Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Równanie wielomianowe
Definicja: Równanie wielomianowe

Równaniem wielomianowym stopnia n, n nazywamy równanie, które można zapisać w postaci

Wx=0,

gdzie:
Wx – jest wielomianem stopnia n.

Pierwiastek wielomianu
Definicja: Pierwiastek wielomianu

Pierwiastkiem wielomianu Wx nazywamy taką liczbę rzeczywistą a, dla której zachodzi warunek

Wa=0.

Rozwiązaniem równania Wx=0 są wszystkie pierwiastki wielomianu Wx.

W rozwiązywaniu zadań wykorzystamy definicje dotyczące działań na zbiorach.

Suma zbiorów AB
Definicja: Suma zbiorów AB

Sumą zbiorów A i B nazywamy zbiór tych wszystkich elementów, które należą do zbioru A lub należą do zbioru B.

Iloczyn zbiorów AB
Definicja: Iloczyn zbiorów AB

Iloczynem zbiorów AB nazywamy zbiór tych wszystkich elementów, które należą do zbioru A i należą do zbioru B.

Różnica zbiorów AB
Definicja: Różnica zbiorów AB

Różnicą zbiorów AB nazywamy zbiór tych wszystkich elementów, które należą do zbioru A i nie należą do zbioru B.

Przykład 1

Obliczymy sumę kwadratów wszystkich pierwiastków równania x 4 4 x 2 + 2 = 0 .

x4-4x2+2=0

Niech x2=t, t0.

t2-4t+2=0

=16-4·2=8>0, zatem równanie kwadratowe ma dwa rozwiązania t1, t2.

Ze wzorów Viete’a wiemy, że t1+t2=4>0 oraz t1·t2=2>0, czyli oba rozwiązania równania są dodatnie.

Zatem równanie x4-4x2+2=0 ma cztery rozwiązania -t1, -t2, t1, t2.

Suma kwadratów pierwistków równania jest równa:

-t12+-t22+t12+t22=t1+t2+t1+t2=2t1+2t2=

=2·t1+t2=2·4=8

Suma kwadratów wszystkich pierwiastków równania jest równa 8.

Przykład 2

Dla jakich wartości parametru p równanie x3+p-1x2+2px=0 ma dokładnie jeden pierwiastek rzeczywisty?

x3+p-1x2+2px=0

xx2+p-1x+2p=0

x=0 lub x2+p-1x+2p=0 =p-12-4·2p=p2-2p+1-8p=p2-10p+1

p2-10p+1<0

p=100-4=9696=46 

p1=10-462=5-26

p2=10+462=5+26

p5-26, 5+26

Równanie ma dokładnie jeden pierwiastek rzeczywisty dla p5-26, 5+26.

Przykład 3

Dla jakich wartości parametru m rozwiązaniem równania mx2-7x+6=0 jest liczba m?

Aby liczba m była rozwiązaniem równania musi zachodzić warunek:

m·m2-7m+6=0

m3-7m+6=0

m3-m-6m+6=0

mm2-1-6·m-1=0

mm-1m+1-6·m-1=0

m-1mm+1-6=0

m-1m2+m-6=0

m-1m+3m-2=0

m=1 lub m=-3 lub m=2

Aby rozwiązaniem równania była liczba m: m=-3, m=1, m=2.

Przykład 4

Wyznacz sumęsuma zbiorów A i Bsumę, iloczyniloczyn zbiorów A i Biloczynróżnice zbiorówróżnica zbiorów A i Bróżnice zbiorów AB (AB, AB oraz AB, BA) jeżeli:

A=x: x3+2x2-5x-6=0

B=x: x3-4x=0

Rozwiążemy najpierw równanie x3+2x2-5x-6=0.

x3+3x2-x2-3x-2x-6=0

x2x+3-xx+3-2·x+3=0

x+3x2-x-2=0

x+3x+1x-2=0

x=-3 lub x=-1 lub x=2.

Zajmiemy się teraz rozwiązaniem równania

x3-4x=0

xx2-4=0

xx-2x+2=0

x=0 lub x=2 lub x=-2

czyli A=-3, -1, 2

B=-2, 0, 2

Zatem AB=2, AB=-3, -2, -1, 0, 2, AB=-3, -1, BA=-2, 0.

Przykład 5

Dla jakich wartości parametru p część wspólna zbiorów A=-, p3-4B=-3p2,  jest zbiorem jednoelementowym?

Aby iloczyn AB był zbiorem jednoelementowym lewy kraniec przedziału A musi przyjmować taką samą wartość, jak prawy kraniec przedziału B.

Czyli p3-4=-3p2

p3+3p2-4=0

p3-p2+4p2-4=0

p2p-1+4·p2-1=0

p2p-1+4·p-1p+1=0

p-1p2+4·p+1=0

p-1p2+4p+4=0

p-1p+22=0

p=1 lub p=-2

Dla p=1, p=-2 iloczyn zbiorów AB jest zbiorem jednoelementowym.

Słownik

suma zbiorów A i B
suma zbiorów A i B

sumą zbiorów AB nazywamy zbiór tych wszystkich elementów, które należą do zbioru A lub należą do zbioru B

iloczyn zbiorów A i B
iloczyn zbiorów A i B

iloczynem zbiorów AB nazywamy zbiór tych wszystkich elementów, które należą do zbioru A i należą do zbioru B

różnica zbiorów A i B
różnica zbiorów A i B

różnicą zbiorów AB nazywamy zbiór tych wszystkich elementów, które należą do zbioru A i nie należą do zbioru B