Narządy lub inne struktury, które mimo różnego pochodzenia pełnią zbliżone funkcje, często wykazując także wspólne cechy budowy zewnętrznej. Podobieństwa te nie wynikają jednak ze wspólnego pochodzenia, ale z konwergencji (ewolucji zbieżnej), czyli niezależnego pojawienia się podobnych cech u przedstawicieli daleko spokrewnionych ze sobą grup systematycznych w wyniku działania doboru naturalnego, m.in. przystosowania do czynników środowiska albo trybu życia. Na przykład opływowy kształt ciała ryb, waleni i wymarłych ichtiozaurów (gadów) powstał w wyniku przystosowania się do aktywnego życia w wodzie. Inne przykłady ze świata zwierząt to skrzydło bociana i skrzydło ważki, oko ośmiornicy i oko konia czy odnóże owada i kończyna ssaka. Narządy analogiczne występują także u roślin - jest to np. wąs czepny grochu (będący przekształconym liściem) oraz kolec róży (również przekształcony liść).

RbGIkfAcdviOp

Narządy lub struktury, które obecnie występują w formie szczątkowej, a u przodków były znacznie bardziej rozwinięte i funkcjonalne. U człowieka jest to m.in. wyrostek robaczkowy, mięśnie poruszające małżowiną uszną i szczątkowe owłosienie ciała, natomiast w świecie roślin przykładem narządu szczątkowego są zredukowane liście skrzypu (Equisetum).

RTVHNijRaSU1w

Cechy, które były obecne u przodków, a obecnie w zasadzie nie występują, choć mogą się czasem pojawiać u niektórych osobników, np. ogon u człowieka.

RAIqM91Of0NpI

Jego wczesne stadia mają podobny przebieg u wszystkich kręgowców. Występują w nim niektóre cechy, które były obecne u przodków, np. u człowieka pojawiają się struna grzbietowa, łuki i szczeliny skrzelowe. W 1866 r. Ernst Haeckel sformułował tzw. prawo biogenetyczne (rekapitulacji), według którego rozwój osobnika (ontogeneza) miał odzwierciedlać historię ewolucyjną (filogenezę) gatunku. Teoria ta była jednak zbytnim uogólnieniem.

R1825fXfRSZHW

Znaczenie kodonówkodonkodonów jest u wszystkich organizmów, poza nielicznymi wyjątkami, takie samo. Świadczy to o pochodzeniu wszystkich obecnie żyjących organizmów od jednego przodka.

Jest u wszystkich organizmów semikonserwatywnareplikacja semikonserwatywnasemikonserwatywna.

R17iLq9LciQRu

Organizmy bliżej spokrewnione mają zwykle bardziej podobne chromosomy (pod względem ich budowy i liczby) niż te mniej spokrewnione.

R1LkEeUvg3n9W

U wielu organizmów możemy znaleźć białka o podobnej budowie, a jednak różniące się składem aminokwasów (np. cytochrom ccytochrom ccytochrom c), przy czym na ogół u dalej spokrewnionych organizmów różnice te są większe niż u bliżej spokrewnionych. Podobne zależności obserwuje się także na poziomie sekwencji DNA.

Blisko spokrewnione ze sobą gatunki żyją zazwyczaj w nieodległych geograficznie rejonach. Odizolowane od siebie lądy mają swoistą florę i faunę i co ciekawe, często obserwuje się niezależne od siebie powstanie podobnych (pod względem wyglądu, trybu życia itd.) form (np. wilk w Europie i wilk workowaty w Australii).