Podsumowanie analizy aktu II

Warstwa językowa

RLK4xeU7AnpAY1

Zdjęcie przedstawia stertę butów, na której znajdują się dwaj mężczyźni. Stojący po lewej stronie mężczyzna jest łysiejący, ubrany jest w kalesony oraz wzorzysty płaszcz. Patrzy na drugiego mężczyznę, który siedzi niżej na krześle. Ma krótkie włosy, wąsy oraz jasny płaszcz z futrzanym szalem. Opiera prawą rękę na oparciu krzesła. Spogląda ku górze w stronę stojącego mężczyzny.

W akcie II pojawia się dialog sytuacyjny i konwersacyjny służący przedstawieniu problematyki utworu. Pod koniec aktu pojawia się dialog dyskusyjny, który posuwa akcję do przodu – na wezwanie Sajetana szewcy niszczą więzienne „balaski” i rozpoczynają szaleńczą pracę, która przeradza się w rewolucjęrewolucjarewolucję. Dialogi szewców stają się jeszcze bardziej bełkotliwe, pełne absurdalnych kalamburów i rymów. Sposób ukształtowania ich wypowiedzi oddaje podniecenie pracą.

Przestrzeń

R10PpknJs794H1

Zdjęcie przedstawia scenę zbiorową. Na pierwszym planie znajduje się mężczyzna w jasnej koszuli z ciemną brodą. Jest na czworakach i przypięty jest łańcuchem do podłogi. Ma otwarte usta, które trzyma blisko dłoni stojącej obok kobiety. Kobieta ubrana jest w suknię z prześwitującymi rękawami oraz ma założone rękawiczki. Patrzy na mężczyznę. Z tyłu widoczna jest sterta butów. Po lewej stronie stoi mężczyzna w garniturze, który trzyma siekierę. Po prawej kuca dwóch mężczyzn w jasnych marynarkach. Pierwszy z przodu jest młodszy, ma krótkie włosy oraz wąsy. Drugi z tyłu jest starszy, ma na głowie cylinder.

Przestrzeń została ukształtowana na wzór więzienia – szewcy zostali uwięzieni w „leniwniach”, natomiast Księżną zmuszono do szycia butów, aby swoim widokiem wzmagała jeszcze męki cierpiących z powodu braku pracy szewców. Stosując taką konstrukcję przestrzeni, Witkacy stworzył sceniczną metaforę rzeczywistości po faszystowskim przewrocie Scurvye’go i Dziarskich Chłopców – paradoksalnie klasa robotnicza została pozbawiona pracy, natomiast arystokracja w ramach represji jest do niej zmuszana. Władzę Scurvy’ego podkreśla katedra, z której przemawia do szewców i Księżnej.

Czas akcji

Witkacy posłużył się ekspresjonistyczną techniką skrótów czasowych, kondensując wydarzenia w krótkim odcinku czasowym.

Cechy gatunku

Na scenie pojawiają się niezwykle sugestywne teatralne metafory sytuacyjne, charakterystyczne dla dramatu groteskowego. Szaleńcza praca, która przypomina prawdziwy gwałt, staje się metaforą rewolucyjnej walki. Podobna sytuacja ma miejsce chwilę później, kiedy Dziarscy Chłopcy, którzy mieli przywrócić porządek, „uszewczają się”, co metaforycznie oznacza ich przyłączenie się do rewolucji i sojusz niższych klas społecznychklasy społeczneklas społecznych w walce przeciw dotychczasowej władzy.

R16OWNi4B5xBn

Zdjęcie przedstawia scenę zbiorową. Z przodu po prawej stronie stoi mężczyzna w roboczym fartuchu, ma umorusaną twarz i uniesione ku górze ręce. W prawej dłoni trzyma narzędzie. Patrzy w stronę widza. Po lewej stoi drewniana ława, przy której siedzą dwaj mężczyźni w strojach roboczych. Trzymają narzędzia i składają buty. Patrzą w prawą stronę zdjęcia. Za nimi stoi mężczyzna w garniturze oraz kobieta w długiej sukni z krótkimi rękawami. Ma ona krótkie włosy i kolczyki. W tle na podwyższeniu stoi mężczyzna w ciemnym płaszczu. Ma uniesioną głowę, patrzy ku górze. Po prawej stronie zdjęcia widoczna jest sterta butów.

Słownik