Z medycznego punktu widzenia minimalna dzienna wartość kaloryczna spożywanych pokarmów (tzw. minimum żywieniowe) powinna wynosić co najmniej 2700 kcal i zawierać przynajmniej 70 g białka. Jest to wartość uśredniona i może zależeć od rozmaitych czynników.

Analizując poziom wyżywienia w różnych częściach świata, można zauważyć istnienie czterech systemów żywieniowych:

• obfitego (ponad 2800 kcal i ponad 80 g białka dziennie);

• normalnego (2400–2800 kcal i 61–80 g białka dziennie);

• niedostatecznego (2000–2400 kcal i 51–60 g białka dziennie);

• głodowego (2000 kcal i poniżej oraz 50 g i mniej białka dziennie).

Zróżnicowanie poziomu zaspokojenia norm żywieniowych w różnych częściach świata zależy między innymi od:

• gęstości zaludnienia danego obszaru,

• poziomu rozwoju gospodarczego kraju lub regionu,

• wysokości produkcji rolnej,

• dostępu do wiedzy w dziedzinie zdrowego odżywiania.

Oprócz wyżej wymienionych, w literaturze wyróżnia się również głód utajony. Występuje on wtedy, gdy ilość pożywienia jest wystarczająca, ale w diecie brakuje składników odżywczych takich jak białka, sole mineralne czy witaminy.

Najczęściej występującymi przyczynami głodu są:

• niska produkcja rolna w danym kraju,

• wysoki wskaźnik przyrostu naturalnego, wyższy niż wzrost produkcji rolnej,

• brak funduszy na zakup wyżywienia.

Głód to stan organizmu charakteryzujący się:

– ogólnym niedoborem żywności (tzw. głód jawny);

– brakiem niektórych składników pokarmowych, np. białek, tłuszczów, cukrów, witamin, soli mineralnych (głód utajony, niedożywienie).

Indeks górny Źródło: P. Wład, Geografia. Nasz świat, Wydawnictwo Szkolne PWN, Warszawa–Łódź 2012. Indeks górny koniec^{Źródło: P. Wład, Geografia. Nasz świat, Wydawnictwo Szkolne PWN, Warszawa–Łódź 2012.}

R1TG4Kcf9rSud

Zdjęcie przedstawia ryż. Ugotowany ryż znajduje się w miseczce. Natomiast nieugotowany wysypuje się obok z puszki na stół. Na stole leżą jeszcze bambusowe pałeczki i mata.

Według danych FAO głód dotyka obecnie około 11% mieszkańców naszej planety. Największa liczba osób głodujących mieszka w Azji Południowej, Wschodniej i Południowo‑Wschodniej. Jednak największy odsetek głodujących w ogólnej liczbie ludności występuje na kontynencie afrykańskim, szczególnie w Afryce Subsaharyjskiej (21%).

Podczas gdy w Afryce ⅕ ludności głoduje, w wielu krajach wysoko rozwiniętych występuje zjawisko nadwaginadwaganadwagi i otyłościotyłośćotyłości. Coraz częściej dotyka ono dzieci. W UE co druga osoba dorosła i niemal co trzecie dziecko ma nadwagę lub cierpi na otyłość.

W wielu krajach wysoko rozwiniętych rolnikom przysługują ulgi podatkowe za pozostawianie części gruntów odłogiem, ponieważ występuje tam nadprodukcja rolnicza. Przechowywanie tej nadwyżki jest bowiem bardzo kosztowne i mało opłacalne. Ponadto ludność tam nie głoduje. Z drugiej zaś strony, co roku na świecie umiera z głodu kilka milionów ludzi, głównie w Afryce i Azji, gdzie nie wystarcza gruntów, by zaspokoić potrzeby żywieniowe.

Według danych FAO na świecie liczba osób otyłych jest większa niż liczba osób głodujących (odpowiednio około 2,1 mld i ponad 811 mln). Zbyt duża ilość spożywanych słodyczy, tłustych i słonych potraw, używek oraz siedzący tryb życia powodują nadwagę i otyłość, które prowadzą do zwiększonej zachorowalności na choroby układu krążenia i cukrzycę.

Słownik