Polecenie 1

Przeanalizuj polecenia do zadań Połączenia.2 oraz Połączenia.3, znajdujące się na slajdach 2 oraz 3. Spróbuj je wykonać bez wcześniejszego czytania prezentacji. Wykorzystaj ten sam arkusz, w którym zostało rozwiązane pierwszym sposobem polecenie pierwsze zadania Połączenia.

Arkusz znajduje się również w załączniku do pobrania poniżej.

R1MOtP5LOLOtV

Przycisk do pobrania pliku ZIP z treścią zadania.

Plik ZIP o rozmiarze 85.50 KB w języku polskim

Po rozwiązaniu zadań przejdź do prezentacji i wykonaj przedstawione w niej czynności, a następnie:

  • jeśli twoje rozwiązania różnią się od tych przedstawionych w prezentacji, zastanów się, które rozwiązanie jest według ciebie łatwiejsze oraz w którym łatwiej jest popełnić błąd;

  • jeśli twoje rozwiązania pokrywają się z tymi przedstawionymi w prezentacji, to czy istnieje inna możliwość rozwiązania tego zadania i jeśli tak, to spróbuj rozwiązać zadanie tym sposobem. Które rozwiązanie jest według ciebie łatwiejsze oraz w którym łatwiej jest popełnić błąd?

Polecenie 2

Po wykonaniu poleceń znajdujących się w prezentacji podaj, z którego województwa zostało wykonanych najwięcej połączeń wychodzących oraz opłatę za te połączenia.

Microsoft Excel

1
RJFdOpJu6GRaz

Slajd pierwszy

Nagranie dźwiękowe.

R1Y9p6bGh6ovi
Nagranie

W prezentacji prześledzimy kroki potrzebne do rozwiązania zadań Połączenia.2 oraz Połączenia.3. Treści zadań znajdują się na kolejnych slajdach prezentacji.

Slajd drugi

Nagranie dźwiękowe.

R1JwqUnSYoidc
Nagranie

Niektóre połączenia rozpoczęte zostały w jednym dniu, a zakończyły się w następnym. Jako przykład weźmy połączenie znajdujące się w wierszu 29. Połączenie zostało rozpoczęte w dniu 17.03.2010 o godzinie 23:30:54. Połączenie trwało 41 minut oraz 13 sekund. Wynika z tego, że połączenie zakończyło się w dniu 18.03.2010 o godzinie 00:12:07. Podaj liczbę takich połączeń.

Slajd trzeci

Nagranie dźwiękowe.

RHVRcuEq45B3N
Nagranie

Firma telekomunikacyjna, od której dostaliśmy dane, pobiera opłatę za każdą rozpoczętą minutę połączenia, zgodnie z poniższym cennikiem, przedstawiającym opłatę za minutę połączenia:

Typ rozmowy

Rodzaj połączenia

Czas

0

1

2

WOJ

norm

24 gr

20 gr

27 gr

week

26 gr

22 gr

29 gr

MIA

norm

14 gr

10 gr

17 gr

week

15 gr

11 gr

18 gr

DOM

norm

7 gr

5 gr

9 gr

week

9 gr

7 gr

11 gr

Podaj kwotę, którą należy zapłacić za wszystkie wykonane połączenia.

Slajd czwarty

Nagranie dźwiękowe.

R1Kw69lu26Pyh
Nagranie

W pierwszej kolejności zajmiemy się rozwiązaniem zadania Połączenia.. Zastanówmy się, jakie kroki należy podjąć, aby znaleźć szukane informacje.

Slajd piąty

Ilustracja przedstawia arkusz kalkulacyjny.  W arkuszu znajduje się tabela o jedenastu wierszach z numerami od 1 do 11 oraz dwunastu kolumnach od A do L.
Kolumna A ma tytuł: typ_rozmowy, B — miasto_wych, C — wojewodztwo_wych, D — miasto_przych, E — wojewodztwo_przych, F — data, G — godzina, H — czas_rozmowy, I — Połączenie między, J — Kod trwania rozmowy, K — rodzaj połączenia, L —Połączenia.2.
Wszystkie kolumny, oprócz osotatniej — L posiadają informacje odpowiednie do nazw kolumn.
Przykładowo informacje dla wiersza czwartego są następujące:
A — WOJ1norm, B — Wolomin, C — Mazowieckie, D — Starachowice, E — Swietokrzyskie, F — 05.01.2010, G — 20:40:44, H — l00:41:06, I — WOJ, J — 1, K — norm.

Nagranie dźwiękowe.

RrY5jD7D0bqph
Nagranie

Możemy stworzyć nową kolumnę, którą nazwiemy na przykład Połączenia.2. Następnie wprowadzimy do niej formułę, która wskaże, czy połączenie w danym wierszu spełnia opisane w zadaniu warunki.

Slajd szósty

Ilustracja przedstawia dwa okna obok siebie.
Okno po lewej stronie dotyczy Formatowania komórek. Z zakładek wybrano Liczby. Z rozwiniętej listy Kategorii wybrano Ogólne. Obok jest pole z przykładem. Jest tam cyfra 0. Poniżej zdanie: Komórki o formacie ogólnym nie mają konkretnego formatu liczbowego. Po lewej stronie okna w komórkach arkusza jest od góry cyfra zero, a poniżej jeden. Komórka z liczbą jeden jest podświetlona na szaro. Zastosowano przycisk OK.
Drugie okno również dotyczy Formatowania komórek. Z opcji Liczby wybrano Czas. Obok jest pole dotyczące Przykładu. Jest tam godzina 00:00:00. Poniżej jest opcja Typ. Zaznaczono *13:30:55. Po lewej stronie okna w komórkach arkusza jest zapis czasu: 00:00:00 oraz 24:00:00 - drugi zapis podświetlono na szaro. Przed przyciskami na dole okna jest informacja: W formatach czasu liczby, kolejne daty, godziny są wyświetlane jako wartości daty. Na formaty czasu rozpoczynające się gwiazdką mają wpływ zmiany ustawień regionalnych daty i godziny określonych dla systemu operacyjnego. Na formaty bez gwiazdki nie mają wpływu ustawienia systemu operacyjnego. Na dole okna zastosowano przycisk OK.

Nagranie dźwiękowe.

RdnxKQ4AhP6uM
Nagranie

Skoro warunkiem jest trwanie rozmowy do następnego dnia, to możemy sprawdzić, czy suma godziny rozpoczęcia rozmowy oraz czasu rozmowy jest większa lub równa 24:00:00. Arkusz kalkulacyjny przypisuje godzinom wartości ułamkowe, gdzie 0 to 00:00:00, a 1 to 24:00:00. Jeśli po zsumowaniu godziny rozpoczęcia rozmowy oraz czasu trwania rozmowy otrzymamy wartość większą lub równą 1, oznacza to, iż rozmowa trwała do dnia następnego.

Slajd siódmy

Ilustracja przedstawia arkusz kalkulacyjny.  W arkuszu znajduje się tabela o trzydziestu wierszach z numerami od 1 do 30 oraz dwunastu kolumnach od A do L.
Kolumna A ma tytuł: typ_rozmowy, B miasto_wych, C wojewodztwo_wych, D miasto_przych, E wojewodztwo_przych, F data, G godzina, H czas_rozmowy, I Połączenie między, J Kod trwania rozmowy, w kolumnie K podano Rodzaj połączenia. W kolumnie L podano Połączenia.2.
W komórkach podano odpowiednie informacje. W komórkach kolumny A wpisano: WOJ0week, WOJ1week, WOJ2week, WOJ0norm, WOJ2norm, MIA1norm lub DOM1week. W kolejnych kolumnach wpisano odpowiednio nazwy miast, województw, daty, czas rozmów. W kolumnie I nazwanej „Połączenia między” wpisano skróty WOJ, MIA, DOM. W kolumnie J z kodami trwania rozmowy wpisano liczby 0, 1 lub 2. W kolumnie K dotyczącej rodzajów połączenia wpisano w komórkach week lub norm. W kolumnie L dotyczącej Połączenia.2 wpisano liczby zero lub jeden. W komórkach przeważają zera.

Nagranie dźwiękowe.

RQX93An16SZC8
Nagranie

Do komórki L2 wprowadzamy więc następującą formułę:

Linia 1. znak równości JEŻELI otwórz nawias okrągły otwórz nawias okrągły G2 plus H2 zamknij nawias okrągły zamknij nawias ostrokątny znak równości 1 średnik 1 średnik 0 zamknij nawias okrągły.

Jeśli więc zostanie spełniony warunek i rozmowa trwać będzie do dnia następnego, do komórki wpisana zostanie wartość 1, w przeciwnym wypadku 0. Kopiujemy formułę do pozostałych komórek w kolumnie. Jak widzimy, w komórce L29 została wpisana wartość 1, co oznacza, że poprawnie utworzyliśmy formułę.

Slajd ósmy

Ilustracja przedstawia dwa oddzielne wiersze.
W pierwszym wierszu jest zapis: Liczba połączeń trwających do następnego dnia, w kolumnie obok jest formuła: =SUMA(L2:L101).
W wierszu drugim jest zapis: Liczba połączeń trwających do następnego dnia, w kolumnie obok jest liczba 3.

Nagranie dżwiękowe.

R1RXbOvJwxksK
Nagranie

Wystarczy teraz zsumować wartości w kolumnie L, aby otrzymać odpowiedź do zadania Połączenia.2. Jak widzimy, zostały wykonane trzy połączenia kończące się następnego dnia.

Slajd dziewiąty

Ilustracja przedstawia arkusz kalkulacyjny.  W arkuszu znajduje się tabela o trzydziestu wierszach z numerami od 1 do 30 oraz trzymastu kolumnach od A do M.
Ilustracja przedstawia arkusz. Wiersze mają numery od 1 do 30. Jest 10 kolumn: od A do L. Kolumna A ma tytuł: typ_rozmowy, B miasto_wych, C wojewodztwo_wych, D miasto_przych, E wojewodztwo_przych, F data, G godzina, H czas_rozmowy, I Połączenie między, J Kod trwania rozmowy, w kolumnie K podano Rodzaj połączenia. W kolumnie L podano Połączenia.2, W kolumnie M znajduje się liczba minut.
W komórkach podano odpowiednie informacje. W komórkach kolumny A wpisano: WOJ0week, WOJ1week, WOJ2week, WOJ0norm, WOJ2norm, MIA1norm lub DOM1week. W kolejnych kolumnach wpisano odpowiednio nazwy miast, województw, daty, czas rozmów. W kolumnie I nazwanej „Połączenia między” wpisano skróty WOJ, MIA, DOM. W kolumnie J z kodami trwania rozmowy wpisano liczby 0, 1 lub 2. W kolumnie K dotyczącej rodzajów połączenia wpisano w komórkach week lub norm. W kolumnie L dotyczącej Połączenia.2 wpisano liczby zero lub jeden. W komórkach przeważają zera.W nowo dodanej kolumnie Mnie umieszczono żadnych danych.

Nagranie dźwiękowe.

R1McU5D9ZDRoi
Nagranie

Możemy teraz przejść do rozwiązania zadania Połączenia.3. Zgodnie z jego treścią musimy obliczyć łączną opłatę za wszystkie połączenia, a opłata naliczana jest za każdą rozpoczętą minutę połączenia. Jeśli więc połączenie trwało, np. 10 minut i 1 sekundę, naliczyć musimy opłatę za 11 minut.

Wykorzystamy więc formułę ZAOKR.W.GÓRĘ.MATEMATYCZNE. Wprowadzimy kolejną kolumnę o nazwie Liczba minut.

Slajd dziesiąty

Ilustracja przedstawia arkusz kalkulacyjny.  W arkuszu znajduje się tabela o trzydziestu wierszach z numerami od 1 do 30 oraz trzymastu kolumnach od A do M.
Ilustracja przedstawia arkusz. Wiersze mają numery od 1 do 30. Jest 10 kolumn: od A do L. Kolumna A ma tytuł: typ_rozmowy, B miasto_wych, C wojewodztwo_wych, D miasto_przych, E wojewodztwo_przych, F data, G godzina, H czas_rozmowy, I Połączenie między, J Kod trwania rozmowy, w kolumnie K podano Rodzaj połączenia. W kolumnie L podano Połączenia.2, W kolumnie M znajduje się liczba minut. Wszystkie wiersze poszczególnych kolumn są uzupełnione, tak jak opisano wcześniej. W kolumnie M pojawiły się wartości. Najwiękza liczba minut ynosi 117, a najmniejsza 6.

Nagranie dźwiękowe.

RV9dchbWXBxrf
Nagranie

Formuła wprowadzona do komórki M2 może wyglądać następująco:

Linia 1. znak równości ZAOKR kropka W kropka GÓRĘ kropka MATEMATYCZNE otwórz nawias okrągły H2 asterysk 24 asterysk 60 zamknij nawias okrągły.

Formuła sprawdzi czas rozmowy w komórce H2 – 01:51:04 – a następnie zamieni czas na wartość liczbową – 0,0771(296) – po czym, aby obliczyć liczbę minut, pomnoży tę wartość przez 24, a następnie 60. Wartość ta wynosi 111,0(6), jednak skoro opłata naliczana jest za każdą rozpoczętą minutę, to zaokrąglamy w górę tę wartość, dzięki czemu otrzymujemy 112 minut.

Formułę kopiujemy do pozostałych komórek w kolumnie. Arkusz powinien prezentować się tak, jak zostało to opisane na ilustracji powyżej.

Slajd jedenasty

Tabela przedstawia cennik opłat za minutę połączenia.

Typ rozmowy

Rodzaj połączenia

Czas

0

1

2

WOJ

norm

24 gr

20 gr

27 gr

week

26 gr

22 gr

29 gr

MIA

norm

14 gr

10 gr

17 gr

week

15 gr

11 gr

18 gr

DOM

norm

7 gr

5 gr

9 gr

week

9 gr

7 gr

11 gr

Nagranie dźwiękowe.

R1EcSwKxedFkr
Nagranie

Skoro wiemy, ile minut trwała każda z rozmów, możemy obliczyć opłatę za każde z połączeń. Obliczenie tego nie będzie proste, musimy znaleźć odpowiednią opłatę za minutę połączenia w zależności od trzech wartości – Połączenie między, Kod trwania rozmowy oraz Rodzaj połączenia. W pierwszej kolejności, do komórek z zakresu, np. Q20:U27 wprowadzimy cennik podany w poleceniu do zadania.

Slajd dwunasty

Nagranie dźwiękowe.

R7OTYy9VKJ2dU
Nagranie

Zastanówmy się, jaka formuła powinna znaleźć się w kolumnie N, aby obliczyć opłatę za połączenie. Musimy pomnożyć liczbę minut przez odpowiednią wartość z cennika, jednak najpierw musimy znaleźć tę odpowiednią wartość. Możemy użyć do tego formuł INDEKS oraz PODAJ.POZYCJĘ. Zaczniemy od formuły INDEKS. Pierwszym jej argumentem będzie zakres komórek, z którego zwrócimy wartość jednej komórki, leżącej na określonym przez następne argumenty miejscu. Kolejnym argumentem formuły będzie numer wiersza, z którego zwrócona ma zostać wartość.

Slajd trzynasty

Nagranie dźwiękowe.

R7EfRfVG7WrV6
Nagranie

Nagranie video.

RdZr5QIMng9dn
Film nawiązujący do treści materiału

Użyjemy tutaj formuły PODAJ.POZYCJĘ. Formuła zwróci numer wiersza, w którym znajduje się szukana przez nas wartość. Pierwszym argumentem formuły będzie szukana przez nas wartość, a więc tekst z kolumny Połączenie między. Następnie przeszukamy komórki z zakresu Q22:Q27, wprowadzamy ten zakres jako drugi argument formuły. Chcemy, aby wyszukiwanie było dokładne, dlatego jako trzeci argument formuły wpisujemy 0.

Slajd czternasty

Nagranie dźwiękowe.

R15rQt9rAA1ze
Nagranie

Nagranie video.

R1V4nCYixMrrs
Film nawiązujący do treści materiału

Jednak tak wprowadzona formuła zwróci wartości 1, 3 lub 5, nie zostanie wzięty więc pod uwagę rodzaj połączenia. Musimy więc sprawdzić, jaki rodzaj połączenia znajduje się w kolumnie K. Jeśli jest to norm zostanie zwrócona opisana wyżej wartość, w przeciwnym wypadku, a więc gdy jest to week, zostanie zwrócona opisana wyżej wartość powiększona o 1. Dzięki temu, jeśli mamy do czynienia z normalnym rodzajem połączenia, zostanie zwrócony numer wiersza:

  • 1 – jeśli jest to połączenie między WOJ;

  • 3 – jeśli jest to połączenie między MIA;

  • 5 – jeśli jest to połączenie między DOM.

  • 2 – jeśli jest to połączenie między WOJ;

  • 4 – jeśli jest to połączenie między MIA;

  • 6 – jeśli jest to połączenie między DOM.

Slajd piętnasty

Nagranie dźwiękowe.

RoUM63dQCOYu6
Nagranie

Nagranie video.

Rln5cdMrRhYnO
Film nawiązujący do treści materiału

Dwa pierwsze argumenty formuły INDEKS są gotowe, pozostało sprawdzić kod trwania rozmowy, a następnie zwrócić odpowiedni numer kolumny, w którym się on znajduje. W trzecim argumencie formuły INDEKS również wprowadzimy formułę PODAJ.POZYCJĘ. Tym razem sprawdzamy wartość znajdującą się w kolumnie J z wartościami w komórkach S21:U21. Musimy jednak uzgodnić format tych wartości – w kolumnie J znajdują się wartości zwrócone przez formułę tekstową, a więc są one formatu tekstowego, natomiast wartości w przeszukiwanych komórkach są typu liczbowego – dlatego pierwszym argumentem formuły PODAJ.POZYCJĘ będzie formuła WARTOŚĆ, która przekonwertuje tekst z komórki znajdującej się w kolumnie J, na liczbę. Kolejnym argumentem formuły jest przeszukiwany zakres komórek, a więc S21:U21, a ostatnim argumentem typ przeszukiwania, a więc 0.

Slajd szesnasty

Ilustracja przedstawia arkusz kalkulacyjny. przedstawione zostały kolumny od H do U oraz wiersze od pierwszego do dwudziestego siódmego.
W kolumnach od H do N zapisane zostały następujące dane. W kolumnie h — czas_rozmowy, w kolumnie I — Połączenie między, w kolumnie J — Kod trwania rozmowy, w kolumnie K — Rodzaj połączenia, w kolumnie L — Połączenia.2, w kolumnie M zapisana została Liczba minut, a w kolumnie N — Opłata za połączenie. Kolumny O oraz P są puste.
Po prawej stronie w kolumnach Q oraz R utworzone zostały trzy następujące tabele.
Tabela pierwsza: pierwsza kolumna przedstawia etykiery wierwszy takie jak DOM, MIA oraz WOJ. W kolumnie drugiej znajduje się Liczba z Połączenie między. Dla DOM liczba ta wynosi 5, dla MIA — 12, dla WOj — 83. Suma końcowa wynosi 100.
W drugiej kolumnie etykiety wierszy to: 0, 1 oraz 2. W drugiej kolumnie zawarta została Liczba z Kod trwania rozmowy. Dla 0 liczba ta jest równa 30, dla 1 — 23, dla 2 — 47. Suma końcowa jest równa 100.
W trzeciej tabeli mamy następujące etykiety wierszy: norm oraz week. W drugiej kolumnie znajduje się Liczba z Rodzaj połączenia. Dla norm jest to 74, a dla week liczba ta wynosi 26. Suma końcowa jest równa 100.
Poniżej zapisano Liczba połączeni trwających do następnego dnia jest równa trzy. W prawym dolnym rogu umieszczona została tabela z cennikiem.

Nagranie dźwiękowe

RXBQtOzDg1H76
Nagranie

Pełna formuła wprowadzona do komórki N2 wygląda więc następująco:

Linia 1. znak równości M2 asterysk INDEKS otwórz nawias okrągły $S$22 dwukropek $U$27 średnik JEŻELI otwórz nawias okrągły K2 znak równości cudzysłów norm cudzysłów średnik PODAJ kropka POZYCJĘ otwórz nawias okrągły I2 średnik $Q$22 dwukropek $Q$27 średnik 0 zamknij nawias okrągły średnik PODAJ kropka POZYCJĘ otwórz nawias okrągły I2 średnik $Q$22 dwukropek $Q$27 średnik 0 zamknij nawias okrągły plus 1 zamknij nawias okrągły średnik PODAJ kropka POZYCJĘ otwórz nawias okrągły WARTOŚĆ otwórz nawias okrągły J2 zamknij nawias okrągły średnik $S$21 dwukropek $U$21 średnik 0 zamknij nawias okrągły zamknij nawias okrągły.

Mnożymy więc liczbę minut przez odpowiednio wyszukaną wartość znajdującą się w cenniku.

Formułę kopiujemy do pozostałych komórek w kolumnie.

Slajd siedemnasty

Na ilustracji są dwie komórki. W pierwszej jest zapis =SUMA(N2:N101), poniżej jest kwota: 1450,44 zł.

Nagranine dźwiękowe.

R1PV61wJqmndp
Nagranie

Skoro poprawnie obliczone zostały opłaty za pojedyncze połączenie, wystarczy teraz obliczyć sumę tych opłat. Możemy wykorzystać do tego funkcję SUMA. Formuła ta obliczy sumę wartości komórek w podanym zakresie lub zakresach.

Do dowolnej, pustej komórki w arkuszu wprowadzamy następującą formułę:

Linia 1. znak równości SUMA otwórz nawias okrągły N2 dwukropek N101 zamknij nawias okrągły.

Ilustracja powyżej przedstawia działanie formuły. Jak widzimy odpowiedzią na zadanie Połączenia.3 jest wartość 1450,44 zł.

Slajd osiemnasty

Nagranie dźwiękowe.

RqXVr9TL7BRoB
Nagranie

Dzięki temu udało się poprawnie rozwiązać polecenia Połączenia.2 oraz Połączenia.3.

LibreOffice Calc

1
R1UMapjKqdp651

Slajd pierwszy

Nagranie dźwiękowe.

R1FloOPPasCgU
Nagranie

W prezentacji prześledzimy kroki potrzebne do rozwiązania zadań Połączenia.2 oraz Połączenia.3. Treści zadań znajdują się na kolejnych slajdach prezentacji.

Slajd drugi

Nagranie dźwiękowe.

R1cxjNTO7FGob
Nagranie

Niektóre połączenia rozpoczęte zostały w jednym dniu, a zakończyły się w następnym. Jako przykład weźmy połączenie znajdujące się w wierszu 29. Połączenie zostało rozpoczęte w dniu 17.03.2010 o godzinie 23:30:54. Połączenie trwało 41 minut oraz 13 sekund. Wynika z tego, że połączenie zakończyło się w dniu 18.03.2010 o godzinie 00:12:07. Podaj liczbę takich połączeń.

Slajd trzeci

RspW8uSJtPQAT
Nagranie

Firma telekomunikacyjna, od której dostaliśmy dane, pobiera opłatę za każdą rozpoczętą minutę połączenia, zgodnie z poniższym cennikiem, przedstawiającym opłatę za minutę połączenia:

Typ rozmowy

Rodzaj połączenia

Czas

0

1

2

WOJ

norm

24 gr

20 gr

27 gr

week

26 gr

22 gr

29 gr

MIA

norm

14 gr

10 gr

17 gr

week

15 gr

11 gr

18 gr

DOM

norm

7 gr

5 gr

9 gr

week

9 gr

7 gr

11 gr

Podaj kwotę, którą należy zapłacić za wszystkie wykonane połączenia.

Slajd czwarty

Nagranie dźwiękowe.

RpLP45cWQC8Aj
Nagranie

W pierwszej kolejności zajmiemy się rozwiązaniem zadania Połączenia.2. Zastanówmy się, jakie kroki należy podjąć, aby znaleźć szukane informacje.

Slajd piąty

Ilustracja przedstawia arkusz kalkulacyjny.  W arkuszu znajduje się tabela o jedenastu wierszach z numerami od 1 do 11 oraz dwunastu kolumnach od A do L.
Kolumna A ma tytuł: typ_rozmowy, B — miasto_wych, C — wojewodztwo_wych, D — miasto_przych, E — wojewodztwo_przych, F — data, G — godzina, H — czas_rozmowy, I — Połączenie między, J — Kod trwania rozmowy, K — rodzaj połączenia, L —Połączenia.2.
Wszystkie kolumny, oprócz osotatniej — L posiadają informacje odpowiednie do nazw kolumn.
Przykładowo informacje dla wiersza czwartego są następujące:
A — WOJ1norm, B — Wolomin, C — Mazowieckie, D — Starachowice, E — Swietokrzyskie, F — 05.01.2010, G — 20:40:44, H — l00:41:06, I — WOJ, J — 1, K — norm.

Nagranie dźwiękowe.

RbeEkFJnfVVMw
Nagranie

Możemy stworzyć nową kolumnę, którą nazwiemy, na przykład, Połączenia.2. Następnie wprowadzimy do niej formułę, która wskaże, czy połączenie w danym wierszu spełnia opisane w zadaniu warunki.

Slajd szósty

Ilustracja przedstawia dwa okna obok siebie.
Okno po lewej stronie dotyczy Formatowania komórek. Z zakładek wybrano Liczby. Z rozwiniętej listy Kategorii wybrano Liczba, a z listy Forma wybrano Standard. Język określono jako Domyślny Polski.Poniżej znajduje się pole z wpisaną wartością zero. W opcjach zera wiodące ustawiono jako jeden.Kod formatu ustawiono jako standardowy. Po lewej stronie okna w komórkach arkusza jest od góry cyfra zero, a poniżej jeden. Komórka z liczbą jeden jest podświetlona na niebiesko. Zastosowano przycisk OK.
Drugie okno również dotyczy Formatowania komórek. Z opcji Liczby wybrano Kategorię godzina. Format ustawiono jako 13:37:46. Język został ustaiowny jako Domyślny Poslki. Poniżej znajduje się pole z zapisem 00:00:00. Nie zostały zaznaczone żadne dodatkowe opcje. Kod formatu to HH:MM:SS. Na dole okna zastosowano przycisk OK. Obok okna znajdują się dwie wartości zapisane w arkuszu kalkulacyjnym: 00:00:00 oraz 24:00:00, obie zaznaczone są na kolor niebieski.

Nagranie dźwiękowe.

R1aRsKR2hCOIM
Nagranie

Skoro warunkiem jest trwanie rozmowy do następnego dnia, to możemy sprawdzić, czy suma godziny rozpoczęcia rozmowy oraz czasu rozmowy jest większa lub równa 24:00:00. Arkusz kalkulacyjny przypisuje godzinom wartości ułamkowe, gdzie 0 to 00:00:00, a 1 to 24:00:00. Jeśli po zsumowaniu godziny rozpoczęcia rozmowy oraz czasu trwania rozmowy otrzymamy wartość większą lub równą 1, oznacza to, iż rozmowa trwała do dnia następnego.

Slajd siódmy

Ilustracja przedstawia arkusz kalkulacyjny.  W arkuszu znajduje się tabela o trzydziestu wierszach z numerami od 1 do 30 oraz dwunastu kolumnach od A do L.
Ilustracja przedstawia arkusz. Wiersze mają numery od 1 do 30. Jest 10 kolumn: od A do L. Kolumna A ma tytuł: typ_rozmowy, B miasto_wych, C wojewodztwo_wych, D miasto_przych, E wojewodztwo_przych, F data, G godzina, H czas_rozmowy, I Połączenie między, J Kod trwania rozmowy, w kolumnie K podano Rodzaj połączenia. W kolumnie L podano Połączenia.2.
W komórkach podano odpowiednie informacje. W komórkach kolumny A wpisano: WOJ0week, WOJ1week, WOJ2week, WOJ0norm, WOJ2norm, MIA1norm lub DOM1week. W kolejnych kolumnach wpisano odpowiednio nazwy miast, województw, daty, czas rozmów. W kolumnie I nazwanej „Połączenia między” wpisano skróty WOJ, MIA, DOM. W kolumnie J z kodami trwania rozmowy wpisano liczby 0, 1 lub 2. W kolumnie K dotyczącej rodzajów połączenia wpisano w komórkach week lub norm. W kolumnie L dotyczącej Połączenia.2 wpisano liczby zero lub jeden. W komórkach przeważają zera.

Nagranie dźwiękowe.

R1XvmTPzZMgNt
Nagranie

Do komórki L2 wprowadzamy więc następującą formułę:

Linia 1. znak równości JEŻELI otwórz nawias okrągły otwórz nawias okrągły G2 plus H2 zamknij nawias okrągły zamknij nawias ostrokątny znak równości 1 średnik 1 średnik 0 zamknij nawias okrągły.

Jeśli zostanie spełniony warunek i rozmowa trwać będzie do dnia następnego, do komórki wpisana zostanie wartość 1, a w przeciwnym wypadku 0. Kopiujemy formułę do pozostałych komórek w kolumnie. Jak widzimy, w komórce L29 została wpisana wartość 1, co oznacza, że poprawnie utworzyliśmy formułę.

Slajd ósmy

Ilustracja przedstawia dwa oddzielne wiersze.
W pierwszym wierszu jest zapis: Liczba połączeń trwających do następnego dnia, w kolumnie obok jest formuła: =SUMA(L2:L101).
W wierszu drugim jest zapis: Liczba połączeń trwających do następnego dnia, w kolumnie obok jest liczba 3.

Nagranie dżwiękowe.

R1RXbOvJwxksK
Nagranie

Wystarczy teraz zsumować wartości w kolumnie L, aby otrzymać odpowiedź do zadania Połączenia.2. Jak widzimy, zostały wykonane trzy połączenia kończące się następnego dnia.

Slajd dziewiąty

Ilustracja przedstawia arkusz kalkulacyjny.  W arkuszu znajduje się tabela o trzydziestu wierszach z numerami od 1 do 30 oraz trzymastu kolumnach od A do M.
Ilustracja przedstawia arkusz. Wiersze mają numery od 1 do 30. Jest 10 kolumn: od A do L. Kolumna A ma tytuł: typ_rozmowy, B miasto_wych, C wojewodztwo_wych, D miasto_przych, E wojewodztwo_przych, F data, G godzina, H czas_rozmowy, I Połączenie między, J Kod trwania rozmowy, w kolumnie K podano Rodzaj połączenia. W kolumnie L podano Połączenia.2, W kolumnie M znajduje się liczba minut.
W komórkach podano odpowiednie informacje. W komórkach kolumny A wpisano: WOJ0week, WOJ1week, WOJ2week, WOJ0norm, WOJ2norm, MIA1norm lub DOM1week. W kolejnych kolumnach wpisano odpowiednio nazwy miast, województw, daty, czas rozmów. W kolumnie I nazwanej „Połączenia między” wpisano skróty WOJ, MIA, DOM. W kolumnie J z kodami trwania rozmowy wpisano liczby 0, 1 lub 2. W kolumnie K dotyczącej rodzajów połączenia wpisano w komórkach week lub norm. W kolumnie L dotyczącej Połączenia.2 wpisano liczby zero lub jeden. W komórkach przeważają zera.W nowo dodanej kolumnie Mnie umieszczono żadnych danych.

Nagranie dźwiękowe.

RomsngqTGFPsX
Nagranie

Możemy teraz przejść do rozwiązania zadania Połączenia.3. Zgodnie z jego treścią, musimy obliczyć łączną opłatę za wszystkie połączenia, a opłata naliczana jest za każdą rozpoczętą minutę połączenia. Jeśli więc połączenie trwało, np. 10 minut i 1 sekundę, naliczyć musimy opłatę za 11 minut.

Wykorzystamy więc formułę ZAOKR.W.GÓRĘ.MATEMATYCZNE. Wprowadzimy kolejną kolumnę o nazwie Liczba minut.

Slajd dziesiąty

Ilustracja przedstawia arkusz kalkulacyjny.  W arkuszu znajduje się tabela o trzydziestu wierszach z numerami od 1 do 30 oraz trzymastu kolumnach od A do M.
Kolumna A ma tytuł: typ_rozmowy, B miasto_wych, C wojewodztwo_wych, D miasto_przych, E wojewodztwo_przych, F data, G godzina, H czas_rozmowy, I Połączenie między, J Kod trwania rozmowy, w kolumnie K podano Rodzaj połączenia. W kolumnie L podano Połączenia.2, W kolumnie M znajduje się liczba minut. Wszystkie wiersze poszczególnych kolumn są uzupełnione, tak jak opisano wcześniej. W kolumnie M pojawiły się wartości. Najwiękza liczba minut ynosi 117, a najmniejsza 6.

Nagranie dźwiękowe.

R1Q6QC5fqSlfT
Nagranie

Formuła wprowadzona do komórki M2 może wyglądać następująco:

Linia 1. znak równości ZAOKR kropka W kropka GÓRĘ kropka MATEMATYCZNE otwórz nawias okrągły H2 asterysk 24 asterysk 60 zamknij nawias okrągły.

Formuła sprawdzi czas rozmowy w komórce H2 – 01:51:04 – a następnie zamieni czas na wartość liczbową – 0,0771(296) – po czym, aby obliczyć liczbę minut, pomnoży tę wartość przez 24, a następnie 60. Wartość ta wynosi 111,0(6), jednak skoro opłata naliczana jest za każdą rozpoczętą minutę, to zaokrąglamy w górę tę wartość, dzięki czemu otrzymujemy 112 minut.

Formułę kopiujemy do pozostałych komórek w kolumnie. Arkusz powinien prezentować się tak, jak na ilustracji powyżej.

Slajd jedenasty

Tabela przedstawia cennik opłat za minutę połączenia.

Typ rozmowy

Rodzaj połączenia

Czas

0

1

2

WOJ

norm

24 gr

20 gr

27 gr

week

26 gr

22 gr

29 gr

MIA

norm

14 gr

10 gr

17 gr

week

15 gr

11 gr

18 gr

DOM

norm

7 gr

5 gr

9 gr

week

9 gr

7 gr

11 gr

Nagranie dźwiękowe.

R1b2JHksYdQCX
Nagranie

Skoro wiemy, ile minut trwała każda z rozmów, możemy obliczyć opłatę za każde z połączeń. Obliczenie tego nie będzie proste, musimy znaleźć odpowiednią opłatę za minutę połączenia w zależności od trzech wartości – Połączenie między, Kod trwania rozmowy oraz Rodzaj połączenia. W pierwszej kolejności, do komórek z zakresu, np. Q20:U27 wprowadzimy cennik podany w poleceniu do zadania.

Slajd dwunasty

Nagranie dźwiękowe.

R5AczKUfMLTUc
Nagranie

Zastanówmy się, jaka formuła powinna znaleźć się w kolumnie N, aby obliczyć opłatę za połączenie. Musimy pomnożyć liczbę minut przez odpowiednią wartość z cennika, jednak najpierw musimy znaleźć tę odpowiednią wartość. Możemy użyć do tego formuł INDEKS oraz PODAJ.POZYCJĘ. Zaczniemy od formuły INDEKS. Pierwszym jej argumentem będzie zakres komórek, z którego zwrócimy wartość jednej komórki, leżącej na określonym przez następne argumenty miejscu. Kolejnym argumentem formuły będzie numer wiersza, z którego zwrócona ma zostać wartość.

Slajd trzynasty

Nagranie dźwiękowe.

RHNLUd9qMwmd4
Nagranie

Nagranie video.

R1HKU3R6xL89v
Film nawiązujący do treści materiału

Użyjemy tutaj formuły PODAJ.POZYCJĘ. Formuła zwróci numer wiersza, w którym znajduje się szukana przez nas wartość. Pierwszym argumentem formuły będzie szukana przez nas wartość, a więc tekst z kolumny Połączenie między. Następnie przeszukamy komórki z zakresu Q22:Q27, wprowadzamy ten zakres jako drugi argument formuły. Chcemy, aby wyszukiwanie było dokładne, dlatego jako trzeci argument formuły wpisujemy 0.

Slajd czternasty

Nagranie dźwiękowe.

RuQHDUYx8FE6C
Nagranie

Nagranie video.

R19VYkCD3nna9
Film nawiązujący do treści materiału

Jednak tak wprowadzona formuła zwróci wartości 1, 3 lub 5, nie zostanie wzięty więc pod uwagę rodzaj połączenia. Musimy sprawdzić, jaki rodzaj połączenia znajduje się w kolumnie K. Jeśli jest to norm, zostanie zwrócona opisana wyżej funkcja, w przeciwnym wypadku, a więc gdy jest to week, zostanie zwrócona opisana wyżej wartość powiększona o 1. Dzięki temu, jeśli mamy do czynienia z > >normalnym rodzajem połączenia, zostanie zwrócony numer wiersza:

  • 1 – jeśli jest to połączenie między WOJ;

  • 3 – jeśli jest to połączenie między MIA;

  • 5 – jeśli jest to połączenie między DOM.

  • 2 – jeśli jest to połączenie między WOJ;

  • 4 – jeśli jest to połączenie między MIA;

  • 6 – jeśli jest to połączenie między DOM.

Nagranie dźwiękowe.

RqmwEXoOHHTBq
Nagranie

Nagranie video.

R1cMbXdntvRC7
Film nawiązujący do treści materiału

Dwa pierwsze argumenty formuły INDEKS są gotowe, pozostało sprawdzić kod trwania rozmowy, a następnie zwrócić odpowiedni numer kolumny, w którym się on znajduje. W trzecim argumencie formuły INDEKS również wprowadzimy formułę PODAJ.POZYCJĘ. Tym razem sprawdzamy wartość znajdującą się w kolumnie J z wartościami w komórkach S21:U21. Musimy jednak uzgodnić format tych wartości – w kolumnie J znajdują się wartości zwrócone przez formułę tekstową, a więc są one formatu tekstowego, natomiast wartości w przeszukiwanych komórkach są typu liczbowego – dlatego pierwszym argumentem formuły PODAJ.POZYCJĘ będzie formuła WARTOŚĆ, która przekonwertuje tekst z komórki znajdującej się w kolumnie J, na liczbę. Kolejnym argumentem formuły jest przeszukiwany zakres komórek, a więc S21:U21, a ostatnim argumentem typ przeszukiwania, a więc 0.

Slajd szesnasty

Ilustracja przedstawia arkusz kalkulacyjny. przedstawione zostały kolumny od H do U oraz wiersze od pierwszego do dwudziestego siódmego.
W kolumnach od H do N zapisane zostały następujące dane. W kolumnie h — czas_rozmowy, w kolumnie I — Połączenie między, w kolumnie J — Kod trwania rozmowy, w kolumnie K — Rodzaj połączenia, w kolumnie L — Połączenia.2, w kolumnie M zapisana została Liczba minut, a w kolumnie N — Opłata za połączenie. Kolumny O oraz P są puste.
Po prawej stronie w kolumnach Q oraz R utworzone zostały trzy następujące tabele.
Tabela pierwsza: pierwsza kolumna przedstawia etykiery wierwszy takie jak DOM, MIA oraz WOJ. W kolumnie drugiej znajduje się Liczba z Połączenie między. Dla DOM liczba ta wynosi 5, dla MIA — 12, dla WOj — 83. Suma końcowa wynosi 100.
W drugiej kolumnie etykiety wierszy to: 0, 1 oraz 2. W drugiej kolumnie zawarta została Liczba z Kod trwania rozmowy. Dla 0 liczba ta jest równa 30, dla 1 — 23, dla 2 — 47. Suma końcowa jest równa 100.
W trzeciej tabeli mamy następujące etykiety wierszy: norm oraz week. W drugiej kolumnie znajduje się Liczba z Rodzaj połączenia. Dla norm jest to 74, a dla week liczba ta wynosi 26. Suma końcowa jest równa 100.
Poniżej zapisano Liczba połączeni trwających do następnego dnia jest równa trzy. W prawym dolnym rogu umieszczona została tabela z cennikiem.

Nagranie dźwiękowe.

RdpcA3ih2aP7l
Nagranie

Pełna formuła wprowadzona do komórki N2 wygląda więc następująco:

Linia 1. znak równości M2 asterysk INDEKS otwórz nawias okrągły $S$22 dwukropek $U$27 średnik JEŻELI otwórz nawias okrągły K2 znak równości cudzysłów norm cudzysłów średnik PODAJ kropka POZYCJĘ otwórz nawias okrągły I2 średnik $Q$22 dwukropek $Q$27 średnik 0 zamknij nawias okrągły średnik PODAJ kropka POZYCJĘ otwórz nawias okrągły I2 średnik $Q$22 dwukropek $Q$27 średnik 0 zamknij nawias okrągły plus 1 zamknij nawias okrągły średnik PODAJ kropka POZYCJĘ otwórz nawias okrągły WARTOŚĆ otwórz nawias okrągły J2 zamknij nawias okrągły średnik $S$21 dwukropek $U$21 średnik 0 zamknij nawias okrągły zamknij nawias okrągły.

Mnożymy więc liczbę minut przez odpowiednio wyszukaną wartość znajdującą się w cenniku.

Formułę kopiujemy do pozostałych komórek w kolumnie.

Slajd siedemnasty

Nagranie dźwiękowe.

R24OZwLFvbnKj
Nagranie

Na ilustracji są dwie komórki. W pierwszej jest zapis =SUMA(N2:N101), poniżej jest kwota: 1450,44 zł.

Nagranine dźwiękowe. Skoro poprawnie obliczone zostały opłaty za pojedyncze połączenie, wystarczy teraz obliczyć sumę tych opłat. Możemy wykorzystać do tego funkcję SUMA. Formuła ta obliczy sumę wartości komórek w podanym zakresie lub zakresach.

Do dowolnej, pustej komórki w arkuszu wprowadzamy następującą formułę:

Linia 1. znak równości SUMA otwórz nawias okrągły N2 dwukropek N101 zamknij nawias okrągły.

Ilustracja powyżej przedstawia działanie formuły. Jak widzimy odpowiedzią na zadanie Połączenia.3 jest wartość 1450,44 zł.

Slajd osiemnasty

Nagranie dźwiękowe.

R1ZcWXs4uhLOI
Nagranie

Dzięki temu udało się poprawnie rozwiązać polecenia Połączenia.2 oraz Połączenia.3.