Przeczytaj
Właściwości fizyczne
Przeprowadź doświadczenie w laboratorium chemicznym. Mając do dyspozycji kilka alkanów o nierozgałęzionych łańcuchach, olej parafinowy i parafinę, zbadaj ich właściwości fizyczne:
stan skupienia;
barwę;
rozpuszczalność w wodzie;
rozpuszczalność w benzynie.
Zaproponuj problem badawczy/ problemy badawcze, które możesz rozwiązać za pomocą zgromadzonego sprzętu, odczynników w oparciu o materiał badawczy. Rozwiąż problem badawczy i zweryfikuj hipotezę. W formularzu zapisz swoje obserwacje. Następnie sformułuj wnioski. Zwróć uwagę na podobieństwa właściwości alkanów o różnych rozmiarach cząsteczek.
Ważne:
Pamiętaj o zachowaniu środków ostrożności i wykonywaniu doświadczenia pod wyciągiem w okularach ochronnych. Przed przystąpieniem do pracy zapoznaj się z kartami charakterystyk substancji wykorzystanych w doświadczeniu. W razie wątpliwości, skorzystaj z podpowiedzi do zadania.
Doświadczenie
Właściwości chemiczne alkanów
Przeprowadź doświadczenie w laboratorium chemicznym. Mając do dyspozycji heksan i olej parafinowyolej parafinowy, zbadaj ich zachowanie wobec wodnego roztworu manganianu() potasu i wody bromowej. Zaproponuj problem badawczy/ problemy badawcze, które możesz rozwiązać za pomocą zgromadzonego sprzętu, odczynników w oparciu o materiał badawczy. Rozwiąż problem badawczy i zweryfikuj hipotezę. W formularzu zapisz swoje obserwacje. Następnie sformułuj wnioski.
Ważne:
Pamiętaj o zachowaniu środków ostrożności i wykonywaniu doświadczenia pod wyciągiem w okularach ochronnych. Przed przystąpieniem do pracy, zapoznaj się z kartami charakterystyk substancji wykorzystanych w doświadczeniu. W razie wątpliwości, skorzystaj z podpowiedzi do zadania.
Doświadczenie
Alkany można znaleźć w wielu substancjach i produktach wykorzystywanych na co dzień, choćby w benzynach, jako dodatek do rozpuszczalników w farbach i barwnikach, gumach, kauczuku, a nawet jako dodatek do znieczuleń.
Słownik
ciąg związków organicznych, należących do jednej grupy (np. alkany, alkohole, kwasy), których cząsteczki różnią się między sobą o jedną lub więcej grup metylenowych
związek, zbudowany wyłącznie z atomów węgla i atomów wodoru, w którym atomy węgla są połączone ze sobą wyłącznie wiązaniami pojedynczymi typu
(łac. parum affanis „mający mało pokrewieństw”) mieszanina stałych węglowodorów nasyconych, zawierających 16‑48 atomów węgla w cząsteczce
(łac. parum affanis „mający mało pokrewieństw”) mieszanina składająca się z ciekłych węglowodorów nasyconych, otrzymywana z produktów destylacji ropy naftowej
Bibliografia
Danikiewicz W., Chemia. Związki organiczne. Podręcznik do liceów i techników. Zakres rozszerzony, Warszawa 2016.
Dudek‑Różycki K., Płotek M., Wichur T., Węglowodory. Repetytorium i zadania, Kraków 2020.
Dudek‑Różycki K., Płotek M., Wichur T, Kompendium terminologii oraz nazewnictwa związków organicznych. Poradnik dla nauczycieli i uczniów, Kraków 2020.
Encyklopedia PWN
Lautenschläger K. H., Schröter W., Wanninger A., Nowoczesne kompendium chemii, tłum. A. Dworak, Warszawa 2014.
Morrison R. T., Boyd R. N., Chemia organiczna, Warszawa 2010.