Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Nawożenie upraw służy dostarczeniu odpowiednich substancji uprawianej roślinie. Przykładem takich substancji są m.in. sole. Mają one odżywiać roślinę, w każdym etapie jej rozwoju. Efektem prawidłowego nawożenia jest:

  • uzyskanie zakładanej ilości plonów;

  • jakość uzyskiwanego produktu.

bg‑green

Rodzaje nawozów

RmaHJKGu1buP61
Schemat. Lista elementów:
  • Nazwa kategorii: NAWOZY
    • Elementy należące do kategorii NAWOZY
    • Nazwa kategorii: NATURALNE
      • Elementy należące do kategorii NATURALNE
      • Nazwa kategorii: obornik
      • Nazwa kategorii: gnojówka
      • Nazwa kategorii: gnojowica
      • Nazwa kategorii: pomiot ptasi
      • Koniec elementów należących do kategorii NATURALNE
    • Nazwa kategorii: ORGANICZNE
      • Elementy należące do kategorii ORGANICZNE
      • Nazwa kategorii: słoma
      • Nazwa kategorii: komposty
      • Nazwa kategorii: nawozy zielone
      • Koniec elementów należących do kategorii ORGANICZNE
    • Nazwa kategorii: MINERALNE (SZTUCZNE)
      • Elementy należące do kategorii MINERALNE (SZTUCZNE)
      • Nazwa kategorii: azotowe
      • Nazwa kategorii: fosforanowe
      • Nazwa kategorii: potasowe
      • Nazwa kategorii: magnezowe
      • Nazwa kategorii: siarkowe
      • Nazwa kategorii: mikroelementowe
      • Nazwa kategorii: wieloskładnikowe
      • Koniec elementów należących do kategorii MINERALNE (SZTUCZNE)
      Koniec elementów należących do kategorii NAWOZY
Rolnik, dokonując wyboru stosowanych nawozów, decyduje, czy prowadzi uprawę ekologiczną.
bg‑green

Wybrane sztuczne – nawozy mineralne. Podział ze względu na budowę chemiczną

R19Wtc45kTB5s
Azotowe , Fosforowe Kolejnym nawozem jest ortofosforan(V) wapnia Ca3(PO4)2, który otrzymuje się w następujący sposób: RÓWNANIE opis WCAG Nawozy zawierające związki fosforu mają duże znaczenie w poprawie jakości uzyskiwanych plonów., Potasowe Chlorek potasu (KCl) Dostarcza roślinom jonów potasu, jest najbardziej popularnym nawozem. Nawożenie potasem jest ważne ponieważ brak powoduje ograniczony wzrost i więdnięcie. opis WCAG Głównym składnikiem chlorku potasu jest potas w formie kationu K+., Magnezowe Siarczan(VI) magnezu (sól gorzka) MgSO4 jest związkiem chemicznym wykorzystywanym do dolistnego dokarmiania roślin. Brak jonów magnezu wpływa na podstawowe procesy życiowe roślin. Ma znaczenie dla przebiegu procesu fotosyntezy i pobierania składników mineralnych. opis WCAG Gleby zakwaszone są często ubogie w związki magnezu. Dlatego należy łączyć wapnowanie gleby z nawożeniem związkami magnezu.
bg‑green

Zasady racjonalnego nawożenia:

Rolnik, stosując nawozy mineralne (nawozy sztuczne) w swojej uprawie, powinien przestrzegać następujących zasad:

  1. Uzyskanie średnich plonów jest związane z oszczędnym nawożeniem.

  2. Ograniczanie niekorzystnego wpływu nawożenia na środowisko.

  3. Utrzymywanie dobrej kultury rolnej.

  4. Wysoka jakość płodów rolnych uzyskuje się przez zrównoważone i staranne nawożenie.

  5. Zyskanie wysokich plonów wymaga wysokich nakładów pracy, nawożenia, środków ochrony roślin.

  6. Utrzymywanie żyzności gleby pomimo intensywnego pobierania przez rośliny składników pokarmowych.

bg‑green

Podsumowanie

Produktywność roślinproduktywność roślinProduktywność roślin i jakość plonu zależy od nawożenia. Jest ono podstawowym zabiegiem agrotechnicznym. Udział nawożenia w produktywności roślin wynosi dla naszego kraju 40‑50%. Należy pamiętać, że niewłaściwe stosowanie nawozów wpływa negatywnie na żyzność gleby. Dzieje się tak, ponieważ nadmierne nawożenie:

  • stymuluje zakwaszenie gleby;

  • powoduje zachwianie równowagi jonowej;

  • zaburza aktywność mikrobiologiczną;

  • wprowadza szkodliwe substancje/pierwiastki do środowiska;

  • powoduje eutrofizacjęeutrofizacja wód (przeżyźnienie)eutrofizację wód powierzchniowych;

  • zanieczyszcza wody gruntowe.

Słownik

efektywność rolnicza (efektywność agronomiczna)
efektywność rolnicza (efektywność agronomiczna)

miara określająca produkcyjną skuteczność nawożenia; przyrost otrzymywanego plonu w kg na 1 kg azotu użytego w zastosowanym nawozie; wielkość ta zależy od:

  • gleby;

  • stanu plantacji;

  • przedplonu;

  • odmiany;

  • ochrony lub jej braku;

  • opadów zimowych;

  • opadów i temperatury podczas wegetacji

eutrofizacja wód (przeżyźnienie)
eutrofizacja wód (przeżyźnienie)

proces wzbogacania zbiorników wodnych w substancje odżywcze (głównie związki azotu (N), fosforu (P), potasu (K), sodu (Na)); zasobność w pierwiastki biogenne powoduje nadmierny wzrost biomasy glonów; efektem są zakwity glonów, które negatywnie wpływają na równowagę w zbiorniku i jego bioróżnorodność

fotosynteza
fotosynteza

(stgr. phiῶς „światło”, sigmaύnuthetaepsilonsigmaiotaς „łączenie”) proces zachodzący w komórkach zawierających chlorofil; polega na wytwarzaniu związków organicznych z materii nieorganicznej przy udziale energii słonecznej; dzięki temu procesowi utrzymuje się wysoki poziom tlenu w atmosferze; równanie reakcji chemicznej:

RKWW5IBPhEOoU
Fotosynteza jest procesem, w którym powstaje glukoza.
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
wyleganie zbóż
wyleganie zbóż

trwałe pochylenie się zbóż; miejscem pochylenia może być podstawa źdźbła lub międzywęźla; takie „przewrócenie się” zboża wpływa na jakość ziarna i podatność na choroby

ROab6GPo8hhPU
Czynniki wpływające na „przewracanie się” kłosów są różnorodne. Jednym z nich jest stosowanie nadmiaru nawozów mineralnych.
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
produktywność roślin
produktywność roślin

wartość określająca ilość suchej masy, która została wytworzona przez roślinę w określonym czasie (doba, rok, okres wegetacji); pojęcie jest stosowane zarówno dla pojedynczej rośliny, jak i całego łanu

Bibliografia

Bryant D. A., Frigaard N. U., Prokaryotic Photosynthesis and Phototrophy Illuminated,  „Trends in Microbiology” 2006, 11 (14), s. 488–496.

Chwil S., Chemia rolna : podstawy teoretyczne i analityczne, pod red. Tadeusza Filipka, Lublin 2006.

Gorlach E., Mazur T., Chemia rolna, Warszawa 2001.

Kopcewicz J., Lewak S., Fizjologia roślin, Warszawa 2002.

Mercik S., Chemia rolna, Warszawa 1995.