Prezentacja multimedialna
Zapoznaj się z prezentacją, a następnie wykonaj polecenia.
![](/static/img/obiektmultimedialny.png)
Droga do niemieckiej jedności
![Zdjęcie przedstawia starszego mężczyznę. Ma pociągłą twarz ze zmarszczkami oraz krótkie, zaczesane na bok, siwe włosy. Ubrany jest w garnitur z jasnym krawatem.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R3t6HZx3aRnmF/1630405246/1Y4LkNIOqWtIMV2hvmMGr05HMFDgDdyD.png)
W swoim oświadczeniu rządowym z 8 marca kanclerz federalny dał wyraźnie do zrozumienia, że przystąpienie NRD do Republiki Federalnej, zgodnie z art. 23 ustawy zasadniczej, uważa za najlepszą drogę do jedności niemieckiej. Artykuł ten przewidywał wejście w życie ustawy zasadniczej „w innej częsci Niemiec […] po jej przystąpieniu”. Inną drogę wskazywał art. 146: „Ustawa zasadnicza traci swoją ważność w dniu, w którym w życie wchodzi konstytucja uchwalona przez naród niemiecki wolną decyzją”.
Wiosną 1990 roku rozgorzał ostry spór o terminy „przystąpienie” i „konstytucja ogólnoniemiecka”, którego front nie przebiegał w sposób jednoznaczny między koalicją rządową a opozycją czy też między Wschodem a Zachodem.
Heinrich Winkler
W gruncie rzeczy najbardziej żenujące dla mnie w tym wszystkim jest to, że mówi się tylko o pieniądzach, że zjednoczenie dokonuje się w gruncie rzeczy tylko na bazie pieniądza. To, że narzucono NRD markę zachodnią, jest błędem. Nie można z dnia na dzień rozkładającej się gospodarki planowej zastąpić gospodarką rynkową. Jest to aberracja ekonomiczna! Trzeba było przygotować teren, zacząć od ulepszenia infrastruktury NRD, a dopiero potem ustanawiać unię gospodarczą i celną.
Günter Grass, fragment wywiadu dla francuskiej gazety „Le Figaro” z 29 IX 1990 r.
![Zdjęcie przedstawia starszego mężczyznę. Ma owalną twarz ze zmarszczkami, opuszczonymi okularami oraz gęstymi wąsami. Ma półdługie, nachodzące na czoło włosy. Ubrany jest w marynarkę. W ręku trzyma fajkę.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/RC4yIMmgEVRbE/1630405249/1OtXzLZs7QFEZ5bR6nkupUoDwiyb2rgm.png)
![Zdjęcie przedstawia starszego mężczyznę, który siedzi na krześle. Jest łysiejący, ma okulary i zmarszczki na twarzy. Ubrany jest w garnitur z krawatem. Ma skrzyżowane ręce oraz założoną nogę na nogę.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R1bONWrHeeked/1630405250/s4Ls7YfjSi3dOHsEKmKEs0ZfWHB71LEC.png)
Geografia pozostawia historii niemieckiej możliwości wyboru i Niemcy są tego dobrym przykładem. W XIX wieku podzielone Niemcy doprowadziły do zjednoczenia kraju. Później zrodziła się bismarckowska idea wielkich Niemiec, a w 1913 r. pojawiły się w Europie Wielkie Niemcy, czego skutki nie kazały długo na siebie czekać. W latach trzydziestych Niemcy próbują jeszcze znaleźć swoje miejsce w szeregu potężnych państw. W 1945 r. zostają podzielone a dziś, w 1989 r. znów są silne gospodarczo i mają plan oraz wolę jednoczenia i stania się potęgą. A ponieważ silna gospodarka ma tendencję do zdominowania słabszych, byłoby celowe – dla uniknięcia kolonizacji Europy przez niemiecki biznes – by inne kraje RWPG, romańskie państwa Europy, Wielka Brytania i kraje skandynawskie na przykład, stworzyły cztery czy pięć silnych ugrupowań ekonomicznych.
Odtąd bowiem nie będzie już wojen religijnych, ideologicznych czy politycznych, ale wyłącznie wojny o supremację ekonomiczną i rynkową. To, o czym mówię, to wcale nie fantastyka, to już rzeczywistość. Niemcy już od lat stoją za kulisami tego, co dzieje się w Europie Wschodniej. Kupiły Węgry, Czechosłowację, a przede wszystkim radziecką zgodę na nowy kurs. Po prostu za pieniądze. Weźmy na przykład Polskę, która potrzebuje 10 miliardów dolarów. W końcu to Niemcy je dadzą, a w zamian będą żądały tej części regionu Wrocławia, w której przemysł już teraz zarządzany jest przez Niemców. Ale to będzie dotyczyło nie tylko krajów Europy Wschodniej, ale całej Europy. W najbliższych latach Niemcy kupią nieruchomości we Francji, Hiszpanii, Włoszech, wszędzie.
Josif Brodski w wywiadzie dla „La Repubblica” z dnia 20 II 1989; Niemcy w opinii własnej i świata, zebrał i opracował Joachim Glensk, Poznań 1994, s. 481.
![Zdjęcie przedstawia lewy profil starszego mężczyzny. Ma podłużną twarz ze zmarszczkami i plamkami na czole. Jest łysiejący z przodu, z tyłu ma siwe włosy. Ubrany jest w garnitur.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R17O4BxZrNtKM/1630405251/ZenjyZw8i70HuOXj9NwK5FSsFvPIJ9bl.png)
Zjednoczenie Niemiec to logika historii. Byłoby rzeczą daremną, w ostatecznym rachunku głupią i szkodliwą, przeciwstawiać się temu procesowi.
François Mitterrand, prezydent Francji w latach 1981–1995. Słowa wypowiedziane podczas wywiadu telewizyjnego 14 II 1990; Niemcy w opinii własnej i świata, zebrał i opracował Joachim Glensk, Poznań 1994, s. 480.
Premier Wielkiej Brytanii Margaret Thatcher w rozmowie z Michaiłem Gorbaczowem 23 września 1989 r.:
Zjednoczenie Niemiec nie leży w interesie Wielkiej Brytanii i Europy Zachodniej. Może co innego słychać w publicznych oświadczeniach i oficjalnych komunikatach z posiedzeń NATO, ale nie warto zwracać na nie uwagi. Nie chcemy zjednoczonych Niemiec. Zjednoczenie prowadziłoby do zmian powojennych granic w Europie. Nie możemy na to pozwolić, gdyż taki rozwój zdarzeń podkopały stabilność całej sytuacji międzynarodowej i zagroził naszemu bezpieczeństwu.
Nie leży w naszym interesie destabilizacja Europy Wschodniej i upadek Układu Warszawskiego. Oczywiście, zmiany wewnętrzne zachodzą we wszystkich krajach wschodnioeuropejskich. W niektórych są głębsze niż w innych. Wolelibyśmy jednak, by miały one charakter całkowicie wewnętrzny. Nie będziemy w nie ingerować ani naciskać na dekomunizację Europy Wschodniej.
„The Times” z 11 września 2009 na podstawie dokumentu Britain & Western Europe are not interested in the unification of Germany znajdującego się w archiwum Fundacji Gorbaczowa oraz w Archiwum Bezpieczeństwa Narodowego w Waszyngtonie.
![Zdjęcie przedstawia dojrzałą kobietę i mężczyznę, którzy stoją obok siebie. Kobieta ma półdługie włosy, jasne kolczyki oraz ciemnoniebieską garsonkę. Spogląda na mężczyznę. Mężczyzna jest łysiejący, ma bo bokach krótkie, siwe włosy oraz znamię na czole. Ubrany jest w garnitur. Mówi, patrzy gdzieś przed siebie.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/RYejHO4PuGWTr/1630405253/1LgMXC7tWwHvIhJH10Wi7d6mqDWWOleB.png)
![Zdjęcie przedstawia fragment muru berlińskiego, na którym namalowane są kolorowe plamy oraz białe napisy w języku niemieckim.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R1cXwGXZRR2Jf/1630405255/2b4l79zenfyxNwVBhPVMSKZwasfttNzx.png)
![Zdjęcie przedstawia dużą grupę ludzi zgromadzonych pod wysokim murem. Są wśród nich kobiety, mężczyźni i dzieci, różnorodnie ubrani. Wyglądają na zwykłych mieszkańców miasta. Stoją wzdłuż biało‑czerwonej barierki i tylko niektórzy dotykają bezpośrednio muru. Kilka osób próbuje go zniszczyć za pomocą prostych narzędzi: dłuta i młotka. Betonowy mur pokryty jest licznymi napisami w języku niemieckim. Tuż za nim widać fragment wysokiej kamienicy.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R1EgvBnvyABop/1630405256/2WwFC3dMZgzjjfLVdQhqaYcV9Vb78hNh.png)
![Zdjęcie przedstawia zgromadzony nocą tłum przed Bramą Brandenburską. Na niebie widoczne są rozbłyski fajerwerków.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R1PxDpAkHyev1/1630405260/1kOwONHrmgUSZXoyEio6eSdnGZoqPMYc.png)
![Zdjęcie przedstawia scenę koncertową na świeżym powietrzu, przed którym znajduje się ogromny tłum ludzi. Scenę oświetlają duże lampy. W tle widoczne są zabudowania miejskie.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R10kSFAMVcvZo/1630405261/1AAMruHdDxxAZbNtlyYkIhJkL2L7kqH3.png)
Przedstaw i oceń słuszność obaw, które pojawiały się na arenie międzynarodowej w związku z wizją połączenia NRD i RFN.
Jakie działania afirmujące pozytywny stosunek do procesu zjednoczeniowego można było zauważyć wśród niemieckiego społeczeństwa? Wyjaśnij, z czego wynikały takie zachowania.