O autorze

R1C1gh1C9df7C1

Zdjęcie przedstawia scenę, a na nie trzy stojące obok siebie fotele. Na środkowym fotelu siedzi starszy, łysy mężczyzna o owalnej twarzy. Ubrany jest w koszulę i spodnie. Przed mężczyzną stoi niewielki. Okrągły stolik, na którym leżą książki i stoi filiżanka.

Jarosław Marek Rymkiewicz urodził się 1935 roku w Warszawie jako syn powieściopisarza Władysława Rymkiewicza. Po drugiej wojnie światowej rodzina Rymkiewiczów osiedliła się w Łodzi, gdzie przyszły poeta ukończył szkołę średnią oraz polonistykę na tamtejszym uniwersytecie. Wybrał karierę naukową, doktoryzował się, a następnie habilitował. Początkowo pracował na Uniwersytecie Łódzkim, później (od 1965 roku) w Instytucie Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk w Warszawie, z którego został usunięty w 1985 roku z przyczyn politycznych. Do IBL wrócił w 1989 roku.

Debiutował w 1957 roku tomikiem wierszy Konwencje. Jarosław Marek Rymkiewicz jest we współczesnej literaturze polskiej przedstawicielem i teoretykiem neoklasycyzmuneoklasycyzmneoklasycyzmu, nurtu nawiązującego w stylistyce i tematyce do starożytnego antyku i późniejszego klasycyzmu. W wersji autorskiej chodzi jednak również o odniesienia do polskiej poezji barokowej. Swoje założenia teoretyczne przedstawił w 1967 roku w zbiorze esejówesejesejów Czym jest klasycyzm?, w którym wyraził przekonanie o jedności i ciągłości kultury od czasów starożytnych do współczesności. Jako poeta chętnie sięga do znanych z antyku toposówtopostoposów i archetypówarchetyparchetypów. Literatura według niego nie powinna służyć doraźnym interesom określonych osób, ideologii lub polityki, ale raczej trwać sama dla siebie i dla jej odbiorców. Rymkiewicz uważa też, że sztuka powinna podejmować tematy wysokie, uniwersalne i ponadczasowe, takie jak wiara, śmierć czy metafizyka. Być może dlatego jego twórczość uchodzi za hermetycznąhermetycznyhermetyczną i trudną w odbiorze.

Nagroda Nike

W 2003 roku Jarosław Marek Rymkiewicz otrzymał nagrodę literacką Nike za tomik wierszy Zachód słońca w Milanówku. Jest to zbiór pełnych prostoty, rymowanych utworów, zainspirowanych chwilami spędzonymi w przydomowym ogrodzie. Ich bohaterami są ogrodowi goście: gawrony, koty, jeże, chociaż tak naprawdę nie o nie tu chodzi. Nawet najprostsze zdziwienia i zachwyty nad pięknem tejspecyficznej arkadii prowadzą wyżej, ku metafizyce świata. Miejscami jego wiersze przypominają strofy Leśmianowskie, niektóre obrazy są ciemne, nabrzmiałe tajemnicą, ale przecież tajemniczy jest sam świat, po którym porusza się poeta. Dzięki melodyjności, prostocie rymów i doskonałości kompozycji poezja ta nawiązuje rownież do baroku. Także w warstwie tematycznej, a zwłaszcza w częstym odwoływaniu się do motywu śmierci, Zachód słońca w Milanówku przywodzi na myśl wiersze Józefa Baki czy Mikołaja Sępa Szarzyńskiego.

Historia

W kręgu eseistycznych dociekań Rymkiewicza znajdziemy pytanie o determinizmdeterminizmdeterminizm historyczny. Poeta zastanawia się, czy historia kształtuje osobowość i los człowieka, czy też on sam kreuje własną osobę i wydobywa z siebie to, co najważniejsze.

Słownik