Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Pamiętasz?

Równanie wielomianowe
Definicja: Równanie wielomianowe

Równaniem wielomianowym stopnia n, n nazywamy równanie, które można zapisać w postaci Wx=0, gdzie Wx jest wielomianem stopnia n.

Pierwiastek wielomianu
Definicja: Pierwiastek wielomianu

Pierwiastkiem wielomianu Wx nazywamy taką liczbę rzeczywistą a, dla której zachodzi warunek Wa=0.

Rozwiązaniem równania Wx=0 są wszystkie pierwiastki wielomianu Wx.

Liczba rozwiązań równania wielomianowego
Twierdzenie: Liczba rozwiązań równania wielomianowego

Liczba pierwiastków niezerowego wielomianu Wx jednej zmiennej jest nie większa niż stopień wielomianu Wx.

Z definicji wartości bezwzględnej mamy:

x=x,dla x0-x,dla x<0
Przykład 1

Rozwiążemy równanie wielomianowe x3-1=7.

Skorzystamy z własności wartości bezwzględnej.

Dla a>0:

x=ax=a lub x=-a.

Otrzymujemy zatem:

x3-1=7 lub x3-1=-7.

x3=8 lub x3=-6

x=83 lub x=-63

x=2 lub x=-63

Rozwiązaniem równania są x=-63, x=2.

Przykład 2

Rozwiążemy równanie x3-x2=x-1.

Skorzystamy z własności wartości bezwzględnej:

a=ba=b lub a=-b.

x3-x2=x-1 lub x3-x2=-x-1

x3-x2-x-1=0 lub x3-x2+x-1=0

x2x-1-x-1=0 lub x2x-1+x-1=0

x-1x2-1=0 lub x-1x2+1=0

x-1=0 lub x2-1=0 lub x=-1 lub x2=-1 – sprzeczność

x=1 lub x=1 lub x=-1

Rozwiązaniem równania są x=-1, x=1.

Przykład 3

Rozwiążemy równanie x4 -4x2-x2-4=0.

Wykorzystamy definicję wartości bezwzględnejwartość bezwzględna liczby xwartości bezwzględnej.

x2-4=x2-4dla x-, -22, -x2-4dla x-2, 2

1. Jeżeli x-, -22,  wtedy mamy:

x4-4x2-x2-4=0

x2x2-4-x2-4=0

x2-4x2-1=0

x2-4=0 lub x2-1=0

x=-2-, -22, 

x=2-, -22, 

x=-1-, -22, 

x=1-, -22, 

2. Jeżeli x-2, 2 wtedy mamy:

x4-4x2+x2-4=0

x2x2-4+x2-4=0

x2-4x2+1=0

x2-4=0 lub x2+1=0

x=2-2, 2 lub x2=-1 – sprzeczne

x=-2-2, 2

Rozwiązaniem równania jest alternatywa 1, 2.

Zatem x=-2, x=2.

Przykład 4

Rozwiążemy równanie x-13-9x-1=0.

Niech | x 1 | = z , dla z 0 .

z3-9z=0

zz2-9=0

zz-3z+3=0

z=0 lub z=3 lub z=-3 – sprzeczność

x-1=0 lub x-1=3

x=1 lub x-1=3 lub x-1=-3

x=1 lub x=4 lub x=-2

Rozwiązaniem równania są x=-2, x=1, x=4.

Przykład 5

Obliczymy dla jakiej wartości parametru m równanie x3-1+x3+1=m ma nieskończenie wiele rozwiązań.

Korzystając z definicji wartości bezwzględnejwartość bezwzględna liczby xwartości bezwzględnej mamy:

x3-1=x3-1dla x1-x3-1dla x<1

x3+1=x3+1dla x-1-x3+1dla x<-1

1. x-, -1

-x3-1-x3+1=m

-x3+1-x3-1=m

-2x3=m

x3=-m2

x=-m23

2. x-1, 1

-x3-1+x3+1=m

-x3+1+x3+1=m

m=2

3. x1, 

x3-1+x3+1-m

2x3=m

x3=m2

x=m23

Dla m=2 równanie ma nieskończenie wiele rozwiązań.

Słownik

wartość bezwzględna liczby x
wartość bezwzględna liczby x
x=x,dla x0-x,dla x<0