Powtórzenie wiadomości

Poznane wcześniej reguły kompozycjikompozycjakompozycji:

  • trójpodział,

  • symetria:

    • pozioma,

    • pionowa,

    • radialna,

    • translacyjna,

  • wypełnienie kadru,

  • ramy,

  • negatywna przestrzeń.

Polecenie 1

Krótko scharakteryzuj każdą regułę kompozycyjną.

Podsumowanie

Odległość od fotografowanego obiektu

R1Zx4eprj5oVX1
Robert Capa
Źródło: Gerda Taro, dostępny w internecie: wikipedia.org [dostęp 20.03.2022], domena publiczna.

Robert Capa jest uważany za ojca fotografii wojennej. Na swoich fotografiach uwiecznił najważniejsze konflikty pierwszej połowy XX. wieku. Capa był zadeklarowanym pacyfistą.

Najsłynniejsza wykonana przez niego fotografia wojenna pochodzi z okresu hiszpańskiej wojny domowej.

R1awT7dgMpQez
Przedstawiono dowody, wedle których padającym żołnierzem jest Federico Borrell García. Nie ma jednak co do tego pewności.
Źródło: Robert Capa, © Cornell Capa, dostępny w internecie: wikipedia.org [dostęp 20.03.2022], tylko do użytku edukacyjnego.

Przekątne i trójkąty

Wykorzystanie przekątnych w fotografii dodaje jej dynamiki i ruchu. Uważaj jednak, wykorzystując tę technikę przy fotografowaniu architektury. Fotografowane obiekty mogą wydawać się po prostu… krzywe.

Minimalizm

Minimalizm w fotografii może mieć różne realizacje. To zarówno fotografowanie obiektu na prostym tle, które nie przyciąga uwagi (wykorzystanie negatywnej przestrzeni), jak i zbliżenie się do obiektu, by sfotografować konkretny szczegół.

Fotografowanie oczu

Sharbat Gula to słynna Afgańska dziewczyna z fotografii wykonanej przez Steve'a McCurryego. Nim udało mu się wykonać historyczne zdjęcie, powstało kilka innych portretów, na których dziewczyna zasłania twarz. Dopiero za namową nauczycielki nastoletnia Sharbat opuściła chustę.

Współcześnie kulisy powstania i publikacji fotografii budzą coraz większe kontrowersje (magazyn, który wydrukował zdjęcie, nie podał nawet imienia dziewczyny; fotografowi zarzuca się zaś przekroczenie jej granic i wystylizowanie jej do zdjęcia). Nie zmienia to faktu, że ujęcie to stanowi jeden z najbardziej znanych portretów w historii.

Być może twoje zdjęcie nie powtórzy sukcesu tego wykonanego przez Steve'a McCurryego, ale fotografując oczy, pamiętaj o tym, by zadbać o odpowiednią ostrość i światło.

Reguła horyzontu

Manipulowanie linią horyzontulinia horyzontulinią horyzontu pozwala wpływać na to, na czym skupia się uwaga widza.

Polecenie 2

Przyjrzyj się fotografii. W jaki sposób uzyskano podwójną linię horyzontu?

R1M2TWLxHLP0s
Źródło: 1103489, dostępny w internecie: pixabay.com [dostęp 20.03.2022], domena publiczna.

Ruch

R1GIm7v1KIPAR1
Jedna fotografia z różnymi ustawieniami czułości. Wartości ISO od góry: 800 , 400, 200, 100, 50, 25, 12.
Źródło: Sage Ross, dostępny w internecie: wikipedia.org [dostęp 20.03.2022], licencja: CC BY-SA 3.0.

By wykonać zdjęcie w ruchu tak, by obraz był ostry, potrzebujesz światła. Jeśli masz mało światła, wykorzystaj lampę błyskową lub ustaw wysoką czułość (zależnie od warunków ISO 800, 1600, 3200 albo nawet 6400).

Fotografując z wykorzystaniem różnych ustawień ISO, pamiętaj, że im wyższa wartość ISOczułość ISO w aparatach cyfrowychwartość ISO, tym większych szumów możesz spodziewać się na fotografii (stanie się ona bardziej ziarnista). Co więcej, ucierpieć może kontrast i nasycenie kolorów.

Innym istotnym parametrem dla fotografowani ruchu jest migawkamigawkamigawka. Zacznij od 1/250 sekundy, a następnie testuj jeszcze niższe wartości.

Orientacyjne wartości migawki i ich zastosowanie:

  • 1 sekunda i więcej – fotografie wykonywane w nocy lub ze słabym oświetleniem (na statywie);

  • 1–1/2 sekundy – to ustawienie przy fotografowaniu płynącej wody pozwala dodać jej miękkości;

  • 1/2–1/30 sekundy – rozmazane tło za poruszającym się obiektem;

  • 1/50–1/100 sekundy – standardowy zakres;

  • 1/250–1/500 sekundy – pozwala uchwycić codzienny moment; ustawienie często wykorzystywane w fotografii sportowej;

  • 1/1000–1/4000 sekundy – ustawienie pozwalające na sfotografowanie obiektu, który porusza się bardzo szybko lub jego bliskiego ujęcia.

Fotografowanie za pomocą telefonu

Choć w większości materiałów pokazujemy ci, w jaki sposób operować ustawieniami aparatu fotograficznego, nic nie stoi na przeszkodzie, by wykonywać zdjęcia aparatem wbudowanym w telefon.

Wybór telefonu

Najczęściej kierujemy się tym, ile dany aparat ma megapikseli. Czy to wystarczy? Jak się domyślasz, odpowiedź to „nie”. Ich liczba nie decyduje bezpośrednio o jakości zdjęcia, a o jego rozmiarze. Ten parametr jest zatem szczególnie ważny wtedy, kiedy planujesz wywoływać uwiecznione smartfonem zdjęcia.

Na co zatem jeszcze zwrócić uwagę?

Rozmiar matrycy

Im większa wartość (wyrażona w calach), tym więcej światła przechwyci matryca. W specyfikacjach telefonów możesz spotkać się z oznaczeniami 1/2.3 etc. Warto zaznaczyć, że im mniejsza druga liczba, tym większa będzie matryca.

Jasność obiektywu

Im większa wartość, tym mniejsza jasność. Warto o tym pamiętać, żeby nie być zaskoczonym, kiedy zdjęcia z koncertu wyjdą zbyt ciemne.

Stabilizacja obrazu

Coraz częściej producenci telefonów wyposażają swój sprzęt w tzw. cyfrową stabilizację obrazu. Zmienia ona parametry zdjęć, by uzyskać krótszy czas naświetlania. Negatywnie wpływa to jednak na jakość zdjęć. Lepszym rozwiązaniem są stabilizatory optyczne.

Sztuczna inteligencja (SI lub AI)

Coraz więcej telefonów wyposażonych jest w systemy, które bazują na rozpoznawaniu obrazów i porównywaniu ich z tysiącami innych obrazów. Sztuczna inteligencja, bo o niej mowa, analizuje obraz, porównuje wzorzec z tymi, które ma w swojej pamięci, a w konsekwencji pozwala rozpoznać fotografowana scenę i dobrać odpowiednie parametry do warunków.

Manualne regulowanie ustawień (tryby PRO lub Ekspert)

Smartfony oferują tryby automatyczne, które z założenia mają sprawdzić się w większości sytuacji. Czasem jednak warunki wymagają od ciebie manualnej zmiany ustawień. Warto upewnić się, że twój telefon na to pozwala.

Nie każdy smartfon pozwala standardowo na fotografowanie z wykorzystaniem trybu manualnego. Sprawdź, czy twój oferuje taką możliwość. Jeśli nie, wśród aplikacji jest wiele takich, które umożliwią ci zmianę ustawień.

F – przysłona obiektywu

Pojedyncze obiektywy zastępują podwójne a nawet potrójne. Nie zmienia to jednak tego, że najczęściej nie mamy fizycznej możliwości zmiany wartości przysłony – aparaty jej po prostu nie mają. W konsekwencji wartość przysłony jest stała dla obiektywu.

Wartość przysłony obiektywu głównego powinna wynosić do f/1.8. Jeśli mamy do czynienia z obiektywem o ultraszerokim kącie, ta wartość powinna wynosić już f/2.4. Przednie obiektywy przeznaczone do zdjęć typu selfie najczęściej mają wartość f/2.2 lub f/2.4.

S – czas ekspozycji

Aparaty w telefonach po wejściu w tryb manualny najczęściej umożliwiają wybranie czasu ekspozycji od 30 sekund do 1/4000 sekundy.

EV – wartość ekspozycji

Często aparaty umożliwiają zmianę ekspozycji w granicach od -2.0 do +2.0.

ISO

Najczęściej w smartfonach spotkasz się z wartościami od 50 do 3200.

Ważne!

Modele telefonów z roku na rok oferują coraz większe możliwości – również w kwestii fotografii.

Słownik

AE
AE

automatyczna ekspozycja, czyli automatyczne dobranie wartości ekspozycji do otaczających warunków

balans bieli (WB)
balans bieli (WB)

z ang. white balance, balansem kolorów nazywamy proces kompensacji kolorów obrazu dla temperatury barwowej oświetlenia, którym dysponujemy podczas wykonywania zdjęcia

body
body

inaczej: korpus aparatu

bokeh
bokeh

rozmycie obiektów znajdujących się poza głębią ostrości

czułość
czułość

wskaźnik stopnia reagowania filmu fotograficznego na światło; odpowiednie dobranie filmu do fotografowanej sceny może być kluczowe w uzyskaniu pożądanego efektu; wiodącym standardem jest ISO; im wyższa wartość, tym film jest bardziej czuły na światło

czułość ISO w aparatach cyfrowych
czułość ISO w aparatach cyfrowych

parametr oprogramowania aparatu decydujący o stopniu reagowania matrycy na światło; daje możliwość rozjaśnienia sceny, choć przy wyższych wartościach efektem ubocznym często jest tzw. ziarno; parametr ISO nie powinien stanowić substytutu prawidłowego oświetlenia sceny, a jedynie dodatkową pomoc w uzyskaniu pożądanego efektu

histogram
histogram

wykres odzwierciedlający liczbę punktów o danej jasności w trzech kategoriach: czerń (lewa strona wykresu), szarość (środek) i biel (prawa strona); w prawidłowo wykonanym zdjęciu wykres powinien rosnąć od zera, osiągać szczytowy poziom w okolicy środka i opadać do zera po prawej stronie; odstępstwa od tego wskazania mogą być sygnałem o błędzie w oświetleniu lub o nieprawidłowych ustawieniach aparatu

kompozycja
kompozycja

układ elementów zestawionych ze sobą w taki sposób, aby tworzyły harmonijną całość

linia horyzontu
linia horyzontu

prosta linia, która dzieli fotografowany obraz na obszar nad horyzontem i pod horyzontem; w fotografii najlepiej ulokować linię horyzontu w dolnej lub górnej części zdjęcia, wówczas unikniemy wrażenia symetryczności przedstawianego widoku, skupimy uwagę odbiorcy na konkretnych punktach zdjęcia

migawka
migawka

element obiektywu odpowiedzialny za precyzyjne odmierzanie czasu, przez jaki światło pada na materiał światłoczuły

niedoświetlenie
niedoświetlenie

fotografie wykonane w warunkach niewystarczającego oświetlenia są zbyt ciemne, pozbawione rzeczywistych kolorów, a zawarte na nich szczegóły zlewają się ze sobą i są niewidoczne dla odbiorcy

obiektyw
obiektyw

układ optyczny przenoszący obraz sceny do dalszej części urządzenia

perspektywa
perspektywa

sposób oddania trójwymiarowych obiektów i przestrzeni na płaszczyźnie

prześwietlenie
prześwietlenie

fotografie wykonane w warunkach nadmiaru światła mogą są zbyt jasne, pozbawione szczegółów i prawidłowego kontrastu barw

przysłona
przysłona

część obiektywu, regulująca średnicę otworu w obiektywie – wartość przysłony jest odwrotnie proporcjonalna do ilości światła padającego na materiał światłoczuły

temperatura barwowa
temperatura barwowa

obiektywna miara wrażenia barwy określonego źródła światła, wyrażana w kelwinach, np. temperatura barwowa świecy 2000 K, światło dzienne 5200‑5500 K, cień 7000‑8000 K

zoom cyfrowy
zoom cyfrowy

przybliżenie fotografowanej sceny przy wykorzystaniu oprogramowania aparatu; korzystając z tej funkcji należy pamiętać, że uzyskany obraz jest jedynie powiększeniem tego już uchwyconego na matrycy, co może powodować, że fotografia będzie nieostra

zoom optyczny
zoom optyczny

możliwość przybliżania fotografowanej sceny za pomocą przesunięcia soczewek obiektywu aparatu; to najlepsza dostępna metoda przybliżania, ponieważ gwarantuje zapis fotografii z pełnym wykorzystaniem potencjału matrycy