czyjejś własności.
![Naprzeciwko siebie przy stole siedzi pacjent i lekarz. Lekarz jest starszym mężczyzną w okularach. W ręce trzyma dokument. Na stole leży stetoskop.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/RYYTnvIfSnpNw/1645773703/1MH6CeVxeIQc70tRFym7iGAC6dIQCA1j.jpg)
Każdy pracownik ma prawo
do wypoczynku.
Dlatego masz prawo do urlopu
i przerw w pracy.
Urlop to dni wolne od pracy,
za które dostajesz wypłatę.
Żeby iść na urlop musisz napisać wniosek o urlop i podać dokładne
daty urlopu.
![Pracownik wręcza pracodawcy wniosek urlopowy.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R1E3PiEajbhht/1645773704/1BCjpOGrkaS6EmlmZkxQen2yKkrWGSGm.jpg)
Jeśli pracujesz krócej niż 10 lat to masz 20 dni urlopu w roku.
Jeśli będziesz pracował dłużej niż 10 lat to będziesz miał 26 dni urlopu.
Nie musisz wykorzystać całego urlopu za jednym razem.
Możesz na przykład zaplanować 10 dni w styczniu i 10 dni w sierpniu.
![Obrazek podzielony przekątną. W górnej części uśmiechnięty mężczyzna w kapeluszu leży na leżaku. U dołu mężczyzna w stroju zimowym zjeżdża na nartach.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R1JqXx80QSvlz/1645773704/1LG5IcAPcfoSalS79VOwBkok9cJdHXut.jpg)
Jeśli masz orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, to przysługuje ci dodatkowe 10 dni urlopu.
Masz też prawo do 21 dni w roku zwolnienia z pracy na udział w turnusie rehabilitacyjnym.
Dostajesz za to wynagrodzenie jak
za pracę.
![W basenie pływa osoba z niepełnosprawnością. Przy brzegu stoi ratownik i przygląda się. Obok jest wózek inwalidzki.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/RmEL2qcttOQFj/1645773704/2azGhLPbJRD7oBsCHlliugWrEzfuDeO0.jpg)
W pracy masz prawo do 15 minut przerwy.
Masz też prawo do dodatkowych
15 minut przerwy, jeśli:
– masz orzeczenie o niepełnosprawności
– pracujesz co najmniej 6 godzin dziennie.
![Mężczyzna na wózku siedzi przy stole i trzyma w ręce widelec. Obok niego na stole jest talerz z jedzeniem. Po drugiej stronie stołu siedzi uśmiechnięty mężczyzna. Trzyma kanapkę w dłoni.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R19B9UzBLOPX2/1645773705/1RWrxbPIAWQ3ujxxUyIpneHEqHJq2KWG.jpg)