Na podstawie poniższego materiału zrekonstruuj Nietzscheańską koncepcję „nadczłowieka”. Zastanów się i opisz, kim w ujęciu filozofa jest człowiek. Spróbuj porównać tę refleksję antropologiczną z innymi znanymi ci koncepcjami człowieka (np. wywodzącymi się z tradycji chrześcijańskiej i z tradycji egzystencjalistycznej).
R11t2COdeiRT2
(Uzupełnij).
1
Fryderyk NietzscheWola mocy. Próba przemiany wszystkich wartości
RpgLye0EVmnPK
Prezentacja multimedialna.
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., CC BY–SA 3.0 [...] A. Człowiek szuka »prawdy«: świata, który sobie nie przeczy, nie łudzi, nie zmienia się, świata prawdziwego – świata, w którym się nie cierpi: sprzeczność, złudzenie, zmiana – przyczyny cierpienia! Nie wątpi on, że istnieje świat taki, jak być powinien; chciałby sobie wynaleźć drogę do niego. Skąd się bierze tutaj w człowieku pojęcie realności? - Czemu wywodzi cierpienie właśnie ze zmiany, złudzenia, sprzeczności? I czemu raczej nie swoje szczęście?... –
Pogarda, nienawiść dla wszystkiego, co znikome, zmienne, przekształcające się: skąd to cenienie tego, co trwałe? Widoczna, że tutaj wola prawdy jest tylko dążeniem do świata trwałości.
Jak Nietzsche wyjaśnia źródła metafizyki "dwóch światów"?
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., CC BY–SA 3.0 Zmysły zwodzą, rozum koryguje błędy: stąd wniosek, konkluduje się, iż rozum jest drogą do trwałości; idee najmniej zmysłowe muszą być najbliższe »świata prawdziwego«. Zmysły sprowadzają najczęstsze ciosy niedoli – one są oszustami, bałamucicielami, niszczycielami. Szczęście może znajdować rękojmię tylko w tem, co istnieje: zmiana i szczęście wyłączają się wzajemnie. Najwyższe więc pragnienie zmierza do zjednoczenia się z bytem. Oto formuła na drogę do najwyższego szczęścia. […]
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., CC BY–SA 3.0 Jaki typ człowieka rozumuje w ten sposób? Typ nieproduktywny, typ cierpiący, typ znużony życiem. Jeśli wyobrazimy sobie przeciwny typ człowieka, nie będzie on potrzebował wiary w bytowanie: więcej jeszcze, gardziłby niem, jako martwem, nudnem, obojętnem…
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., CC BY–SA 3.0 Ta sama odmiana człowieka, o stopień jeszcze uboższa, nieposiadająca już siły interpretowania, tworzenia fikcyi, czyni nihilistę. Nihilista jest to człowiek, który sądzi o świecie, jaki jest, że być nie powinien, a o świecie, jaki być powinien, że nie egzystuje. Przeto istnienie, postępowanie, cierpienie, chcenie, czucie nie ma sensu: patos »daremnie!« jest patosem nihilistycznym, – przytem jeszcze jako patos niekonsekwencją nihilisty. Kto nie zdolen woli swojej kłaść w rzeczy, ten, kto jest bez woli i siły, ten wkłada w nie przynajmniej sens, tzn. wiarę, że wola się w nich już znajduje. Jest to miarą siły woli, jak dalece można się obejść bez sensu w rzeczach, jak dalece można znosić życie w świecie bez sensu: ponieważ małą cząstkę jego organizuje się samemu. […]
Jak Nietzsche rozumie nihilizm, jakie rodzaje nihilizmu wyróżnia?
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., CC BY–SA 3.0 Nihilizm jako zjawisko normalne może być symptomatem wzrastającej mocy lub wzrastającej słabości: z jednej strony, że siła tworzenia, chcenia tak wzrosła, iż nie potrzebuje już tej interpretacyi ogólnej i wkładania znaczenia (»zadania bliższe«, państwo itd.); z drugiej strony, że siła twórcza, budująca byt, słabnie i rozczarowanie staje się stanem panującym. Niezdolność do wiary w »byt«, »niewiara«.
Co oznacza nauka w stosunku do obu możliwości?
1) Jest ona albo oznaką mocy i panowania nad sobą, możliwości obywania się bez uzdrawiających, kojących światów illuzyi;
2) albo też działa podkopująco, dysekująco, pozbawia złudzeń i osłabia. […]
Czym jest Nietzscheański "wieczny powrót"?
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., CC BY–SA 3.0 Jeśli świat należy sobie wyobrażać jako określoną wielkość siły i określoną ilość ognisk siły - a wszelkie inne wyobrażanie pozostaje nieokreślonem i przeto niezdatnem do użytku, tedy wypływa stąd, że musi on niby w grze w kostki przerobić obliczalną ilość kombinacyi przy tej wielkiej grze istnienia. W nieskończenie wielkim okresie czasu każda możliwa kombinacya kiedyś musiałaby być osiągnięta; więcej jeszcze: osiąganaby była nieskończoną ilość razy. I ponieważ między każdą kombinacyą i jej najbliższem powtórzeniem się musiałyby się spełnić wszystkie w ogóle jeszcze możliwe kombinacye i że każda z tych kombinacyi warunkuje całe następstwo kombinacyi tego samego rzędu, tedyby dowiedziono ruchu kołowego szeregów absolutnie identycznych: świat jako ruch kołowy, który powtarzał się już nieskończoną ilość razy i który grę swoją gra in infinitum. […]
W jaki sposób łączy się w myśli Nietzschego koncepcja nadczłowieka, woli mocy i wiecznego powrotu?
cw Źródło: Fryderyk Nietzsche, Wola mocy. Próba przemiany wszystkich wartości, tłum. K. Drzewiecki, S. Frycz, Warszawa 1910-1911.
Polecenie 2
Po zapoznaniu się z powyższym materiałem odpowiedz na zawarte w nim pytania. Porównaj swoje odpowiedzi z odpowiedziami koleżanki lub kolegi z klasy.