Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Rozwiązując równania zapisujemy coraz prostsze równania równoważne, czyli takie, które mają taki sam zbiór rozwiązań. W tym celu możemy do obu stron równania dodać lub od obu stron odjąć tę samą liczbę. Możemy również obie strony równania pomnożyć lub podzielić przez tę samą liczbę różną od zera.

Zadania tekstowe z wykorzystaniem równań rozwiązujemy w następujących etapach:

  • analiza zadania,

  • zapisanie równania i jego rozwiązanie,

  • sprawdzenie rozwiązania równania z warunkami zadania,

  • zapisanie odpowiedzi.

W rozwiązywaniu zadań skorzystamy ze wzoru na drogę w ruchu jednostajnym:

s=v·t,

gdzie:
s – długość drogi w km,
v – prędkość poruszania sie ciała w kmh,
t – czas trwania ruchu w h.

Przykład 1

Obliczymy średnią prędkość jazdy samochodu, który dystans 40 km pokonał w 20 minut.

Wynik podamy w kmh.

Najpierw ustalimy jednostki.

t=20 min=2060 godziny=13 h

s=40 km

Następnie obliczymy średnią prędkość samochodu.

v=st

v=40 km13 h

v=40 km·3 1h

v=120 kmh

Średnia prędkość samochodu jest równa 120 kmh.

Przykład 2

Obliczymy długość drogi, jaką pokonał Krzysztof, jeżeli przez 12 minut biegł z prędkością 12 kmh.

Wiemy, że:

v=12 kmh

t=12 min=1260 godziny=15 h

Korzystając ze wzoruwzór na drogę w ruchu jednostajnymwzoru s=v·t obliczamy długość drogi.

s=12 kmh·15 h

s=125 km

s=225 km

s=2,4 km

Krzysztof przebiegł drogę długości  2,4 km.

Przykład 3

Pan Jan jechał samochodem ze średnią prędkością 40 kmh przez 30 minut, a pan Tadeusz jechał ze średnią prędkością o 20% większą niż pan Jan, ale przez okres o 20% krótszy od pana Jana. Który z nich pokonał większy dystans? O ile kilometrów?

Niech:

40 kmh – prędkość samochodu pana Jana,

30 min=12 h – czas podróży pana Jana,

40 kmh+20%·40 kmh – prędkość samochodu pana Tadeusza,

12 h-20%·12 h – czas podróży pana Tadeusza.

Obliczymy dystans, jaki pokonał pan Jan.

s=v·t

s=40 kmh·12 h

s=20 km

Czas podróży pana Tadeusza to:

12 h-0,2·12 h=12 h-15·12 h=12 h-110 h=410 h=25 h.

Prędkość jazdy pana Tadeusza to:

40 kmh+0,2·40 kmh=40 kmh+8 kmh=48 kmh.

Obliczymy dystans, jaki pokonał pan Tadeusz.

s=v·t

s=48 kmh·25 h=19,2 km.

20-19,2=0,8 km.

Pan Jan pokonał dystans dłuższy o 0,8 km.

Przykład 4

Z miejscowości A do miejscowości B wyruszył na rowerze Tomek, który jechał z prędkością 10 kmh. Dwie godziny później z tej samej miejscowości i w tym samym kierunku wyjechał na rowerze Marcin, który poruszał się z prędkością 12 kmh. Obaj chłopcy dotarli jednocześnie do miasta B. Jaka jest odległość między miejscowościami AB?

Niech s w km oznacza szukaną odległość.

Zatem:

s10 h – czas przejazdu Tomka,

s12 h – czas przejazdu Marcina.

Porównując czasy chłopców możemy zapisać i rozwiązać równanie.

s10-2=s12 |·60

6s-120=5s

s=120

Odległość między miejscowościami AB wynosi 120 km.

Przykład 5

Dwa samochody wyruszyły jednocześnie z tego samego miejsca, ale w przeciwnych kierunkach. Jaka będzie odległość między nimi, po 3 godzinach, jeżeli pierwszy jedzie z prędkością 40 kmh, a drugi 50 kmh?

W ciągu jednej godziny odległość między samochodami jest równa 50+40=90 km.

Zatem po trzech godzinach odległość w km będzie równa 903=270.

Przykład 6

Jan i Mateusz wyjechali równocześnie naprzeciw siebie na rowerach ze swoich domów oddalonych o 40 km . Spotkali się po 1 godzinie i 20 minutach. Obliczymy, z jaką średnią prędkością poruszał się każdy z chłopców oraz jaką drogę pokonali do momentu spotkania, jeżeli wiadomo, że Jan jechał z prędkością o 6 kmh większą od Mateusza.

Niech :

v – prędkość z jaką poruszał się Mateusz,

v+6 – prędkość z jaką poruszał się Jan,

113 h – czas jazdy każdego z  chłopców,

s – długość drogi jaką przebył Mateusz w km,

40-s – długość drogi jaką przebył Jan w km.

Zapiszemy równanie opisujące prędkość jazdy Jana i Mateusza.

v=s113

v+6=40-s113

v=40-s113-6

s43=40-s43-6 |·43

s=40-s-6·43

s=40-s-8

2s=32

s=16 – czyli Mateusz przejechał 16 km

40-s=24 – czyli Jan przejechał 24 km

Teraz obliczymy prędkość jazdy każdego z  chłopców.

v=1643=16·34=12

v+6=12+6=18

Jan jechał z prędkością 18 kmh i pokonał trasę długości 24 km. Mateusz jechał z prędkością 12 kmh i pokonał trasę długości 16 km.

Słownik

wzór na drogę w ruchu jednostajnym
wzór na drogę w ruchu jednostajnym
s=v·t,

gdzie:
s – długość drogi w km,
v – prędkość poruszania sie ciała w kmh,
t – czas trwania ruchu w h