Podsumowanie analizy Stasimonu III

Postacie

Chór nie pełni funkcji dramatycznej, gdyż jego pieśni (stasima) nie mają wpływu na rozwój akcji. Wypowiedzi chóru można podzielić na:

• epickie (komentuje wydarzenia i głosi prawdy moralne, m.in. krytykuje pychę, potępia podawanie w wątpliwość prawdziwości przepowiedni),

• liryczne (modlitwa do Zeusa).

R9WRXtlVAElr9

Zdjęcie przedstawia scenę teatralną, na której znajdują się aktorzy i aktorki. Na środku sceny jest podwyższenie, do którego prowadzą schody. Przy siedzisku mężczyzna z zakrwawionymi oczami przytula dwie młode kobiety w długich sukniach. Po prawej stoi mężczyzna w żołnierskim stroju i patrzy na pierwszego mężczyznę. Po bokach sceny znajdują się pozostałe postaci, są w półmroku. Po lewej stoją dwaj mężczyźni w ozdobnych togach, dalej inna postać przytula się do kolumny. Po prawej stronie stoi mężczyzna w todze, a wokół na schodach siedzą lub leżą kobiety i mężczyźni. Większość ma proste szaty, a jedna z postaci ma żołnierski strój i trzyma włócznię. Część osób zakrywa twarze.

Podsumowanie analizy Epejsodionu IV

Warstwa językowa

Rozmowa Edypa ze Sługą została ukształtowana jako dialog dyskusyjny: król wywiera nacisk na swego rozmówcę, domagając się, by ujawnił on prawdę. Dialog posuwa akcję od przodu, prowadząc do rozpoznania i w rezultacie do katastrofy. Sofokles posłużył się tutaj stychomytią, która dodatkowo dynamizuje rozmowę.

Postacie

Motywacją działań Edypa jest zdobycie wiedzy o sobie. Od momentu przybycia Posłańca z Koryntu (pierwsza część Epejsodionu IV), który przyniósł wieść o śmierci Polybosa i ujawnił Edypowi, że zmarły nie był jego ojcem, głównym motywem śledztwa staje się poznanie prawdy o sobie samym. Bohater niezwykle konsekwentnie dąży do poznania prawdy, przybliżając tym samym moment katastrofy.

Akcja

W Epejsodionie IV można wskazać dwa ważne składniki budowy akcji: perypetię (wieść Posłańca z Koryntu) i rozpoznanie (Edyp dowiaduje się, że jest dzieckiem Lajosa, które Sługa oddał Posłańcowi z Koryntu, a ten przekazał je Polybosowi i Meropie), ściśle się ze sobą wiążą.

Podsumowanie analizy Eksodosu

Wyznaczniki gatunku

W Eksodosie widać wyraźnie podporządkowanie sposobu przedstawiania wydarzeń zasadzie decorum – o wypadkach drastycznych, które nie mogły być przedstawione na scenie (samobójstwo Jokasty i oślepienie się przez Edypa) opowiada Posłaniec (tzw. zwiastun z wnętrza). Znajduje tu zastosowanie także zasada jedności miejsca – wydarzenia rozgrywające się we wnętrzu pałacu są relacjonowane przez Posłańca.

REOrP2dpDuGRH1

Zdjęcie przedstawia dojrzałego mężczyznę. Ma krótkie, kręcone włosy oraz gęstą brodę. Ma zakrwawione oczy, z których sączy się krew. Ubrany jest w jasną togę. Obie ręce trzyma na piersiach, jakby rozdzierał togę. Mężczyzna ma otwarte usta.

Katastrofa – Edyp oślepia się; jego czyn jest konsekwencją logicznego rozwoju wypadków od momentu rozpoczęcia „śledztwa”, poprzez perypetię (przybycie Posłańca z Koryntu z wieścią o śmierci Polybosa) i rozpoznanie (rozmowa ze Sługą).

Cierpienia Edypa to pathos – tragiczne wydarzenie wywołujące litość i trwogę, prowadzące do katharsiskatharsiskatharsis, czyli oczyszczenia przez uwolnienie się od tych uczuć Edyp jawi się jako wzorcowy bohater tragiczny:

• w wyniku zbłądzenia zabija ojca i poślubia własną matkę,

• świadomie wymierza sobie karę za nieświadomie popełnioną zbrodnię (samooślepienie ma wymiar symboliczny),

• jego upadek jest konsekwencją przeznaczenia, którego mimo wielu starań nie zdołał uniknąć klątwy ciążącej nad rodem Labdakidów,

• poznanie przez bohatera prawdy o sobie ma wymiar tragiczny.

Ostatnie słowa Edypa zawierają filozoficzne przesłanie: należy unikać pychy, los człowieka jest bowiem niepewny, a ludzkie życie stanowi igraszkę bogów.

Elementem typowym dla tragediitragediatragedii jest kommos – lament, dialogowany śpiew, wykonywany przez aktora (protagonistę) i chór, jest wyróżnioną częścią tragedii, pisaną odmiennym metrum, pojawiającą się w chwilach szczególnego napięcia emocjonalnego. Chór pełni tutaj funkcje liryczne, dając wyraz cierpieniu Edypa.

Słownik