Fotografia przedstawiająca ludzi stojących w kolejce. Są to głównie dojrzali mężczyźni. Ubrani są w długie płaszcze, na głowach mają czapki z płaskimi denkami. Ich twarze zdobi długi zarost. W kolejce stoją też dwie kobiety. Jedna w sile wieku, ma krótkie loki, opaskę da głowie i zarzuconą na ramiona chustę w kratę. Druga kobieta jest dojrzała, ma krótkie włosy i chustę na ramionach. Kilka osób patrzy w obiektyw, uśmiechają się.
Wybory do sejmu w 1930 r.: ludność żydowska przed lokalem komisji wyborczej w Falenicy koło Warszawy. Mniejszość żydowska przed II wojną światową licznie zamieszkiwała polskie miasta. Czy w twojej miejscowości znajdują się pozostałości po obecności tej grupy narodowej: cmentarz, synagoga lub może charakterystyczne sklepy na rynku? Co to jest? Jaki procent mieszkańców twojej miejscowości stanowiła ludność żydowska?
MniejszośćmniejszośćMniejszość narodową i etniczną definiuje Ustawa z dnia 6 stycznia 2005 r. o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym. Jest nią grupa obywateli polskich, która spełnia łącznie konkretne warunki.
RsGHKwrSraKsY1
Mapa myśli. Lista elementów: Nazwa kategorii: mniejszość narodowa [br]lub etnicznaElementy należące do kategorii mniejszość narodowa [br]lub etnicznaNazwa kategorii: jest mniej liczna [br]od pozostałej części [br]ludności [br]Rzeczypospolitej[br] PolskiejNazwa kategorii: w sposób istotny [br]różni się [br]od pozostałych [br]obywateli językiem, [br]kulturą lub tradycjąNazwa kategorii: dąży do zachowania[br] swojego języka, [br]kultury lub tradycjiNazwa kategorii: ma świadomość [br]własnej historycznej [br]wspólnoty narodowej [br]i jest ukierunkowana [br]na jej wyrażanie [br]i ochronęNazwa kategorii: jej przodkowie [br]zamieszkiwali obecne [br]terytorium [br]Rzeczypospolitej Polskiej [br]od co najmniej [br]100 latNazwa kategorii: własne państwoElementy należące do kategorii własne państwoNazwa kategorii: [bold]mniejszość narodowa[/][br]utożsamia się [br]z narodem [br]zorganizowanym [br]we własnym państwieNazwa kategorii: [bold]mniejszość etniczna[/][br]nie utożsamia [br]się z narodem [br]zorganizowanym we [br]własnym państwieKoniec elementów należących do kategorii własne państwoKoniec elementów należących do kategorii mniejszość narodowa [br]lub etniczna
Mapa myśli. Lista elementów: Nazwa kategorii: mniejszość narodowa [br]lub etnicznaElementy należące do kategorii mniejszość narodowa [br]lub etnicznaNazwa kategorii: jest mniej liczna [br]od pozostałej części [br]ludności [br]Rzeczypospolitej[br] PolskiejNazwa kategorii: w sposób istotny [br]różni się [br]od pozostałych [br]obywateli językiem, [br]kulturą lub tradycjąNazwa kategorii: dąży do zachowania[br] swojego języka, [br]kultury lub tradycjiNazwa kategorii: ma świadomość [br]własnej historycznej [br]wspólnoty narodowej [br]i jest ukierunkowana [br]na jej wyrażanie [br]i ochronęNazwa kategorii: jej przodkowie [br]zamieszkiwali obecne [br]terytorium [br]Rzeczypospolitej Polskiej [br]od co najmniej [br]100 latNazwa kategorii: własne państwoElementy należące do kategorii własne państwoNazwa kategorii: [bold]mniejszość narodowa[/][br]utożsamia się [br]z narodem [br]zorganizowanym [br]we własnym państwieNazwa kategorii: [bold]mniejszość etniczna[/][br]nie utożsamia [br]się z narodem [br]zorganizowanym we [br]własnym państwieKoniec elementów należących do kategorii własne państwoKoniec elementów należących do kategorii mniejszość narodowa [br]lub etniczna
Oprac. na podst.: Ustawa o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym, Dz.U. 2017.08.23.
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Szczególną społeczność stanowią w Polsce Kaszubi. Są to obywatele polscy, którzy oprócz języka polskiego używają kaszubskiegojęzyk kaszubskikaszubskiego, będącego w rozumieniu ustawy językiem regionalnym. Oznacza to, że osoby posługujące się nim mogą korzystać z podobnych praw jak mniejszości narodowe i etniczne.
R1Clmb4r41lAQ
Fotografia przedstawiająca róg budynku. Na każdej ze ścian powieszone dwujęzyczne tablice z nazwami ulic. U góry lewej ściany znajduje się napis w języku polskim: ulica księdza K. Szynalewskiego obok umieszczony herb z błękitną literą J w kształcie rybackiego haczyka. Dodatkowym elementem jest wizerunek dwóch srebrnych ryb tworzących literę B. Poniżej napis w języku kaszubskim: księdza K. Szinalewsczéle obok umieszczony herb z czarnym gryfem na żółtym tle. To mityczne zwierzę z ciałem lwa oraz z głową i skrzydłami orła oraz uszami osła. Na głowie ma koronę, ma również otwarty dziób i wysunięty język. Na prawej ścianie tablice z napisami ulica Kotwiczna oraz Kòtwiowô.
Polsko-kaszubskie nazwy ulic w Kuźnicy. Czy zrozumiałbyś ich znaczenie, gdyby nie występowały równocześnie z zapisem w języku polskim? Z jakimi reakcjami spotykają się tego typu tabliczki?
Źródło: Paweł Marynowski/Wikimedia Commons, licencja: CC BY-SA 3.0.
RQyM7aHOftuqM
Miasto W miastach mieszka ponad 80% Rosjan, Ormian, Tatarów, Żydów, Karaimów i Romów. Także w przypadku mniejszości czeskiej (79,53%) odsetek mieszkańców miast znacznie przewyższa wynoszącą 60,78% populacji średnią ogólnopolską., Wieś Wśród mniejszości, które tradycyjnie utrzymywały się z rolnictwa, współczynnik zamieszkiwania na wsi przewyższa średnią dla ogółu ludności Polski (39,22%), osiągając najwyższe wyniki w odniesieniu do mniejszości niemieckiej (59,43%), litewskiej (58,63%), słowackiej (57,64%) i łemkowskiej (56,16%)., Złożona tożsamość W 2011 r. w ramach Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań badani mogli zadeklarować związek z więcej niż jedną tożsamością narodową lub etniczną. Wyniki spisu wskazują, że przedstawicielom mniejszości powszechnie towarzyszy tożsamość polska. W przypadku aż sześciu z nich (żydowska, czeska, rosyjska, tatarska, ormiańska i niemiecka) procent osób, które zadeklarowały tożsamość mniejszościową i polską, jest większy od odsetka osób, które wskazały wyłącznie przynależność do danej mniejszości. Tylko w przypadku trzech mniejszości (karaimskiej, białoruskiej i litewskiej) ponad 60% osób należących do danej mniejszości zadeklarowało wyłącznie tę mniejszościową identyfikację narodowo-etniczną.
Miasto W miastach mieszka ponad 80% Rosjan, Ormian, Tatarów, Żydów, Karaimów i Romów. Także w przypadku mniejszości czeskiej (79,53%) odsetek mieszkańców miast znacznie przewyższa wynoszącą 60,78% populacji średnią ogólnopolską., Wieś Wśród mniejszości, które tradycyjnie utrzymywały się z rolnictwa, współczynnik zamieszkiwania na wsi przewyższa średnią dla ogółu ludności Polski (39,22%), osiągając najwyższe wyniki w odniesieniu do mniejszości niemieckiej (59,43%), litewskiej (58,63%), słowackiej (57,64%) i łemkowskiej (56,16%)., Złożona tożsamość W 2011 r. w ramach Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań badani mogli zadeklarować związek z więcej niż jedną tożsamością narodową lub etniczną. Wyniki spisu wskazują, że przedstawicielom mniejszości powszechnie towarzyszy tożsamość polska. W przypadku aż sześciu z nich (żydowska, czeska, rosyjska, tatarska, ormiańska i niemiecka) procent osób, które zadeklarowały tożsamość mniejszościową i polską, jest większy od odsetka osób, które wskazały wyłącznie przynależność do danej mniejszości. Tylko w przypadku trzech mniejszości (karaimskiej, białoruskiej i litewskiej) ponad 60% osób należących do danej mniejszości zadeklarowało wyłącznie tę mniejszościową identyfikację narodowo-etniczną.
W Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz w ustawach i traktatach międzynarodowych zagwarantowane są liczne prawa, które przysługują mniejszościom narodowym i etnicznym w Polsce.
R8vah4g2hhIC2
Fotografia interaktywna przedstawia stojących mężczyzn. Ukazują swoje profile. Postać po lewej stronie to mężczyzna w sile wieku pochodzenia azjatyckiego. Nosi okulary, ma obfite wąsy, na głowie nosi jasną okrągłą czapkę. Ubrany jest w ciemną długą szatę z długimi szerokimi rękawami. Ręce trzyma z przodu. Drugi mężczyzna stoi po prawej stronie. Jest dojrzały, ma siwe włosy. Jego twarz jest ocieniona przez kapelusz. Ubrany jest w ciemny długi płaszcz, na dłoniach ma jasne rękawiczki. Po prawej stronie stoją umundurowani mężczyźni. W tle girlanda z polskich flag i jednokondygnacyjny dom. Opis punktów umieszczonych na fotografii: 1. Wolność zachowania i rozwoju własnego języka., 2. Wolność zachowania obyczajów i tradycji oraz rozwoju własnej kultury., 3. Prawo do tworzenia własnych instytucji edukacyjnych, kulturalnych oraz takich, których celem jest ochrona tożsamości religijnej., 4. Prawo do uczestnictwa w rozstrzyganiu spraw dotyczących własnej tożsamości narodowej., 5. Prawo do swobodnego posługiwania się językiem mniejszości w życiu prywatnym i publicznie., 6. Prawo do pisowni imion i nazwisk w brzmieniu języka mniejszości., 7. Prawo dostępu do publicznych środków masowego przekazu., 8. Prawo do nieskrępowanego wykonywania praktyk religijnych., 9. Zakaz dyskryminacji oraz istnienia organizacji, których program lub działalność zakłada lub dopuszcza nienawiść rasową i narodowościową., 10. Przywileje wyborcze dla komitetów wyborczych organizacji mniejszości., 11. Prawo do zrzeszania się.
Fotografia interaktywna przedstawia stojących mężczyzn. Ukazują swoje profile. Postać po lewej stronie to mężczyzna w sile wieku pochodzenia azjatyckiego. Nosi okulary, ma obfite wąsy, na głowie nosi jasną okrągłą czapkę. Ubrany jest w ciemną długą szatę z długimi szerokimi rękawami. Ręce trzyma z przodu. Drugi mężczyzna stoi po prawej stronie. Jest dojrzały, ma siwe włosy. Jego twarz jest ocieniona przez kapelusz. Ubrany jest w ciemny długi płaszcz, na dłoniach ma jasne rękawiczki. Po prawej stronie stoją umundurowani mężczyźni. W tle girlanda z polskich flag i jednokondygnacyjny dom. Opis punktów umieszczonych na fotografii: 1. Wolność zachowania i rozwoju własnego języka., 2. Wolność zachowania obyczajów i tradycji oraz rozwoju własnej kultury., 3. Prawo do tworzenia własnych instytucji edukacyjnych, kulturalnych oraz takich, których celem jest ochrona tożsamości religijnej., 4. Prawo do uczestnictwa w rozstrzyganiu spraw dotyczących własnej tożsamości narodowej., 5. Prawo do swobodnego posługiwania się językiem mniejszości w życiu prywatnym i publicznie., 6. Prawo do pisowni imion i nazwisk w brzmieniu języka mniejszości., 7. Prawo dostępu do publicznych środków masowego przekazu., 8. Prawo do nieskrępowanego wykonywania praktyk religijnych., 9. Zakaz dyskryminacji oraz istnienia organizacji, których program lub działalność zakłada lub dopuszcza nienawiść rasową i narodowościową., 10. Przywileje wyborcze dla komitetów wyborczych organizacji mniejszości., 11. Prawo do zrzeszania się.
Mniejszości etniczne są ludnością, która od pokoleń zamieszkuje terytorium Rzeczypospolitej. Na fotografii widać powitanie Prezydenta RP Ignacego Mościckiego przez duchownego muzułmańskiego u wrót meczetu tatarskiego. Czy w ciągu ostatniego roku Prezydent RP uczestniczył w uroczystościach organizowanych przez mniejszości narodowe i etniczne?
Źródło: NAC, Koncern Ilustrowany Kurier Codzienny, Witold Pikiel, dostępny w internecie: audiovis.nac.gov.pl, domena publiczna.
Słownik
integracja społeczna
integracja społeczna
działania na rzecz poprawy ważnych aspektów życia społecznego osób należących do mniejszości, w szczególności warunków bytowych oraz dostępu do systemu oświaty, rynku pracy, systemu zabezpieczenia społecznego, a także opieki zdrowotnej
język kaszubski
język kaszubski
jedyny w Polsce język zarejestrowany jako język regionalny; należy on do grupy lechickiej, która jest jedyną pozostałością słowiańskich dialektów pomorskich; obecnie używany przez ok. 100 tysięcy osób
Karaimi
Karaimi
najmniej liczna mniejszość etniczna Polski, do której przynależność w spisie powszechnym w 2011 r. zadeklarowało 346 osób; przybyła na tereny Polski i Litwy w XV w. z Krymu; wyznaje karaimizm – religię wywodzącą się z judaizmu
Łemkowie
Łemkowie
wschodniosłowiańska grupa etniczna, zamieszkująca tereny Bieszczad i Beskidu Niskiego od XIV w.; obecnie żyje w rozproszeniu na terenie całej Polski w wyniku akcji „Wisła” (1947–1950); przynależność do niej zadeklarowało w spisie powszechnym w 2011 r. 10 tys. osób
mniejszość
mniejszość
grupa ludności danego państwa, różniąca się od większości obywateli swoją przynależnością narodową, językową czy wyznaniową
mniejszość etniczna
mniejszość etniczna
grupa etniczna, która jest osiedlona na terytorium innej zbiorowości i wyróżnia się odrębnym pochodzeniem i kulturą, a często także językiem i religią, nieposiadająca własnego państwa
mniejszość narodowa
mniejszość narodowa
grupa ludzi zamieszkująca obszar danego państwa, odróżniająca się od większości społeczeństwa językiem, kulturą, pochodzeniem etnicznym bądź religią, posiadająca własne państwo narodowe
Romowie
Romowie
zamieszkująca Europę od średniowiecza niejednorodna grupa etniczna pochodząca z terenów obecnych Indii; przynależność do niej zadeklarowało w 2011 r. ponad 17 tys. osób
