Przeczytaj
Utwór o incipicieincipicie „Snuć miłość...” należy do liryków lozańskich stworzonych przez Adama Mickiewicza w latach 1839–1840 podczas pobytu w Szwajcarii. To jedne z ostatnich tekstów poetyckich wieszcza – zamykają one twórczość liryczną poety. Uznaje się je jednocześnie za utwory najbardziej dojrzałe, zarówno pod względem wymowy, jak i oryginalnej budowy wersyfikacyjnej oraz szczególnej kondensacji znaczeń. Zmianę poetyckiego obrazowania charakteryzuje Czesław Zgorzelski:
O sztuce lirycznej MickiewiczaI znowuż zmiana […] jeszcze silniej, jeszcze głębiej, bardziej rewolucyjnie przekształcająca dotychczasowe drogi sztuki lirycznej Mickiewicza! Przede wszystkim w charakterze obrazowania. Zatraca ono swą konkretną, niepowtarzalną wyrazistość, rezygnuje z metody indywidualizowania przedmiotu, włączania go w ściśle określone, wyraźnie oznaczone okoliczności czasu i miejsca. Jakby te właśnie kategorie czasu i miejsca stawały się nieważne, bez znaczenia w obliczu wieczności i bezkresu wszechświata. Obrazy zarysowują się ogólnikowo, świat ukazywany przybiera rysy typowe, a mimo wszystko – nadal poetycko wymowne, oczyma wyobraźni widzialne, lirycznie wyraziste.
Źródło: Czesław Zgorzelski, O sztuce lirycznej Mickiewicza, „Zeszyty Naukowe KUL”, nr 1, s. 40.
Cechą charakterystyczną liryków lozańskich jest ich lapidarność i zwięzłość. To krótkie teksty poetyckie, skoncentrowane wokół jednego przeżycia bądź obrazu. Mimo niewielkich rozmiarów utwory te są niezwykle bogate w znaczenia – przedstawiają uniwersalne problemy i rozważania o charakterze filozoficznym. Liryk Snuć miłość... to zamknięta w zaledwie 12 wersach refleksja nad sensem i celem życia ludzkiego. Jest to poetycka definicja, a jednocześnie afirmacja miłości – uczucia, które dla romantyków miało szczególne znaczenie.
Snuć miłość...Snuć miłość, jak jedwabnik nić wnętrzem swym snuje,
Lać ją z serca, jak źródło wodę z wnętrza leje,
Rozwijać ją, jak złotą blachę, gdy się kuje
Z ziarna złotego; — puszczać ją w głąb, jak nurtuje
Źródło pod ziemią, — w górę wiać nią, jak wiatr wieje,
Po ziemi ją rozsypać, jak się zboże sieje,
Ludziom piastować, jako matka swych piastuje.Stąd będzie naprzód moc twa, jak moc przyrodzenia,
A potem będzie moc twa, jako moc żywiołów,
A potem będzie moc twa, jako moc krzewienia,
Potem jak ludzi, potem jako moc aniołów,
A w końcu będzie jako moc Stwórcy stworzenia.1839, Lausanne
Źródło: Adam Mickiewicz, Snuć miłość..., [w:] tegoż, Poezje, t. 2: Wiersze z lat 1825–1855, oprac. J. Bystrzycki, J. Kallenbach, Kraków 1928, s. 201.
Słownik
(łac. gradatio – stopniowanie) – inaczej stopniowanie; polega na uszeregowaniu słów lub sformułowań według tego, jak się nasila lub słabnie ich intensywność znaczeniowa; służy wzmacnianiu ekspresywności wypowiedzi
(łac. incipere – zaczynać) – początkowe wyrazy utworu
(gr. mystikós - tajemny) – 1. prąd religijno‑filozoficzny, występujący w różnych kulturach, uznający możliwość bezpośredniej relacji człowieka z rzeczywistością pozamaterialną (Bogiem, Absolutem), najwyższymi formami poznania są intuicja i objawienie; 2. postawa, stanowisko wyrażające poglądy oparte na uczuciu i intuicji